عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران به تشريح عوامل موثر بر پيشگيري از سرطان، بيماري‌هاي قلبي و ديابت پرداخت و گفت: اين بيماري‌ها عامل دو سوم مرگ‌ها در كشورهاي پيشرفته هستند.
سلامتي مردم تا سال 2010 به عنوان هدف در برخي كشورهاي پيشرفته دنبال مي‌شود و چند نكته را مورد توجه قرار داده است. از جمله اين نكات مي‌توان تغذيه مناسب، كاستن از اضافه وزن، داشتن فعاليت فيزيكي كافي و تناسب اندام، عدم استعمال تنباكو و دسترسي به خدمات بهداشتي مناسب براي كاهش سرطان، ديابت و بيماري‌هاي قلبي و عروقي را بر شمرد.
بيماري‌هاي قلبي عروقي، سرطان و ديابت عامل دو سوم تمام مرگ‌ها در كشورهاي پيشرفته هستند. در آمريكا در سال 2001 (9 سال پيش) حدود 5/1 مورد مرگ به همين علت اتفاق افتاده است. اين 3 بيماري موجب كاهش سلامتي، كاهش اميد به زندگي و رنج بسيار، ناتواني و هزينه‌هاي اقتصادي هنگفت مي‌شوند. هزينه پيشگيري از اين بيماري‌ها به نسبت هزينه درمان آنها بسيار اندك است.
احمدرضا درستي مطلق عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران در گفت‌و‌گو با فارس گفت: سلامتي مردم تا سال 2010 به عنوان هدف در برخي كشورهاي پيشرفته دنبال مي‌شود و چند نكته را مورد توجه قرار داده است. از جمله اين نكات مي‌توان تغذيه مناسب، كاستن از اضافه وزن، داشتن فعاليت فيزيكي كافي و تناسب اندام، عدم استعمال تنباكو و دسترسي به خدمات بهداشتي مناسب براي كاهش سرطان، ديابت و بيماري‌هاي قلبي و عروقي را بر شمرد.
به گفته وي، بعضي منابع علمي ديگر احتراز از آفتاب شديد، كاهش نوشيدن قهوه و چاي غليظ، آزمايش دوره‌اي براي بررسي احتمال سرطان در بدن افراد از اهميت زيادي برخوردار است كه با رعايت اين موازين احتمال ابتلا به سرطان‌هاي حلق، مري، حنجره، ريه، كليه، مثانه، پانكراس، پوست، معده، بيضه، سينه، گردن رحم، رحم، پروستات و قولون كاهش مي‌يابد.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران مي‌افزايد: فعاليت فيزيكي احتمال ابتلا به چاقي را مي‌كاهد كه خود چاقي در بسياري از بيماري‌ها نقش دارد. متأسفانه چاقي به سرعت در تمام دنيا رو به گسترش است به طوريكه در سال 2000 (10 سال پيش) شيوع چاقي در برخي كشورهاي پيشرفته به 65 درصد جمعيت بزرگسالان رسيد.
درستي اضافه مي‌كند: چاقي احتمال ابتلا به سرطان‌هاي مختلف از جمله سرطان غدد گردني (آدنو كارسينوما)، كولون، راست روده، سينه (به ويژه در زنان يائسه)، رحم، و كليه را افزايش مي‌دهد. چاقي عامل حدود يك چهارم سرطان‌هاي سينه در جهان است. احتمال بروز سرطان سينه در زنان يائسه داراي اضافه وزن 25 تا 50 درصد بيش از ديگر زنان ديگر است.
وي مي‌گويد: دريافت بالاي ميوه‌ها و سبزي‌ها (حداقل 400 گرم در روز) در مدت زمان طولاني، احتمال ابتلا به چاقي و افزايش وزن را به ويژه در ميانسالي را كاهش مي‌دهد و احتمال ابتلا به سرطان‌هاي حفره دهاني، مري، معده، كولون و ركتوم را هم مي‌كاهد.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران مي‌افزايد: در برخي مطالعات بين مصرف مغز دانه‌ها و سرطان كولون ارتباطي مشاهده شده به طوريكه مصرف اين مواد (به ويژه در زنان) احتمال ابتلا به سرطان را كاهش داده است. مصرف سويا نيز به وضوح در كاهش سرطان نقش دارد. دريافت فلاوونوئيدها (مواد رنگي موجود در گياهاني از قبيل گوجه فرنگي، انگور قرمز، هويج، چاي، سيب درختي، پياز و امثال آن) براي كاهش احتمال ابتلا به سرطان‌هاي سيستم‌هاي گوارش و تنفس انسان مفيدند ولي البته اثر فوري در مردان مسني كه به مصرف اين مواد روي آورده‌اند گزارش نشده است.
درستي مي‌گويد: نوشيدن الكل (حتي به مقدار كم) موجب ابتلا به سرطان‌هاي حفره دهاني، حلق، مري و كبد مي‌شود و خطر سرطان سينه را هم قبل و هم بعد يائسگي افزايش مي‌دهد. مصرف مواد غذايي آلوده به برخي قارچ‌ها (كپكها) با وارد كردن سم خطرناكي به نام آفلاتوكسين موجب سرطان كبد مي‌شود.
وي معتقد است: مصرف غذاهاي حاوي مواد نگهدارنده، گوشت قرمز، و نمك فراوان احتمال ابتلا به سرطان معده را افزايش داده و استفاده از غذاها و نوشيدني‌هاي خيلي داغ نيز احتمال خطر سرطان‌هاي حفره دهان، مري و حلق را بالا مي‌برد. مصرف بالاي سبزي و ميوه و كاهش مصرف گوشت قرمز بيش از كاهش مصرف چربي خطر سرطان‌هاي سينه، قولون، راست روده و پروستات را كاهش مي‌دهد. بين مصرف كربوئيدرات‌ها (قندها) تصفيه شده با سرطان قولون و راست روده هم ارتباط ديده شده است.
درستي مي‌افزايد: فعاليت فيزيكي خطر تمام عوامل مرگ آور را كاهش مي‌دهد، از جمله اين عوامل مي‌توان به بيماري‌هاي قلبي-عروقي، پرفشاري خون، برخي سرطان‌ها، پوكي استخوان، بيماري‌هاي اسكلتي و ديابت نوع 2 اشاره كرد.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران مي‌گويد: فعاليت مناسب بدني متابوليسم گلوكز را بهبود مي‌بخشد، چربي بدن را كم مي‌كند و فشار خون را پائين مي‌آورد. فعاليت فيزيكي با تاثير بر پروستاگلاندين ها (برخي از تركيبات ترشحي بدن)، كاهش زمان توقف مواد سمي در روده‌ها و بالا بردن سطح آنتي اكسيدان‌ها (موادي كه از سوخته شدن نامناسب چربي‌ها در سطح سلول‌هاي بدن كه منجر به سرطاني و پير شدن سلول‌ها مي شود جلوگيري مي‌كنند) از خطر سرطان كولون مي‌كاهد.
