این سرطان نادر، در بافت هایی که ارگان های شما را تشکیل می دهد، شروع می شود. اغلب در ریه ها اتفاق می افتد و در چنین حالتی، مزوتلیومای پلورال نامیده می شود. همچنین ممکن است در جدار شکم و بندرت در اطراف قلب و یا بیضه های فرد نیز رخ دهد. این یک سرطان با رشد سریع است که می تواند درمان شود، اما اغلب اوقات درمان نمی شود.
مزوتلیوم
ریه ها، قلب و شکم توسط پرده ای ظریف محصور شده اند که مزوتلیوم نامیده می شود. این پرده ظریف با ترشح مایعی روغنی شکل و بسیار نرم باعث حرکات نرم در این اندام ها می شود؛ و در صورت سرطانی شدن، مزوتلیوما نامیده می شود.
1- انواع آن
انواع مختلفی از مزوتلیوما، براساس چگونگی شکل سلول های سرطانی وجود دارد. شایع ترین نوع آن، مزوتلیوم بافت پوششی یا Epithelioid نامیده می شود که در آن سلولهای سرطانی بر روی یک لایه ای به صورت مرتب قرار گرفته اند. درمان این نوع سرطان، بهتر از انواع دیگر است. سارکوماتوئیدها Sarcomatoid (که کمتر شایع است و مزوتلیومای بافت همبند یعنی استخوان و عضله می باشد)، سلول های دوک مانند هستند که به درمان نیز سخت جواب می دهند.
نوع سوم سلول های سرطانی، مزوتلیومای دوفازی Biphasic است که ترکیبی از دونوع دیگر است؛ اما چون در این نوع از سرطان، فراوانی سلول های سارکوماتوئید بیشتر است، در نتیجه در این نوع نیز به درمان سخت تر جواب می دهد.
2- ارتباط با آزبست
افرادی که بیشتر وقت خود را در اطراف آزبست می گذرانند، بیشتر احتمال دارد به مزوتلیومای بدخیم مبتلا شوند. (آزبست، یک ماده معدنی طبیعی است که در مصالح ساختمانی و برای ساختن طبقات و دودکش ها استفاده می شود). همچنین اگر با فردی که با آزبست در تماس است، زندگی می کنید، شما نیز در معرض خطر ابتلا قرار دارید؛ چون فرد می تواند گرد و غبار آن را توسط پوست و یا لباس خود به منزل بیاورد. زمانی که آزبست شکسته می شود، گرد و غبار آن می تواند به داخل ریه های شما نفوذ کرده و ممکن است به مزوتلیوما منجر شود. پزشکان دلیل آن را نمی دانند؛ چون همه افرادی که در معرض آزبست هستند مبتلا به سرطان نمی شوند و ممکن است حتی بعد از 40 سال نیزخود را نشان ندهد.
3- نشانه ها
علائم شایع مزوتلیومای بدخیم عبارتند از:
– سرفه
– توده
– درد و یا تورم در شکم یا قفسه سینه
– احساس خستگی
– مشکلات تنفسی
– مشکلات لخته شدن خون
– کاهش وزن بدون دلیل مشخص.
بسیاری از شرایط دیگر نیز می تواند این مشکلات را به وجود بیاورد، اما اگر دچار نگرانی هستید و چنانچه درتماس با آزبست بوده اید، باید با پزشک خود صحبت کنید.
4- تشخیص: آزمایشات تصویربرداری
پزشک ممکن است درباره تاریخچه پزشکی شما سوالاتی را بپرسد سپس برای مشاهده احتمال جمع شدن مایع یا وجود توده در قفسه سینه یا شکم شما، درخواست تصویربرداری بدهد. همچنین ممکن است برای مشاهده دقیق تر دستور عکس برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه شما بدهد. بسته به آنچه در تصویر مشاهده می شود، ممکن است یک اسکن برای یافتن تومور احتمالی و یا احتمال گسترش آن به مکان های دیگر، به شما پیشنهاد دهد. این ممکن است شامل یک اسکن کامپیوتری توموگرافی یا CT باشد؛ زمانی که چندین اشعه ایکس از زوایای مختلف گرفته شده و با یکدیگر ترکیب می شوند تا عکس کامل تری را بوجود بیاورند. همچنین ممکن است یک توموگرافی انتشار پوزیترون PET بدهد که از پرتو برای ساخت تصاویر رنگی سه بعدی استفاده می کند.
5- تشخیص: بیوپسی
تنها راه مطمئن برای اطلاع از وجود مزوتلیوما برای پزشک معالج، این است که نمونه ای از آن را برای آزمایش داشته باشد. برای انجام این کار، او ممکن است یک یا دو برش کوچک انجام داده و سپس از یک دوربین کوچک و باریک و یک ابزار ویژه برای برداشتن نمونه استفاده کند. همچنین وی ممکن است مقداری از بافت یا مایع را به وسیله یک سوزن مخصوص بیرون بیاورد. در برخی از موارد پزشک ممکن است از جراحی باز استفاده کند، که در آن قسمتی از بدن شما را بیشتر باز می کند تا نمونه برداری انجام شود.
