انجام فعالیت های ورزشی و تحرک جسمانی در طول روز برای عملکرد مغز و سلامت انسان بسیار مفید است، در یک تحقیق جدید مشخص شده که فعالیت جسمانی باعث می شود دفع سموم و مواد زائد در بدن بسیار سریع تر صورت گیرد و سلامت بدن افزایش یابد.
انجام فعالیت های ورزشی، تاثیر مهمی بر سلامت جسمی و روانی افراد و به تبع آن جامعه دارد، پس هر قدمی که در راستای افزایش امکانات پرداختن به این فعالیت ها برداشته شود، قابل تقدیر است.
حکیم بزرگ ابو علی سینا در خصوص ورزش میگوید، ورزش تنها چیزی است که باعث انعاش حرارت غریزی بدن میشود یعنی همچون خاکستر زیر آتش که با باد زدن شعله ور و برافروخته میشود، ورزش نیز باعث شعله ور شدن حرارت غریزی بدن میگردد.
کم تحرکی پدیده ای است که سبب بروز بسیاری از بیماری های غیر واگیر می شود و در واقع بیماری هایی مانند فشارخون اولیه، استئوپروز و بیماری های قلبی عروقی که اثرات آن در سنین جوانی و میانسالی ظاهر می شود ریشه در شیوه زندگی دوران کودکی از جمله کم تحرکی دارد.
با توجه به این که فعالیت فیزیکی مناسب می تواند تاثیر مهمی در پیش گیری از بروز بیماری ها، عوارض آن ها و در نهایت مرگ و میر ناشی از آن ها داشته باشد، بررسی پژوهش های علمی در مورد ارتباط بیماری ها و فعالیت فیزیکی گویای این مطلب است که ورزش پیاده روی دارای تاثیرات مفیدی در زمینه پیش گیری از بیماری های مزمن و غیرواگیر می باشد.
عضو گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به تاثیر ورزش در سلامت بر اساس طب ایرانی، می گوید: طب ایرانی همانقدر که به تغذیه اهمیت می دهد به همان اندازه هم به حرکت اهمیت می دهد
متخصص طب سنتی می افزاید: ریاضت یا ورزش در طب سنتی ایران اهمیت فراوانی دارد به طوریکه حکیم بوعلی سینا در کتاب قانون در بحث تدابیر مشترک، مهمترین تدبیر در تندرستی را در درجه نخست، ورزش کردن و سپس تدبیر غذا و تدبیر خواب میداند و از این رو سخن خود را با تدبیر ورزش آغاز میکند.
وی تصریح می کند: حیات بدون غذا محال است و غذایی که تمامی آن جزء عضو شود، معمولاً وجود ندارد بلکه در هر مرحله از مراحل هضم بخشی از آن به صورت ماده زائد درمیآید و طبیعت میکوشد آن را از طریق مدفوع، ادرار، عرق و… از بدن دفع کند، اما همیشه مقدار کمی از این فضولات دفع نمیشود و در بدن باقی میماند که به مرور زمان در بدن تجمع پیدا کرده، سبب بیماری میشود و بخارهای این مواد باقیمانده مزاج گوهر روح را تباه میگردانند.
دکتر محمود باباییان با بیان اینکه بیرون راندن مواد از بدن به چند طریق صورت میگیرد، تصریح می کند: اگر آنها را به وسیله داروهای سمی از بدن دفع کنیم، خود داروی سمی حرارت غریزی را کاهش میدهد، اگر دفع آنها با داروی غیرسمی ممکن باشد باز بار سنگینی بر طبیعت است لذا بهترین راه برای دفع این مواد زائد، ورزش و حرکت بدنی است.
وی بزرگترین تدبیر سلامتی را ورزش کردن می داند و ادامه می دهد: ورزش حرکتی است تابع اراده؛ هرگاه که مردم حرکت کنند، اندامها از حرکت گرم میشوند و حرارت غریزی برمیافروزد و تازه میشود و چنین حرکتی را ریاضت (ورزش) میگویند.
با ورزش کردن رطوبتهای بدن رقیق میشوند
عضو گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به دیگر فواید ورزش اظهار می کند: ورزش حرارت ملایم پدید میآورد و حرارت غریزی را افزونی میدهد، بر اثر ورزش مفاصل، وترها، رباطها و عضلات محکم میشوند، اندامها بر اثر ورزش برای پذیرش غذا آمادگی بیشتری مییابند، زیرا مواد دفعی آنها دفع شده و جای غذا خالی مانده است و نیروهای جاذبه و دافعه اعضای بدن بر اثر ورزش به حرکت درمیآیند، اندامها به نرمش درمیآیند، رطوبتهای بدن رقیق و مسامات (منافذ ریز بدن) فراختر میشوند.
