در ابتدای یک رابطه، احتمالا شما و شریک زندگی شما، از کاستی های یکدیگر چشم پوشی کرده اید. حالا بعد از گذشت سالها در راه زندگی و رابطه متقابل، این چشم پوشی سخت ترو سخت تر خواهد شد. شاید استدلال های اولیه در حال تبدیل شدن به تکرار بوده یا تشدید شده اند، یا یکی از شرکای این رابطه، سکوت می کند. بنا به گفته دکتر کرک هوندا استاد مشاور و خانواده درمانی و میزبان روانشناسی پادکست در سیاتل، “درهر رابطه ای مقداری از این حالات طبیعی است”.
وی می گوید: روابط طولانی مدت از این بالا و پایین ها زیاد دارد؛ اما اگر این بالا و پایین ها در رابطه شما و شریک زندگیتان بیشتر از حد معمول است، ممکن است اگر بفهمید رابطه شما در حال تجزیه است، تعجب زده شوید. نشانه های زیر را بخوانید تا ببینید آیا برخی از آنها به نظرتان آشنا می آید؟ سپس متوجه خواهید شد چه باید بکنید تا رابطه شما دوباره به مسیر درست باز گردد:
1- انتقاد مزمن
آیا شما اغلب از شیوه لباس پوشیدن شریک زندگی خود، حرکات وی، نحوه غذا خوردنش، صحبت کردن وی و یا حتی نحوه تنفس او انتقاد می کنید؟ این یک نشانه قوی است که رابطه شما در یک مارپیچ به سرعت به پایین می رود. دکتر جان گوتمن متخصص مشاور ازدواج و روابط فی مابین و پژوهشگر، عقیده دارد که «انتقاد» اولین عامل برای “چهار نعل به سوی پایین” در یک رابطه است؛ این یک نوع سبک از رابطه است که به احتمال زیاد به شکست می انجامد. دکتر گوتمن توضیح می دهد که “انتقاد” بسیار مضر تر و آسیب زننده تر از طرح یک شکایت به سادگی است؛ زیرا زمانی که از شریک رابطه خود انتقاد می کنید، درواقع به شخصیت او حمله می کنید. بنا به گفته دکتر هوندا، یک بار انتقاد کردن، به ارتباط شما پایان نمی دهد، اما اگر این انتقادها بارها و بارها تکرار شده و مزمن شود، احتمالا این ارتباط را پایان خواهد داد.
2- در نظر گرفتن بدترین
زمانی که شریک زندگی شما دیر به منزل برمی گردد و فراموش می کند تا به شما تلفن بزند، آیا به طور خودکار فکر می کنید او دیگر شما را دوست ندارد؟ دکتر دورین میستر متخصص ازدواج و مشاوره درمانی خانواده می گوید: این نشانه ای از این است که ارتباط قطع شده است، که احتمالا در نهایت می تواند به معنی شکست باشد. دکتر میستر می گوید: مشکل این است که شما حقیقت را نمی دانید؛ شما رفتاری را تفسیر می کنید و می خواهید پاسخی بی فایده به این رفتار بدهید. زمانی که شریک رابطه شما به خانه بر می گردد، احتمالا رفتار سردی دارید، زیرا اعتقاد دارید که به شخصیت شما توهین شده است؛ ممکن است حقیقت فقط این باشد که وی در ترافیک گیر کرده است. در این مورد، آنچه را که فرض های شما به شما می گوید خوب می دانید، این می تواند قبل از اینکه شما را احمق نشان دهد، برای رابطه شما فاجعه ای به بار بیاورد.
3- بحث ها معمولا منفی شروع می شوند
اغلب اظهاراتی مانند این جمله که «من خوشم نمیاد که همیشه دیر به منزل برمی گردی» یک علامت مطمئن برای این است که پایه های رابطه شما می لرزد. این نوع انتقاد، یک روش منفی برای شروع یک بحث است، بحثی که باید به یک استدلال ختم شود. دکتر هوندا می گوید: زمانی که شروع به یک بحث زمانگیر می کنید، اگر با یک روش منفی آن را شروع کنید، تقریبا همیشه منفی نیز خاتمه خواهد یافت. وی می افزاید: درهمان 30 ثانیه اول گفتگو، می توان ریشه بسیاری از مشکلات در بین زوج ها را پیش بینی کرد. این که افراد چگونه یک مکالمه طولانی را شروع می کنند، می تواند احتمال پایداری ارتباط آنها را نیز پیش بینی کند. اگر به راه مبارزه آنها خوب نگاه کنید، مکالمه آنها با یک گفتگوی منفی شروع می شود، که نشان از این دارد که پایان رابطه آنها نیز نزدیک است.