6- مراحل
فقط مزوتلیومای پلور که نوعی از مزوتلیوماست که در ریه اتفاق می افتد، شامل مراحل می شود. این مراحل به شما می گویند که سرطان چگونه پیشرفت داشته است و به پزشک در درمان آن کمک می کند:
مرحله اول:
در این مرحله، سرطان تنها در پوشش یک طرف دیواره قفسه سینه قرار دارد.
مرحله دوم:
در این مرحله، سرطان به بافت ریه و دیافراگم نیز گسترش پیدا کرده است.
مرحله سوم:
در این مرحله، سرطان به طور عمیق تر به سینه فرد نفوذ پیدا کرده و شاید به عضلات ریه و یا گره های لنفاوی نیز منتقل شده باشد.
مرحله چهارم:
در این مرحله، سرطان از قفسه سینه به دیگر قسمت های بدن نیز گسترش پیدا کرده است.
7- درمان: جراحی
توصیه درمانی پزشک به مراحل سرطان (اگر وجود داشته باشد)، سلامت کلی فرد و چگونگی کارکرد ریه فرد بستگی دارد. جراحی شایع ترین نوع درمان است. اگر نشانه های وجود سرطان در فرد، زود کشف شود، پزشک ممکن است بتواند سرطان را به طور کامل حذف کند. حتی اگر وی نتواند آن را به طور کامل حذف کند، جراحی می تواند به کاهش علائمی مانند درد، مشکل تنفسی و ساخته شدن مایع در پرده جنب کمک کند.
8- درمان: شیمی درمانی
این روش شامل ترکیب دارو هایی قدرتمند برای از بین بردن سلول های سرطانی است. پزشک ممکن است قبل از انجام جراحی برای کاهش سلول های سرطانی، و بعد از عمل جراحی برای جلوگیری از بازگشت سرطان شیمی درمانی را پیشنهاد دهد. همچنین این روش یک گزینه برای افرادی است که یا برای عمل جراحی به اندازه کافی سالم نیستند، یا افرادی که سرطان در سراسر بدن آنها گسترش پیدا کرده است. عوارض جانبی این روش شامل: زخم های دهانی، ناراحتی معده و استفراغ است.
9- درمان: رادیوتراپی
برای این کار، پزشکان از پرتوهای انرژی بالا برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کنند. ممکن است گاهی اوقات بعد از عمل جراحی، برای از بین بردن قسمت های باقی مانده از سلول های سرطانی استفاده می شود. همچنین ممکن است این روش را برای کاهش علائمی مانند: درد، مشکل تنفس و یا مشکلات بلع پیشنهاد کنند. معمولا دوزهای رادیوتراپی فقط چند دقیقه طول می کشد.
عوارض جانبی
این روش ممکن است شامل: احساس خستگی بیش از حد معمول، تنگی نفس و ناراحتی معده باشد.
10- درمان: آزمایشات بالینی
محققان از آزمایشات بالینی برای درمان های جدید استفاده می کنند. اگر شما علاقه مند باشید و رضایت خود را اعلام کنید، پزشک می تواند کمک کند تا در صورت وجود یک مورد مناسب درمان برای شما، آن را بر روی شما آزمایش کند. درمان هایی که برای مزوتلیوما آزمایش می شود شامل موارد زیر است:
فتودینامیک تراپی:
فعال سازی یک ترکیب حساسگر نوری به وسیله یک نور مرئی برای ایجاد نمونه هایی از اکسیژن ستیوتولیک و رادیکال های آزاد که به طور انتخابی سلول های در حال رشد سریع را تخریب می کند.
درمان هدفمند:
از داروهایی استفاده می شود که سلول های سرطانی را از کار انداخته و در نتیجه آنها نمی توانند مطابق معمول رشد و کار کنند.
ژن درمانی:
تغییر ژن های سلول های سرطانی برای نابودی آنها
ایمونوتراپی:
از سیستم ایمنی فرد برای حمله به سلول های سرطانی استفاده می شود.
11- درمان: پزشکی یکپارچه سازی
برخی از انواع روش های مکمل پزشکی ممکن است به کاهش نشانه های مزوتلیوما کمک کند. به عنوان مثال، اگر شما اغلب تنفس کوتاه داشته باشید، ممکن است بخواهید از طب سوزنی و یا ریلکسیشن و یا تمرین تنفس استفاده کنید تا به شما در حفظ آرامش و تنفس بهتر کمک کند.
12- آیا می شود از آن جلوگیری کرد؟
اگر خانه شما قبل از سال 1978 میلادی ساخته شده باشد، قبل از هر گونه تغییر و تعمیر، بسیار مراقب باشید. ممکن است به احتمال زیاد در آن آزبست به کار رفته باشد. اگر مطمئن نیستید که خانه شما و اطراف محل زندگی شما دارای این مشکلات هست یا خیر، بهتر است یک بررسی کارشناسانه داشته باشید. اگر آزبست در ساختمان شما وجود دارد، بهتر است آن را از جای خود خارج نکنید و بگذارید همان جا که هست باقی بماند. این روش برای شما و افراد خانواده شما ایمن تر است.
در این باره بیشتر بخوانید: حملات قلبی و سرطان را با این دارو درمان کنید
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
