برخی افراد به دلیل موقعیت شغلی مجبورند ساعت زیادی را پشت میز و بر روی صندلی سپری کنند و این نشستن زیاد باعث گرفتگی عضلات و خستگی بدن می شود به همین دلیل پس از ساعاتی نشستن بر روی صندلی می بایست حرکات کششی لازم برای پیشگیری از آسیب های ستون فقرات را انجام داد.
به کسی که در اتوبوس با وجود صندلیهای خالی بایستد یا به آنکه راه رفتن را به نشستن ترجیح میدهد، با تعجب نگاه میکنیم.این درحالی است که مکانیسمی که بدن ما در حال نشستن در پیش میگیرد بسیار با زمانی که در حال قدمزدن و ورزشکردن هستیم متفاوت است.
به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، کافی است کسی از جایی رد شود که ما نیاز به وسیلهای در همان حوالی داشته باشیم، سریع به او میگوییم: تا آنجا فلان چیز را برای من بیاور.
ما ایرانیها زیاد مینشینیم و مشکلات زیاد نشستنمان گریبانمان را گرفته است. اگر شما در حالت ایستاده یا راهرفتن باشید، عضلات خاصی را بهکار میگیرید که برای پشتیبانی کیفی شما طراحی شدهاند و هیچگاه خسته نمیشوند. این عضلات منحصر به فرد هستند چرا که سیستم عصبی آنها را برای فعالیتهای با شدت کم بهکار میگیرد.
ستون فقرات ما برای نشستن بهمدتهای طولانی طراحی نشده است.
متخصص فیزیوتراپی میگوید: سلامت ستون فقرات بهعنوان سنگ بنای ساختار اسکلتی- عضلانی بدن انسان از اهمیت ویژهای برخوردار است؛ بهطوری که گاهی میزان سلامتی یک فرد را به سلامتی ستون فقرات او نسبت میدهند.
دکتر وحید صمدی درباره نحوه نشستن صحیح به خبرنگار ایمنا میگوید: ازجمله معمولترین وضعیتهای بدنی طی زندگی روزمره، وضعیت نشستن است که در آن فرد اگرچه نسبت به وضعیت ایستاده انرژی کمتری مصرف میکند و فشار کمتری به اندامهای تحتانی اعمال میشود ولی اتخاذ یک وضعیت بدنی نامناسب بهخصوص بهمدت طولانی، ستون فقرات را در معرض فشارهای نابجا و نامتوازن قرار میدهد. بهترین حالت این خواهد بود که از یک صندلی مناسب که براساس اصول ارگونومیکی صحیح طراحی و ساخته شده است برای نشستن استفاده شود.
وی درباره ویژگیهای صندلی مورد نیاز برای نشستن میگوید: این صندلی باید دارای دستههایی برای استراحت دستها بوده و ارتفاع آن قابل تنظیم باشد. اندازه و ارتفاع نشیمنگاه صندلی باید در حدی باشد که رانها موازی با سطح زمین بوده و کف پاها روی زمین قرار بگیرند و به پشت زانوها فشاری اعمال نشودT پشتی صندلی باید بین ۱۰تا ۳۰ درجه نسبت به حالت عمود دارای شیب باشد؛ گودی کمر باید توسط یک حمایتکننده کمری که به شکل یک برآمدگی در پایین پشتی صندلی وجود دارد پر شود.
نشستن بیش از ۴۵ دقیقه برای بدن مضر است
دکتر صمدی با بیان اینکه کاربرد کامپیوتر در زندگی بشر بسیار زیاد است و تعداد زیادی از افراد ساعتهای متمادی با کامپیوتر کار می کنند، تاکید می کند: انجام فعالیتهای دستی در وضعیت نشسته مثل تایپکردن که در آن دستها از بدن فاصله مییابند فشار بیشتری به ستون فقرات اعمال میکنند، اگرچه با رعایت این موارد، ستون فقرات کمری در وضعیت مطلوبی قرار میگیرد ولی نشستن طولانی مدت حتی در چنین شرایطی نیز آسیبرسان خواهد بود. توصیه میشود که فرد هر یک ساعت بهمدت حداقل ۵دقیقه وضعیت خود را از حالت نشسته به ایستاده یا درازکش تغییر دهد.
وی درباره نحوه صحیح کار با رایانه میگوید: صفحه نمایش رایانه باید روبهروی چشمها قرار گیرد و سر و گردن باید در وضعیت خنثی باشند و به جلو و عقب خم نشوند.
متخصص فیزیوتراپی ادامه می دهد: موقع تایپکردن، نوشتهای که تایپ میشود باید درست زیر صفحه نمایش بوده و بدون حرکت دادن سر قابل مشاهده باشد و وسایل مورد استفاده مثل ماوس نیز باید آنقدر به فرد نزدیک باشند که دست دور از بدن قرار نگیرد.
