جراحی بای پس معده هم عوارض جانبی مخصوص به خود را دارد و می تواند مشکلاتی برای بیماران ایجاد کند. از روش لاپاروسکوپی برای این عمل جراحی استفاده می شود. قبل از انجام این عمل جراحی بهتر است با پیامدهای آن آشنا شوید.
جراحی بای پس معده یکی از رایج ترین روش های جراحی با هدف کاهش وزن است. پس از عمل جراحی بای پس معده ، معده کوچک می شود و بخش موثر روده کوچک و در نتیجه سطوح جذب نیز به طور قابل توجهی کاهش می یابد و این کار منجر به برخی عوارض جانبی می شود.
جراحی بای پس معده معمولا به وسیله لاپاراسکوپی صورت می گیرد و در برخی موارد به وسیله عمل جراحی باز هم انجام می شود. برای هر جراحی، عوارض جانبی بسیاری انتظار می رود. این ممکن است شامل عوارض جانبی گذرا و بی ضرر یا اثرات عمیق و نامطلوب باشد.
عمل جراحی
سندرم تخلیه سریع معده
وضعیتی است که تخلیه غذا از معده به روده سریع اتفاق می افتد. این امر به دلیل دخالت در ظرفیت معده، از بین بردن عصب ها و مکانیزم تخلیه پیلوریک غیر طبیعی اتفاق می افتد و در ۵۰٪ بیماران پس از لاپاراسکوپی بوسیله معده بواسیر مشاهده می شود.
بر اساس زمان شروع پس از غذا خوردن، سندرم تخلیه می تواند زود یا دیر اتفاق بیفتد. علائم سندروم زود هنگام، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از غذا رخ می دهد.
سندرم روده تحریک پذیر
علائم، ناشی از تخلیه سریع هیپراسمولار در داخل روده کوچک می باشد که منجر به حرکت سیال به روده می شود و باعث انقباض روده کوچک می شود. علائم این سندروم ممکن است سوزش، گرفتگی شکمی، استفراغ و اسهال باشد. تخلیه دیر هنگام ۱-۳ ساعت پس از غذا رخ می دهد.
به علت تخلیه سریع و جذب گلوکز به جریان خون، ترشح انسولین افزایش می یابد. این امر منجر به هیپوگلیسمیا (گلوکز خون پایین) می شود.
علائم آن عبارتند از عرق زیاد، سردرد، سرخ شدن، سرگیجه و تب و تپش قلب. خوردن وعده های غذایی کوچک و پیروی از دستورالعمل رژیمی که توسط پزشک تعیین شده است، به کاهش این وضعیت کمک می کند.
عوارض جراحی بای پس معده
کم آبی
تخلیه مایع بدن می تواند یک اثر جانبی از جراحی بای پس معده باشد و می تواند به دلیل کاهش سطح جذب روده باشد. بنابراین مصرف کافی مایعات، پس از عمل جراحی بای پس معده ضروری است.
اگر این عارضه به درستی درمان نشود، بیمار ممکن است دچار حالت تهوع و استفراغ شود که آن نیز باعث کم شدن آب بدن می شود.
سنگ کیسه صفرا
یکی از عوارض جانبی مهم جراحی بای پس معده ، تشکیل سنگ کیسه صفرا می باشد و در طول دوره کاهش سریع وزن اتفاق می افتد. بیماران چاق بیشتر در معرض سطح بالای کلسترول خون و تشکیل کیسه صفرا هستند.
میزان بروز این بیماری می تواند تا ۳۶٪ باشد و در ۶ ماه پس از عمل جراحی بای پس معده بیشتر اتفاق می افتد. بسیاری از بیماران بدون علائم هستند، در حالی که برخی نیز علائم شدید دارند که نیاز به جراحی حذف کیسه صفرا دارند.
ریزش مو
کمبود تغذیه ای، کاهش وزن بیش از حد و یا پاسخ بدن به جراحی بای پس معده می تواند منجر به از دست دادن مو شود. با این حال، انتظار می رود که مو پس از حدود ۳-۶ ماه خود دوباره رشد کند و یا نیاز به مصرف مکمل هایی حاوی مواد مغذی مانند بیوتین، روغن دانه کتان، روی و غیره باشد. همچنین می توان با مصرف مکمل های رژیم غذایی دارای منیزیم، کلسیم، روی، ویتامین B از ریزش مو جلوگیری کرد.
بی اختیاری مدفوع
این اتفاق معمولا در بیماران مبتلا به اسفنکتر مقعدی ضعیف دیده می شود. سندرم تخلیه منجر به افزایش سیالیت مدفوع می شود و اسفنکتر ضعیف تحتانی که در حالت عادی پنهان است، آشکار می شود.
سایر عوارض جانبی شامل بلع سخت، سوء هاضمه، بیماری های دهان و دندان و سنگ کلیه است. اکثر این عوارض جانبی با کمک برنامه رژیم غذایی مطابق با تجویز پزشک قابل رفع می باشند.
