این روزها آلودگی هوا به شدت در حال افزایش است. برای مقابله با آلودگی هوا می توانید از روش های تغذیه ای مناسبی کمک بگیرید تا بتوانید از آسیب های آن بر بدنتان بکاهید. مصرف شیر و لبنیات کم چرب، میوه ها و سبزیجات تازه، ماهی و ادویه جات تاثیرات زیادی در این زمینه میگذارد.
داستان آلودگی هوا در شهرهای بزرگ کشور به روایت‌های تکراری در تقویم سالانه ما بویژه در شهری مثل تهران تبدیل شده است.
متاسفانه حاصل گره های کور بازنشده حمل و نقل عمومی شهری، استفاده نکردن از سوخت‌های سالم در خودروها، تداوم استفاده از سوخت‌هایی با ترکیبات غیراستاندارد و اجرایی نشدن راهکارهای سالم‌سازی هوای شهر چیزی جز افزایش آمار مرگ و میر مرتبط با آلودگی هوا از جمله سکته‌های قلبی و مغزی, مشکلات حاد تنفسی و ریوی,انواع سرطان, پوکی استخوان, ناباروری و کاهش ضریب هوشی کودکان نیست.
حتی اقداماتی چون تعطیلی چند روزه مدارس و ادارات کمکی به کاهش اثرات آسیب‌زننده ناشی از آلودگی هوا نمی‌کند.
به بیان دیگر کاهش اثرات تخریبی و آسیب‌پذیر ناشی از فلزات سنگینی همچون سرب، جیوه، آرسنیک، کادمیوم و آلومینیوم به اجرایی شدن راهکارهای کلان در مدیریت شهری نیاز دارد.
با این حال بررسی‌های علمی ثابت کرده‌اند وقتی بدن ما دارای ریزمغذی‌هایی همچون آهن، ید، روی، منیزیم و سلنیوم باشد، اجازه فعالیت به این فلزات سنگین توسط بدن داده نمی‌شود.
به بیان دیگر، در زمان آلودگی هوا در کلانشهرها کسانی که فقر آهن، ید و سلنیوم در بدن داشته باشند بیشتر تحت تاثیر آلاینده‌های محیطی و آلودگی هوا قرار می‌گیرند.
یکی از اصلی‌ترین راه‌هایی که به افزایش ویتامین و املاح مورد نیاز بدن برای تقویت سیستم ایمنی و مقاومت در شرایط آلودگی هوا کمک می‌کند، تغذیه سالم است.
پس برای کمک به خود و اعضای خانواده‌تان به منظور کاهش اثرات تخریبی ترکیبات سمی موجود در هوای آلوده این روزهای شهرمان به توصیه‌های زیر عمل کنید.
تا میتوانید مایعات مصرف کنید
بهترین راه دفع سموم از بدن، از طریق مصرف مایعات است. البته مایعات فقط شامل آب نیست، بلکه شیر و دوغ کم چرب، آش، سوپ، خورشت، میوه و سبزیجات همه در دسته مایعات قرار می‌گیرند.
پس سعی کنید در روزهایی که هوا آلوده‌تر است برای کاهش تاثیر آلاینده‌های محیطی در بدن، مصرف مایعات را افزایش دهید.
بی‌شک، مصرف مایعاتی که حاوی آنتی‌اکسیدان هستند، بیشتر توصیه می‌شوند، چرا که این دسته از مواد غذایی مانع از فعالیت رادیکال‌های آزاد و تخریب سلول‌ها می‌شوند.
میوه‌ها و سبزیجات آنتی اکسیدانی بخورید
ثابت شده است میوه‌ها و سبزیجاتی که رنگ قرمز و ارغوانی دارند، میزان ترکیبات آنتی اکسیدانی بیشتری دارند و فیبر موجود در آنها نیز سبب خروج آلاینده‌ها از بدن می‌شود. پس این روزها از مصرف سیب، انار، گوجه فرنگی، فلفل دلمه‌ای (با رنگ‌های مختلف ) و کلم قرمز غافل نشوید.
به خاطر داشته باشید مصرف روزانه یک عدد سیب می‌تواند عوارض ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهد و میوه‌هایی مانند پرتقال و توت فرنگی نیز سرشار از پکتین بوده و برای کاهش عوارض آلودگی هوا مفید هستند.
