آیا میدانستید تنهایی می تواند باعث افزایش خلاقیت و یادگیری در سنین پایین شود. کودکان تنها بیشتر به کشف دنیای پیرامون خود خواهند پرداخت و دانش بیشتری نسبت به دیگر همسن و سالان خود دارند. تخیل و خلاقیت خردسالان در ملال و تنهایی بیشتر رخ خواهد داد.
بعضی از محققان میگویند برای اینکه کودکان بتوانند مراحل رشد از دوران کودکی تا بزرگسالی را بهدرستی سپری کنند، باید وقت آزاد زیادی در دوران کودکی داشته باشند. این وقت آزاد یعنی دور ماندن از تلویزیون، فوتبال، موبایل و قطعا همه صفحههای نمایشگر الکترونیکی. این محققان باور دارند که کودکان به زمان آزاد نیاز دارند تا بتوانند تخیل، خلاقیت، کاوشگری و تفکر خودشان را تقویت کنند. درواقع، اگر کودکان نتوانند آزادانه فعالیت کنند و همه امور زندگیشان براساس برنامههای تعیینشده انجام بگیرد، تواناییهای درونیشان بهطور کامل شکوفا نمیشوند. در ادامه به این موضوع میپردازیم که وقت آزاد تا چه اندازه میتواند برای کودکان مفید باشد.
ملال و تنهایی، خلاقیت را تحریک میکند
افرادی که دوران کودکیشان را در چند دهه پیش گذراندهاند، یادشان هست که باید وقت آزادشان را با فعالیتهایی مانند نقاشی، بازیهای چندنفره و پُرتحرک و… سپری میکردند. همین فعالیتها بودند که قوه تخیل آنها را تقویت میکردند. در حالی که ملال و تنهایی میتواند شدیدا ناامیدکننده و ناخوشایند باشد، اما سوق دادن کودکان در این حالتها به سوی استفاده از تخیل و قوای ذهن، باعث تقویت خلاقیت در آنان میشود. در واقع، ملال باعث میشود که هر انسانی به درون خودش و محیط بیرون از خودش با دقت بیشتری نگاه کند. همین حالت باعث میشود که ما انسانها به کارهای جدید و تجربههای نو روی بیاوریم. با این حال باید گفت که امروزه متاسفانه دسترسی کودکان به موبایلها و تبلتها بیش از حد راحت شده است و دیگر فضایی برای به کار انداختن تخیل و خلاقیت وجود ندارد.
تنهایی، شانس یادگیری را افزایش میدهد وقتی که کودکان تنها میمانند تا آزادانه با همدیگر بازی کنند، ۴ خصلت مهم را یاد میگیرند و آنها را در خودشان تقویت میکنند: برقراری ارتباط، همکاری، خلاقیت و تفکر انتقادی. همین ویژگیها هستند که به گفته همه صاحبنظران برای رسیدن به موفقیت ضروری محسوب میشوند.
مزیتها و فواید بازی بیشتر درک میشوند محققان میگویند که بازی کردن کودکان با همدیگر، ضعفهای مهارتی آنان را با دقت و شدت بیشتری نمایان میکند؛ یعنی دقیقا چیزی که در فعالیت کودکان با موبایل یا تبلت و بازی آنان با والدین نادیده باقی میماند. امروزه مطالعات علمی نشان دادهاند که بازیهای فعالانه و آزادانه، این مهارتها را در کودکان تقویت میکنند: اعتماد به نفس, مهارتهای اجتماعی و شناختی, انعطافپذیری و… . به همین دلیل است که محققان از والدین میخواهند که کودکان را به سمت بازی با همسالان خودشان سوق بدهند.
ملال به درک بهتر کودک از خودش منجر میشود دوران کودکی، یعنی دورانی که انسان در یک محیط ایمن و مناسب برای دوران بزرگسالی پرورش مییابد. وقتی که وقت روزانه کودکان تماما توسط والدین و دیگران تنظیم و تعیین میشود، مغز و بدن کودکان هیچ درک مناسبی از خودش پیدا نمیکند و درنتیجه کودکان نمیتوانند درباره خودشان و مهارتهای انتقادیشان به فکر کردن بپردازند. تنها وقتی که ما سعی میکنیم علاقهمندیها و هدفهای زندگیمان را مشخص کنیم، وقتی است که برای کاوش و جستوجو آزاد هستیم.