وی معتقد است نشستن بیش از ۴۵ دقیقه برای بدن مضر است، بنابراین به هر بهانهای سعی کنید بلند شوید و چند قدمی راه بروید یا در همان جایی که نشستهاید پاهای خود را به حرکت درآورید و حرکات کششی انجام دهید یا با پا حرکت دوچرخه بزنید.
دکتر صمدی تاکید می کند: عوارض کار طولانی مدت با کامپیوتر شامل ضایعات چشم، سردرد، کمر درد و فشار در نواحی مچ دست، شانه و گردن و دردهای گردن و شانه است که با خستگی شدید عضلات این ناحیه همراه است.
وی تصریح می کند: زمانی که در هنگام کار با کامپیوتر بدن بیش از حد به جلو خم شده باشد، شانه و عضلات گردن قادر به نگهداشتن وزن سر نیست و به یاد داشته باشید که بیشتر دردهای ناحیه گردن و پشت که هنگام کار با کامپیوتر عارض می شوند به دلیل قرار گیری نادرست بدن روی صندلی و پشت میز است .
متخصص فیزیوتراپی با اشاره به طریقه صحیح استفاده از میز، صندلی، مانیتور، صفحه کلید و موس، می گوید: بهترین حالت نشستن پشت میز این است که کمی بدن را به عقب متمایل کنیم، به طوری که زاویه بین رانها و تنه حدود ۱۳۵ درجه شود، البته از آنجایی که این زاویه ممکن است باعث سُرخوردن ما به عقب و حتی افتادن شود (اگر تکیه گاهی نداشته باشیم)، محققان به ۱۲۰درجه هم رضایت داده اند؛ آنها می گویند این گونه نشستن می تواند باعث کاهش کمر درد شود.
عدمتحرک شاخصی برای اضافه وزن
دکتر صمدی با اشاره به اینکه عدمتحرک شاخصی برای اضافه وزن است، میگوید: براساس استانداردها، یک متابولیسم پایه وجود دارد که مقدار انرژی پایه برای مصرف روزانه در مردان و زنان را تعیین میکند. این مقدار انرژی مورد نیاز برای زنان حدود ۱۳۰۰ کالری و برای مردان ۱۷۰۰کالری است. بقیه انرژی، ماحصل ضریب فعالیت در این رقم است که تعیین میکند ما به چه میزان انرژی نیاز داریم؛ مثلا اگر برای یک مرد ۴۰درصد ضریب فعالیت درنظر بگیریم، کالری مورد نیاز این فرد ۲۴۰۰ کالری است.
وی ادامه می دهد: اگر برای زن کارمند پشت میزنشینی ۴۰درصد ضریب فعالیت درنظر بگیریم، کالری مورد نیاز او ۱۹۰۰کالری است و اگر این زن که پشت میزنشین است به اندازه کسی که فعالیت روزانه بیشتری دارد غذا بخورد، چاق میشود.
متخصص فیزیوتراپی اظهار می کند: پشت میزنشینی سبب شده که مردان و زنان به یک میزان چاق شوند.
تحقیقات هم نشان داده ۳۲ درصد مردم بیش از ۱۰ ساعت را در روز، به صورت نشسته سپری می کنند و نیمی از آنان حتی برای صرف ناهار نیز، میز خود را ترک نمی کنند و دو سوم مردم زمانی که از کار به منزل باز می گردند، باز هم می نشینند.
علاوه بر این، بررسیها نشان داده است که یک سوم افراد به همین علت، یعنی بد نشستن های طولانی، از کمر درد رنج می برند. پس، از آنجا که بد نشستن می تواند با ایجاد فشار بر ستون فقرات و رباط های مربوطه، انسان را دچار دردمزمن و بد شکلی کند، لازم است اصول درست نشستن را بدانیم تا دچار این مشکلات نشویم.
بیشتر ما در طول ساعات کاری، پشت میز و روی صندلی هایی نشسته ایم که نه به وضعیت قرار گرفتن شان توجه داریم و نه به نحوه ی نشستن خودمان روی آنها، اما وقتی که کارمان تمام می شود، از دردی که در کمر و گردنمان حس می کنیم، میفهمیم که باید نشستن خود را اصلاح کنیم.
ثابت نشستن طولانی با فشار پی در پی، باعث خوردگی و ساییدگی مهره ها و نرسیدن خون کافی به دیسک و سخت شدن و کاهش قابلیت انعطاف آن می شود. همه ی این عوامل دست به دست هم داده و ما را دچار کمردرد می کنند.
در نهایت هم این ما هستیم که باید تصمیم بگیریم آیا می خواهیم درست بنشینیم تا سالم بمانیم، یا اینکه با تنبلی، تسلیم کمردرد می شویم و یک عمر عذاب می کشیم.
منبع/ایمنا