4- تحقیر کلامی مزمن
دکتر جان گوتمن یکی دیگر از متخصصین و مشاوران ازدواج و روابط بین آن، می گوید: تحقیر کلامی یکی دیگر از عوامل “چهار نعل به سوی پایین “، به سوی سراشیبی ارتباط است که نشان از این دارد که رابطه فی مابین، به طور جدی بیمار است. زمانی که زوج ها تحقیر می شوند، به یکدیگر بی احترامی می کنند، یکدیگر را مسخره می کنند، نام ها و القابی به یکدیگر نسبت می دهند، به طرز شرم آوری با هم صحبت می کنند و در هنگام درگیری به یکدیگر با خشم و غضب نگاه می کنند. اگر در رابطه شما این اتفاق می افتد یک پرچم قرمز در رابطه شما بالا رفته است. دکتر هوندا می گوید: نفرت، اغلب ریشه در رفتار های تحقیر آمیز دارد. این مسئله گاهی اوقات به علت آسیب های گذشته مانند خیانت است؛ گرچه ممکن است علتی قابل شناسایی نیز برای آن وجود نداشته باشد. دکتر هوندا می گوید: زمانی که با زوج ها صحبت می کنم، جالب است که این تحقیر ظاهر می شود؛ این فقط یک ناراحتی برای شخص دیگر است، یک علامت از این که این رابطه دوامی نخواهد داشت.
5- شما دست از کارهای مورد علاقه خود کشیده اید
در اوایل رابطه، ممکن است شما برای گفتن یک صبح به خیر، احساس راحتی زیادی داشته باشید، با بچه ها سر و کله بزنید، یا کلاس یوگای مورد علاقه خود را بروید؛ اما اخیرا شما این کارها را متوقف کرده اید تا از شکایت یا حسادت شریک رابطه خود جلوگیری کنید. دکتر میستر می گوید: این امر به دلیل موضوعات کنترل و یا قدرت زیربنایی در رابطه است، که در صورت عدم کنترل، می توانند پیوند بین دو نفر را از بین ببرد. دکتر میستر اضافه می کند: در یک رابطه سالم هردو فرد در زندگی خود مشغول به کار بوده و در کنار یکدیگر شکوفا می شوند. اگر شما شروع به محدود کردن زندگی خود کنید، در نهایت به شکوفایی نخواهید رسید و رابطه شما نیز ثمری نخواهد داد.
6- شما همیشه در حال دفاع از خود هستید
سومین عامل “چهار نعل به سمت پایین” بر طبق گفته دکتر گوتمان، یعنی «دفاع» می تواند ارتباط موثر را کاهش داده و در نهایت منجر به نابودی روابط شما گردد. زمانی که احساس می کنید همیشه باید از خود در برابر استدلال های همسر یا شریک زندگی خود دفاع کنید، یا اگر شریک زندگی شما همیشه در حال حمله به شما می باشد حتی اگر در انجا حضور نداشته باشید، پس در این مرحله قرار دارید.
دکتر هوندا دلایل این رفتار را شرح می دهد. حالت اول آن “عادت” است: برخی از افراد فقط حالت دفاعی دارند و نمی توانند بفهمند که در حالت دفاعی هستند. به این کار عادت کرده اند. حالت دوم آن “ناتوانی در ادای انتقاد” است. دکتر هوندا می گوید: بعضی افراد به حالت طبیعی، نسبت به انتقاد و رد شدن، حساس بوده و با خشم به آن واکنش نشان می دهند. در هر صورت، “دفاع”، یکی از دغدغه هاست و احتمالا نشانه پایان جاده رابطه می باشد.
7- استدلال شما خارج از کنترل است
درگیری در هر رابطه ای طبیعی است؛ اما هنگامی که دعوا شروع می شود، به سرعت تشدید می شود و به سوی پلیدی می رود، مثل فریاد کشیدن، دادن لقب های زشت و سرزنش و شماتت؛ این ها همه نشانه ای از این است که روابط شما به خط پایان رسیده است. نویسندگانی مانند هاوارد مارکمن، اسکات استفنلی و سوزان بلومبرگ، در کتاب “مبارزه برای ازدواج شما” شدت گرفتن بحث را یکی از چهار دلیل خطرناک که می تواند پیش بینی کننده پایان رابطه باشد، معرفی می کنند. این نویسندگان می گویند: زوج هایی که با هم خوشحال هستند و احتمالا این راه را شروع نمی کنند، مستعد شدت یافتن بحث نبوده و به عنوان شرکایی قلمداد می شوند که بر روی زمین سنگلاخ راه نمی روند. اگر یک زوج سالم تجربه زیادی داشته باشند، می توانند این حالت را به سرعت کنترل کنند؛ اگر چنین نشد، مبارزه تا زمانی که رابطه به پایان برسد، ادامه خواهد یافت.
