کمر دردهای مزمن علائم و روش های درمان

ناحیه ستون فقرات و نخاع که در کمر انسان قرار دارد عملکرد بسیار حساس و پیچیده ای دارد و به همین دلیل اختلالات ناشی از درد کمر و آسیب های نخاعی باید بسیار مورد توجه قرار گرفته شود و در صورت بروز علائم حاد و درد کمر شدید به پزشک مراجعه شود.

آشنایی با کمر درد شدید و مزمن:

اکثر موارد درمان کمر درد شدید و کوتاه مدت‌اند و بیش از چند روز تا چند هفته بیمار را درگیر نمی‌کنند. این درد معمولاً به خودی خود و با رعایت اصول مراقبت فردی برطرف می‌شود و باعث هیچ‌گونه نقص عملکردی نمی‌شود. ماهیت عمده‌ی انواع کمر درد شدید مکانیکی است، به این معنا که اختلالی در شیوه کارکرد هماهنگ و حرکت اجزاء کمر و پشت بدن (ستون فقرات، عضله، دیسک‌های بین مهره‌ای و اعصاب) به وجود می‌آید. کمر درد مزمن دردی است که ۱۲ هفته یا بیشتر، حتی پس از درمان کمر درد آسیب اولیه یا علت اصلی بروز درد، ادامه داشته باشد. در حدود ۲۰ درصد از مبتلایان به درد کمر حاد ظرف یک سال دچار درد مزمن با علائم پایدار می‌شوند. درد مزمن در برخی موارد با موفقیت درمان می‌شود، اما درد در باقی موارد به رغم دارو درمانی کمردرد و جراحی تسکین نمی‌یابد. البته بعضی مواقع ممکن است کمر درد عصبی نیز در افراد رخ دهد.

علائم کمر درد حاد و مزمن:

در صورتی که علائم و نشانه های زیر همراه با کمر درد ظاهر شدند، باید به پزشک مراجعه کنید:

کاهش وزن
تب
کمر درد پایدار (مزمن)- وقتی دراز کشیدن و استراحت کردن موثر نباشد
احساس درد در پا
دردی که تا زیر زانوها امتداد پیدا کند
آسیب دیدگی یا صدمه دیدن کمر
بی اختیاری ادراری- به صورت غیرعمدی ادراری می کنید (حتی به مقدار کم )
مشکل ادراری –ادرار به سختی عبور می کند
بی اختیاری مدفوع- کنترل مثانه خود را از دست می دهد (به صورت غیرعمدی مدفوع می کنید)
بی حسی دور اندام های تناسلی
بی حسی دور مقعد
بی حسی دور باسن
کمر درد در خواب که باعث بیدار شدن فرد شود

بر طبق تحقیقات، افراد زیر در صورتی که احساس کمر درد کنند باید به پزشک مراجعه کنند

افراد کمتر از 20 سال و بیشتر از 55 سال
بیمارانی که برای چندین ماه استروئید مصرف کرده اند
معتادان
بیماران سرطانی
بیمارنی که قبلا سرطان داشته اند
بیمارانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند

علت کمر درد مزمن:

کمر انسان شامل ساختار پیچیده ای از عضلات، رباط ها، تاندون ها، دیسک ها و استخوان ها می شود. قسمت های ستون فقرات با بالشتک های غضروفی شکل محافظت می شود. هر گونه مشکل در یکی از این اجزا می تواند منجر به کمر درد شود. در بعضی از موارد کمر درد، علت کمر درد هیچ گاه مشخص نمی شود. علل کمر درد از قرار زیر است:

کشیدگی عضلات
کشیدگی رباط ها
بلند کردن نادرست شی
بلند کردن جسم بیش از حد سنگین
نتیجه یک حرکت ناگهانی و ناشیانه
اسپاسم عضلانی

نحوه تشخیص کمر درد مزمن:

در ابتدا پزشک پرسش‌هایی را در زمینه علائم و سابقه پزشکی مطرح می‌کند، سپس عضله‌های پشت بدن و ستون فقرات را معاینه می‌کند و جهت تشخیص درد، ضعف یا التهاب عضلانی، سفتی، خشکی، کرختی یا واکنش‌های غیرطبیعی بدن بیمار را به شیوه‌هایی خاص حرکت می‌دهد

چنانچه پزشک تشخیص دهد که علت کمر درد به رگ به رگ شدن و کشیدگی و گرفتگی عضلات کمر، بارداری، چاقی یا هر دلیل بدون فوریت دیگری مربوط است، نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتر نخواهد بود. اما اگر پزشک احتمال دهد که عارضه‌ای جدی‌تر و وخیم‌تر مهره‌ها یا اعصاب ستون فقرات را درگیر کرده است، به ویژه در صورت بیش از ۱۲ هفته ادامه داشتن کمر درد، انجام یک یا چند مورد از آزمایش‌های زیر ضرورت می‌یابد:

