در سال های اخیر تغییرات قابل توجهی در درمان بیماری پارکینسون وجود داشته است. دانشمندان داروهای جدیدی تولید کرده اند و درک بهتری از چگونگی عمل کردن داروهای قدیمی دارند. این یک تفاوت بزرگ در زندگی روزمره افراد مبتلا به پارکینسون ایجاد کرده است. اکثر افراد می توانند با استفاده از دارو علائم بیماری را کنترل کنند. اما برخی دیگر چنانچه داروها به اندازه کافی خوب عمل نکنند یا باعث کاهش علائم آنها نشوند، مجبور به جراحی خواهند شد. داروهایی که قبلا مصرف می کردید، تاثیرات شدیدی در طول زمان بر وضعیت بیماری شما دارند. بنابراین مشورت با یک پزشک متخصص مغز و اعصاب و یا متخصصی برای پارکینسون بسیار مهم است. زیرا او میتواند شما را برای تصمیمات درمانی راهنمایی کند.
1- داروهای شایع در درمان بیماری پارکینسون
لوودوپا یا بطور خلاصه “ال دوپا”، رایج ترین دارو برای بیماران مبتلا به پارکینسون است. این دارو بهترین کنترل را در علائم وضعیت، بخصوص حرکات آهسته و سفت و سخت قسمت های بدن دارد. ال دوپا باعث می شود سلولهای مغز شما، آن را به دوپامین تبدیل کند. دوپامین، ماده ای شیمیایی است که مغز از آن برای ارسال سیگنال هایی که کمک به حرکات بدن شما می کند، استفاده میکند. افراد مبتلا به پارکینسون، دوپامین کافی در مغز خود ندارند تا حرکات خود را کنترل کنند. Sinemet ترکیبی از ال دوپا و داروی دیگری به نام Carbidopa است. این دارو کار ال دوپا را بهتر می کند.
بنابراین شما می توانید آن را کمتر مصرف کنید. این دارو مانع از عوارض جانبی و رایج ال دوپا مثل تهوع، استفراغ و ریتم های نامنظم قلب میشود. Sinemet دارای کمترین عوارض جانبی کوتاه مدت است، و در مقایسه با سایر داروهای پارکینسون، شانس برخی عوارض بلند مدت مانند حرکات غیرارادی را بالا می برد. افرادی که از داروی ال دوپا برای 5-3 سال استفاده کرده اند، ممکن است در عرض چند ساعت پس از مصرف دارو، گیجی، بیقراری یا حرکات غیرارادی داشته باشند. تغییراتی در میزان و یا زمان استفاده از این دارو معمولا میتواند از این عوارض جانبی جلوگیری کند.
2- آگونیست های دوپامین
این داروها مانند دوپامین در مغز عمل می کنند. آنها شامل: Ropinirole – Mirapex – Neupro هستند. شما می توانید یکی از این داروها را به تنهایی یا به همراه Sinemet مصرف کنید. اکثر پزشکان ابتدا آگونیست های دوپامین را تجویز کرده و سپس اگر علائم شما هنوز تحت کنترل نباشد، ال دوپا را اضافه می کنند.
آگونیست های دوپامین، مانند درمان با ال دوپا دارای مشکلات بلند مدت نیستند. در نتیجه آنها اولین انتخاب دارویی برای درمان بیماران مبتلا به پارکینسون است. با این حال، این داروها شانس برخی از عوارض جانبی کوتاه مدت مثل حالت تهوع، استفراغ، سرگیجه، گیجی، سردرگمی ، توهمات و احساس سبکی در سر را افزایش می دهند.
3- آمانتادین Symmetrel
این دارو ممکن است برای افرادی که مبتلا به نوع خفیف پارکینسون هستند، بهتر باشد. این دارو با افزایش دوپامین در سلولهای مغزی به شما کمک میکند تا علائم پارکینسون کمتری داشته باشید. مطالعات اخیر نشان می دهد که این دارو ممکن است سبب کاهش حرکات غیرارادی (که در طی درمان با ال دوپا اتفاق می افتد) شود. اما این دارو نیز ممکن است عوارض جانبی مثل مشکلات سردرگمی و مشکلات حافظه ایجاد کند.
4- Trihexy Phenidyl – Benztropine
این داروها تعادل بین دو ماده شیمیایی مغز، یعنی دوپامین و استیل کولین را برقرار میکنند. این باعث کاهش لرزش و سفتی عضلات در افراد مبتلا به پارکینسون می شود. اما این داروها می توانند به حافظه و تفکر، بخصوص در افراد مسن آسیب برسانند. به همین دلیل امروزه پزشکان بندرت آنها را تجویز میکنند.
5- Selegiline – Rasagiline
این دو دارو مواد شیمیایی مغز را که باعث تخریب دوپامین می شود، متوقف می کنند. این باعث میشود تا مغز شما برای کار کردن، دوپامین بیشتری داشته باشد. برخی شواهد نشان می دهد که داروی Selegiline ممکن است بخصوص در اوایل بیماری، پیشرفت آن را کند سازد. عوارض جانبی رایج عبارتند از:
– تهوع
– سرگیجه
– درد معده
– غش
مطالعات در حیوانات نشان می دهد که Rasagiline نیز، ممکن است پیشرفت بیماری پارکینسون را کند سازد. عوارض جانبی آن شامل: سردرد، درد مفاصل، سوء هاضمه و افسردگی است.
