در پزشکی به ردیف و مرتب کردن دندان های انسان ارتودنسی می گویند. هدف از انجام ارتودنسی: 1- دندان های فک بالا و فک پایین به صورت کامل و دقیق روی هم سوار شوند تا جویدن به صورت کامل و صحیح انجام شود. 2- حرکات دندانی به آهستگی و با حداقل آسیب انجام شود تا موقعیت جدید دندان ها تغییر نکند یا دندان ها صدمه نبینند.
مزایا و معایب ارتودنسی ثابت
– از مزایای ارتودنسی ثابت میتوان گفت که به صاف شدن دندانها کمک بیشتری میکند.
– این ارتودنسی هم ظاهر دندان را زیبا میکند و هم بهداشت دهان و دندان را تأمین میکند و خطر ابتلا به بیماریهای لثه را کم میکند.
– در ارتودنسی ثابت نیاز نیست پزشک روی همراهی بیمار حساب کند.
– یکی از مزایای مهم آن این است که همیشه در جای خود قرار میگیرد و مانند ارتودنسی متحرک نیست که در محل خود قرار داده نشود یا اصلاً مورد استفاده قرار نگیرد.
– با ارتودنسی ثابت دندانها صد در صد در محل درست خود جای میگیرند و امکان برگشت دندانها به حالت اولیه کم است.
– ارتودنسی ثابت کمتر به دندانها آسیب وارد میکند، زیرا دندانها در جهتهای کنترل شده حرکت میکنند.
– دوره درمان ارتودنسی ثابت طولانی مدت است و ممکن است به دلیل رعایت نکردن بهداشت به طور کامل، دندانها تغییر رنگ بدهند و اثر براکتها روی دندانها باقی بمانند.
– افرادی که ارتودنسی ثابت در دهان دارند ممکن است دچار مشکلاتی در زمان خوردن و جویدن شوند که البته این دردها دائمی نیستند و با جا به جایی سیمها و براکتها برای فرد عادی خواهند شد.
– سیمها و براکتها در ارتودنسی ثابت آسیبپذیر هستند و ممکن است در اثر خوردن و گاز زدن خوراکیهای سفت بشکنند. همچنین، فرد ممکن است در تکلم دچار مشکلاتی شود. نکته دیگری که شاید حائز اهمیت باشد، شکل و ظاهر آن است که ممکن است این احساس را به فرد بدهد که زیباییش مختل شده است.
مزایا و معایب ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک برای افرادی که به دورههای کوتاهتری برای درمان نیاز دارند استفاده میشود و آزادی عمل بیشتری را به بیمار میدهد.
مزیت دیگر آن این است که وقتی فرد احساس درد و آسیب دیدن به دندانها داشته باشد، میتواند در زمان خوردن و آشامیدن آنها را از دهان بیرون بیاورد.
در ارتونسی متحرک به خاطر فرآیند شستشوی کامل، بیمار در معرض خطر کمتری برای ابتلا به مشکلات لثه و خونریزی در یک قسمت است.
دیگر مزیت ارتودنسی متحرک کوتاهتر بودن طول درمان آن است و همین که افراد مجبور نباشند در مدت زمان طولانی این ابزار را در دهان خود داشته باشند کار درمان را سادهتر میکند.
ارتودنسی متحرک دو نوع هاولی و وکیوفوم دارد که نوع دوم به خاطر نامرئی بودن بسیار طرف دار دارد.
یکی از معایب ارتودنسی متحرک این است که متریال آن زود به زود از بین میرود.
ایجاد درد کم و خفیف در زمان شروع درمان با ارتودنسی متحرک که خوردن، آشامیدن و صحبت کردن را دچار مشکل میکند، از معایب دیگر آن است. البته این مشکل با خوردن یک مسکن از بین میرود.
ارتودنسی متحرک قادر نیست دندانها را در یک فضای سه بعدی جا به جا کند، اما ارتودنسی ثابت میتواند این کار را انجام دهد. در ارتودنسی متحرک به دلیل اینکه ریشه دندان در جهت نامناسب حرکت میکند، این امکان وجود دارد که به تحلیل ریشه منتهی شود.
چه کسانی از درمان ارتودنسی سود می برند؟
دندانپزشکان و ارتودنتیست ها عقیده دارند که کودکانی که سن آن ها کمتر از 7 سال است نباید ارتودنسی روی آن ها انجام شود. پس از 7 سالگی و در سنین بالاتر تعداد بیشتری از دندان های دائمی بیرون آمده اند و مشکلات بهتر قابل شناسایی می باشند. از دندانپزشک کودکتان بخواهید که در این مورد شما را راهنمایی کند.
لازم نیست تا درآمدن تمامی دندان های دائمی در دهان صبر کنید. شروع زود هنگام درمان ارتودنسی در زندگی میتواند مزایای زیادی داشته باشد. برای مثال، هنگامی که کودکان هنوز در حال رشد هستند، میتوان برای عریض کردن کام از ابزارهای گسترش استفاده کرد. این ابزارها با فراهم ساختن فضای بیشتر به صاف و مرتب درآمدن دندانها کمک میکنند. همچنین به اصلاح روش برخورد دندانهای بالا و پایین کمک میکنند. این درمان باید در سالهای اولیه انجام شود تا نتایج بهتری داشته باشد.
بسیاری از افراد در طول سالهای کودکی و نوجوانی متحمل درمان های ارتودنسی می شوند. در این زمان، اکثر دندانهای دائمی درآمده و درمان کاربرد بهتری خواهد داشت. حدود 3 میلیون نوجوان در آمریکا و کانادا بریس استفاده میکنند. میلیونها نفر از این درمان سود خواهند برد.
امروزه تعداد بسیاری از بزرگسالان از ارتودنسی استفاده می نمایند. درمان بزرگسالان بسیار سخت تر است و این افراد برای رفع مشکل خود به بیش از یک متخصص دندانپزشکی احتیاج دارند. به طور مثال بزرگسالان قبل از انجام ارتودنسی باید مشکلات لثه خود را حل نمایند زیرا بزرگسالان بیشتر در معرض بیماری های لثه قرار دارند.
برخی اوقات آنها مشکلات هم ترازی فک نیز دارند که باید از طریق جراحی اصلاح شوند. یکی از بزرگترین محدودیتها در درمان بزرگسالان این است که بزرگسالان دیگر درحال رشد نیستند.