دروران حاملگی یکی از حساس ترین زمان ها در طول زندگی هر مادری به شمار می آید. در این دوران به علت تغییرات متابولیسمی که در زندگی فرد ایجاد می شود ممکن است اختلالاتی در سلامت مادر به وجود آورد. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی مهم ترین این اختلالات بپردازیم. در ادامه با دکتر سلام همراه باشید.
گرفتگی
اين حس تقريباً چيزي شبيه گرفتگي در دوران قاعدگي است. گرفتگي ميتواند از خفيف تا شديد متغير باشد. برخي زنان هفت روز پس از تخمك‌گذاري اين حس را تجربه مي‌كنند. هنگامي كه تخمك بارور شده در ديواره رحم جاي مي‌گيرد، گرفتگي و اسپاسم‌ها به تدريج آغاز مي‌شود. از آنجا كه رحم بايد به تدريج بزرگ شود تا بتواند 9 ماه جنين را در خود نگه دارد، اين پروسه نيز ميتواند موجب اسپاسم و دل درد بشود. در اكثر مواقع اين گرفتگي‌ها و اسپاسم‌هاي عضلاني رحمی در دوران بارداري طبيعي است و هيچ خطري جنين را تهديد نمي‌كند.
درد رحم، درد كمر و درد مهبل (واژن) نيز از انواع اين گرفتگي‌هاست. زناني كه نوزادان آنها دو و يا چندقلوست، اين دردها را بيشتر احساس مي‌كنند و گاه اين دردها در كشاله ران و لگن نيز به وجود مي‌آيد. اين دردها زماني شديدتر مي‌شود كه خانم باردار از حالت نشسته و يا خوابيده تغيير موقعيت داده و مي‌ايستدگاه با راه رفتن متوقف مي‌شود. يكي از روش‌هاي مناسب در مبارزه با اين نوع اسپاسم‌ها، تقويت ماهيچه‌های جدار شکم با ورزش است. در اكثر مواقع ضعف عضلات اين دردها را تشديد مي‌كند.
اسپاسم رحمی در اوايل دوران بارداري
اگرچه گرفتگي در طول مراحل اوليه بارداري ممکن است عادی باشد، ولي متأسفانه گاه ميتواند نشان از يك مشكل جدي باشد، در اينجا به دلايل ابتلا به اسپاسم اشاره خواهيم كرد:
لانه‌گزيني: همان‌طور كه قبلاً هم به آن اشاره كرديم، زماني كه تخمک بارور شده به ديواره رحم متصل مي‌شود، درد مبهمي درناحيه تحتاني شكم به وجود مي‌آيد. شدت اين درد از خفيف تا متوسط متغير است. بیشتر زنان در دوران بارداري اين گرفتگي را تجربه مي‌كنند.
سقط
اگر گرفتگي در طول دوران اوليه بارداري با خونريزي همراه باشد، بايد كمي نگران شد؛ چرا كه ميتواند نشان از سقط جنين باشد. خونريزي واژن و يا حتي لكه‌بيني از جمله نشانه‌هاي سقط جنين است.
كشش رحم
اين گرفتگي عضلات در رحم اتفاق مي‌افتد تا رحم كمي بزرگ شده و فضاي كافي براي تحمل وزن نوزاد به وجود بيايد. اين گرفتگي را در ليگامان گرد هم بوجود می آید و تمامي زنان باردار آن را به درجاتی تجربه مي‌كنند. اين گرفتگي تا سه ماهه دوم و يا سوم نيز ادامه خواهد داشت.
حاملگي خارج از رحم: حاملگي خارج از رحم نوعي بارداري غيرطبيعي است كه همان‌طور كه از نام آن پيداست، بارداري درمحيطي خارج از رحم شكل مي‌گيرد و يكي از علائم آن گرفتگي عضلات در پشت و پائين لگن است. علائم ديگر شامل درد شكم، لكه‌بيني و خونريزي است.