مراقبت های پس از جراحی بای پس معده
احتمالا پس از جراحی بای پس معده ۱ تا ۳ روز را در بیمارستان بستری باشید. پس از آن میتوانید مایعات یا غذاهای آبکی بخورید. شما می توانید بدون مشکلات زیادی به اطراف حرکت کنید.
مراقبت های بعد از بای پس معده
شما در طی ۳ تا ۶ ماه اول به سرعت کاهش وزن خواهید داشت. در طول این مدت ممکن است:
بدن درد داشته باشید
احساس خستگی و سردی کنید
دچار خشکی پوست شوید
تغییر خلق و خو داشته باشید
دچار ریزش یا نازک شدن مو شوید
این مشکلات زمانی که بدنتان به کاهش وزن عادت کرد و وزنتان ثابت شد، باید برطرف شوند. به دلیل کاهش سریع وزن، شما باید دقت کنید که تمام مواد مغذی و ویتامین های مورد نیاز بدن خود را برای ریکاوری سریعتر، دریافت کنید. سرعت کاهش وزن پس از ۱۲ تا ۱۸ ماه کاهش می یابد.
رژیم غذایی
شما تا ۲ یا ۳ هفته بعد از جراحی باید مایعات و غذاهای آبکی بخورید. و به تدریج غذاهای نرم را به رژیم غذایی خود اضافه می کنید.
به یاد داشته باشید که غذا را در اندازه های کوچک به آرامی و به طور کامل بجویید. همزمان غذا و آب را میل نکنید! نوشیدن مایعات باید حداقل ۳۰ دقیقه پس از خوردن غذا باشد.
سوپ تره فرنگی
آب را به آرامی بنوشید. به هنگام نوشیدن آب را مزه مزه کنید و قورت ندهید. از نی استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث ورود هوا به معده شود.
فعالیت بدنی
– انجام برخی فعالیت ها پس از جراحی بای پس معده، به شما کمک می کنند که سریعتر بهبود یابید. در طول هفته اول:
– پس از جراحی راه رفتن را شروع کنید: حرکت در خانه و دوش گرفتن و استفاده از پله ها در خانه.
– اگر در حین انجام کاری احساس درد می کنید آن را متوقف کنید.
– اگر عمل جراحی لاپاروسکوپی داشتید، می توانید پس از ۲ تا ۴ هفته فعالیت های روزمره خود را انجام دهید. اما اگر جراحی باز داشتید، ممکن است ۱۲ هفته طول بکشد.
قبل از این زمان، نباید:
– هر چیزی که سنگین تر از ۱۰ تا ۱۵ پوند (۵ تا ۷ کیلوگرم) باشد بلند کنید.
– هر گونه فعالیتی که شامل هل دادن یا کشیدن باشد را انجام دهید
– رانندگی در صورتی که از داروهای مسکن حاوی مواد مخدر استفاده می کنید. این داروها باعث خواب آلودگی می شوند.
باید:
– پیاده روی کوتاه داشته باشید و به آرامی از پله ها بالا و پایین روید.
– اگر در شکم احساس درد می کنید، سعی کنید که بلند شوید و حرکت کنید. ممکن است کمک کننده باشد.
– مواظب افتادن و لیز خوردن خود در خانه و حمام باشید. خانه خود را از این نظر ایمن کنید.
– اگر پزشک تان موافق باشد، می توانید یک برنامه ورزشی را از ۲ تا ۴ هفته بعد از عمل شروع کنید.
– شما نیازی به رفتن به باشگاه ندارید. اگر مدت زمان طولانی فعال نبودید و ورزش نمی کردید، برای جلوگیری از آسیب، به آرامی شروع به کار کنید. هر روز یک پیاده روی ۵ تا ۱۰ دقیقه ای شروع خوبی است. این مقدار را افزایش دهید و تا ۱۵ دقیقه دو بار در روز پیاده روی کنید.
داروها و جراحی بای پس معده
– شما ممکن است در خانه لازم باشد برخی دارو مصرف کنید.
– امکان دارد مجبور شوید برای دو تا چند هفته از داروهای رقیق کننده خون به صورت تزریقی در زیر پوست استفاده کنید. پزشک تان روش کار را توضیح خواهد داد.
-همچنین ممکن است برای پیشگیری از سنگهای صفراوی لازم باشد دارو مصرف کنید.
– شما باید ویتامین های خاصی مصرف کنید که ممکن است بدن شما آن ها را از مواد غذایی خوب جذب نکند. دو مورد از
این ویتامین ها B12 و ویتامین D هستند.
کمبود ویتامین D
– همچنین شاید لازم باشد مکمل های کلسیم و آهن نیز مصرف کنید.
– آسپرین، ایبوپروفن و بعضی از داروهای دیگر ممکن است باعث تخریب معده شما شده و حتی باعث زخم شوند. قبل از مصرف این داروها با جراح یا پزشک خود صحبت کنید.
