با شروع شدن فصل بازگشایی مدارس، والدین دوباره با فرزندان خود برای درس خواندن سر و کله خواهند زد تا بتوانند آن ها را از بازی های رایانه ای دور کنند. اما کودکان به همین آسانی از بازی های رایانه ای دل نخواهند کرد تا خانواده ها کار دشواری در پیش داشته باشند. در این مقاله از دکتر سلام چند راه حل موثر برای ترک دادن بچه ها از بازی های رایانه ای را آماده کرده ایم. با ما همراه شوید.
بار دیگر فصل بازگشایی مدارس است و موسم تحصیل و سر کله زدن پایانناپذیر پدر و مادرها با فرزندان خود برای درس خواندن؛ کودکان و نوجوانانی که مفتون فرآوردههای جدید تکنولوژی حتی در فصل درس و امتحان نیز نمیتوانند دل از این ابزارها و فضای مجازی و بازیهای متنوع آن بکنند.
والدین نگرانند که پس از آغاز سال تحصیلی چگونه وابستگی فرزندشان به این ابزارها را کاهش دهند. از طرفی وجود اوقات فراغت برنامهریزی نشده، دسترسی به گوشی و لپتاپ و راحتی ورود به فضای مجازی منجر به وابستگی شدید فرزندان و بخصوص نوجوانان به این ابزارها شده است که در این میان بازیهای آنلاین از جذابیت مضاعفی در میان نوجوانان برخوردار است.
علل وابستگی
دکتر لیلا محمدی، روانشناس بالینی در خصوص علل وابستگی نوجوانان به این بازیها میگوید: بخش اول از علل وابستگی به ویژگیهای روانشناختی و شرایط زندگی نوجوانان مربوط است. این عوامل عبارتند از: ا- نوجوانانی که مهارتهای ارتباطی ضعیفی برای ایجاد ارتباط با دنیای واقعی دارند. 2- سبک دلبستگی نا ایمن در نوجوانان که منجر به وابستگی زیادی به دیگران و حتی تکنولوژی میشود. 3- نوجوانان افسرده و منزوی که از برقراری ارتباط در دنیای واقعی دچار سرخوردگی شدهاند. 4- نوجوانانی که اعتماد به نفس پایین دارند. 5- نوجوانانی که والدین بشدت سرزنشگر دارند و فضای خانه تنش زا بوده و والدین درگیر مشکلات خودشان هستند و به نوعی فرزندان مورد غفلت عاطفی قرار میگیرند. 6- نوجوانانی که در حل مشکلاتشان از روشهای مقابله اجتناب و فرار استفاده میکنند. 7- گاهی خود والدین به خاطر درگیری با مسائل فردی خودشان و رهایی از دردسرهای فرزندپروری فرزندانشان را تشویق به تماشای برنامهها و بازیهای مختلف میکنند. به گفته وی، روی دیگر سکه وابستگی نوجوانان به این بازیها، به محتوا و ساختار این بازیها مربوط است؛ چراکه بازیها متناسب با نیاز نوجوانان برای ارتباط با همسالان و هیجان طلبی مبتنی بر سن آنان طراحی شدهاند.
نشانههای وابستگی
محمدی با بیان اینکه شناخت نشانههای وابستگی به بازیها و فضای مجازی برای والدین اهمیت دارد، میافزاید: نوجوانان وابسته معمولاً زمان زیادی را صرف بازی با گوشی یا لپتاپ خود میکنند. آنها به قدری درگیر میشوند که حتی برای صرف ناهار یا شام هم گوشی خود را کنارشان میگذارند و مرتباً بازی را چک میکنند.
آنها از برقراری تعامل با دیگران و رفتارهای اجتماعی دوری میکنند. کمتر در میهمانیها حاضر میشوند. ساعت خواب و بیداریشان تغییر میکند و تا پاسی از شب بیدارند و در عوض صبحها تا ساعتهای نزدیک به ظهر میخوابند. خیلی منزوی و پرخاشگر میشوند. رفتار آنها به گونهای است که انگار در دنیای واقعی نیستند.
در دنیای مجازی غرق شدهاند. ارزشهای قبلیشان کمتر برایشان اهمیت دارد و شما بتدریج از آنها جملات و حرفهای جدیدی میشنوید که با باورهای قبلیشان متفاوت است. گاهی نیز رفتارهای آسیب زا دارند که از طیف ترک مسئولیتهای مدرسه و سایر فعالیتها تا آسیب فیزیکی به خود و دیگری متغیر است.
چند راه حل
به عقیده این روانشناس بالینی، محروم کردن نوجوان از ابزارها و امکاناتی که قبلاً به او داده اید راهحل مناسبی نیست. محروم کردن نوجوان از گوشی موبایل، تبلت یا لپ تاپ منجر به ایجاد روابط لجبازانه بین نوجوان و والدین وی میشود. این راه حل فقط در موارد استثنایی و بحرانی استفاده میشود. مواردی که متوجه میشوید فرزند نوجوان شما از طریق ارتباط با همسالان در فضای مجازی اقدام به رفتارهای خطرناکی مانند آسیب به خود یا دیگری دارد، که در آن صورت مداخلات درمانی و مراجعه به روانشناس و روانپزشک الزامی است.
به گفته محمدی، اواسط و اواخر نوجوانی میل به استقلال طلبی و همانندسازی با همسالان افزایش مییابد و مدیریت ارتباط با فرزندان در این مرحله موضوع مهمی است. برای درک این مسأله به یاد بیاورید زمانی که قرار بود فرزند دو سالهتان را از سینه مادرش جدا کنید، در حالی که اشتیاق زیادی به سینه مادر داشت، اگر شما جزو آن دسته از والدینی بوده اید که از چسب زخم، فلفل و سایر موارد اشتباه دیگر استفاده کردهاید، یا اجازه دادهاید فرزندتان تا 5 سالگی با شیشه شیر بخوابد، احتمالاً مجدداً دچار خطا خواهید شد.
منبع: ایران آنلاین