تجع گاز و يبوست
يبوست يكي از مشكلات شايع است كه زنان باردار با آن مواجه هستند و در مراحل اوليه بارداري ميتواند موجب درد شود. علل گرفتگي در مراحل بعدي بارداري، ممكن است دليل ابتلا به گرفتگي درد سه ماهه دوم و سوم بارداري به مسائل زير مربوط باشد:
درد ليگامان‌هاي گرد: رحم از داخل به اندازه نوزاد رشد مي‌كند و ليگامان‌ها از رحم كشيده شده و بزرگ شونده محافظت مي‌كنند. گاه حتي آنها به لمس نيز حساس خواهند بود و دچار درد مي‌شوند.
زايمان زودرس
زايمان قبل از موعد با درد شديد كمر و گرفتگي عضلاني همراه است. انقباضات براكستون هيكس: انقباضاتي هستند كه به صورت متناوب يا نامنظم در طي بارداري، به خصوص در سه ماهه دوم و سوم تجربه مي‌شوند.
زايمان
دل درد و كمردرد از نشانه‌هاي اوليه زايمان هستند. انقباضات به صورت خفيف و هر سي ثانيه يكبار تكرار شده و به تدريج شديد مي‌شود.
زمان مراجعه به پزشك
گرفتگي عضلاني در دوران بارداري میتواند طبيعي باشد و در ميان بیشتر زنان مشترك است، ولي شدت آن در هر فردي از ديگري متفاوت مي‌باشد. براي برخي از زنان اين درد غيرقابل تحمل است. اگر خانمي در هفته اول بارداري همراه با گرفتگي عضلاني دچار لكه‌بيني شد و يا اينكه اين گرفتگي‌ها تا هفته ششم بارداري همچنان ادامه داشت، همچنين اگر پس از خوردن غذا در قسمت فوقاني شكم و درست زير قفسه سينه دچار شد، بايد به پزشك مراجعه كند. گاه اين درد آنقدر شديد مي‌شود كه به شانه‌ها منتقل مي‌گردد. اين درد ميتواند نشانه‌اي از بيماري‌هاي كيسه صفرا باشد كه اگرچه به ندرت رخ مي‌دهد، ولي برخي از زنان به آن مبتلا مي‌شوند.
درمان
كمپرس گرم براي درمان درد ليگامان‌ها و يا كمر درد بسيار مناسب است. از بالشتك‌هاي الكتريكي و يا حرارتي نيز مي‌توانيد استفاده كنيد؛ فقط آنها را بيش از حد گرم نكنيد. حمام آب گرم نيز موجب شل شدن عضلات و رباط‌ها و در نتيجه تسكين گرفتگي‌ها مي‌شود. زماني كه يبوست دليل درد باشد، با ايجاد تغييرات كوچكي در رژيم غذايي مي‌توان از آن جلوگيري كرد. مقادير زيادي ميوه‌هاي غني از فيبر بخوريد. برخي از كارشناسان درمان و بهداشت توصيه مي‌كنند كه در دوران بارداري اگر درد داشتید از نزديكي خودداري كنيد زيرا ميتواند موجب شدت گرفتگي عضلاني شود.
اگرچه در اكثر مواقع نزديكي در دوران بارداري بلامانع است، ولي ممكن است به لكه‌بيني منجر و اين لكه‌بيني با علائم سقط جنين اشتباه گرفته شود. هرگونه استرس و يا رژيم غذايي ناسالم در دوران بارداري ميتواند درد را افزايش دهد. استراحت و خواب و آرامش از جمله ضروريات استقبال از تولد نوزاد سالم است. بعضی از داروها به رفع درد و گرفتگي در دوران بارداري كمك مي‌كند ولي قبل از مصرف هر نوع دارو حتماً با پزشك خود مشورت و دقت كنيد كه هيچ نوع دارویی و آرام‌بخش را نبايد در دوران بارداري سر خود مصرف كنيد. پياده‌روي كوتاه مدت در اين دوران بسيار مفيد است. فراموش نكنيد كه با ورزش مناسب و رژيم غذايي سالم، مي‌توانيد تحولات و تغييرات دوران بارداري را راحت‌تر تحمل كنيد.
منبع: شفا آنلاین
