ویروس ها موجوداتی مرموز هستند. برخی از این پاتوژن های زیر میکروسکوپی بسیار ریز، می توانند در داخل بدن فرد میزبان به خواب بروند؛ به طور کل خود را از سیستم ایمنی بدن فرد پنهان کنند، تا دوباره بعدها فعال شده و باعث بیماری شوند. حالا دانشمندان دریافته اند که چگونه از فعالیت یک نوع ویروس جلوگیری کنند؛ ویروس تبخال، ویروسی که به آرامی به فاز خاموش و خواب مانندی می رود و از دید خارج می شود.
دانشمندان می گویند: این یک گام بزرگ برای درک توانایی های منحصر به فرد این ویروس است که به طور کلی از سیستم ایمنی پنهان می شود. برطبق اعلام سازمان جهانی بهداشت، بیش از 80 درصد از جمعیت جهان به ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) آلوده شده اند که شامل دو نوع می شود: ویروس HSV-1 که باعث زخم های سرخ و تاول های تبخالی بر روی لب می شود، و HSV-2 که باعث ایجاد ناتوانی جنسی می شود.
اما اکثر افراد مبتلا به این ویروس تا زمانی که چیزی مانند استرس، بیماری و یا حتی نور آفتاب دریافت نکنند، هیچ علامتی از خود نشان نمی دهند. به طور مثال این محرک ها باعث می شود تا ویروس بیدار شده و شروع به تکرار و گسترش در بدن میزبان کند. این به نوبه خود باعث می شود سیستم ایمنی بدن به ویروس حمله کرده و موجب التهاب و تاول های مشخصی در اطراف دهان، لب ها، بینی و یا اندام تناسلی گردد. درطی این واکنش، ویروس می تواند از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا کند.
برخلاف ویروس هایی مانند ویروس سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا، ویروس هرپس معمولا به سرعت وارد بدن فرد شده، غوطه ور یا خاموش می ماند. دانشمندان تلاش کرده اند تا این روند را بررسی کنند. اما در یک محیط آزمایشی، دانشمندان با به خواب بردن ویروس زنده، آن هم بدون هرگونه اقدامات مضر و شدید مشکل داشتند. این کار مشابه این است که شما فردی را در یک حالت ناخودآگاه به خواب برده و امیدوار باشید که او به حالت طبیعی خودش بیدار شود.
درحال حاضر و در اولین پیشرفت، دانشمندان دانشگاه پرینستون یک تکنیک آزمایشگاهی ایجاد کردند. این تکنیک باعث می شود ویروس هرپس به آرامی به حالت خواب برود، درست مثل یک لالایی شیرین، که به آنها اجازه می دهد چرخه زندگی طبیعی ویروس هرپس را بهتر شبیه سازی کنند. همان گروه از محققین، پس از استفاده از این تکنیک، یک مجموعه کلیدی از پروتئین هایی که باعث تمایل ویروس هرپس به خواب و بیداری می شود را کشف کردند.
1- ویروس های به خواب رفته
برای سیستم ایمنی بدن، پیدا کردن و ازبین بردن ویروس هایی که به سرعت مخفی نمی شوند، آسانتر است؛ اما این در مورد ویروس های تبخال که در تمام زندگی شما باقی می مانند، صدق نمی کند. این ویروس ها قسمتی از یک زیرمجموعه از ویروس به نام Alphaherpesvirinae می باشند، که ابتدا بدن را آلوده کرده و سپس در سلول های عصبی پنهان می شوند. سیستم ایمنی بدن یاد گرفته
است که به وسیله سیستم فرار و گریز برای درمان این ویروس ها عمل کند؛ زیرا سیستم ایمنی نمی تواند به طور کامل و بدون از بین بردن سلول های عصبی که به عنوان میزبان عمل می کنند، این ویروس ها را بطور مستقیم از بین ببرد.
