در این قسمت از مجله پزشکی دکتر سلام شما را با یکی از مشکلات و مسائلی که برای آقایان ممکن است پیش بیاید آشنا می کنیم. در اینجا علت هایی که باعث درد در بیضه می شود را می گوییم و درمان آنرا بصورت کامل توضیح می دهیم.

علت و درمان درد بیضه

 

– درد بیضه نشانهٔ چیست؟
برای یک مرد چیزی دردناک‌تر از وارد آوردن ضربه‌ای به بیضه‌هایش نیست. اما همهٔ دردهای بیضه ناشی از ضربهٔ خارجی نیست. گاهی منشأ درد در خود آنها است. علت احتمالی درد بیضه بستگی به سن شما دارد. درد بیضه در بزرگسالان می‌تواند ناشی از التهاب اپیدیدیم در اثر عفونت آن باشد. (اپیدیدیم یا بربخ لوله‌ای پیچ‌خورده در پشت بیضه و داخل کیسهٔ آن است.) در اینجا نه تنها پوست بیضه درد می‌گیرد،بلکه احتمالاً احساس تورم یا برآمدگی در اپیدیدیم خواهید کرد.
درد بیضه در کودکان و نوجوانان ممکن است در اثر پیچیده شدن طناب منوی متصل به بیضه به دور آن است. چیزی شبیه به این در کودکان بسیار شایع و کمتر جدی است (گرچه ممکن است دردناک باشد) که پیچ‌خوردگی جائی به نام زائدهٔ بیضه یا اپیدیدیم است. این پیچ‌خوردگی‌ها خودبه‌خود روی می‌دهد، گاهی در حال بازی و گاهی نیز در نیمه شب.
درد بیضه می‌تواند ناشی از اوریون باشد. به‌علاوه، ممکن است علل غیر مستقیمی مثل فشردگی اعصاب پشت، سنگ‌کلیه، سیاهرگ‌های واریسی طناب منوی.

-درمان درد بیضه
گذراندن وقت در هنگامی که از درد شدید بیضه دولا شده‌اید جایز نیست، چون اگر پیچیده شدن طناب منوی به دور آن علت درد باشد فقط چهار تا شش ساعت تا مرگ بیضه در اثر نرسیدن خون فاصله هست. و وقتی به بیمارستان برسید، تشخیص اینکه درد ناشی از پیچیدگی بیضه، اپیدیدیم، یا فتق است فرقی ندارد. تمام اینها مثل هم دردناکند و تشخیص آن حتی برای پزشک دشوار است. بنابراین، درد حاد بیضه را فوراً به پزشک اطلاع دهید، چون اگر ظرف چند ساعت درمان نشود، به از دست رفتن بیضه منجر می‌گردد.
بیضه را بلند کنید. یک آزمایش ساده، ولی نه دقیق، این است که با گذاشتن بالشی در زیر لمبر، پوشیدن بیضه‌بند، یا تغییر وضعیت بیضهٔ متورم را بلند کنید. درد التهاب اپیدیدیم موقتاً تسکین می‌یابد، ولی درد پیچ‌خوردگی تشدید می‌شود. فرد دچار پیچ‌خوردگی ممکن است تهوع هم داشته باشد یا استفراغ کند.
چرخاندن بیضه را به پزشک بسپارید. پزشک ممکن است بتواند بیضه را بدون جراحی نجات دهد، اما این کار اغلب بسیار دردناک است. معمولاً عمل جراحی اجتناب‌ناپذیر می‌شود. پزشک پیچ‌خوردگی را باز کرده و سپس آن را به درون پوست بیضه می‌دوزد تا دوباره گرفتار نشود. حتی اگر بدون عمل هم پیچ‌خوردگی باز شود، پزشک ممکن است عمل جراحی ثابت کردن بیضه را لازم بداند.
آن را خنک کنید. اگر پزشک پیچ‌خوردگی زائدهٔ بیضه یا التهاب اپیدیدیم را تشخیص دهد، نیازی به جراحی نیست. این پیچ‌خوردگی گرچه دردناک است، اما خطرناک نیست. در این حالت، پزشک کمپرس یخ، بالاگرفتن پوست بیضه و داروهای مسکن به‌مدت چند هفته تجویز می‌کند، گرچه درد به‌طور عادی ظرف دو یا سه روز فروکش می‌کند. با گذاشتن بالش در زیر لمبر یا پوشیدن شورت ورزشی بیضه‌ها را بالا بگیرید. اگر درد طول بکشد، عمل جراحی ممکن است لازم شود.
درد عفونت بیضه. عفونت‌های باکتریائی یا مقاربتی – معمولاً از باکتری ناشناخته، ولی گاهی ناشی از باکتری سوزاک یا کلامیدیا – دردی ایجاد می‌کند که هر ساعت بیشتر می‌شود. گرچه بیشتر افراد مبتلا به عفونت بیضه از نظر جنسی فعالند، ولی تماس جنسی تنها علت این عفونت‌ها نیست. هر باکتری، مخصوصاً باکتری‌های آلوده‌کنندهٔ مجاری ادرار، می‌توانند باعث درد بیضه شوند.
وقتی بیضه عفونی شود، برآمدگئی در داخل پوست آن احساس می‌شود که قرمز و در تماس گرم است. ادرار کردن ممکن است دشوار و ترشح آلت تناسلی دیده شود.
التهاب اپیدیدیم مانند پیج‌خوردگی حال اورژانس ندارد. اما شدت درد ممکن است شما را بی‌درنگ نزد پزشک بفرستد. پزشک آن را با تجویز آنتی‌بیوتیک درمان می‌کند. خود نیز می‌‌توانید کارهائی برای کمک به آن انجام دهید.
استراحت کنید. استراحت در تسریع درمان التهاب اپیدیدیم مؤثر است. بالا گرفتن بیضه درد را کمتر می‌کند.
حمام کنید. دراز کشیدن در وان آب گرم تورم و درد را کم کرده و جریان خون را بیشتر می‌کند.
کمپرس یخ کنید. کمپرس بیضه با یخ نیز درد و تورم را کاهش می‌دهد.
بیضه‌بند بپوشید. پوشیدن بیضه‌بند، استراحت مطلق به‌مدت چند روز، و گذاشتن یخ برای رفع درد ناشی از اوریون کافی است.

– چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
– درد بیضه یا پوست آن با تورم، تهوع، استفراغ، دردشکم، قرمزی، ترشحات تناسلی، یا اشکال در دفع ادرار همراه است.
درد تناسلی 
– درد تناسلی نشانهٔ چیست؟
درد آلت تناسلی به اشکال مختلفی است، اما بیشتر در حالت نعوظ خود را ظاهر می‌کند.
تورم طولانی آلت تناسلی، که پرنعوظی نام دارد، در اول ممکن است به‌صورت نعوظ طبیعی باشد و با آن اشتباه شود. اما علت آن عدم تنظیم گردش خون در آلت تناسلی و معمولاً ناشی از آسیب یا دارو است. برخی مردان دچار بیماری قند یا کم‌خونی داسی شکل مستعد پرنعوظی هستند.
یک ضربه ممکن است آلت نعوظ‌یافته را بشکند و به درد و حتی پرنعوظی منجر شود. ممکن است شکستن آلت عجیب به‌نظر برسد اما واقعیت دارد و حتی گاهی ممکن است به بالا برگشته و کبود شود.
وقتی درد ناشی از ضربه از بین رود، از این موضوع خنده‌تان می‌گیرد، ولی به‌زودی دچار ناراحتی خواهید شد. چون حتی انزال هم نمی‌تواند نعوظ کاذب آن را برطرف کند. دردش را هم نمی‌توانید پنهان کنید. درد مانند پیچیدن نواری لاستکی به دور انگشت است؛ فشار بر آلت بسیار زیاد است و آن را دردناک کرده است.
این فشار ناشی از جراحت سرخرگ درون آلت است. خون زیادی وارد می‌شود ولی نمی‌‌تواند خارج گردد. میزراه هم که از میان آلت تناسلی می‌گذرد ممکن است آسیب ببیند و ایجاد عفونت کند.
آلت تناسلی گاهی بدون نعوظ آسیب می‌بیند. در این حالت ضربه آسیب زیادی به قسمت خارجی دستگاه تناسلی وارد نمی‌کند و فقط اسیب سرخرگی ایجاد می‌کند که به ناتوانی منجر می‌گردد. ضربهٔ خفیف به هرجائی از نوک آلت تناسلی تا سوراخ مقعد می‌تواند سرخرگ را آسیب رسانده و در انسداد ایجاد کند. بیشتر مردم باور ندارند که نصف ساز و کار آلت تناسلی در درون لکن انجام می‌گیرد.
شکستگی آلت یا بافت نعوظی اگر به پرنعوظی منجر نشود ممکن است به‌طور غلط التیام یابد یا جوشگاه (اثر زخم) به‌جای بگذارد. این اثر زخم نه‌تنها از جریان خون جلوگیری می‌کند، بلکه یکنواختی نعوظ آلت را هم از بین می‌برد. نعوظ به‌طور طبیعی در تمام جهات روی می‌دهد و اگر جوشگاهی موجود باشد، نعوظ در جهت آن انجام نمی‌گیرد. درست مانند چسباندن نواری روی یک بادکنک و باد کردن آن است.
عفونت یا التهاب میزراه هم کمک است جوشگاه ایجاد کند. سخت‌شدگی سرخرگ درون آلت تناسلی در مردان مبتلا به نوعی جمع‌شدگی و سخت‌شدگی دست به‌نام انقباض دوپویترن دیده می‌شود.
علت ایجاد جوشگاه هرچه باشد، نتیجهٔ آن بیماری پیرونی است، یعنی نعوظ دردناک و پیچ‌خوردهٔ آلت تناسلی. این پیچ‌خوردگی در حالت عادی دیده نمی‌شود، ولی ممکن است به‌قدری شدید باشد که عمل نزدیکی را غیر ممکن سازد.

