آسيب‌های ورزشی

انجام فعالیت های ورزشی برخی اوقات به دلیل فشار زیاد و عدم گرم کردن اصولی و حرفه ای با مصدومیت همراه می شود که این مصدومیت ها ممکن است بر اساس میزان فشار و دردهای آن شدید یا کم باشد.آسیب ورزشی و پیشگیری از آن از مقولات مهم طب ورزش می باشد. آسیب های ورزشی خوشبختانه اغلب بطور موثر درمان می شوند و اغلب افرادی که دچار صدمه دیدگی ورزشی می شوند به نحو رضایت بخشی دوباره به ورزش باز می گردند. از سویی بسیاری از صدمات ورزشی و عوارض ناشی از آن را می توان پیشگیری نمود. بطور کلی صدمات ورزشی یا بصورت حاد ایجاد می شوند و یا مزمن هستند.

آسیب های ورزشی حاد

مثل پیچ خوردگی ها، دررفتگی ها، کبودی ها، خراشیدگی ها، کشیدگی عضلات، رباطها، شکستگی ها، آسیب مغزی، کمر درد حاد، زانو درد حاد و سر درد معمولاً به دنبال ضربه و تروما رخ می دهند. شایعترین آسیب و صدمه ورزشی حاد را کبودی ها و خراشیدگی ها تشکیل می دهند. آسیب و درد مچ پا را شایع ترین آسیبهای ورزشی اسکلتی عضلانی محسوب می کنند و شایع ترین آسیب مچ پا هم پیچ خوردگی مچ پا می باشد که سبب درد پا می شود.

علائم و نشانه های آسیب های ورزشی حاد عبارتند از:

1- درد شدید و ناگهانی
2- تورم
3- عدم توانایی در تحمل وزن بدن روی اندام تحتانی
4- حساسیت در لمس ناحیه
5- عدم توانایی در حرکت مفصل در تمام دامنه حرکتی آن
6- ضعف شدید اندام
7- در رفتگی یا شکستگی قابل مشاهده

علایم و نشانه های آسیب های ورزشی مزمن عبارتند از :

1- دردی که با انجام حرکات ورزشی تشدید و با استراحت بهبود می یابد.
2- درد از نوع گنگ و مبهم است.
3- تورم

آیا می دانید چه عواملی باعث بروز آسیب ورزشی می شود؟

1-ویژگی های ورزشکار: (سن، میزان تحرک و فعالیت، خصوصیات فردی، سطح تمرینات، تکنیک پای غلط، گرم نکردن، رقابت فشرده، رژیم غذایی و …)

2- وسایل و تجهیزات ورزشی: (پوشش های محافظ نامناسب نور نامناسب و شرایط نامساعد جوی خطر بروز آسیب را افزایش می دهد)

3- ویژگی ورزش ها: (بسیاری از آسیب های پای ورزشی بستگی به ماهیت ورزش دارد) به طور نمونه: ورزش های برخوردی مثل فوتبال و ورزش های رزمی خطر آسیب را افزایش می دهند )

برخورد درمانی با آسیب های ورزشی

اول اینکه هرگز زمانی که در هنگام ورزش دچار درد شدیم سعی نکنیم به حرکات و تمرین ادامه دهیم لذا اولین گام توIce Massageقف فعالیت ورزشی است.

*صدمات و جراحات ورزشی نیازمند اقدام پزشکی:

a . آسیب هایی که سبب درد شدید و تورم و یا بی حسی در اندام شوند.
b. عدم توانایی در تحمل وزن بدن برروی اندام آسیب دیده
c. جراحات و صدماتی که ناشی از یک آسیب قدیمی اند و اکنون در آنها دچار درد شدید ـ تورم و یا ناپایداری مفصلی ( اگر آسیب قدیمی در مفصل باشد) شده ایم.

*صدماتی که در موارد فوق نگنجیدند را می توان در منزل یا در محیط ورزش درمان نمود:

جهت تسریع بهبودی باید 4 اقدام بعد از آسیب دیدگی ورزشی تا حداقل 48 ساعت بعد انجام گیرد.
1- استراحت: توقف فعالیت ورزشی و استراحت دادن به ناحیه صدمه دیده اولین قدم است. چنانچه ناحیه صدمه دیده مثلاً‌ در پا است بخاطر نیاز به انجام فعالیتهای روزانه می توان از عصا استفاده نمود تا به عضو صدمه دیده فعالیتی وارد نشود.
2- درمان با یخ: برای انجام یخ درمانی باید کیسه حاوی یخ را به مدت 20 دقیقه برروی محل آسیب قرار دهیم و این کار را 8-4 بار در روز انجام می دهیم. توجه شود که زمان فوق نباید بیش از 20 دقیقه باشد. سرما درمانی سبب کاهش التهاب و تورم و درد می گردد.
3- فشار موضعی محل آسیب: با بانداژ کردن محل آسیب می توان از میزان تورم و التهاب کاست و روند بهبودی را تسریع نمود.
4- بالا نگه داشتن محل آسیب: در صورت آسیب دیدگی زانو, آرنج, اندام فوقانی و تحتانی می توان آنها را بالاتر از سطح قلب قرار داد. این امر به کاهش آزاد سازی فاکتورهای التهابی می انجامد و روند بهبودی را شدت می بخشد.

