لووتیروکسین نام آشنایی برای افراد مبتلا به کم کاری غدد تیروئید می باشد. لووتیروکسین تعادل هورمون های تیروئیدی را در بدن ایجاد می کند و از لحاظ ساختاری بسیار شبیه به تیروکسین یا T4 (یکی از هورمون هایی که به صورت طبیعی در بدن تولید می شود) می باشد.
موارد مصرف لووتیروکسین
الف) هايپوتروئيديسم
ب) گواتر
ج) کرتینیسم
ترکیباب قرص لووتیروکسین چیست و مکانیسم عمل آن چگونه است؟
همان طور که اشاره شد تیروکسین هورمونی است که در بدن به طور طبیعی توسط غده تیروئید تولید می شود، لووتیروکسین فرم مصنوعی و ساختگی این هورمون است، هورمون تیروکسین کمک به افزایش متابولیزم درون سلولی و تولید انرژی می کند زمان که این هورمون به میزان کافی تولید نشود از سرعت بسیاری از فعالیت های حیاتی بدن کاسته می شود و این امر موجب بروز خستگی، افزایش وزن، افسردگی و سایر علائم می گردد.
قرص لووتیروکسین برای جبران کسری هورمون تیروکسین در افرادی که غده تیروئید آن ها قادر به تولید به اندازه این هورمون نمی باشد تجویز می شود. معمولا افرادی که به کم کاری تیروئید مبتلا می باشند باید مادام العمر از قرص لووتیروکسین استفاده کنند.
قبل از مصرف قرص لووتیروکسین به نکات زیر توجه فرمایید:
چنانچه سابقه آلرژی به مصرف قرص لووتیروکسین و یا ترکیبات لاکتوز، استئارات منیزیم، اسید استئاریک و نشاسه ذرت دارید قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
در موارد زیر بدون مشورت با پزشک نباید از قرص لووتیروکسین استفاده نمایید:
– اگر به پرکاری تیروئید مبتلا می باشید.
– اگر به مشکلات غدد فوق کلیوی(آدرنال) اعم از پرکاری و یا کم کاری این غدد مبتلا می باشید، به همین منظور توصیه می شود از طریق آزمایشات خون DHEAS, Cortisol, Salvia, Testosterone وضعیت این غدد توسط پزشک بررسی گردد.
– اگر به مشکلات قلب و عروق، آنژین صدری، عروق کرونر و یا فشار خون مبتلا می باشید.
– اگر به دیابت مبتلا می باشید و برای کنترل قند از دارو استفاده می کنید(قرص لووتیروکسین می تواند باعث افزایش قند خون گردد و و احتمالا پزشک باید دوز انسولین را در مبتلایان به دیابت نوع 1 افزایش دهد)
– اگر سنتتان بالای 50 سال است.
– اگر از داروهای ضد انعقاد خون مانند آسپرین، وارفارین، پلاویکس و غیره استفاده می کنید.
– همچنین اگر مطلع هستید بدنتان به برخی از انواع قند مانند لاکتوز حساسیت دارد و شما قادر به تحمل آن نمی باشید قبل از مصرف لووتیروکسین به پزشک خود اطلاع دهید.
موارد منع مصرف لووتیروکسین
– حساسيت به دارو يا ديگر اجزاء فرمولاسيون
– سكته قلبي اخير
– تيروتوكسيكوزيس
– نارسايي آدرنال اصلاح نشده
موارد احتياط
– در بيماران با نارسايي آدرنال به دليل تشديد علائم با احتياط استفاده شود.
– در بيماران با آنژين قلبي يا ديگر بيماريهاي قلبي- عروقي دوزهاي پايين‌تر دارو را استفاده كنيد.
– هايپوتيروئيديسم مزمن بيمار را مستعد بيماريهاي عروق كرونر مي‌كند.
– در بيماران با ديابت قندي، يا بي‌مزه با احتياط به كار رود چون باعث تشديد علائم مي‌شود.
– در بيماران با ميكزوم نيز ممكن است باعث تشديد يا بد‌تر شدن علائم شود لذا با احتياط به كار رود.
– در بيماران مسن به دليل ريسك بالا‌تر بيماريهاي قلبي- عروقي دارو با احتياط استفاده شود.
– مصرف اين دارو براي كاهش وزن مؤثر نبوده و عوارض زيادي به همراه دارد.
– دوزهاي بالا باعث عوارض جدي و كشنده شده به خصوص زماني كه فرد ساير داروهاي كاهنده اشتها را نيز مصرف كند.
عوارض جانبی لووتیروکسین
اعصاب مركزي
– عصبانيت
– بي‌خوابي
– لرزش
– تب
– سر درد
قلبي- عروقي
– تاكي كاري
– تپش قلب
– آريتمي
– آنژين صدري
– زياد شدن فشار نبض
– ايست قلبي
دستگاه گوارش
– تغيير در اشتها
– تهوع
– اسهال
ساير عوارض
– سر درد
– كرامپ هاي ساق پا
– كاهش وزن
– تعريق
– عدم تحمل گرما
– واكنش هاي آلرژيك پوست
– بي‌نظمي قاعدگي
توجه: در صورت بروز واكنشهاي آلرژيك يا علائم پر‌كاري تيروئيد، بايد مصرف دارو قطع شود.
تداخل دارویی لووتیروکسین
1- مصرف همزمان با كورتيكوتروپين موجب تغيير وضعيت تيروئيد مي‌شود. تغيير مقدار لووتيروكسين ممكن است تغيير مقدار مصرف كورتيكوتروپين را نيز ضروري سازد.
