الکترو درمانی که به آن در اصطلاح پزشکی الکتروتراپی نیز گفته می شود یکی از درمان های دردهای ناشی از اختلالات استخوانی در فیزیوتراپی است که با به کار گیری این روش می توان دردهایی از قبیل گردن درد و کمر دردهای مزمن را کاهش و بر طرف نمود.
روش درمانی الکتروتراپی
الکتروتراپی یک روش درمانی است که در آن از تحریک الکتریکی با هدف کاهش علائم درد و ناراحتی از طریق دستکاری عملکرد اعصاب فعال در مکانیزم درد و یا سیستم ایپوئیدی استفاده می‌شود. روش‌های مختلف مورد استفاده برای این درمان با مکانیزم‌های فیزیولوژیک متفاوت افراد ارتباط دارد. به این ترتیب اثربخشی الکتروتراپی با توجه به سطح و نوع درد و ناراحتی بیمار متفاوت است، اما تحقیقات انجام شده در این رابطه نشان می‌دهند هنگامی که از این روش به نحو درست استفاده شود، امکان کاهش چشمگیر درد و ناراحتی بیمار در نتیجه آن وجود دارد. در حوزه کلینیکی، در اکثر مواقع فرض می‌شود تحریک الکتریکی می‌تواند یک درمان مناسب برای تسکین مشکلات و ناراحتی‌های خاص باشد.
الکتروتراپی این دردها را بهبود می دهد
امروزه از الکتروتراپی برای بهبود شرایط بیمار در موارد زیر استفاده می‌شود:
– درد قوزک حاد و مزمن و آرتروز مفصل قوزک
– کمر درد حاد و مزمن در ناحیه پایین کمر که با وضعیت اعصاب ستون فقرات و دیسک کمر یا آرتروز ستون فقرات و بیماری خرابی دیسک بین مهره‌ای (DDD) ارتباط داشته باشد.
– گردن درد حاد و مزمن که با آسیب دیدگی بافت‌های نرم عضلات، رباط‌ها و دیسک های بین مهره‌ای، ورم مفصل و آرتروز ستون فقرات ارتباط دارد.
– درد زانوی حاد، مزمن یا ناراحتی پس از عمل جراحی زانو که با آسیب دیدگی عضله، آسیب تاندون، و پارگی رباط یا مشکلات مربوط به آرتروز زانو ارتباط داشته باشد.
– درد حاد و مزمن شانه که با وضعیت عضله، تاندون، رباط یا آرتروز مفصل شانه ارتباط داشته باشد.
– سندرم تونل کارپال که با درد به خاطر وارد شدن فشار به اعصاب در تونل کارپال ارتباط دارد.
– درد و ناراحتی در ناحیه پا که شامل التهاب فاشیای کف پا، تندینوپسی آشیل، تومور عصبی مورتون و نوروپاتی محیطی است.
– عوارض پس از عمل جراحی لامینکتومی که یک نوع عمل جراحی در ناحیه ستون فقرات است.
– فلج اعصاب صورت
– نورالژی عصب سه قلو
– درد لگن
– درد و ناراحتی پس از عمل جراحی
– درد سیاتیک
– تاندونیت ماهیچه دو سر
– آرنج تنیس باز
– درد مچ دست
– اسپلینت ساق پا
– نوروپاتی دیابتی
– بیماری تخریب مفصل (DJD)
– دیستروفی رفلکسی سمپاتیک (RSD)
– بیماری هرپس زوستر حاد/ نورالژی پس هرپسي
نحوه کار الکتروتراپی
همانند تمام درمان‌های فیزیوتراپی، الکتروتراپی در فیزیوتراپی نیز برای رسیدن به بهترین نتایج ممکن، از پروتکل و استانداردهای خاص خود برخوردار است. مثلاً ممکن است با روش‌های دیگری ترکیب شود، از جمله: انجام تمرینات مقاومتی، ماساژ، سرما یا گرما درمانی. الکتروتراپی از طریق روش‌های مختلفی اعمال می‌شود، تکنیک مناسب هر فرد، به نظر متخصص و ارزیابی‌های او از بیمار بستگی دارد.
معمولاً در الکتروتراپی از جریان‌های الکتریکی برای تسکین درد استفاده می‌شود. یکی از تکنیک‌های الکتروتراپی، TENS است.
