با گذشت زمان و فعالیت های روزمره مفاصل پا و ناحیه لگن دچار آسیب و اختلال می شود و ممکن است افراد به بیماری آرتروز لگن مبتلا شوند، در این مقاله دکتر سلام شما را با بیماری آرتروز لگن و نحوه تشخیص و درمان آن آشنا می نماید.

بیماری آرتروز مفصل لگن و ران

در بیماری آرتروز لگن، غضروف مفصل لگن به تدریج و با گذشت زمان فرسوده می شود. با فرسایش، غضروف ضعیف و ناصاف می شود و فضای مفصل محافظ بین استخوان ها کاهش پیدا می کند. این مساله باعث سایش استخوان ها به یکدیگر می شود.

استخوان های آسیب دیده برای جبران غضروف از دست رفته، به سمت بیرون رشد پیدا می کنند و اسپرز استخوان را تشکیل می دهد. بیماری آرتروز مفصل لگن به تدریج بوجود می آید و دردی که بوجود می آورد با گذشت زمان شدیدتر می شود.

علائم آرتروز مفصل لگن و ران

شایع ترین نشانه بیماری آرتروز لگن درد دور مفصل لگن است. معمولا درد لگن به صورت  تدریجی بوجود می آید و با گذشت زمان وخامت پیدا می کند، اگر چه ظاهر شدن لگن درد به صورت ناگهانی نیز ممکن است به وجود بیاید. درد و سفتی در طول صبح یا پس از نشستن یا استراحت کردن برای مدتی تشدید پیدا می کند. با گذشت زمان عوامل دردناک بیشتر ظاهر می شود و حتی در طول شب و در حین استراحت نیز بوجود می آید. علائم دیگر آرتروز لگن عبارتند از:

– احساس درد در کشاله ران یا ران که تا باسن یا زانو گسترش پیدا می کند.

– دردی که در هنگام انجام فعالیت سنگین ظاهر می شود.

– سفتی مفصل لگن که راه رفتن یا خم شدن را دشوار می کند.

– قفل کردن مفصل و صدای سایش (کریپتوس) در طول حرکت به دلیل شل شدن بخش های غضروف  و اختلال ایجاد کردن بافت دیگر در حرکت روان لگن

– کاهش دامنه حرکتی لگن که بر توانایی راه رفتن تاثیر می گذارد و باعث لنگی می شود.

– صدا یا احساس سایش استخوان ها روی یکدیگر

– ناتوانی در حرکت دادن لگن برای انجام فعالیت های روزمره

دلایل ابتلا به آرتروز مفصل لگن و ران

سن: افزایش سن یکی از مهم‌ترین و قوی‌ترین عوامل مؤثر بر آرتروز مفصل لگن و ران است. این بیماری در افراد زیر چهل سال به‌ندرت اتفاق می‌افتد، اما حداقل هشتاد درصد افراد بالای پنجاه‌وپنج سال باید برای اطمینان از وجود یا عدم وجود این اختلال، عکس برداری به‌ وسیله اشعه ایکس را انجام دهند. با این‌ حال همه افرادی که در عکس آن‌ها آرتروز مشاهده شده است، درد مفصل یا مشکلات مفصلی دیگری ندارند.

جنسیت: به دلایل نامعلوم خانم‌ها بین دو تا سه برابر بیشتر از آقایان به آرتروز مفصل لگن و ران مبتلا می‌شوند.

چاقی: در افراد چاق احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران بیشتر است. کاهش وزن از خطرات و احتمال ابتلا به بیماری می‌کاهد.

شغل: آرتروز زانو در افراد دارای مشاغلی که نیاز به چمباتمه زدن یا زانو زدن‌های مداوم دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد؛ مثل پنبه‌زن‌ها، کارگران اسکله، کارگران کشتی‌سازی و نجاران

آرتروز مفصل لگن و ران در کارگران مزرعه، کارگران ساختمانی و افرادی که شغلشان نیاز به بلند کردن اجسام سنگین دارد بیشتر اتفاق می‌افتد، همچنین افرادی که زیاد می‌ایستند یا زیاد راه می‌روند ریسک بالایی برای ابتلا به این بیماری درند.

ورزش: احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران برای افرادی که ورزش‌های خاص نظیر کشتی، بوکس، بیس‌بال، دوچرخه‌ سواری، پاراشوتینگ، ژیمناستیک، رقص باله، فوتبال و فوتبال آمریکایی انجام می‌دهند، بیشتر است در مقابل در افرادی که می‌دوند افزایش احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران دیده نشده است.

