در اولین همایش خانواده و دانشگاه که توسط مدیریت آموزش و مشاوره فرهنگی و اجتماعی دانشگاه شهیدبهشتی تهران برگزار شد، سوالاتی مطرح و پاسخ داده شد که مهمترین انها را برایتان گذاشته ایم
برخی از پرسش‌های متداول والدین در مورد جوانانشان به شرح زیر است:
تلاش کنید مهارتها و توانایی‌های زندگی را در فرزندتان پرورش دهید
پرسش والدین: وقتی از فرزندم درمورد دوستانش که چه کسانی هستند سؤال می‌کنم ناراحت می‌شود و با اکراه پاسخ می‌دهد. من واقعا نمی‌دانم، زمانی که فرزندم در دانشگاه است چه می کند و با چه کسانی در ارتباط است؟ چه کنم؟
پاسخ کارشناس: برخلاف دبیرستان، در دانشگاه شما نمی دانید و نمی توانید به درستی متوجه شوید که فرزند شما به چه کاری مشغول است. البته این بدین معنا نیست که شما خودتان را کامل عقب بکشید. در این دوره نظارت وجود دارد؛ اما روش آن با دوران دبیرستان متفاوت است. در این دوره بهتر است شما ضمن نظارت کلی بر رفتارهایی مانند درس خواندن، روحیه، ارتباطات و آشنایی‌های فرزندتان، روابط نزدیکی نیز با وی داشته باشید. هر چه رابطه شما با فرزندتان نزدیکتر باشد وی کمتر در معرض خطر قرار خواهد داشت. تلاش کنید مهارتها و توانایی‌های زندگی را در فرزندتان پرورش دهید و به وی اعتماد کنید.
اوقات فراغت مشترک را با فرزندان برنامه‌ریزی کنید
پرسش والدین: دنیای مجازی فاصله بسیار زیادی بین من و فرزندم ایجاد کرده و در پاسخ اعتراض، ما متهم به اینکه دراین خصوص چیزی نمی دانیم می‌شویم، چه کنیم؟
پاسخ کارشناس: دنیای مجازی واقعیتی است که وجود دارد و ما باید یاد بگیریم چطور با این واقعیت مواجه شویم تا کمتر دچار آسیب شویم. قطعا آموختن مهارتها در این زمینه، تا متهم نشویم که چیزی نمی دانیم و حفظ ارتباط مناسب با فرزندمان می تواند فضای گفتمانی ایجاد کند که وی فاصله زیادی را از والدین نبیند. دغدغه خود را با فرزند دانشجویتان در میان بگذارید و با وی صحبت کنید. مهارت خود را در زمینه آموزش فناوری افزایش دهید. همواره ارتباط موثر و نزدیکی با فرزند خود داشته باشید و اوقات فراغت مشترک را برنامه‌ریزی کنید.
دانشگاه را یک دبیرستان یا مدرسۀ بزرگ تصور نکنید
پرسش والدین: ما نگرانیم که فرزندمان آنقدر به دنبال کارهای جانبی دانشگاه برود که فرصت درس خواندن و تحصیل را از دست بدهد. به همین دلیل، واقعا چندان تمایلی نداریم که فعالیت‌های دیگری داشته باشد.
پاسخ کارشناس: درس یکی از کارهای مهم دانشجویان در دانشگاه است و در کنار آن یکی دیگر از کارهای بسیار مهم آموزش مهارت‌های زندگی و انجام فعالیت‌های غیرتحصیلی است. نکتۀ بسیار مهم دیگری که خوب است به آن توجه کنید این است که انجام فعالیت‌های جانبی، در خیلی از مواقع به فعالیت‌های تحصیلی کمک می‌کند. دانشگاه را یک دبیرستان یا مدرسۀ بزرگ تصور نکنید.
