ناهنجاری “اسپرم سر گرد” در ایران

دکتر محمد حسین نصراصفهانی در بیستمین کنگره سراسری انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران که در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد، با اشاره به اختلالات اسپرمی و نقش آن در باروری اظهار کرد: 50 درصد ناباروری‌ها به دلیل اختلالات اسپرمی است و شناخت این اختلالات در درمان از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی با بیان اینکه تحقیقات زیادی در خصوص اختلالات اسپرمی صورت گرفته است، افزود: در این تحقیقات تلاش شده علت ناهنجاری‌های مختلف اسپرمی شناخته و برای برخی از آن‌ها راه‌های درمانی ارائه شود.

مدیر پژوهشکده زیست فناوری پژوهشگاه رویان ادامه داد: تحقیقات نشان داده اسپرم‌هایی که پس از لقاح مصنوعی از طریق روش IVF قدرت بارور کردن ندارند را می‌توان به صورت مصنوعی فعال کرد و در مورد ناهنجاری «اسپرم سر گرد» که نسبتا در ایران شیوع دارد نیز بررسی‌های لازم در حال انجام است.

نصراصفهانی اضافه کرد: اختلال «اسپرم سر گرد» در ایران 10 برابر بیش از سایر کشورها است و در حالی که در دنیا از هر هزار بیمار در یک نفر مشاهده می‌شود، در ایران به ازای هر هزار نفر، 10 نفر به این اختلال دچار هستند.

وی با بیان اینکه خوشبختانه ژن شایع ناهنجاری «اسپرم سر گرد» با همکاری یک گروه فرانسوی شناسایی شده است، اضافه کرد: با شناسایی این ژن در زوجین ناقل می‌توان به آن‌ها هشدار دارد که احتمال ناباروری در فرزند پسر آن‌ها 50 درصد است و از روش‌های تشخیصی پیش از تولد برای حذف این ژن استفاده کرد.

مدیر پژوهشکده زیست فناوری پژوهشگاه رویان با بیان اینکه روش تشخیصی پیش از تولد روشی است که برای تعیین جنسیت و بیماری‌های جنین کاربرد دارد، اظهار امیدواری کرد از این طریق علت بسیاری از این بیماری‌ها شناسایی شود.

نصراصفهانی به روش میکرواینجکشن (ICIS) اشاره کرد و ادامه داد: در ICSI اسپرم با سوزن مخصوص به داخل تخمک وارد می‌شود تا باروری تخمک آسان‌تر شود؛ این روش برای درمان ناباروری مردان در تمام مراکز کشور انجام می‌شود اما در موارد ناباروری شدید تنها در مرکز باروری و ناباروری اصفهان در حال انجام است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر بیشتر موارد ناباروری قابل درمان است، خاطر نشان کرد: زوج‌های نابارور باید برخی از اصول را برای درمان بپذیرند‌ و از تخمک اهدایی و یا رحم جایگزین برای زنانی که مشکل دارند و یا جنین اهدایی در مواردی که اسپرم‌ها با مشکل مواجه است، ‌استفاده کنند.

مدیر پژوهشکده زیست فناوری پژوهشگاه رویان تصریح کرد: در عمل مشکلات ناباروری رفع شده است و اگر زوجی نابارور خواهان فرزند آوری هستند، باید مباحث شرعی را در کنار استفاده از روش‌های درمان باروری بپذیرند، البته تلاش می‌شود که زوجین با اسپرم و تخمک خود باردار شوند.

نصراصفهانی با بیان اینکه در آینده سلول‌های بنیادی راه گشای درمان برخی از بیماران خواهد بود، خاطر نشان کرد: می‌توان از سلول‌های بنیادی برای تولید اسپرم و تخمک استفاده کرد و برای درمان بسیاری از بیماری‌ها به کار برد.

وی با اشاره به اینکه ذخیره تخمدانی در هر زنی در دوران جنینی ایجاد می‌شود و با گذشت زمان تعداد این تخمک‌ها کم می‌شود، ادامه داد: تخمک‌های خوب مربوط به دوران جوانی است، به همین دلیل اغلب ناهنجاری‌های ژنتیکی در بارداری‌های سنین بالا اتفاق می‌افتد؛ بنابراین توصیه می‌شود که ازدواج به موقع انجام گیرد و یا زنان با اندازه‌گیری روش تخمدانی از میزان ذخیره تخمدانی خود آگاه شوند.

مدیر پژوهشکده زیست فناوری پژوهشگاه رویان تصریح کرد: اگرچه می توان از انجماد تخمک برای بارداری در سنین بالا استفاده کرد، اما این روش چندان قابل اطمینان نیست و توصیه می‌شود زنانی که قصد بارداری دارند در سنین پیش از 35 سالگی باردار شوند.

بیستمین کنگره سراسری انجمن علمی تخصصی باروری و ناباروری ایران از 22 خرداد ماه به مدت سه روز در مرکز همایش‌های علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزار شد.