شکستگی ها: در ورزش دو نوع شکستگی داریم:

a- شکستگی حاد
b- شکستگی مزمن ( stress fracture )

شکستگی حاد:

ناشی از اعمال ضربه مستقیم به استخوان است. می تواند از نوع ساده ( شکستگی ساده استخوان با کمترین آسیب به بافت نرم اطراف ) و یا ترکیبی ( بیرون زدگی استخوان شکسته از سطح پوست ) باشد. اغلب شکستگی های حاد اورژانس بحساب می آیند و باید به سرعت درمان شوند بخصوص نوع ترکیبی که در معرض عفونت زخم قرار دارد.

شکستگی مزمن:

عمدتاً- در پا و ساق و بخصوص در ورزش هایی که تماس تکرار شونده با سطح زمین وجود دارد دیده می شود در ژیمناستیک، ورزشهای رزمی، دو میدانی شایعتر است. اصولاً در این نوع شکستگی واضح استخوانی نمی بینیم بلکه شکستگی ها ریز و کوچک بوده و خود را با درد استخوان در هنگام اعمال نیرو روی استخوان نشان می دهد. البته گاهی هم تورم و حساسیت در لمس محل داریم.

 

جلوگیری از آسیبها و صدمات ورزشی:

در اطفال و نوجوانان:

– گرم کردن کافی قبل از انجام حرکات ورزشی حتی حرکات مداوم ورزشی.

– عدم وادار کردن اطفال به تمرین بیش از حد

– عدم انجام حرکات ورزشی که در آنها زانوها به طرفین بیش از حد کشیده شوند مثلاً از آنها بخواهیم که زانوهای خود را زیاد از هم باز یا بسته کنند در حالیکه پاهای آنها روی زمین است.

– انجام حرکات کششی برای گرم کردن بخصوص برروی تاندون آشیل‏, عضلات پشت ران و عضله چهار سر جلوی ران.

– انجام حرکات برای سرد کردن بدن بعد از انجام فعالیت مثل راه رفتن بعد از انجام دو میدانی و عدم قطع ناگهانی فعالیت.

در بزرگسالان

– هرگز ناگهانی و متناوب ورزش نکنید مثلاً در یک روز در هفته و آنهم شدید. سعی کنید بطور پیوسته و مداوم تمرین کنید. اغلب آسیب ها مثل آسیب تاندون آشیل که بسیار شایع است در افرادی که ناپیوسته تمرین می کنند رخ می دهد.

– اصول ورزشی را که انجام می دهید بخوبی یاد بگیرید انجام صحیح حرکات مهمترین روش برای جلوگیری از آسیب ورزشی است.

– هرگز بیش از حد توان فشار نیاورید.

– هرگز بیش از اندازه تمرین نکنید.

– محدودیت بدن خود را بشناسید هرگز توانایی های شما در صورتی که میانسال هستید مثل دوران جوانیتان نیست . فعالیتهای خود را متناسب با سن و وضعیت بدنی طراحی کنید.

– بر شدت تمرین خود آهسته آهسته بیفزایید.

– تمرکز خود را بر بهبود وضعیت قلبی- عروقی,انعطاف پذیری و افزایش قدرت همزمان بگذارید. توجه به یک بعد مثلاً افزایش قدرت از کارایی شما می کاهد و شما را مستعد آسیب می کند.

– حتماً‌ قبل از انجام ورزش حداقل 15 دقیقه حرکات کششی انجام دهید.

– حتما بعد از انجام ورزش به آرامی خود را سرد کنید و یکباره از فعالیت دست نکشید.

در زمینه آسیب های ورزش بانوان

برای جلوگیری از آسیب های ورزشی زنان تاکید بر روی افزایش قدرت عضلانی اولین توصیه است که باید به آن توجه گردد. خانمها باید از ورزش بیش از حد مثل انجام ورزشهای شدید هوازی جهت کاهش وزن پرهیز کنند چرا که این ورزش شدید می تواند به اختلال سیکل ماهانه و یا قطع آن منجر گردد.

هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.