وی تصریح می کند: البته همین ورزش اگر به شکل و اندازه مناسب صورت نگیرد خود مشکل ساز خواهد بود، فردی را تصور کنید که پس از سال ها بی تحرکی تصمیم به ورزش می گیرد بدن این فرد به احتمال زیاد انباشته از مواد نامناسب است و ورزش کردن مخصوصا اگر شدید باشد باعث افزایش حرارت بدن وی و رقیق شدن مواد غلیظ و چسبنده آن می شود و این رقیق شدن منجر به جا به جایی آنها خواهد شد. ممکن است این مواد به اندام های ضعیف و حیاتی سرازیر شوند و مشکلات مختلف و گاهی خطرناک مثل گرفتگی عروق را به دنبال داشته باشند.
دکترباباییان خاطرنشان می کند: چنین افرادی باید در قدم اول زیر نظر پزشک متخصص طب سنتی رژیم های غذایی مناسب و دستورات پاکسازی را انجام دهند و به ترویج ورزش را شروع کنند.
به گفته وی، ورزش به دو نوع عام وخاص تقسیم می شود؛ ورزش عام شامل تمام بدن و اعضای آن است و نفع آن به کل بدن می رسد مانند دویدن و کشتی گرفتن ولی ورزش خاص مخصوص به عضو خاص است مانند وزنه برداری برای دست ها آوازه خواندن برای حنجره نگاه کردن به دور و خواندن خطوط ریز برای چشم ها وغیره.
تاب، طناب، درازنشست فراموش نشود
همانطور که گفته شد افرادی که پس از مدت ها ترک ورزش دچار انباشتگی بدن از اخلاط و مواد زاید شده اند نباید ناگهان به ورزش های سنگین روی بیاورند.
متخصص طب سنتی معتقداست در این حالت تاب سواری با شتاب کم یکی از بهترین ورزش ها است که اگر به صورت مداوم و چندین بار در روز انجام شود حتی منجر به کاهش وزن واضح در افرادی می شود که امکان سایر ورزش ها را ندارند، همچنین این ورزش باعث آرامش کاهش نفخ و کمک به بهبود حافظه شده و خواب آور است.
وی می افزاید: پس از آن طناب زدن سبک برای افرادی که توان آن را داشته باشند توصیه می شود، اما ورزش دراز نشست برخلاف تبلیغات گسترده ای که درمورد آن انجام می شود به ویژه برای افرادی که تازه می خواهند اقدام به ورزش نمایند مفید نبوده وعوارض زیادی در پی خواهد داشت که مهمترین آنها جابه جایی بافت ها و غشاهای ناحیه شکم و لگن است که به اصطلاح افتادگی یا دررفتگی ناف نامیده می شود.
دکتر باباییان می گوید: این عارضه به ویژه در حالتی که فرد نتواند به طور کاملا مستقیم حرکت را انجام دهد و در نتیجه به چپ یا راست انحراف پیدا کند بیشتر اتفاق می افتد.
وی با تاکید بر اینکه در افراد با مزاج گرم و خشک ورزشهای سنگین مضر است و سبب بروز بیماری می شود، تصریح می کند: بهترین زمان ورزش در فصل بهار نزدیک ظهر، در تابستان اول روز و در زمستان آخر روز است و البته شروع ورزش باید با حرکات آهسته باشد و بهتدریج حرکات سختتر شوند و به حدی برسد که قوّت فرد ورزشکار میتواند تحمّل کند و سپس دوباره به تدریج آهستهتر شود تا فرد از ورزش باز ایستد.
عضو گروه طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهاناضافه می کند: در طب سنتی توصیه شده است پیش از شروع ورزش، دست و پا و پشت فرد ورزشکار را با دست و یا با پارچه زبر بمالند و با روغن بادام یا روغن کنجد تازه عصبها و عضلات را چرب کنند و به آهستگی بمالند، چرا که این کار حرارت غریزی را اندکی برمیانگیزد و منافذ را گشاد میکند و فضولات را به سوی پوست میکشد تا با ورزش تحلیل یابد. البته فردی که عضلههای او نرم باشد و غذای غلیظ نخورده باشد به چنین مالشی نیاز ندارد.
وی یادآور می شود: توصیه شده که وقتی ورزش تمام میشود فرد به گرمابه برود و با آب ولرم، خود را شستشو کند و بار دیگر دست و پا و عضلهها را به نرمی بمالد تا باقی فضولات که با حرکت ورزش گداخته شدهاند از مسام (منافذ) پوست بیرون آیند و به تحلیل روند.
منبع/ایمنا