درست است که بخشش کار راحتی نیست اما در روحیه ی انسان بسیار تاثیرگذار است. همیشه نیاز نیست دیگران را ببخشیم، گاهی هم لازم است که خودمان را ببخشیم. همه ی انسان ها کم و بیش دچار خطا و اشتباه می شوند. فقط کافی است سعی کنیم آنها را دیگر تکرار نکنیم.
حملکردن این احساسات منفی، انرژی جسمی و روحی شما را میگیرد و بیشتر از کار نادرستی که انجام دادهاید، به شما آسیب میزند. دوست دارید آرامش و شادی بیشتری داشته باشید؟ از آن صدای درون ذهنتان که دائما شما را شماتت میکند، خسته شدهاید؟ وقت آن است که خودتان را ببخشید. در این مقاله یاد میگیریم چگونه خود را ببخشیم و به خودمان فرصتی دوباره بدهیم.
شما خطایی مرتکب شدهاید و حالا بهشدت احساس گناه میکنید: نصف بودجهی ماهیانه خوردوخوراک خانه را برای خرید یک ژاکت جدید هزینه کردید، قرار بود بهموقع برای تماشای مسابقهی فوتبال کودکتان بروید اما وقتی رسیدید که بازی تقریبا تمام شده بود، مادرتان را در خانهی سالمندان گذاشتید و… بله، سخت است که خودتان را ببخشید.
شما فکر میکنید اگر خانواده و دوستانتان از نصف کارهایی که کردهاید باخبر شوند، هرگز شما را نمیبخشند. متاسفانه شما از تمام کارهای بدی که انجام دادهاید، آگاهید و زشتی و زنندگی آنها باعث میشود که احساس گناه و شرم کنید. شاید خدا شما را ببخشد اما شما چگونه میخواهید خودتان را ببخشید؟
۱. گناهتان را دستهبندی کنید
لاسکین میگوید: «اکثر ما هنگامیکه یکی از چهار کار زیر را انجام دادهایم، بهسختی میتوانیم خودمان را ببخشیم.» در یکی از امور مهم زندگیمان شکست خوردهایم. بهعنوان مثال ازدواجمان به بنبست رسیده است. اقدامات ما به شخص دیگری آسیب رسانده است. در طول زندگیمان بهطور ناخواسته به خودمان آسیب رساندهایم، مثلا چیزی نوشیدهایم یا کاری انجام دادهایم که به ما صدمه زده است. کاری را که فکر میکردیم باید انجام دهیم، انجام ندادیم، مثلا وساطت در یک اختلاف خانوادگی یا کنار گذاشتن پول برای دانشگاه فرزندمان. این روانشناس تاکید میکند: «دستهبندی گناه باعث آغاز فرآیند بخشش میشود. این کار به ما امکان میدهد آنچه را انجام دادهایم تفکیک کنیم، بادقت به آن نگاه کنیم، کمی از آن فاصله بگیریم و روند التیام را آغاز کنیم.»
۲. در مورد خطایتان با دیگران صحبت کنید
لاسکین میگوید: «در مورد اشتباه خاصی که مرتکب شدهاید و آسیبی که بهوجود آورده است، صحبت کنید. برای بهرهمندی از حمایت، توجه و راهنمایی دیگران با چند نفر از افراد مورد اعتمادتان در مورد کاری که انجام دادهاید، حرف بزنید. درمیانگذاشتن اشتباهاتتان با بقیه به شما یادآوری میکند که همه اشتباه میکنند. ما معمولا فکر میکنیم در رنجی که میکشیم، تکوتنها هستیم اما این فقط التیام را دشوارتر میکند.» اعترافکردن به آنچه انجام دادهایم، از انکار، سرکوبی، چشمپوشی و فراموشی اشتباهمان نیز جلوگیری میکند.
۳. چیزی را که خواستارش هستید، درک کنید
شما لزوما نمیخواهید با فردی که به او آسیب زدهاید، آشتی کنید بلکه فقط میخواهید از شر احساس گناه و شرمساریتان خلاص شوید و از درون احساس آرامش کنید.