– درمان درد تناسلی
بزرگ‌ترین مشکل درمان نعوظ یا تورم دردناک آلت تناسلی نه خودگرفتاری، بلکه دودلی فرد در مراجعه به پزشک است. نعوظ طولانی بدون رابطهٔ جنسی خطرناک است، چون بافت نعوظی را تخریب می‌کند. اگر این نعوظ ظرف ۴ ساعت درمان نشود، مشکلات جدی به‌دنبال دارد و اگر ظرف ۱۲ ساعت درمان نشود، آسیب غیرقابل برگشت می‌شود. فرد دچار چنان نگران و خجلت زده است که دست دست می‌کند شاید نعوظ از بین برود. اما هرچه تأخیر بیشتر می‌شود، آسیب‌دیدگی بافت دائمی‌تر می‌گردد.
به اورژانس مراجعه کنید. خجالت را کنار بگذارید و فوراً به نزدیک‌ترین بخش اورژانس مراجعه کنید. با درمان به موقع شانس حفظ توان جنسی ۱۰۰ درصد است. و بدون درمان، احتمال ناتوان شدن بین ۲۵ تا ۷۵ درصد است.
خوددرمانی نکنید. سالیان سال درمان‌های خانگی برای رفع نعوظ طولانی پیشنهاد شده است. دوش آب سرد، تنقیهٔ آب یخ، کمپرس آب سرد، و غیره، هیچ کدام مؤثر نیستند. این کارها فقط درمان را به تأخیر انداخته و آسیب را دائمی می‌کنند.
رگ‌ها را منقبض کنید. اگر نعوظ طولانی در اثر دارو باشد یا خون از آلت خارج نشود، پزشک ممکن است داروئی به آن تزریق کند تا رگ‌های خونی را منقبض کرده و خون را بیرون براند.
از آن مراقبت کنید. اگر شکستگی مختصر و همراه با خونریزی کم و بدون عفونت ادراری باشد، پزشک ممکن است فقط گذاشتن یخ و خودداری از نزدیکی تا التیام کامل را تجویز کند. البته خطر ناتوانی و بدشکلی بعد از عمل جراحی بسیار کمتر است.
درمان‌های کمتر تهاجمی بهتر است. وقتی یک سرخرگ در درون آلت تناسلی زخم شود، پزشک همیشه جراحی را لازم نمی‌‌داند. در عوض ممکن است لخته‌ای خون را با سوند در مجرای سرخرگ فرستاده و خون را بند آورد. وقتی لخته در خون حل شود، زخم نیز التیام یافته است.
اگر میزراه پاره شده باشد، عمل جراحی برای جلوگیری از تجمع ادرار در آلت تناسلی لازم می‌شود.
داروهایتان را کنترل کنید. برخی داروها با تأثیر بر جریان خون باعث نعوظ طولانی می‌شوند. این عارضه در بعضی داروهای ضدافسردگی و داروهائی که در آسیب‌دیدگی‌های سر و پشت مصرف می‌شوند شایع‌تر است. استفادهٔ نادرست از داروها برای ایجاد نعوظ هم نعوظ طولانی و دردناک می‌آورند. فهرست تمام داروهای مصرفیتان را به پزشک نشان دهید.
– روش‌های درمان
بیماری پیرونی ممکن است دردناک باشد، اما همیشه لزومی به‌عمل جراحی ندارد و در صورتی که پزشک صلاح بداند، راه‌های دیگری برای رفع توصیه می‌کند.
صبر کنید. تقریباً در نصف موارد، اگر گرفتاری خفیف باشد، درد، نه‌ پیچ‌خوردگی، ظرف یک تا دو سال از بین می‌رود. اما اگر نزدیکی امکان‌پذیر نباشد، یا درد شدید باشد، جراحی لازم می‌شو. به‌‌هر حال، تصمیم‌گیری با پزشک است و خود در این مورد تصمیم نگیرید.
ویتامین E بخورید. خوردن ویتامین E به درمان بیماری پیرونی کمک زیادی می‌کند.
درمان فراصوتی. درمان با پرتو فراصوتی ممکن است در بازگشت انعطاف‌پذیری نسج جوشگاه مؤثر باشد. تزریق داروهای ضدالتهابی هم مفید است.
جراحی. اگر عمل جراحی لازم شود، پزشک بافت‌های سخت شده را بر می‌دارد. در موارد شدید، پیوند بافت آن انجام می‌گیرد.

– چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
– نعوظ دردناک یا تورم مانند بدن ارتباط با روابط جنسی بیش از یک ساعت طول کشیده است.
– آسیبی به آلت تناسلی وارد شده است.
– آلت تناسلی در هنگام نعوظ درد می‌گیرد.