پکتین ضدسموم موجود در هواست و سرب موجود در هوا را جذب کرده و مانع آسیب به سلول‌های بدن می‌شود. جالب است بدانید متخصصان طب سنتی معتقدند مصرف عدس، کلم، گوشت گوساله، بادمجان، قارچ، ماکارونی و همچنین سالاد الویه در بدن ایجاد سردی کرده و مقاومت افراد را در برابر آلودگی هوا کمتر می‌کند.
معجزه شیر و ماست کم‌چرب در هوای آلوده
مصرف شیر و لبنیات کم‌چرب از راهکارهای تغذیه‌ای ثابت شده در مقابل آلودگی هواست؛ زیرا شیر به دلیل داشتن فسفر، منیزیم و کلسیم، خنثی‌کننده سموم است. مصرف ماست‌های پروبیوتیک، دوغ و شیرهای کم‌چرب افراد را بیشتر در مقابل هوای آلوده ایمن می‌کنند.
به خاطر داشته باشید مصرف شیر و فرآورده‌های آن سبب نرم شدن مخاط تنفسی فوقانی، مری و معده می‌شود. از سوی دیگر چون عمل دفع ادرار و مدفوع را تنظیم می‌کنند، التهابات و بیماری‌های دستگاه گوارش را کاهش می‌دهند.
ادویه بیشتر مصرف کنید
جالب است بدانید مصرف لبنیات بویژه ترکیب ماست با ادویه‌هایی همچون فلفل، زردچوبه، زنجبیل و دارچین چون حاوی آنتی‌اکسیدان فراوان هستند، در زمان بروز آلودگی هوا و کاهش تاثیر آن در بدن توصیه می‌شود.
فراموش نکنید ادویه‌ها ذخیره آنتی‌اکسیدانی بالایی دارند و فقط در افرادی که آلرژی دارند، مصرف آنها توصیه نمی‌شود.
زنجبیل، زعفران، زیره و دارچین به صورت شربت یا دمنوش به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی‌شان از جمله ادویه‌های خوب و موثر در پیشگیری از اثرات ناشی از آلودگی هوا و افزایش آلاینده‌ها در فصل زمستان هستند.
توجه داشته باشید چای سبز، غلات کامل و حبوبات نیز خاصیت ضدآنتی‌اکسیدانی دارند و سبب دفع آلاینده‌ها از بدن می‌شوند.
به جای گوشت قرمز، ماهی بخورید
ماهی به دلیل این که حاوی امگا3، سلنیوم، ید، روی، آهن و منیزیم است، بدن را پاکسازی می‌کند و مصرف آن برای کاهش تاثیر آلاینده‌ها بر بدن بسیار توصیه می‌شود. درواقع، ماهی دارای همه ریزمغذی‌های لازم برای دفع آلایند‌ه‌هاست.
البته مصرف انواع فرآورده‌های پروتئینی بویژه مرغ، ماهی، نخود سبز، حبوبات و جوانه گندم به دلیل بالابودن میزان روی در شرایط آلودگی هوا توصیه می‌شود. در عین حال، کاهش و نخوردن فست‌فودها در زمان آلودگی هوا بسیار اهمیت دارد.
بدترین سبد غذایی در روزهای آلوده
استفاده از تنقلات کم ارزش مثل چیپس، پفک و نوشابه‌های گازدار چون باعث اختلال جذب عناصر مفید در بدن می‌شوند می‌توانند اثرات سوء آلودگی هوا را چند برابر کنند.
موادی مثل سوسیس و کالباس به دلیل داشتن مواد شیمیایی و نگهدارنده، علاوه بر این که به خودی خود مضر و سرطان‌زا هستند برای افرادی که در معرض آلودگی هوای شهرها قرار دارند به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شوند.
بویژه باید به رژیم غذایی افراد آسیب‌پذیر از جمله کودکان، سالمندان، بیماران قلبی ـ عروقی و ریوی، بارداران و بیماران سرطانی ـ که از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در مقابل آلودگی هوا هستند ـ در روزهایی که هوا آلوده است بیشتر توجه داشت.
جام جم
