هوش هیجانی، به توانایی شما برای خواندن احساس دیگران و واکنشی که در قبال آن نشان می دهند می باشد. هرچقدر بتوانید هوش هیجانی خودتان را تقویت کنید بهتر می توانید از احساس خود و دیگران مطلع شوید. در این مقاله راهکارهای موثر برای درک کردن دیگران در مذاکره را آماده کرده ایم. با ما همراه شوید.
انسان از طریق زبان، صدا، آوا، حالت صورت و زبان بدن احساسات خود را بیان میکند. زبان و فرهنگ بر نحوهی بیان احساسات فرد موثرند. با وجود این گوناگونیها، تمام انسانها احساسات مشابهی را تجربه میکنند. توانایی شما در خواندن احساس دیگران و عکسالعملی که در قبال آن نشان میدهید هوش هیجانی نام دارد. با تقویت هرچه بیشتر هوش هیجانی میتوانید از احساس خود و دیگران بیشتر آگاه شوید. در این مقاله چند روش کاملا کاربردی برای درک احساسات دیگران به شما معرفی کردهایم. این شما و این هم رمز خواندن احساسات.
۱. احساسات مثبت و منفی را بشناسید
به طور کلی تمام انسانها شش احساس مشترک دارند: شادی، تعجب، خشم، ترس، ناراحتی و انزجار. این احساسات به دو گروه مثبت (شادی و تعجب) و منفی (خشم، ترس، ناراحتی و انزجار) طبقهبندی میشوند. برای شناخت این عواطف باید با رفتارهای ناشی از آنها آشنا شوید. عواطف مثبت میزان استرس بدن را پایین میآورند، روحیه ما را بهتر میکنند و بر میزان حافظه و هوشیاری میافزایند. احساسات مثبت عبارتند از شادی، تعجب، همدردی، مهربانی، عشق، شجاعت، اعتماد به نفس، الهامبخش بودن برای دیگران، تسکین دادن آنها و …
احساسات منفی استرس بدن را بالا میبرند، به ما کمک میکنند که خطر احتمالی را تشخیص دهیم و بتوانیم از پس موقعیتهای دشوار برآییم. نمونههایی از این عواطف عبارتند از ناراحتی، ترس، خشم، احساس خواری، انزجار و …. آمیگدال و کورتکس پیش پیشانی دو بخش مهم مغز هستند که ابراز عواطف و درک آنها را در کنترل خود دارند. اگر یکی از این بخشها آسیب ببیند فرد نمیتواند احساسات خود و دیگران را به درستی درک کند.
۲. به حالت چشمها و دهان دقت کنید
مردم معمولا احساسات را از طریق چشمها یا دهان نشان میدهند. افراد تحت تاثیر فرهنگ محل زندگی خود، احساسات را در یک بخش از صورت بیشتر از بخشهای دیگر نشان میدهند؛ مثلا ژاپنیها برای درک احساسات دیگران به چشمان آنها دقیق میشوند ولی مردم ایالات متحده به حالت دهان دقت میکنند. البته بهتر است برای این کار به تمام اجزای صورت طرف مقابل دقیق شوید و نه فقط به چشمان او. هنگام بررسی احساس فردی که با او صحبت میکنید تا حدودی از او فاصله بگیرید تا بتوانید صورتش را ببینید، ولی صحبت را طبق روال معمول ادامه دهید. بهترین فاصله برای این کار حدود پنجاه تا صد و بیست سانتیمتر است.
۳. به لحن صدای طرف مقابل دقت کنید
پس از حالت صورت، تغییر لحن صدا دومین شیوهی ابراز احساسات است. افراد از صدا برای نشان دادن احساس خود و کنترل آن استفاده میکنند، با این حال بعضی از احساسات را نمیتوان با صدا انتقال داد. برای مثال میتوان از لحن صدای طرف مقابل به آسانی حالتهایی از قبیل آرامش، خستگی، رضایت و اطمینان را تشخیص داد، اما احساساتی مانند ترس، دوستی، شادی و ناراحتی به راحتی قابل تشخیص نیستند. برخی احساسات نیز خود را به شکلی واحد در لحن صدا نشان میدهند، مثلا تن صدای بالا یا محکم هم میتواند نشانهی عصبانیت و خشم فرد باشد هم بیانگر اعتماد و علاقهی او به موضوعی که دربارهی آن صحبت میکنید. تن صدای پایین یا آرام احساسات مختلفی را نشان میدهد، مانند احساس آرامش، رضایتمندی، صمیمیت، دوستی، ناراحتی و خستگی. اگر تن صدای آرام همراه با نفس عمیق باشد نشان از حس ترس، خجالت یا اضطراب است.
۴. به رفتار و طرز برخورد معمول فرد توجه کنید
آیا تا به حال دقت کردهاید که فرد معمولا در صحبت با شما فضایی دوستانهای به وجود میآورد یا بیشتر محافظهکارانه رفتار میکند؟ ناخودآگاه متوجه احساس دیگران میشوید. گاهی اتکا به قضاوت شخصی و حسی که از رفتار فرد مقابل به شما دست میدهد بهترین راه درک احساس دیگران است. به واکنشی که به رفتار و حرکتهای شخص مقابلتان نشان میدهید دقیق شوید تا احساس او را بشناسید، زیرا در اغلب موارد احساس آنها در حالت صورت، تن صدا و رفتار ما منعکس میشود. احساسات مسریاند. احساس دیگران ما را به گونهای تحت تاثیر قرار میدهد که حالت و رفتار ما همزمان با احساس فرد مقابل تغییر میکند. به همین دلیل اگر شخصی به شما لبخند بزند، شما هم ناخودآگاه میخواهید به او لبخند بزنید.
۵. وضعیت سلامت طرف مقابل را بسنجید
احساسات بر سلامت فرد تاثیر میگذارند و آن را بهتر یا بدتر میکنند. اگر به نظر میرسد یکی از دوستان یا اعضای خانوادهتان بیمار است یا همیشه احساس خستگی میکند، احتمال دارد تنش عصبی زیادی را تحمل کرده یا به افسردگی دچار شده باشد. علائم بیماریهای روانی و افسردگی، خود را در قالب بیماریهای جسمی نشان میدهند مانند سردرد مزمن یا میگرن، کمبود انرژی در انجام فعالیتهای روزمره، مشکلات معده، کمردرد، اختلال تغذیه و استعمال الکل و داروهای روانگردان.
علائم روحی و عاطفی در بیماریهای روانی و افسردگی عبارتند از اختلال حواس، تغییر ناگهانی و شدید حالت روحی فرد، میل به انزوا، ناتوانی در برخورد با مسائل روزمره و افزایش میزان خشم و رفتار خشونتآمیز در فرد.
۶. مهارتهای مربوط به هوش هیجانی را تقویت کنید
با کسب آگاهی بیشتر دربارهی احساسات خود بیشتر میتوانید متوجه احساسات دیگران شوید، پس بهتر است در این زمینه آموزش ببینید. هوش هیجانی چهار شاخه دارد که عبارتند از:
توانایی درک احساس خود و دیگران؛
ترکیب احساسات با عقل و منطق؛
درک اهمیت عواطف در زندگی روزمره؛
مدیریت احساسات.
منبع: آفتاب اقتصادی