8- شما بین خود دیوار کشیده اید
چهارمین عامل از “چهار نعل تاختن به سمت پایین”، بنا به گفته دکتر گوتمن، “دیوار سنگی” است. این اشاره به این دارد که یکی از شرکای رابطه، از رابطه نزدیک خودداری می کند، خود را از شریک دیگرش جدا می کند و راه هرگونه ارتباط نزدیک را بسته است. دکتر هوندا آن را «آرامش خصمانه» می نامد. زیرا اغلب شامل رفتار خاموش یا موافقت منفعلانه – مضطربانه با مخالفت است. زمانی که یک زوج با هم متحد می شوند تا اولین مبارزه خود را انجام دهند، آنها معمولا به سرعت یک دیوار سنگی نمی سازند. دیوار سنگی معمولا بعد از دعوا ها و مبارزات بسیار بسیار زیاد ساخته می شود. سپس زمانی که متوجه می شوید این دیوار ساخته شده است، عموما نشانه ای از این است که رابطه به زودی به پایان خواهد رسید.
9- به یاد نمی آورید چطور به دام عشق افتادید
دکتر هوندا می گوید: زمانی که یک یا هر دو زوجین نمی توانند به یاد بیاورند که چرا اولین بار عاشق یکدیگر شدند، این رابطه در معرض مشکلات جدی است. این نشانه ای است از اینکه ناسازگاری زیادی در رابطه ایجاد شده است که به معنای واقعی کلمه نیاز به “بازنویسی داستان ارتباط آنها” دارد. دکتر هوندا خاطر نشان می سازد که: زوج های سالم حتی بعد از 30 یا 40 سال هنوز می توانند به راحتی دلیل عاشق شدن خود را بیان کنند. اما زمانی که یک رابطه ناپایدار می شود، دلایل آن مثل: “لبخند او”، یا “روش او باعث شد تا من احساس خاصی نسبت به او پیدا کنم”، خاطرات دور افتاده ای برای فراموشی خواهند شد. بدون این پایه های اساسی، این رابطه احتمالا خراب می شود.
10- آیا ما مردد هستیم؟
اگر یک یا چند مورد از این نشانه ها را در رابطه خود پیدا کردید، ممکن است وحشت زده بشوید. با این حال هیچ کدام از این نکات، حکم خودکار مرگ برای زندگی عاشقانه شما نیست. در تمام روابط درگیری وجود دارد. عامل تعیین کننده این است که افراد چگونه با درگیری رو به رو می شوند، و آیا می توانند آن را تغییر دهند؟ مسائل عادی می شوند و ما از والدین خود یاد می گیریم که چگونه با درگیری های خود مبارزه کنیم.
اگر والدین ما خوب مبارزه نکردند، پس ما هم ممکن است نتوانیم خوب مبارزه کنیم. اگر واقعا خواهان حفظ رابطه خود هستید، می توانید آن را نجات دهید. این کار نیاز به تمایل شما و البته کار زیاد و زمان زیاد دارد. برای این کار شما و شریک زندگی تان باید نحوه برخورد با مشکلات مشترک را فرا بگیرید، و از انجام کارهایی که رابطه عاطفی شما را متزلزل می کنند، دوری کنید. این می تواند یک تمرین ذهنی ساده باشد. توجه داشته باشید که وقتی رفتار بد یا واکنش بدی نسبت به شریک خود نشان می دهید، رفتارتان را متوقف کنید.
استفاده از ارتباط باز و شفاف و استفاده از اظهارات مثبت، یکی دیگر از راه هایی است که زوج ها می توانند از آن استفاده کنند. حتی اگر دیگر عاشق هم نیستید، هنوز هم می توانید کار های دیگری انجام دهید. اگر حس کردید عاشق یکدیگر نیستید، به معنی این نیست که هیچ شانسی وجود ندارد؛ بلکه به این معنی است که باید تلاش کنید تا دوباره عاشق یکدیگر شوید، و سعی در عاشق کردن شریک زندگی خود داشته باشید. قطعا می توان این کار را انجام داد و به واقع بخشی از هرگونه ارتباط مداوم است. اگر قادر به این کار نبودید، از متخصصان مشاور کمک بگیرید.
در این باره بیشتر بخوانید: 12 باور غلط دخترها برای ازدواج با مرد مناسب
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
