ارتودنسی روشی برای مرتب کردن دندان هاست. امروزه پیشرفت های گسترده در زمینه دندانپزشکی سبب شده تا ارتودنسی هم از این پیشرفت بی بهره نماند و روش های مختلفی برای انجام ارتودنسی وجود داشته باشد. در این مقاله قصد داریم شما را با یکی از روش های ارتودنسی با نام ارتودنسی متحرک و کاربردهای آن آشنا نماییم.
ارتودنسی متحرک
این روش معمولا برای اصلاح جزئی دندان یا ناهنجاری‌های فک استفاده می‌شود و در آن فرد می‌تواند بریس‌ها را از دهان در آورده و دوباره در جای خود قرار دهد. ارتودنسی متحرک بیشتر در سنین زیر دوازده سال کاربرد دارد.
عملکرد ارتودنسی متحرک
در ارتودنسی متحرک، بریس‌ها می‌توانند فقط در فک بالا یا در هر دو فک تعبیه شوند. این بریس‌ها شامل یک صفحه پلاستیکی می‌شوند که گیره‌های فلزی آن را در جای خود نگه می‌دارد تا با فشار ملایم، فرم دندان‌ها را تغییر دهد. گیره‌ها یا سیم‌های مذکور در طول درمان به‌شکلی تنظیم می‌شوند که دندان‌ها را به سمت دلخواه بکشانند و نامرتبی جزئی دندان‌ها اصلاح شود. همچنین گاهی از ارتودنسی متحرک به‌عنوان مرحله‌ای قبل از شروع درمان با ارتودنسی ثابت استفاده می‌شود.
ارتودنسی متحرک نامرئی
علاوه بر بریس فلزی، نوع دیگری از ارتودنسی متحرک نیز وجود دارد که اصطلاحا به آن ارتودنسی متحرک نامرئی می‌گویند. این روش مرسوم‌ترین روش در ارتودنسی متحرک است.
عملکرد ارتودنسی متحرک نامرئی
دکتر شاهین شادالوئی گفت: در این روش ابتدا یک قالب از دندان‌های مورد نظر گرفته می‌شود و سپس پلاک‌های اختصاصی فرد ساخته می‌شوند. البته این پلاک‌ها به مدت دو هفته قابل استفاده هستند که روزی ۲۲ ساعت باید در دهان فرد مورد درمان قرار گیرند. سپس پلاک‌های جدیدی ساخته می‌شوند تا این فرآیند دوباره تکرار شود. در این روش، به‌طور متوسط ۲۰ تا ۳۰ پلاک در مدت یک سال ساخته و به‌کار گرفته می‌شود.
ارتودنسی متحرک برای چه افرادی مناسب است؟
ابتدا متخصص ارتودنسی با معاینه دندان‌های شما همه گزینه‌های پیش رو را برای شما توضیح خواهد داد تا مشخص شود مناسب‌ترین روش برای شما کدام است. اگرچه این روش بیشتر اوقات برای اصلاح نامرتبی دندان در کودکان زیر دوازده سال استفاده می‌شود، اما بنا به تشخیص متخصص، ممکن است برای افراد بزرگسال نیز مرتب کردن دندان توصیه شود. نکته قابل توجه این است که در کودکان که فک هنوز رشد کافی نکرده، می‌توان با این روش ساده، فرم نامرتب دندان را در کودک اصلاح کرد تا در آینده بدون نیاز به جراحی دندان‌های مرتب داشته باشد. زیرا اصلاح ناهنجاری‌های فرمی دندان در بزرگسالی اغلب اوقات به جراحی نیاز دارد.
ارتودنسی متحرک چه مزایایی دارد؟
تنها مزیت ارتودنسی متحرک این است که می‌توان در مواقع مسواک زدن، کشیدن نخ دندان یا غذا خوردن از دهان خارج کرد و سپس دوباره آن را در جای خود قرار داد. این ویژگی باعث می‌شود که حفظ بهداشت کلی دهان و دندان راحت‌تر شود و فرد درگیر دشواری‌های تمیز کردن بریس‌ها نشود. البته این ویژگی باعث می‌شود که متخصص از فرد مورد درمان بخواهد که بریس‌ها را به‌موقع در دهان خود قرار دهد تا روند درمان در زمان پیش‌بینی شده به نتیجه برسد.
درمان با ارتودنسی متحرک چقدر طول می‌کشد؟
این مدت زمان بستگی به تشخیص متخصص دارد، اما به‌طور معمول طول دوره درمان در این روش بین ۶ تا ۱۲ ماه است و از ارتودنسی ثابت کوتاه‌تر است. البته گاهی ممکن است پس از طی دوره درمان با ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک نیز انجام شود که این بستگی به تشخیص پزشک متخصص دارد.
روند درمان
دکتر شاهین شادالوئی گفت: همان‌طور که ذکر شد، ابتدا متخصص ارتودنسی از دندان‌های بیمار قالب‌گیری می‌کند که این کار در یک جلسه و زمانی کوتاه انجام می‌شود. سپس قالب مذکور برای ساخت بریس‌ها به لابراتوار ارسال می‌شود و پس از هفت تا ده روز آماده می‌شود.
مرحل بعدی شامل قرارگیری بریس روی دندان‌ها می‌شود و همچنین آموزش بیرون آوردن و قرار دادن بریس‌ها در دهان.
نکته مهم این است که در ابتدای درمان ممکن است دندان‌ها کمی تحریک‌پذیر شوند و فرد احساس درد داشته باشد که پس از مدت کوتاهی این امر بهبود می‌یابد. همچین، ممکن است در چند روز اول کمی صحبت کردن برای فرد دشوار باشد که پس از گذشت مدت کوتاهی، این مشکل نیز حل خواهد شد.
نکته دیگر این‌که فرد باید در طول دوره درمان با ارتودنسی متحرک تحت نظر متخصص ارتودنسی باشد و در زمان‌های تعیین‌شده برای بررسی و تنظیم دوباره بریس‌ها به متخصص مراجعه کند (معمولا هر شش هفته یک‌بار). این کار نیز هر بار به‌سرعت و راحتی انجام می‌پذیرد.
مراقبت از بریس های ارتودنسی متحرک
توصیه‌های دیگر متخصص شامل مراقبت از بریس‌ها می‌شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
– فقط در زمان مجاز بریس‌ها را از دهان خارج کنید (هنگام مسواک زدن یا پس از صرف غذا برای تمیز کردن)
– هنگام شرکت در ورزش‌های پر زد و خورد مانند ورزش‌های رزمی بریس‌ها را از دهان خارج کنید تا آسیب نبینند.
– برای تمیز ماندن بریس آن را یک بار در هفته در محلول قرار دهید.
– برای تمیز کردن بریس از خمیر دندان استفاده نکنید.
– از در آوردن و گذاشتن مکرر بریس خودداری کنید.
هزینه ارتودنسی متحرک
هزینه این روش درمانی، به دلیل گسترده بودن انواع آن و همچنین میزان اصلاح مورد نیاز فرد، متغیر است و به‌راحتی و با یک جلسه معاینه کوتاه، مشخص خواهد شد.