دکتر لین انکویست، استاد زیست شناسی مولکولی در دانشگاه پرینستون می گوید: به طور معمول کشتن یک ویروس عفونت زا به وسیله سیستم ایمنی شامل کشتن سلول های آلوده نیز می شود؛ اما در این مورد بخصوص، این سلول های عصبی هستند که غیرقابل تعویض هستند. بنابراین قرار دادن ویروس در خواب، یک روش بهتر و محافظتی برای سیستم عصبی است. یک سوال مهم در مورد هرپس، گرچه که این ویروس گاهی اوقات می تواند باعث نشانه های فوری شود، این است که “چرا اغلب اوقات این ویروس به سرعت پنهان می شود؟” پاسخ این سوال ممکن است یافتن راه هایی بهتر برای کنترل عفونت باشد.
2- فرار از خفه شدن و خاموشی
برای رسیدن به قلب این موضوع، (آنچه که محققان آن را چنین توصیف می کنند: “چه دلیلی باعث می شود تا ویروس بطور طبیعی بیدار شده و از خاموش شدن فرار کند؟”) دانشمندان نوعی از ویروس تبخال نوع HSV-1 را برای تحقیق مورد استفاده قرار دادند. محققان در اولین گام، روشی را گسترش دادند که عمدتا ویروس را درحالت خواب در سلول های عصبی آلوده قرار دادند. این تکنیک شامل استفاده از یک محیط سه بعدی می شد که درآن هسته سلول عصبی و ساختار آکسون مانند آن جدا شده بود. سپس محققان بر اینکه چگونه ویروس را از خواب بیدار کنند، تمرکز کردند. آنها دو راه برای این کار یافتند: ارائه سیگنال های شیمیایی استرس، در زمان ورود ویروس به سلول همانطور که قبلا انتظار می رفت، و یا حضور دو خوشه ای از پروتئین هایی که “پوشش طبیعی پروتئین ویروسی” نام دارد و این یک مفهوم جدید است.
تحلیل بیشتر، باعث رد این فرضیه شد که ” احتمالا این اندازه بار ویروس و یا میزان ویروس در سیستم بدن یک فرد است که به نوعی پاسخ ایمنی واضحی برای اجازه خواب به ویروس می بخشد. “در عوض، محققان دریافتند که پوشش های طبیعی پروتئین ویروسی به تنهایی محرک کلیدی این جریان بود؛ عمل این پروتئین ها مانند قلپ قلپ کردن آب یخ بر روی صورت ویروس ها برای بیدار شدن از خواب، و اگر در مرحله خواب نبودند، برای بیدار نگه داشتن و فعالیت آنها عمل می کرد.
سوال ما و دیگر افرادی که در حال حاضر درحال کار بر روی آن هستند، برای تعیین این مسئله است که، آیا این روش برای بیدارکردن ویروس ها در آزمایشگاه، مشابه همان چیزی است که به طور طبیعی در زمانی که ویروس ها از خواب بیدار می شوند، در سیستم ایمنی بدن اتفاق می افتد؟ پس اگر چنین باشد فکر می کنیم بسیار معمولی است. فلیشیا گودروم استرلینگ، یک ایمونولوژیست که در مرکز سرطان دانشگاه آریزونا کار می کند و در این تحقیق دخیل نبود می گوید: روش تحقیق دانشگاه پرینستون پیشرفت مهمی در مطالعه چرخه تاخیر ویروس و کنترل عفونت ها می باشد. وی افزود: برای درک زمان تاخیر ویروس ها، سیستم های مدل همه چیزند.
این اولین سیستم مدل است که برای قرار دادن ویروس ها در حالت خواب، به درمان و دارو نیاز ندارد. محققان گفتند: درک بهتر این مکانیسم، ممکن است منجر به کشف یک طبقه از داروها شود که می توانند پروتئین های پوشش طبیعی ویروسی را هدف قرار داده تا آنها را از بیدار کردن یا بیدار ماندن ویروس ها منع کنند. درنتیجه باعث جلوگیری از نشانه ها و گسترش ویروس به دیگر افراد می شود.
در این باره بیشتر بخوانید: ناباروری با ویروس هرپس
برگردان: سیما آزادفلاح
هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.
