ممکن است این میوه ها در ظاهر خوش رنگ و لعاب باشند اما بدیهی است آلوده یه سمی ترین مواد شیمیایی سرطان زا برای بدن باشند؛شما باید میوه سالم را از ناسالم تشخیص دهید.
طبق نظر کارشناسان تغذیه، میزان مجاز باقی مانده سموم در محصولات کشاورزی ثابت است و بیشتر از آن ایجاد بیماری می کند. بر اساس گزارش موسسه تحقیقات گیاه پزشکی، این میزان در بعضی محصولات گلخانه ای و محصولاتی مانند خیار، برنج و خشکبار تا ۳۰ برابر استاندارد در کشور گزارش شده است!
امروزه باقی مانده سموم محصولات کشاورزی به حدی جدی شده که می توانند موجب سرطان، نازایی، نارسایی جنین، بیماریهای ریوی و غیره باشند که در ظاهر میوه های رنگارنگ است.
یکی از مسئولان وزارت بهداشت درباره آلودگی ها می گوید: «در تحقیقی که در میدان تره بار تهران صورت گرفته، مشخص شده که ۳۵ تا ۴۱.۵ درصد سبزی ها به فلزات سنگین نظیر سرب، کادیوم و نیترات آلوده هستند.»
به گفته او آلوده ترین سبزی، پیاز با ۵۴ درصد آلودگی و سپس خیار گلخانهای با ۴۵ درصد آلودگی و بعد از آن هم گوجه فرنگی و سیب زمینی است.
این مقام مسئول همچنین گفته از نظر سموم نیز، ۵۲ درصد سبزی ها بیشتر از حد مجاز آلوده است؛ ضمن اینکه این رقم، متوسط آمار و آلودگی برخی سبزی ها خیلی بیشتر است.
علت بروز آلودگی ها چیست؟
سمپاشی گیاهان، استفاده از دارو و هورمون در مرغداریها، همه دلایل حضور این سم در میوه ها و بروز آن در گوشت حیوانات است. بیش از ۹۰ درصد “ماده مؤثره ” سمومی که در بخش کشاورزی استفاده می شوند وارداتی است، به ویژه در سالهای اخیر که هندی و چینی نیز شده دیگر کارایی لازم را ندارد و کشاورز ناچارا چندین بار از آن ها استفاده می کند، از سوی دیگر کشاورزان دانش و تخصص لازم را ندارند که هر سمی را در زمان خاص خودش استفاده کنند.
همچنین هر سمی دوره کارنس (زمان لازم از سمپاشی تا برداشت) دارد که باید از سوی کشاورزان رعایت شود در غیر اینصورت در هر سمپاشی مقداری از این سموم در داخل میوه ها انباشته خواهد شد.
یا داروها و هورمونهایی که در مرغداریها و دامداریها استفاده می شود در صورت عدم رعایت زمان لازم شاهد باقی ماندن آن خواهیم بود. این ها همه عواملی است که باعث انباشته شدن مقدار زیادی سم در داخل میوه ها و گوشت مرغ و شیر و گوشت قرمز می شود.
اما چیزی که مهم است در کشور آزمایشگاه کافی برای تشخیص میوه سالم از ناسالم نیز وجود ندارد، طبق آمار شاید این آزمایشگاه ها به تعداد انگشتان دست هم نمی رسد و مفهوم آن این است که تمام میوه هایی که در میادین تره بار به فروش می رسد دارای باقی مانده سمومی هستند که فعلا امکانات لازم برای تشخیص آنها وجود ندارد.
اما از همه مهمتر در این میان هیچ مسؤولی نیست که این مسؤولیت را به عهده بگیرد. ظاهرا وزارت بهداشت، وزارت جهاد کشاورزی و مؤسسه استاندارد، نهادهایی هستند که به نوعی باید پاسخگوی این مسأله باشند اما هنوز متولی خاصی در این زمینه وجود ندارد، هر کدام به نوعی از پذیرش این مسؤولیت شانه خالی می کنند. از هر کدام سوال می کنید دیگری را مقصر می داند یا موضوع وجود باقیمانده سم در محصولات زراعی و میوه را از اساس قبول ندارند و میوه ایرانی را سالمترین میوه دنیا می دانند.
معاون نظارت و برنامه ریزی سازمان غذا و دارو در مورد سبزیجات و گیاهان گلخانه ای معتقد است: از بدو شروع کِشت برخیها معتقدند باید از سموم استفاده کنند و گرنه آفات نباتی راندمان کِشت آنها را پایین میآورد اما متاسفانه بنابر گزارشات واصله برخیها روزی ۲ بار محصولات خود را سم پاشی میکنند البته سموم مجوز دارند ولی میزان استفاده از سموم باید رعایت شود.
عبداللهی اصل می گوید: گزارشهای مختلفی از باقیمانده آلایندههای محیطی و سموم در سیفی جات، سبزیجات و میوهها به سازمان غذا و دارو میرسد که متاسفانه در وضعیت باغبانی و کشت، استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و سموم موجب ازدیاد میزان آلایندهها در این محیطها است.
«عبداللهی اصل» در گفتگو با رسانه ها اظهار داشت: باقیمانده این سموم عوارض بسیار ناگواری بر سلامت انسان دارد و موجب سرطان میشود، علی رغم تشدید کنترل مسایل بهداشتی در سطح عرضه قطعا استفاده از روشهای غیر شیمیایی برای مبارزه با آفات نباتی به خصوص سیفی جات و همچنین، عدم کشاورزی در مناطق آلوده میتواند تضمین کننده سلامت بیشتر محصولات کشاورزی شود.
برخی کارشناسان معتقدند فلزات سنگین مثل سرب، نیترات، جیوه و مس که از طریق فاضلابهای شهری، هم وارد چرخه حیات و پس از آن داخل گیاه میشود بر اثر مرور زمان در قسمتهای مختلف بدن رسوب میکند.
سرب در دستگاه عصبی، مس در چشم و دستگاه بینایی و نیترات در کل سلولهای بدن و بهویژه در دستگاه گوارش رسوب میکند و پس از آن با تجمع در سلولهای بدن سبب مرگ سلولی و آماده شدن سلولها برای سرطان و در نهایت از کار افتادن دستگاهها و سیستمهای مختلف بدن میشود.
به گفته کارشناسان مواد شیمیایی هم که از طریق کودها یا سموم دفع آفات نباتی وارد سبزیها و میوهها میشود، برای انسان و سلامت او بسیار زیانآور است. کودها و سموم دفع آفات نباتی وقتی بهصورت غیراستاندارد و بیش از حد مجاز، وارد چرخه بیولوژیک انسان میشود، خطرناک است. سموم و کودهایی هم که وارد سبزیها و میوهها میشود، علاوه بر مرگ سلولی، سبب جهش سلولی میشود یعنی موجب میشود تا سلولها بهطور خودسر رشد کنند و چیزی هم نیست که بتواند رشد سلولها را متوقف کند. علاوه براین، این کودها به خاک هم آسیب میرسانند.
پاسخگویی مسؤولان مرتبط با حوزه سلامت، بهداشت و تغذیه در این موضوع، مانند سایر حوزه ها نیازمند عزم رسانه ها و مردم است. در این صورت شاید فشار افکار عمومی به آنان که به وظایفشان درست عمل نمی کنند، تلنگری بزند و نگرانی جامعه را با اقدام عملی فرونشاند.