هميشه پيشگيري موثرتر، كم‌هزينه‌تر و آسان‌تر از درمان است. آموزش‌هاي ساده و ابتدايي در مدارس و در سطح رسانه‌ها مي‌توانند از ابتلاي هزاران نفر به نارسايي كليه جلوگيري نمايند. تنها با يك آزمايش ساده خون مي‌توان از وضعيت كلي كاركرد كليه‌ها آگاه شد.
به گزارش مجله پزشکی دکتر سلام، 23 تا 30 آبان در كشور ما به نام «هفته حمايت از بيماران كليوي» به ثبت رسيده است. همه ساله انجمن‌هاي تخصصي، مسوولان دولتي و نهادهاي مردمي به مناسبت اين هفته نشست‌هاي گوناگوني را ترتيب مي‌دهند. متخصصان از جديدترين يافته‌هاي علمي در زمينه درمان بيماريهاي كليوي مي‌گويند و گاهي هم آمارهاي تازه‌اي را ارايه مي‌دهند. مسوولان دولتي هم اغلب گزارشي از كارنامه يك‌ساله خود را در اختيار رسانه‌ها قرار مي‌دهند و بيش و كم از برنامه‌هاي پيش‌رو سخن مي‌گويند. در اين بين انجمن‌هاي مردمي بيش از همه به تكاپو مي‌افتند و سعي مي‌كنند تا از اين فرصت كه نگاه‌ها به سوي‌شان چرخيده است بيشترين استفاده را ببرند و مشكلات بيشمار، كمبودها و انتظارات به حق خود را به گوش ساير هموطنان و نهادهاي مسوول برسانند.
كليه‌ها را بايد يكي از پيچيده‌ترين اعضاي بدن به شما آورد. كليههاي ما وظيفه جداسازي و دفع مواد زايد از خون را بر عهده دارند. خوشبختانه بافت كليههاي ما به گونه‌اي طراحي شده‌اند كه حتي اگر تنها بخش كوچكي از يك كليه سالم باقي مانده باشد، كار تصفيه خون به خوبي صورت مي‌گيرد و در نتيجه فرد علايمي نخواهد داشت اين ويژگي كليه البته از نگاهي ديگر چندان هم مطلوب به نظر نمي‌رسد. به زبان ساده‌تر بيماريهاي اين عضو حياتي اغلب بدون هيچ علامت واضحي كليههاي ما را گرفتار مي‌كنند و تا مراحل پيشرفته هيچ تظاهر بيروني از خود نشان نمي‌دهند. سرانجام وقتي كليههاي ما كاملا از كار مي‌افتند تنها راه باقيمانده تصفيه مصنوعي خون با دستگاه‌هاي دياليز خواهد بود. متاسفانه 50 درصد بيماران مبتلا به نارسايي‌هاي كليوي زماني به پزشك مراجعه مي‌كنند كه ديگر تنها راه درمان دياليز منظم هفتگي آنهاست.
نارسايي‌هاي كليوي يكي از شايع‌ترين و البته پرهزينه‌ترين بيماريهاي مزمن در تمام كشورهاي جهان به حساب مي‌آيد. بر طبق آخرين آمارها در كشور ما ايران سالانه در حدود 4 هزار نفر بيمار جديد مبتلا به نارسايي‌هاي مزمن كليوي، بر تعداد بيماران موجود اضافه مي‌شود. در حال حاضر
15 هزار و400 بيمار دياليزي در ايران زندگي مي‌كنند. به عبارت ساده‌تر در طول 10 سال آينده با ادامه روند كنوني بيماران كليوي در كشورمان به 3 برابر افزايش خواهند يافت. در كنار اين آمارها، آگاهي از يك آمار جهاني هم جالب توجه به نظر مي‌رسد. طبق برآورد‌هاي موجود 20 درصد از افرادي كه دياليز مي‌شوند آنهايي هستند كه به دليل سهل‌انگاري و عدم رعايت رژيم مناسب غذايي به دنبال بيماري زمينه‌اي خود به نارسايي كليوي مبتلا شده‌اند.
بيماريهاي كليوي با چراغ خاموش به پيش مي‌آيند. اما اين هرگز به آن معنا نيست كه ما بايد تنها اميدوار باشيم كه هيچ‌وقت پزشكمان خبر بد نارسايي كليه‌هاي‌مان را به ما ندهد. در حقيقت بسياري از بيماريهاي شايع در صورت عدم كنترل، كليههاي ما را هم با تهديد جدي روبرو خواهند كرد. ديابت و فشار خون از مهم‌ترين اين بيماري‌‌ها به شمار مي‌روند. از سوي ديگر عفونت‌هاي مكرر اداري در كودكان مي‌توانند آسيبهاي جبران‌ناپذيري را به كليههاي عزيزان ما وارد نمايند. علاوه‌براين، رعايت يك رژيم غذايي كم‌نمك همراه با پروتئين متعادل در كنار پرهيز از مصرف خودسرانه داروها و به‌ويژه مسكن‌ها مي‌تواند از وارد شدن آسيبهاي تدريجي به كليه‌ها جلوگيري كند.
هميشه پيشگيري موثرتر، كم‌هزينه‌تر و آسان‌تر از درمان است. آموزش‌هاي ساده و ابتدايي در مدارس و در سطح رسانه‌ها مي‌توانند از ابتلاي هزاران نفر به نارسايي كليه جلوگيري نمايند. تنها با يك آزمايش ساده خون مي‌توان از وضعيت كلي كاركرد كليه‌ها آگاه شد. با وجود اين متاسفانه هنوز در كشور ما يك نظام جامع براي غربالگري بيماريهاي كليه وجود ندارد. به همين خاطر همچنان مجبوريم تا بودجه‌هاي خود را صرف خريد و تجهيز بخش‌هاي دياليز در كشور نماييم. بودجه‌هايي كه هيچ‌گاه كفاف بيماران پرشمار دياليزي در كشور را نمي‌دهند. به اميد آنكه با تشخيص زودهنگام مشكلات كليوي بتوانيم روند نگران‌كننده كنوني را متوقف نماييم. قبل از ايجاد مشكل جدي براي كليه‌هاي‌مان، به فكر پيشگيري از چنين مشكلاتي باشيم.
