اختلال یادگیری مشکل این روزهای اکثر کودکان است. اما با در پیش گرفتن برخی روش های موثر می توانید آن را به موقع تشخیص داده و درمان کنید. این عارضه در کودکان مقطع ابتدایی بیشتر مشاهده می شود. اکثر این کودکان دچار استرس و اضطراب ناشی از فشار والدین و معلمین برای یادگیری بیشتر دروس هستند و آسیب های روحی زیادی سلامت روان آن ها را در معرض خطر قرار میدهد.
یک کارشناس ارشد روان شناسی بالینی گفت: اختلال یادگیری با شناسایی کودکان در معرض خطر ابتلا به این اختلال در دوران پیش از دبستان درمان‌پذیر است.
کودکان بسیاری هستند که با وجود ضریب هوشی بالا اما در یادگیری برخی از دروس با مشکل مواجه می‌شوند. والدین نیز از این رفتار کودکشان تعجب می‌کنند و نمی‌دانند که به راستی ریشه مشکل کجاست؟. این کودکان اغلب دچار اختلال یادگیری هستند. اختلالی که اگر به موقع تشخیص و درمان شود فرد را از آسیب‌های شدید روحی و روانی که در سال‌های آینده ممکن است به آن‌ها دچار شود، در امان نگه می‌دارد؛ بنابراین آگاهی والدین و معلمان از علائم این اختلال ضروری است.
میزان شیوع اختلال یادگیری در جوامع مختلف
شهین بحرینی کارشناس ارشد روان شناسی بالینی درباره میزان شیوع اختلال یادگیری در کشور اظهار کرد: میزان شیوع این اختلال بین ۵ تا ۱۵ درصد در جوامع مختلف متفاوت است.
وی بیان کرد: اختلال یادگیری علاوه بر اینکه سبب افت تحصیلی دانش آموز می‌شود، زمینه را برای بروز اختلالات دیگر همچون اختلالات رفتاری، اضطراب، افسردگی، فرار از مدرسه و نداشتن رغبت به درس خواندن نیز فراهم می‌کند.
این کارشناس ارشد روان شناسی بالینی با بیان اینکه سال‌های اولیه زندگی زیربنای یادگیری در سراسر زندگی فرد را تشکیل میدهد، افزود: اگر کودکان در دوران دبستان با اختلال یادگیری مواجه باشند و این مشکل آن‌ها به موقع تشخیص و درمان نشود، زمان با ارزش یادگیری برای افراد شاید برای همیشه از دست برود.
بحرینی تاکید کرد: نخستین افرادی که با کودک در تماس بوده والدین هستند؛ بنابراین آگاهی والدین از علائم این اختلال ضروری است. کودک دچار اختلال یادگیری در مسیر رشد و یادگیری مهارت‌ها نسبت به سایر دانش آموزان کندتر است البته این به این معنا نیست که چنین فردی مبتلا به عقب ماندگی ذهنی است.
وی عنوان کرد: کودکان دچار اختلال یادگیری دارای هوش طبیعی هستند، ولی در یادگیری برخی از دروس با مشکل مواجه می‌شوند. امروزه به اختلال یادگیری، اختلال یادگیری خاص گفته می‌شود که اختلال یادگیری خاص شامل اختلال یادگیری در خواندن، نوشتن و ریاضیات است. کودک دچار اختلال یادگیری می‌تواند در یکی از این موارد و یا هر سه مورد با مشکل مواجه باشد.
کارشناس ارشد روان شناسی بالینی تصریح کرد: کودکان دچار اختلال یادگیری ممکن است در مدرسه الفاظ ناشایستی را از سوی دانش آموزان دیگر و معلمان خود بشنوند. این کودکان در اثر شکست‌های زیادی که در مدرسه تجربه می‌کنند تحملشان در برابر ناکامی کاهش یافته و دچار اضطراب و نگرانی می‌شوند. همچنین گروهی از آن‌ها منزوی و گوشه‌گیر شده و برخی از آن‌ها رفتار‌های پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند.
بحرینی اظهار کرد: کودکان دچار اختلال یادگیری به علت تجربه شکست‌های زیاد در زندگی اعتماد به نفس پایینی پیدا می‌کنند، وابسته به دیگران می‌شوند و انگیزه و رغبت به یادگیری را از دست می‌دهند.