۴. انتظارات غیر واقع بینانه را بشناسید
بیشتر ما تعدادی قوانین ناخودآگاه در ذهنمان داریم که به ما میگوید باید چگونه رفتار کنیم اما بسیاری از آن قوانینی که آنها را در کودکی فراگرفتهایم و درواقع اصلا در موردشان فکر نکردهایم، در بیشتر مواقع واقعبینانه نیستند. بهعنوان مثال هنگامیکه مادر دوستم سوزان دچار سکته مغزی خفیف شد، سوزان احساس کرد که باید از مادرش بخواهد با او زندگی کند. یک دختر همیشه از مادرش مراقبت میکند، مگر نه؟ اما مادر او همواره یک انسان ناراضی و طلبهکار بود. هیچ راهی برای خوشحالکردن او وجود نداشت. هر حرفی که از دهانش بیرون میآمد، یا انتقاد بود و یا تحقیر و شکایت. او لحن تند و زنندهای داشت که همهی اطرافیانش را ناراحت میکرد. سوزان به کمک دوستان و همسرش متوجه شد که آوردن شخصی با این همه انرژی منفی به خانه، اصلا واقعبینانه یا منصفانه نیست. بنابراین به مادرش کمک کرد تا به یک خانهی سالمندان بسیار مجهز برود که در آنجا کارکنان آموزشدیده در تمامی ساعات روز، آمادهی خدمترسانی به افراد سالمند بودند.
۵. آسیب را شناسایی کنید
درک کنید که احساسات آزاردهنده، افکار گناهآلود و استرس ناخوشایندی که با فکرکردن به خطایتان به سراغ شما میآید، درواقع همان چیزی است که باعث میشود احساس بدی پیدا کنید، نه کاری که ۲ دقیقه یا ۱۰ سال قبل انجام دادهاید. مشکل اصلی، واکنش امروز شما نسبت به گناهی است که قبلا مرتکب شدهاید. این عادتی است که باید ترک کنید.
۶. دکمهی توقف را فشار دهید
مرور و بهخاطر آوردن خطایی که مرتکب شدهاید، به شما یا شخصی که به او آسیب زدهاید، هیچ کمکی نمیکند. فقط باعث میشود که احساس بدی پیدا کنید. بنابراین هر زمانی که متوجه شدید در حال مرور گناهتان هستید، دکمهی توقف ذهنتان را فشار دهید و روی موضوع مثبتتری تمرکز کنید.
۷. عذرخواهی کنید
نمیتوانید خودتان را بهخاطر کاری که در حق کس دیگری انجام دادهاید، ببخشید؟ گاهی اوقات برای جبران اشتباهتان فقط کافی است که صادقانه از آن شخص عذرخواهی کنید. عذرخواهی اگر بهصورت حضوری و مستقیم انجام شود، قطعا موثرتر است اما اگر این کار برایتان ممکن نیست، میتوانید بهطور غیرمستقیم عذرخواهی کنید. مثلا زنی که یک عذرخواهی به شوهرش بدهکار بود، یک نسخه از بازی «متاسفم» را به همراه یک یادداشت برای او فرستاد و پرسید که آیا میتوانند بازی کنند! شوهرش هم در جواب او یک نسخه از آهنگ قدیمی براندا لی به نام «متاسفم» را برای او فرستاد. روشی که زن برای عذرخواهی از شوهرش بهکار برد، بسیار ظریف و هوشمندانه بود.
۸. تکنیک PERT
PERT مخفف Positive Emotion Refocusing Technique به معنای تکنیک تمرکز مجدد هیجان مثبت است. این یک استراتژی ۴۵ ثانیهای است که لاسکین آن را ابداع کرده است تا هر زمانیکه خود را بهخاطر گناهان گذشتهتان سرزنش میکنید، از آن استفاده کنید. چشمهایتان را ببندید و یک تنفس شکمی انجام دهید، یعنی با دم طولانی و عمیق طوری هوا را به داخل بکشید که شکمتان به سمت بیرون بیاید و سپس در هنگام بازدم، شکمتان را شل کنید تا به حالت اول بازشود. یک بار دیگر این کار را تکرار کنید.
۹. خطایتان را جبران کنید
لاسکین میگوید: «شما برای جبران خطایتان باید راهی پیدا کنید تا با افرادی که به آنها آسیب زدهاید، مهربان باشید.
بهعنوان مثال اگر نصف بودجهی ماهیانهی خوردوخوراک خانه را برای خرید یک ژاکت جدید هزینه کردید، سعی کنید با همان بودجهی محدود، لذیذترین وعدههای غذایی ممکن را برای خانوادهتان درست کنید. بهموقع به مسابقهی فوتبال کودکتان نرسیدید؟ میتوانید با داوطلب شدن برای کمک به تیم فرزندتان، مثلا بهعنوان کمکمربی، تدارکات و … این کارتان را جبران کنید.
آفتاب یزد