اصولا اغلب کودکان بازیگوش و سر به هوا هستند. کودکان در حین بازی آنچان سرمست و شاد هستند که حواسشان به هیچ چیز نیست و همین امر موجب می شود تا سلامت آنها هر لحظه در خطر باشد. شکستگی بینی در کودکان از جمله شایع ترین اختلالاتی است که روزانه افراد زیادی برای درمان آن به پزشک مراجعه می کنند. در ادامه به بررسی بیشتر روش های درمان این شکستگی و سایر عوامل خواهیم پرداخت. با دکتر سلام همراه باشید.
در کودکان به علت اندازه کوچک استخوان بینی، ادم طولانی بعد از ضربه و نیز عدم همکاری کودک در لمس دقیق، در بسیاری از موارد شکستگی بینی مورد غفلت قرار می گیرند و تنها پس از پدیدار شدن بدشکلی های ظاهری بینی خود را نشان میدهند. شکستگی بینی در مردان دو برابر زنان رخ می دهد. شایعترین دلایل شکستگی بینی را ضایعات ورزشی و مجادلات بین افراد می باشند. سایر عللل نادر شامل افتادن و صدمات ناشی از پرتاب شدن از روی دوچرخه یا موتور می باشد.
شکستگی بینی در کودکان
یکی از عوارض شکستگی بینی در کودکان را شکستگی تیغه بینی یا خون مردگی در تیغه بینی است و وارد شدن ضربه به بینی موجب ایجاد لخته خون در بینی و ایجاد خون مردگی می شود که نیاز به درمان فوری و اورژانسی دارد، بنابراین معاینه تیغه بینی از کودکانی که دچار شکستگی بینی شده اند بسیار ضروری و مهم است.
بيمار دچار شكستگي بيني معمولا بدحال نيست و جااندازي اين شكستگي به خوبي با بستري كوتاه مدت قابل درمان است. در گروه سني اطفال جهت پيشگيري از آسيب روحي يا بدشكلي هاي بعدي، درمان این شکستگی ها با بيهوشي عمومي كوتاه مدت انجام می شود . حين جااندازي بسته شكستگي بيني كنترل كيفيت جااندازي را جراح به كمك مشاهده دقیق به همراه لمس انجام مي دهد.
بنابراین انجام اين عمل نياز به مهارت ويژه اي دارد به خصوص اينكه با توجه به ادم فراوان در گروه سني اطفال اين برآورد سخت تر مي باشد و در صورت عدم برآورد دقیق، بعد از رفع ادم بدشكلي دائمي رویت خواهد شد.
تشخیص شکستگی بینی در کودکان
اساس تشخيص شكستگي بيني بر اساس معاينه است و به مهارت جراح بستگي دارد ولي از گرافي هم براي كمك استفاده مي شود. نماي رادیوگرافی جانبي بینی به تنهايي براي كشف شكستگي ممکن است کافی نباشد و گاهی از سي تي اسكن استفاده شده است. البته سي تي اسكن هم به تنهايي براي كشف شكستگي دقت كافي را ندارد. اخیرا از سونوگرافي هم براي كشف شكستگي هاي بيني به طور موفقيت آميزي استفاده شده است ولي اين تكنولوژي نيازمند مهارت راديولوژيست مي باشد و هنوز به طور فراگير استفاده نمي شود.
سي تي اسكن به خصوص در زماني که شکستگی بینی همراه با شکستگی های متعدد صورت باشد، بسيار كمك كننده است. شكستگي هاي بيني کودکان بطور كلي به پنج دسته تقسيم مي شوند: يكطرفه، دوطرفه، فرونتال، لترال-فرونتال، خرد شده. دو نوع شكستگي خرد شده و لترال فرونتال مي توانند بصورت بيني زيني شكل تظاهر كنند كه اين دو نوع بهتر است هر چه زودتر جااندازي شود و توجه كافي به شكستگي تيغه بيني همراه به عمل آيد. جااندازي بقيه انواع شكستگي را مي توان بعد از رفع ادم به تعويق انداخت كه بهتر است قبل از روز هفتم بعد از شكستگي انجام شود. بايد در شكستگي بيني توجه كاملي هم به شكستگي همراه تيغه بيني به عمل آيد زيرا عدم توجه به اين مسئله عامل بسيار مهمي در بد شكلي هاي بعدي محسوب مي شود.
هماتوم بینی
هماتوم تيغه بيني به صورت ادم واكيموز تيغه بيني (معمولا دو طرفه) به همراه باريك شدن شديد راه هوايي تظاهر مي‌يابد.
درمان، برش و تخليه هماتوم است. ممكن است هماتوم تيغه بيني به سمت آبسه پيشرفت كند و منجر به عوارض داخل جمجمه‌اي يا بيني‌زيني شكل تأخيري شود.
اگر فشار ضربه شدید روي پل بيني وارد شود، ممكن است آسيب اوليه به ساختمان‌هاي بين دو كره چشم وارد شود و منجر به ظاهر تو رفته بيني گردد. اين شكستگي‌ها سبب درگيري استخوان بيني، زوايد بيني استخوان‌هاي ماگزيلا و فرونتال و استخوان اتموئيد در ديواره مياني كاسه چشم (كمپلكس‌نازواتموئيدال) مي‌شوند.