ناکارآمدی کلاس‌های خصوصی در درمان کودکان دچار اختلال یادگیری
وی بیان کرد: کودکان دچار اختلال یادگیری معمولا در ادراک دیداری، شنیداری، توجه، تمرکز و هجی کردن کلمات مشکلات خاصی را نشان می‌دهند که والدین در اغلب این موارد برای برطرف کردن این مشکلات کودکشان را به کلاس‌های خصوصی گوناگون می‌فرستند و فشار زیادی را بر کودک وارد می‌کنند. در حالی که باید به این نکته توجه داشت که کلاس‌های جبرانی و معلمان خصوصی مداخله درمانی مناسبی برای کودکان دچار اختلال یادگیری نیست.
عوامل موثر در بروز اختلال یادگیری
این کارشناس ارشد روان شناسی بالینی با بیان اینکه هنوز عوامل موثر در بروز اختلال یادگیری شناسایی نشده است، تاکید کرد: طبق تحقیقات محققان کودکان دچار اختلال یادگیری مشکلاتی در قسمت پیشانی و آهیانه‌ای خود دارند. البته هنوز به طور دقیق نمی‌توان گفت که آیا مشکل در قسمت پیشانی و آهیانه باعث اختلال یادگیری شده یا اختلال یادگیری به تدریج به این ۲ منطقه آسیب رسانده است.
بحرینی تصریح کرد: طبق تحقیق دیگری نشان داده شده است که نیمکره چپ کودکان دچار اختلال یادگیری موقع مطالعه و فعالیت‌های ذهنی مانند حل کردن مسائل فعالیت کمتری نسبت به سایر افراد دارد. اختلال یادگیری اختلالی ژنتیکی بوده به طوری‌که این اختلال اغلب در فرزندان دیگر خانواده نیز دیده می‌شود. در اختلال یادگیری کروموزوم‌های شش، سه، ۲، ۱۵ و ۱۸ دخالت دارند. ژنی در این کروموزوم‌ها وجود دارد که در رشد مغز تاثیرگذار است.
وی گفت: ما نمی‌توانیم از بروز اختلال یادگیری پیشگیری کرده، اما با تشخیص و مداخله به هنگام می‌توانیم از بروز آسیب‌های جبران‌ناپذیری که برای فرد، خانواده و اجتماع پیش می‌آیند، جلوگیری کنیم.
این کارشناس ارشد روانشناسی بالینی عنوان کرد: این احتمال وجود دارد که کودکان دچار اختلال یادگیری در اثر ضربه خفیف به مغزشان در دوران جنینی به این اختلال دچار شده باشند. کودک سالم باید غلبه طرفین داشته باشد، ولی در کودک دچار اختلال یادگیری دیده می‌شود که به طور مثال دست چپ آن‌ها با گوش راستشان فعال است بنابراین ما باید در این کودکان برتری طرفی را ایجاد کنیم.
درمان قطعی اختلال یادگیری ممکن است؟
بحرینی تاکید کرد: اختلال یادگیری اختلالی دائمی است، ولی ما با تشخیص و مداخله به موقع می‌توانیم مهارت‌های کودک را به سطح بهینه‌ای برسانیم که همچون سایر افراد زندگی طبیعی داشته باشد. ما اکنون می‌توانیم کودکان در معرض خطر ابتلا به یادگیری را در دوران پیش از دبستان شناسایی کنیم بنابراین در این صورت شاید بتوان گفت که می‌توان این اختلال را به طور کامل درمان کرد.
وی یادآور شد: با افزایش سن کودکان شدت اختلال یادگیری در آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و معمولاً این اختلال در پسر‌ها نسبت به دختران بیشتر مشاهده می‌شود. کودکان دچار اختلال یادگیری باید برای بهبودی به درمانگرانی مراجعه کنند که علاوه بر داشتن تحصیلات دانشگاهی دوره‌های تخصصی ویژه در زمینه اختلال یادگیری را نیز گذرانده باشند.
گزارش از پگاه آقایی
باشگاه خبرنگاران