در رابطه با موضوع فرزندان، این والدین هستند که باید با یکدیگر همسو و متحد باشند
پرسش والدین: مدتی قبل، دخترم به من اطلاع داد که با پسری در دانشگاه آشنا شده است. او از من خواست که این موضوع را بدانم و از رفت و آمد او با این پسر آگاه باشم ولی مسئله را با پدرش در میان نگذارم. دخترم تأکید کرد که این پسر بسیار سالم و درس خوان است و به قصد ازدواج این آشنایی را شروع کرده است. من هم با وجود این شرایط موافقت کردم. با این حال، من به شدت مضطربم. باید جواب دیر آمدن‌هایش را به شوهرم بدهم. آیا من اشتباه کرده‌ام؟
پاسخ کارشناس: وضعیتی که شما در آن قرار گرفته‌اید، وضعیتی بسیار نامناسب و سخت است. دخترتان با این اقدام، بین شما و شوهرتان در این زمینه اختلاف ایجاد کرده است و در نتیجه از قدرت والدین در ادارۀ خانواده و فرزندان بشدت کاسته است و از طرف دیگر، شرایط را به نفع خود آسوده تر ساخته است و با خیال راحت به دنبال برنامۀ خود است. چون می داند اگرمشکلی پیش آید، شما آن را حل و فصل خواهید کرد. تا زمانی که شما این نقش را برعهده گرفته اید، او دیرتر و دیرترهم خواهد آمد و بیشتر نیز بیرون خواهد رفت چون می داند که شما موقعیت را اداره خواهید کرد. از طرف دیگر، شما دررابطه با همسرتان در شرایط اخلاقی بسیار بدی قرار گرفته‌اید. اگر شوهرتان متوجه شود شما مطلبی را می دانسته‌اید واز او پنهان کرده‌اید، حتما از شما عصبانی و دلگیر خواهد شد و حق نیز با اوست. در رابطه با موضوع فرزندان، این والدین هستند که باید با یکدیگر همسو و متحد باشند، نه یکی از والدین با فرزند یا فرزندان. بهمین دلیل، بهترین کاری که شما میتوانید بکنید این است که به دخترتان بگویید که من تا به حال این موضوع را اداره کردم ولی اشتباه کردم. چیزی را که پدرت قبول نداشته باشد، من هم قبول ندارم. از این به بعد، خودت باید جواب پدرت را بدهی. اگر از من بپرسد تو کجا هستی، می گویم با من هماهنگ نکرده است.
فرزندان برای ازدواج از نظر روانی و مالی از خانواده خود مستقل شده باشند
پرسش والدین: پسرم، به دختری علاقمند شده و مایل است با او ازدواج کند. او به ما می‌گوید در کارم دخالت نکنید. من عقلم به اندازۀ کافی می رسد. ولی، چون من دانشجو هستم شما باید مسکن و مخارج ما را تأمین کنید. اگر مستقل است، چرا از ما اینهمه انتظار دارد و اگر وابسته است چرا ما نباید در کارش دخالت کنیم؟
پاسخ کارشناس: این وضعیت دوگانه و متناقض، درعده‌ای از دانشجویان و جوانان وجود دارد. قسمتی از این تناقض، قابل فهم است. آنان در بسیاری از موضوعات، افکار و ایده‌های مستقل و نو دارند و از طرف دیگر، به خصوص از نظر مالی وابسته به والدین هستند. ولی، آن چه در مورد ازدواج مهم است این است که افراد از نظر روانی، مالی و بسیاری موارد دیگر، واقعا از خانواده اصلی خود مستقل شده باشند و برای ازدواج آمادگی داشته باشند. بهتر است ازدواج بعد از استقلال زوجین باشد. در این میان، استقلال مالی، یکی از ابعاد استقلال است. اگر زوجین به حد بلوغ و پختگی ازدواج رسیده باشند، به جای این که برای گذراندن زندگی خود به خانواده‌ها فشار آورند، می توانند با مدیریت بهتر زندگی سالمی را شروع کنند.
اگر والدین و فرزندان نتوانند با هم اختلاف راحل کنند از مراکز مشاوره کمک بگیرند
پرسش والدین: من و دخترم، در مورد زمان رفت وآمد او اختلاف نظر داریم. هر بار که با هم گفت‌وگو می‌کنیم، نه تنها مشکل حل نمی‌شود؛ بلکه بدتر هم می شود؟
پاسخ کارشناس: اختلاف بین والدین و فرزندان طبیعی است و خودش مشکلی ایجاد نمی‌کند. بلکه آنچه مهم است روش حل اختلاف است. برای حل اختلاف بایستی نکات زیادی رعایت شود که یکی از آنها درست صحبت کردن و درست گوش دادن است. نکتۀ بسیار مهمی که باید توجه کنید آن است که در دورۀ نوجوانی و جوانی، تعریف خانواده و فرزند از رفتارهای شخصی متفاوت است. به عنوان مثال، از نظر دانشجو، این که کی برود و کی بیاید، یک رفتار شخصی است. در حالی که از نظر والدین، این موضوع کاملاً جنبۀ خانوادگی دارد. بهمین علت، گاهی اوقات ممکن است به راحتی در این موارد نتوانید حل اختلاف کنید. اگر نتوانستید با هم اختلاف راحل کنید از مراکز مشاوره کمک بگیرید.