تحریک الکتریکی اعصاب (TENS)
دراین روش الکترودهایی بر روی پوست نصب می‌شود و از طریق آن‌ها جریان الکتریکی بر روی پوست اعمال می‌شود. درنتیجه اعصاب عمقی ناحیه مورد نظر تحریک شده و باعث آزاد شدن مسکن‌های طبیعی بدن و تحریک مکانیسم‌های ضد درد می‌شود. TENS یک تکنیک بی‌خطر و مؤثر است. با استفاده از دستگاهی که به باطری متصل است، از طریق پدهای مخصوص جریان الکتریکی به پوست منقل می شوند. TENS اغلب در درمان دردهای مزمن استفاده می‌شود. TENS در وهله اول با تحریک اعصاب حسی باعث کاهش درد می‌شود، سپس مکانیسم‌های طبیعی ضد درد مثل آزاد شدن مورفین‌های طبیعی بدن را تحریک و فعال می‌کند.
آیا الکتروتراپی بی خطر است؟
در هنگام استفاده از این درمان امواج الکتریکی از طریق چند جفت الکترود از پوست عبور کرده و فقط به عمق ۱ تا اینچ در بدن نفوذ می‌کند (سطحی که فیبرهای عصبی در آن قرار دارند). مشخص است که این مقدار کم از جریان الکتریکی نمی‌تواند بیمار را در معرض خطر خاص قرار دهد. به هر حال، با وجودی که الکتروتراپی یکی از ایمن‌ترین روش‌های درمان امروزی است، در برخی موارد نباید از آن برای افراد استفاده شود.
استفاده از الکتروتراپی در فیزیوتراپی
الکتروتراپی یکی از ابزارهای طب فیزیکی و فیزیوتراپی محسوب می‌شود که بر اساس ارزیابی شرایط شما و نظر متخصص می‌تواند به عنوان بخشی از فرایند درمان مورد استفاده قرار بگیرد. برای شرایط مختلف، از انواع مختلفی از الکتروتراپی استفاده می‌گردد. به‌عنوان مثال استفاده از امواج اولتراسونیک در درمان آسیب دیدگی ساختارهای متراکم کلاژنی، مثل تاندون‌ها و رباط‌ها استفاده می‌شود. استفاده از پالس‌های موج کوتاه، برای درمان بافت‌های یونی مثل عضلات مؤثر است. فیزیوتراپیست‌ها اغلب الکتروتراپی را با روش‌های دیگر توان‌بخشی ترکیب می‌کنند.
موارد منع استفاده برای الکتروتراپی:
در موارد زیر نباید از تحریک الکتریکی عصب از روی پوست برای افراد استفاده شود:
– در مواردی که فرد در دوره سه ماه اول بارداری قرار داشته باشد (به هر حال در طول دوره‌های سه ماه دوم و سوم بارداری تحت نظارت پزشک می‌توان از این درمان استفاده کرد).
– در مواردی که فرد احساس بی‌حسی و گزگز در ناحیه تحت درمان داشته باشد.
– در مواردی که فرد قبلاً به اختلال سیستم لنفاوی دچار شده باشد. در حقیقت تحریک الکتریکی عصب از روی پوست می‌تواند بر عملکرد سیستم لنفاوی تاثیر گذاشته و باعث تجمع مایع در نقاط تحت درمان شود.
علاوه بر این در هنگام استفاده از این درمان باید وضعیت پوست فرد نیز مورد توجه قرار گیرد. به این ترتیب معمولاً به افراد توصیه می‌شود قبل از استفاده از الکتروتراپی در فیزیوتراپی با متخصص طب فیزیکی در ارتباط با موارد زیر ملاقات و مشورت کنند:
– در صورتی که فرد از دستگاه‌های تنظیم کننده ضربان قلب استفاده می‌کند.
– در صورتی که فرد مشکلات قلبی عروقی دارد.
– در صورتی که فرد به سرطان مبتلا بوده یا قبلاً مبتلا به سرطان بوده است.
– در صورتی که فرد اخیراً با کاهش وزن زیاد به صورت غیر منتظره مواجه شده باشد.
– در صورتی که فرد درد و ناراحتی تشخیص داده نشده داشته باشد.
– در صورتی که فرد مبتلا به بیماری صرع باشد.
– در صورتی که فرد سکته مغزی کامل یا ناقص (حمله ایسکمی گذرا) کرده باشد.
هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.
مطالب مرتبط :
گرفتگی و خشکی عضلات گردن عوامل و درمان ها