2- مصرف همزمان با داروهاي ضد انعقاد ممكن است اثر داروهاي اخير را تغيير دهد. در صورت افزايش مقدار مصرف لووتيرو كسين، مقدار مصرف داروي ضد انعقاد ممكن است كاهش يابد.
3- مصرف همزمان با داروهاي ضد افسردگي سه حلقه‌اي يا داروهاي مقلد سمپاتيك ممكن است اثرات تمام اين داروها را افزايش دهد و به بي‌كفايتي کرونر قلب يا آريتمي قلبي منجر شود.
4- مصرف همزمان با داروهاي خوراكي پايين‌آورنده قند خون يا انسولين ممكن است مقدار مصرف اين داروها راتغيير دهد.
5- مهار كننده‌هاي گيرنده بتا ممكن است تبديل لووتيروكسين به ليوتيرونين را كاهش مي‌دهد.
6- كلستيرامين ممكن است جذب لووتيروكسين را به تأخير اندازد.
7- استروژنها با افزايش غلظت سرمي گلوبولين پيوند يافته به تيروكسين، مقدار مصرف تيروكسين را افزايش مي‌دهند. غلظت دارو را 12 هفته بعد چك كرده و دوز را بر مبناي آن تنظيم كنيد.
8- داروهاي القا كننده آنزيم هاي كبدي (مانند فني توئين) ممكن است متابوليسم كبدي لووتيروكسين و مقدار مصرف لووتيروكسين را افزايش دهند.
9- دارو باعث كاهش اثر درمان گليكوزيدهاي ديژيتال مي‌شود. سطح سرمي ديگوكسين را مانيتور كرده و دوز دارو را بر مبناي آن تنظيم كنيد.
10- مصرف همزمان دارو با سوماترم باعث زود بسته شدن اپي‌فيز استخوانها مي‌شود. همزمان با هم در كودكان استفاده نشوند.
11- كليرانس تئوفيلين در بيماران با هايپوتيروئيد كاهش يافته و با يوتيروئيد شدن به حالت نرمال بر‌مي‌گردد.
طریقه مصرف
معمولا کسانی که به مشکلات تیروئید مبتلا می باشند باید مادام العمر از لووتیروکسین استفاده کنند، همیشه مطابق دستور پزشک مصرف این دارو را ادامه دهید.
قرص لووتیروکسین را همراه با آب کافی قورت دهید و از جویدن آن خودداری نمایید، توصیه می شود لووتیروکسین را قبل از صبحانه و یا اولین وعده غذایی در روز مصرف نمایید.
دوران بارداری و شیردهی
اگر قصد بارداری دارید و یا در دوران بارداری و شیردهی می باشید با پزشک و یا دارو ساز خود قبل از مصرف و یا درباره ادامه مصرف قرص لووتیروکسین مشورت نمایید، در برخی موارد ممکن است پزشک عدم مصرف و یا تغییر در دوز این دارو را صلاح بداند.
هشدارها در مورد لووتیروکسین
علاوه بر ملاحظات مربوط به هورمون هاي تيروئيد، رعايت موارد زير نيز توصيه مي‌شود:
– دارو بايد به صورت مقدار واحد قبل از صبحانه مصرف شود.
– در صورت افزايش مقدار مصرف در اوايل درمان، بيمار بايد به دقت تحت نظر قرارگيرد.
– تشديد بيماريهاي موجود، مانند بيماري آديسون يا ديابت، پيگيري شود.
– در صورت تغيير مصرف لووتيروكسين به ليوتيرونين، لووتيروكسين با شروع مصرف ليوتيرونين قطع شود. بعد از آنكه اثرات باقيمانده لووتيروكسين از بين رفت، مقادير مصرف ليوتيرونين مي‌تواند به طور تدريجي و با مقادير كم افزايش يابد. در صورت تغيير مصرف ليوتيرونين به لووتيروكسين، درمان با لووتيروكسين چند روز قبل از قطع مصرف ليوتيرونين شروع شود تا از عود بيماري جلوگيري شود.
– در صورت ضرورت انجام مطالعات مربوط به برداشت يد 131، مصرف لووتيروكسين بايد چهار هفته قبل از انجام آزمون قطع شود.
نکات قابل توصیه در مورد لووتیروکسین
– دارو را هر روز در وقت معين مصرف كنيد.
– براي جلوگيري از بروز بي خوابي، دارو را به هنگام صبح مصرف نماييد.
– در صورت بروز سردرد، اسهال، عصبانيت، تعريق بيش از حد، عدم تحمل گرما، درد قفسه سينه، افزايش تعداد نبض، يا طپش قلب، به پزشك اطلاع دهيد.
– دارو را در جاي گرم و مرطوب نگهداري نكنيد، زيرا موجب تجزيه دارو مي‌شود.
– به بيمار توصيه كنيد همواره از فرآورده مربوط به يك كارخانه استفاده كنيد چون فرآورده‌هاي مختلف مقادير متفاوتي از دارو را دارند.
– به بيمار توضيح دهيد درمان جايگزيني مادام العمر است، مگر اينكه هايپوتيروئيدي گذرا باشد.
نحوه نگهداری دارو
این دارو را دور از دسترس کودکان قرار دهید و آنرا در دمای زیر 25 درجه سانتی گراد و در بسته بندی اصلی محصول نگهداری کنید و به هیچ عنوان بعد از تاریخ انقضا از آن استفاده ننمایید.
هرگونه کپی برداری با نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
بیشتر بخوانید:
چگونه می توان کم کاری تیروئید را در نوزادان درمان کرد؟
کم کاری تیروئید باعث کاهش ضریب هوشی می شود
علل کم کاری تیروئید، علائم و راه های درمان