صدمه به سینوس
صدمه شدید سقف سينوس اتموئيد يا صفحه غربالي ممكن است سبب ريزش مايع مغزي ـ نخاعي از بيني شود. آسيب بافت نرم مجاور ممكن است شامل آسيب دستگاه اشكي و تاندون كانتال مياني با افزايش فاصله دوكانتوس مياني باشد که در صورت عدم درمان منجر به فاصله گرفتن گوشه داخلی چشم از بینی می شود كه به هيپرتلوريسم كاذب يا تله‌كانتوس‌تروماتيك معروف است.
اگر شکستگی تیغه بینی به مدت 3 روز باقی بماند منجر به از بین رفتن سلول های غضروفی بینی و ایجاد بدشکلی هایی در آن می شود به گونه ای که استخوان بینی فرورفته می شود که اصطلاحا به آن بینی «زینی» شکل می گویند.
از جمله اصلی ترین حوادثی که منجر به شکستگی بینی در کودکان می شود می توان به تصادف، ضربه به صورت، آسیب های ورزشی وسایر عوامل اشاره کرد. البته شکستگی بینی با علائم عمومی نیز همراه است که می توان به کبودی اطراف بینی به ویژه زیر چشم اشاره کرد. به دلیل اینکه استخوان بینی کوچک است، انحراف و کج شدن بینی به سرعت مشخص نمی شود.
بهترین زمان برای درمان شکستگی
شکستگی بینی باید ظرف یک هفته اول جا انداخته شود، روز پنجم و هفتم بهترین زمان برای جااندازی بینی است و این اقدام با بیهوشی کامل کودک انجام می شود تا بتوان کار را با دقت بیشتری انجام داد. بعد از جا اندازی بینی ممکن است، بدشکلی هایی در بینی کودک رخخ دهد.
بنابراین جا اندازی بینی به معنای صد در صدی درمان نیست اما می تواند از بروز ناهنجاری و بدشکلی هایی که به مرور زمان ایجاد می شود پیشگیری کند تا این بدشکلی ها به صورت وخیم صورت نگیرد.
علائم شکستگی بینی کدامند؟
دماغ یک بافت متشکل از غضروف است؛ این بافت از بدو تولد حالت نرم دارد و تا سنین جوانی این حالت را حفظ می کند؛ اما بعد از مدتی کم کم شروع به سفت شدن می کند. به علت نرم بودن این غضروف در سنین کودکی؛ این عضو کمتر آسیب پذیر خواهد بود و البته که وارد شدن هر ضربه ای به بینی منجر به شکسته شدن آن نمی شود. شکسته شدن بینی با علائمی همراه است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
– احساس درد در ناحیه بینی: بعد از هر گونه آسیب بینی، اگر درد بینی برای مدت طولانی ادامه داشت، به شکستگی بینی مشکوک شوید. این درد ممکن است بر روی سینوس های صورت نیز اثر کند و آنها را نیز دردناک سازد.
– کبود شدن بینی: کبودی از علایم مهم شکستگی بینی است، زیرا در اثر شکستن بینی، عروق خونی این ناحیه آسیب می بینند.
– ورم بینی: ورم به خاطر آسیب دیدن رگ های ناحیه بینی رخ می دهد.
– کبودی اطراف چشم: معمولا ورم و کبودی زیر چشم های فرد ایجاد می شود و حالتی را به نام چشم راکونی ایجاد می کند.
– کج شدن بینی: در صورتی که به شکستگی بینی خود مشکوک شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا قبل از التیام خود به خودی و کج شدن بینی، بینی تان با اصول صحیح و به حالت طبیعی جوش بخورد
– خون دماغ شدن: یک علامت مهم شکستگی بینی، خونریزی از بینی است. برای متوقف کردن خونریزی بینی، باید فرد به سمت جلو خم شود و با استفاده از پنبه و یا پارچه، بینی خود را فشار دهد تا خونریزی متوقف شود.
– اشکال در تنفس از راه سوراخ های بینی: نفس کشیدن سخت از راه بینی، از دیگر علائم شکستگی بینی است. فرد آسیب دیده به محض داشتن هر گونه مشکل در نفس کشیدن باید به پزشک مراجعه کند.
– در صورت وجود شکستگی بینی، موقع دست زدن به بینی صدایی ایجاد می شود که ناشی از شکستگی استخوان هاست. این صدا شبیه به صدایی است که از مالیدن چند تار مو بین دو انگشت دست ایجاد می شود.
شکستگی های بینی معمولا ظرف مدت 20 روز التیام پیدا می کنند و بی سر و صدا بهبود می یابند. در صورت عدم مراجعه به پزشک، این شکستگی به شکل غیر طبیعی جوش می خورد و به کج شدن دائمی بینی منجر می شود که علاوه کاهش زیبایی بینی و صورت فرد، مشکلات تنفسی و سینوسی دائمی را تا آخر عمر برای فرد ایجاد می کند.
در این باره بیشتر بخوانید: ترمیم بینی پس از شکستگی
هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