6- Tolcopone – Entacapone
زمانی که شما از ال دوپا استفاده می کنید، یک ماده شیمیایی در بدن شما به نام COMT بخشی از دارو را بی اثر میکند. این دو دارو از این ماده شیمیایی یعنی COMT جلوگیری می کنند. بنابراین مغز می تواند به طور موثر از ال دوپا استفاده کرده و باعث کاهش علائم پارکینسون شود.
7- راهنمایی های دارویی برای بیماران
هیچ نوع ترکیب دارویی با عنوان “بهترین ترکیب”، برای پارکینسون وجود ندارد. شما و پزشک شما باید چند روش درمان را امتحان کنید تا بدانید بهترین نوع درمان برای شما کدام است. اما در اینجا چند راهنمایی کلی برای مصرف داروها وجود دارد. باید از پزشک یا دکتر داروساز برای هر نوع از راهنمایی های خاص دیگر درمانی سوال کنید:
– قرص ها را نشکنید و کپسول ها را باز نکنید (مگر اینکه پزشک دستور داده باشد).
– 10-6 لیوان آب در روز بنوشید.
– حمام گرم و فعالیت بدنی ممکن است به هضم بدن شما کمک کرده و باعث جذب داروهای شما شود.
– اسامی داروها و نحوه مصرف آنها را بدانید. دانستن نام تجاری و نام عمومی، دوزها و عوارض جانبی که ممکن است داشته باشید، از جمله آنهاست. همیشه در باره جزئیات آنها لیستی به همراه خود داشته باشید.
– داروهای خود را دقیقا همانطور که پزشک دستور داده است، مصرف کنید.
– مصرف دارو را قطع نکرده و آن را تغییر ندهید. شاید احساس بهتری داشته باشید اما هنوز نیاز به درمان دارویی دارید. اگر ناگهان داروی خود را قطع کنید، ممکن است شرایط شما بدتر شود.
– یک روال معمول برای مصرف داروهایتان داشته باشید. آنها را هر روز و در زمان مشابه مصرف کنید و یک زمان هشدار تنظیم کنید تا اگر نیاز داشتید، مصرف دارو را به شما یادآوری کند.
– یک تقویم دارویی نگهدارید و هر بار که یک دوز مصرف میکنید به آن توجه کنید.
– اگر بر اساس زمان برنامه ریزی شده، نتوانستید داروی خود را مصرف کنید، نگران نشوید. هر زمان که به یاد آوردید، دارو را مصرف کنید، مگر اینکه زمان نوبت بعدی شما رسیده باشد. در این صورت مصرف آن را دو برابر نکرده و فقط یک نوبت را مصرف کرده و دوباره به برنامه منظم خود بازگردید.
– داروهای قدیمی را نگه ندارید. با پیروی از دستورالعمل و برچسب داروها، یا آنها را به دور بیندازید و یا با دکتر داروساز خود در مورد نحوه دور انداختن آنها مشورت کنید.
– داروها را در یک قفسه خشک و دور از رطوبت نگه دارید. (مگر اینکه پزشک یا دکتر داروساز به شما گفته باشد که باید آن را در یخچال نگه دارید)
– داروهای خود را با دیگران تقسیم نکنید.
– در هنگام مسافرت داروی اضافه با خود همراه داشته باشید؛ شاید مسافرت شما بیشتر طول بکشد.
– قبل از اینکه داروهایتان تمام شود، نسخه خود را به روز کنید و حداقل 48 ساعت قبل از خریداری دارو، با تلفن به دکتر داروساز، خرید داروهایتان را اطلاع دهید. اگر در تهیه دارو دچار مشکل هستید، دغدغه مالی دارید و یا مشکلی دارید که باعث می شود نتوانید برای خریدن داروهایتان به داروخانه بروید، اجازه دهید تا پزشک یا دکتر داروساز شما را در لیست بیماران ویژه ثبت نام کند؛ ممکن است یک مددکار اجتماعی بتواند به شما کمک کند.
– تمام برچسب ها را با دقت بخوانید.
– در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید با همه متخصصان مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.
– هر گونه عوارض جانبی که ممکن است مربوط به داروهایتان باشد را بررسی کنید. اغلب واکنش ها زمانی اتفاق می افتد که شما شروع به مصرف دارویی بکنید؛ اما همیشه نیز این طور نیست. برخی از واکنش ها ممکن است با تاخیر همراه بوده و یا زمانی که داروی دیگری را به درمان خود اضافه می کنید، خود را نشان دهد. در مورد هر چیز غیرمعمول با پزشک خود صحبت کنید.
– در صورت امکان از یک داروخانه دارو بخرید. سعی کنید همه نسخه های خود را از همان محل تهیه کنید. در این صورت دکتر داروساز می تواند ارتباط داروها را با یکدیگر متوجه شود.
– شما می توانید از ابزارهای آنلاین استفاده کنید تا ببینید کدام یک از داروهای شما با یکدیگر تداخل دارند.
– شما حق دارید بدانید که پزشک چه دارویی برای شما تجویز می کند. شما و پزشک معالجتان میتوانید با همکاری یکدیگر برای ایجاد و تغییر یک برنامه دارویی اقدام کنید. اطمینان حاصل کنید که اهداف دارویی خود را میشناسید و در آن سهیم هستید. در باره انتظاری که از داروها دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید که آیا برنامه درمان شما موفقیت آمیز است یا خیر.
در این باره بیشتر بخوانید: هشدارهای بدن برای ابتلا به پارکینسون
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
