روز 14 نوامبر (23 آبان)، روز جهانی دیابت می باشد که در کل دنیا این روز گرامی داشته می شود. دیابت جزو یکی از چهار بیماری غیر واگیردار است. دیابت به عنوان یک بیماری مزمن شناخته می شود که با افزایش قند خون در طولانی مدت باعث آسیب رسیدن به کلیه ها، چشم ها و اعصاب می شود.
سازمان جهانی بهداشت دیابت را یکی از چهار بیماری غیر واگیردار در اولویت به همراه بیماریهای قلبی- عروقی (شامل حمله قلبی و سکته مغزی)، سرطان و بیماری مزمن ریوی میشناسد.
دیابت یک بیمار مزمن مؤثر بر سوختوساز است که با افزایش میزان قند خون مشخص میشود و در طول زمان میتواند آسیب جدی به قلب، رگهای خونی، چشمها، کلیهها و اعصاب ایجاد کند.
مضمون امسال روز جهانی دیابت «زنان و دیابت- حق ما برای آیندهای سالم» است.
کارزار امسال به هدف توجه دادن به اهمیت دسترسی ارزان و برابر همه زنان در معرض خطر زندگی کردن با دیابت به داروهای و تکنولوژیهای اساسی لازم برای تشخیص و درمان دیابت، آموزشها برای مراقبت از خود و اطلاعات مورد نیاز برای رسیدن به پیامدهای مطلوب و تقویت تواناییهایشان برای پیشگیری از دیابت است.
در حال حاضر ۱۹۹ میلیون زن در سراسر جهان با دیابت زندگی میکنند و پیشبینی میشود رقم آنان تا سال ۲۰۴۰ به ۳۱۳ میلیون نفر برسد. نقش جنسیتی افراد و دینامیسم قدرت بر آسیبپذیری در برابر دیابت تأثیر میگذارد، دسترسی به خدمات بهداشتی و رفتارهای سلامتمحور برای زنان را تحت تأثیر قرار میدهد و تأثیر دیابت بر زنان را تشدید میکند.
دیابت نهمین علت اصلی مرگ زنان در سراسر جهان است و باعث مرگ ۲.۱ میلیون زن در هر سال میشود. دختران و زنان دارای دیابت در کشورهای درحالتوسعه درنتیجه شرایط اجتماعی- اقتصادی با موانعی در دسترسی به روشهای پیشگیری مقرونبهصرفه دیابت، شناسایی، تشخیص، درمان و مراقبت زودرس دیابت روبرو هستند. نابرابریهای اجتماعی- اقتصادی زنان را در معرض عوامل خطرساز عمده برای دیابت مانند رژیم غذایی ناسالم و تغذیه بد، نداشتن فعالیت جسمی و مصرف دخانیات و الکل قرار میدهد.
از هر پنج زن در سن تولیدمثل در سراسر جهان دو زن دارای دیابت هستند، یعنی رقمی معادل ۶۰ میلیون زن. زنان دارای دیابت هم در باردارشدن دچار مشکل هستند و هم ممکن است بارداریشان به نتیجه ناگواری ختم شود. در صورت نبود طرحریزی قبلی برای باردارشدن، دیابت نوع ۱ و ۲ به خطر بسیار بالاتر رخ دادن مرگومیر و عوارض مادر و نوزاد میانجامد.
تقریباً از هر ۷ بارداری در جهان در یک مورد دیابت بارداری رخ میدهد که تهدیدی بزرگ و نادیده گرفته شده برای سلامت مادر و نوزاد است. بسیاران از زنان دارای دیابت بارداری دچار عوارض مربوط به بارداری ازجمله فشارخون بالا، وزن زیاد نوزاد هنگام تولد و سختی زایمان میشوند. همچنین شمار قابلتوجهی از زنان دارای دیابت بارداری ممکن است پس زایمان دچار دیابت نوع ۲ شوند که عوارض و هزینههای بهداشتی بیشتری ایجاد میکند.
انگ زنی و تبعیض در مورد افراد دارای دیابت بهخصوص در مورد دختران و زنان شدت دارد که باید بار مضاعف تبعیض به خاطر وضعیت سلامتشان و نابرابریهای موجود در جوامع را تحمل کنند. این نابرابریها ممکن است باعث شود دختران و زنان به دنبال تشخیص و درمان بیماریشان نروند و آنان را از دستیابی به پیامدهای بهداشتی مثبت بازدارد.
منبع: همشهری