تشخیص آرتروز مفصل لگن و ران

پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی با شما صحبت می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و احتمالا آزمایشات تشخیصی مثل تصویر برداری با اشعه ایکس را توصیه می کند.
در طول معاینه فیزیکی، پزشک مسائل زیر را بررسی می کند:

– التهاب در نزدیکی لگن

– دامنه حرکتی منفعل ( همراه با کمک) و پویا ( بدون کمک گرفتن)

– کریپتوس ( صدای سایش دلخراش در داخل مفصل) در حین حرکت کردن

– احساس درد در هنگام وارد شدن فشار بر لگن

– مشکل در راه رفتن

– علائم آسیب دیدگی مفاصل، تاندون ها و رباط های دور لگن

در آزمایش تشخیصی تصویر برداری با اشعه ایکس از ساختارهای متراکم مثل استخوان ها عکس هایی با جزئیات زیاد گرفته می شود. تصویربرداری از لگن با اشعه ایکس باریک شدن فضای مفصل، تغییرات حاصل شده در استخوان و شکل گیری اسپرز استخوان را نشان می دهد. گاهی اوقات برای تعیین بهتر مشکل استخوان و بافت های نرم لگن شما به آزمایش ام آر ای ستون فقرات نیاز است.

 

روش های درمان آرتروز مفصل لگن و ران

الف: درمان غیر جراحی آرتروز مفصل لگن و ران

درمان آرتروز لگن به طور قطعی وجود ندارد ولی روش‌های درمانی برای کاهش ناراحتی و کنترل تخریب مفصل ناشی از این بیماری وجود دارد.

دارو: پزشک ممکن است بعد از تشخیص آرتروز لگن برای کنترل درد داروهایی تجویز کند.

– داروهای ضدالتهابی نظیر ایبوپروفن

– کورتیکواستروئید ها، تزریق برای جلوگیری التهاب در مفصل

– دارو های ضد روماتیسمی برای بهبود علائم (SMARD) و داروهای ضد روماتیسمی برای بهبود بیماری (DMARD)

عصا و واکر: وسایلی نظیر عصا و واکر به بیمار برای راه رفتن آسان‌تر و مطمئن‌تر کمک می‌کند.

درمان فیزیکی: این درمان‌ها نقش بسیار حیاتی در مدیریت درمان غیر جراحی آرتروز مفصل لگن و ران دارند.

– هدف اولیه از درمان‌های فیزیکی یادگیری چگونگی کنترل علائم و افزایش حداکثری کارکرد ران‌ها و مفاصل ران‌ها است.

– یادگیری راه‌های آرام کردن درد و علائم دیگر شامل ماساژ و گرما درمانی

– یک عصا یا واکر برای کاهش فشار روی مفاصل ران‌ها در هنگام راه رفتن موردنیاز است.

– محدوده‌ای از حرکات و تمرینات کششی برای بهبود حرکت در مفاصل ران‌ها

ب: عمل جراحی

در صورتی که روش های غیرجراحی در تسکین درد موثر نباشند، جراحی بهترین گزینه بعدی است. نوع مخصوص جراحی که به بهترین شکل هر فرد را درمان می کند متغیر است و تصمیمی است که باید با مشورت با جراح ارتوپد گرفته شود. در اغلب موارد آرتروز پیشرفته، جراحی تعویض مفصل لگن برای کاهش درد و بازیابی فعالیت مفصل لگن بهترین روش درمانی است. روش های جراحی مخصوص درمان بیماری آرتروز لگن از قرار زیر هستند:

استئوتومی: در این روش جراحی ،راس استخوان ران یا حفره ای مفصل بریده می شود و مجددا هم طراز می گردد تا فشار از مفصل لگن برطرف شود. این روش به ندرت برای درمان آرتروز لگن استفاده می شود.

جراحی بازسازی مفصل لگن: در این روش جراحی تعویض مفصل لگن، استخوان و غضروف آسیب دیده در حفره مفصل لگن خارج می شود و یک شل فلزی جایگزین آن می شود. با این حال، راس استخوان ران خارج نمی شود، بلکه در عوض با یک پوشش فلزی نرم پوشانده می شود.

جراحی تعویض مفصل لگن کامل: پزشک راس استخوان ران و حفره مفصل لگن آسیب دیده را خارج می سازد و سپس سطوح مفصل سرامیکی، پلاستیکی یا فلزی جدید را در جای آنها قرار می دهد تا دامنه حرکتی مفصل لگن خود را بازیابی شود.

هرگونه استفاده با درج نام مجله پزشکی دکتر سلام (لینک دهی مستقیم) مجاز می باشد.