پرتونگاری (اشعه ایکس) کمر و پشت بدن
آزمایش خون
آزمایش‌های ادرار
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام. آر. آی.) ستون فقرات
مقطع‌نگاری رایانه‌ای (سی. تی. اسکن)
بررسی‌های هدایت عصبی و الکترومیوگرافی (عضله‌نگاری برقی) به منظور تعیین آسیب اعصاب، عضله‌ها یا هر دو.
اسکن استخوان به ویژه در صورت سابقه ابتلا به سرطان

روش های درمان کمر درد حاد:

درمان کمر درد معمولاً به شدید یا مزمن بودن درد بستگی دارد. اما در مجموع می‌توان گفت که جراحی تنها در صورت اطمینان از وجود آسیب تشدید شونده‌ی عصبی و همچنین زمانی پیشنهاد می‌شود که آزمایش‌های تشخیصی مبین تغییراتی ساختاری باشند که انجام عمل جراحی برای اصلاح‌شان ضروری باشد. در ادامه به اختصار درمان‌های متداول مورد استفاده و میزان اثربخشی‌شان را بررسی می‌کنیم:

1) کمپرس‌های گرم یا سرد

به سرعت کمر درد را تسکین نمی‌دهند، اما کاهش درد و التهاب را برای بیماران مبتلا به درد حاد، نیمه حاد یا مزمن به ارمغان می‌آورند و دامنه‌ی حرکتی برخی از بیماران را بیشتر می‌کنند.

2) ورزش و نرمش

استراحت مطلق و خوابیدن را باید تا حد ممکن تقلیل داد. بیمار باید انجام نرمش‌های کششی را شروع کند و فعالیت‌های روزانه‌ی معمول خود را هر چه سریع‌تر از سر بگیرد و در این بین از انجام حرکات دامن زننده به درد کمر اجتناب کند.

3) فیزیوتراپی

استفاده از روش درمانی فیزیوتراپی کمردرد می تواند به تقویت گروه‌های عضلانی مرکزی نگهدارنده کمر، بهبود قابلیت حرکت و انعطاف‌پذیری کمک کند؛ و ضمناً شیوه‌های صحیح قرار دادن بدن در وضعیت‌های گوناگون و حالت اندامی مناسب در کنار دیگر مداخلات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

4) دارو

داروهای گوناگون بسیاری برای درمان کمر درد مزمن و شدید مصرف می‌شوند. بعضی از این داروها را می‌توان بدون نسخه از داروخانه تهیه کرد، اما مصرف بعضی از آنها نیاز به تجویز پزشک دارد. جهت درمان کمر درد با دارو، مصرف داروهای خاصی، حتی اقلام با فروش مجاز بدون نسخه، در طول دوران بارداری ممکن است خطرآفرین باشد، با داروهای دیگر تداخل داشته باشد.

5) درمان گیاهی

داروهای شیمایی تنها راه برای کاهش درمان کمر درد شما نیستند. روش های درمان درد طبیعی مثل درمان گیاهی که در آن بخش هایی از گیاه برای درمان بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرد نیز بین مردم برای تسکین درد به محبوبیت زیادی دست پیدا کرده است.

کپسایسین: فلفل های چیلی حاوی ترکیبی به نام کاپساسین هستند که برای درمان درد در بعضی از افراد موثر است. کپساسین باعث تمام شدن ترکیبی که احساس درد را از سیستم عصبی جانبی به سیستم عصبی مرکزی می رساند، می شود. انجام این کار چندین روز طول می کشد و کاهش کمر درد بعد از چند روز بروز می کند.

زنجیبل: با وجود اینکه برای تایید اثرات زنجبیل به مطالعات بیشتری نیاز است، گفته می شود که عصاره زنجبیل برای تسکین درد عضله و مفصل موثر است، زیرا شامل مواد شیمایی غیرمغذی گیاهی هستند که به متوقف کردن التهاب کمک می کند. در صورتی که این ماده به میزان کمی مصرف شود، عوارض جانبی بسیار کمی دارد.

اقحوان: اقحوان گیاهی است که از چندین قرن پیش برای درمان سردرد، معده درد و دندان درد مورد استفاده قرار می گرفته است. امروزه نیز این گیاه برای بیماری های میگرن، آرتریت روماتوئید و کاهش کمر درد بکار برده می شود