تحرک زیاد در کودکان می تواند 2 دلیل اصلی داشته باشد عامل اول سلامت و تندرستی کودک می باشد و عامل دوم بیماری است. کودکانی که همواره در حال فعالیت و جنب و جوش می باشند والدین را بسیار عصبانی می کنند و والدین باید مراقب آن ها باشند تا صدمه ای نبینند.

چنین کودکانی از چیزی رنج می برندکه والدین باید آن را دریابند و با راهنمایی پزشک یا مشاور آن را شناسایی کنند و اگر عامل خاصی نباشدکودک بیش از ظرفیت سنی دارای هوش و استعداد ذخیره شده می باشد که بدین وسیله تخلیه سازی نیرو را انجام میدهد.

بيش فعالي چيست؟

بیش فعالی اختلالی می باشد که در کودکان زیادی می توان آن را مشاهده نمود البته تشخیص بیش فعالی بسیار سخت و دشوار می باشد. بیش فعالی در کودکان بیماری سختی می باشد و به همین علت در اکثر موارد پزشکان قادر به تشخیص این بیماری نمی باشند. درباره كودكي كه با چنين اختلالي تشخيص داده مي شود ۳ علامت را نبايد از ياد ببريد كه شامل پرتحركي، كمبود توجه و تمركز و در نهايت اعمال تكانه اي (كارهاي ناگهاني و غيرقابل پيش بيني) است.

زماني كه پزشك بتواند جزئيات لازم را از والدين و مدرسه به دست آورد مي توان معيارهاي لازم را در نظر گرفت. علائم اختلال بيش فعالي ـ كم توجهي بايد در بيشتر از يك مكان ديده شود مثلاً خانه و مدرسه و البته اينكه براي چند ماه اين علائم بروز كند. داشتن ۶ علامت يا بيشتر از علائم اختلال كم توجهي يا بيش فعالی كه بايد دست كم ۶ ماه وجود داشته باشد تا بتوان گفت كودك بيش فعال است.

علائم بيش فعالي

تعدادي از علائم مربوط به بيش فعالی و اختلال توجه و تمركز شامل موارد زير است:

ـ كودك غالباً با دست هايش بازي مي كند و در جايش مي لولد.

ـ كودك معمولاً كلاس را ترك مي كند.

ـ غالباً مي دود يا مي پرد.

ـ اغلب بازي يا فعاليت هايش پر سروصداست.

ـ به نظر مي رسد كودك هميشه در حال حركت است.

ـ زياد صحبت مي كند.

ـ از توجه به جزئيات ناتوان است.

ـ اغلب قادر به پيگيري دستورات يا اتمام كارها نيست.

ـ اغلب وسايل خود را گم مي كند.

علت اختلال بیش فعالی و نقص تمرکز

علت اصلی اختلال بیش فعالی مشخص نیست.البته پژوهشگران علتهایی از جمله عوامل ژنتیک و یا عصب شیمیایی را برای این اختلال برشمرده اند، اما بین آنها توافق وجود ندارد.البته توجه داشته باشید برخلاف نظر عموم علت این اختلال نتیجه تربیت نادرست و فرزند پروری نامناسب نیست.این باور اشتباه است و والدین نباید خود را به دلیل ابتلا فرزندشان به بیش فعالی سرزنش کنند. این اختلال دلایل بیولوژیک دارد.

 

در ذیل نشانه های رفتاری این کودکان ذکر شده است:

۱-کودک معمولاً در توجه دقیق نسبت به جزئیات ناموفق است یا اینکه در انجام تکالیف مدرسه و یا دیگر فعالیتها اشتباههایی ناشی از بی توجهی از او سر می زند.

۲- معمولا در حفظ توجه در حین بازی و تکالیف مشکل دارد.

۳- به نظر می رسد که به آنچه به طور مستقیم به او گفته می شود گوش نمی دهد.

۴– در انجام چند عمل پشت سر هم نا موفق است.

۵– از کارهایی مثل تکالیف مدرسه یا خانه که به تلاش ذهنی احتیاج دارند اجتناب می کند و یا به شدت آنها را ناخوشایند می داند.

۶– معمولا اسباب بازی ها ،لوازم مدرسه و سایر وسایل شخصی اش را گم می کند.

۷– صدا و یا هر محرک بیرونی به راحتی حواس او را پرت می کند.

۸– کارهایی که به او محول شود را به راحتی فراموش می کند.

۹– کارهایش را نیمه کاره رها می کند.

۱۰– بدون سر و صدا بازی کردن برایش دشوار است.

۱۱– وقتی روی صندلی می نشیند یا دست و پاهایش را تکان می دهد یا روی صندلی پیچ و تاب می خورد.

۱۲ – در کلاس درس برایش مشکل است که روی صندلی خود بنشیند.

۱۳- از بازیهای آرام لذت نمی برد و انجام آن برایش مشکل است.

۱۴- بیش از اندازه حرف می زند.

۱۵- معمولا رعایت کردن نوبت برایش مشکل است.

۱۶- معمولا در حرف دیگران می پرد یا وارد بازیهای بقیه می شود.

۱۷– مشکلات خواب در آنها بیشتر دیده می شود.

۱۸– رفتارهای پرخاشگرانه بیشتر نشان می دهند.

 

درمان بیش فعالی

درمان سریع برای ADHD وجود ندارد اما علائم آن قابل شناسایی و کنترل هستند. بهتر است والدین برای کمک کردن به خود و کودکشان در مورد این اختلال اطلاعات بیشتری کسب کنند. همچنین برنامه تربیتی ویژه ای را متناسب با نیازهای فرزند خود طرح ریزی کنند. درست است که کنار آمدن با کودکان بیش فعال کار ساده ای نیست اما والدین باید بدانند که این افراد ذاتا بد نیستند اما بدون مصر ف دارو و رفتار درمانی نمی توانند رفتار خود را کنترل کنند.

در این مورد خانواده، معلم و مدرسه باید با یکدیگر همکاری داشته باشند. والدین باید از تنبیه بدنی کودک خود جدا خودداری کنند و با او با محبت رفتار کنند. دارودرمانی هم در صورت تجویز پزشک کمک بسیاری به این دسته از کودکان می کند.

مطالعات نشان داده است رژیم های غذایی هم می تواند برای کمک به این افراد کارساز باشد. آنها باید از زیاده روی در مصرف شکر و غذاهای حاوی آن مانند کیک، شیرینی، شکلات، بیسکویت و نوشابه های شیرین که تحریک کننده هستند خودداری کنند.

برخی از افراد که در کودکی بیش فعال بوده اند این مشکل را تا بزرگسالی با خود به دوش می کشند و حتی در بعضی موارد بیش فعالی فرد در سنین بزرگسالی تشخیص داده می شود. این دسته افراد در بزرگسالی دیگر تحرک زیاد و مشکل آفرین ندارد بلکه از احساس بی قراری رنج می برند.