کودکان به علت های مختلفی به پرخاشگری می پردازند. از این علل می توان به آسیب های مغزی و کمبود عاطفه اشاره کرد که باعث ایجاد پرخاشگری در کودکان می شود. اصلا جای نگرانی وجود ندارد چون می توانید جلوی این پرخاشگری را بگیرید. در این مقاله به تاثیر مثبت ورزش در کاهش پرخاشگری کودکان پرداخته ایم. با ما همراه شوید.
برای بهتر روشن شدن این موضع به بررسی اجمالی دررابطه با پرخاشگری می پردازیم.
مفهوم پرخاشگری:
در معنا و مفهوم پرخاشگری از نظر لغوی در لغت نامه دهخدا غضب، غصه، انفعال ذکر شده است و پرخاشگری به معنی جنگجویی، فتنه طلبی، ستیزه جویی، هنگامه طلبی نیز عنوان شده است. در فرهنگ نفیس هم از واژه پرخاشگری به معنای خشم یعنی قهر، غضب، انفعال، غصه، خشم گرفتن، غضبناک شدن و قهر درآمدن، برآشفته شدن و پرخاش یعنی: خصومت و جنگ و جدال نیز آورده شده است. در فرهنگ معین نیز آن را به مفهوم هایی، چون پرخاش به معنی نبرد، کارزار، جنگ، پیکار، ستیز، محاربه، حرب، مجادله کردن، تشر و عقاب عنوان میکند.
بر این اساس، پرخاشگری معمولاً به رفتاری اطلاق میشود که قصد آن صدمه رساندن (جسمانی یا زبانی) به فرد دیگر یا نابود کردن دارایی افراد است.
پرخاشگری از دیدگاه روانشناسی
در فرهنگ روانشناسی این معانی در تعریف پرخاشگری آمده است:
۱- حمله، عمل خصومت آمیز مستقیم در مقابل شخص یا شیء، ۲- بروز انگیزه، قدرت طلبی بر دیگران و ۳- پاسخی که در مقابل ناکامی از انسان سرمی زند.
علل پرخاشگری
عوامل موثر بر پرخاشگری به دو دسته فیزیولوژیکی و روانی- اجتماعی تقسیم بندی میشود.
علل فیزیولوژیک شامل این مباحث ساختاری است: صدمات و آسیبهای مغزی، اختلال غدد درون ریز و عوامل ژنتیکی.
علل روانی- اجتماعی پرخاشگری نیز به این مباحث قابل دسته بندی است:
ناکامی، یادگیری رفتارهای پرخاشگرانه از الگو، کمبود توجه و عاطفه، تربیت متناقض همراه با نظم شدید و تغییرات مکرری که در نقشهای والدین حاصل میشود و پرخاشگری به عنوان وسیلهای جهت تخلیه فشارهای روانی و… که این عوامل نقش بسیار مهمی در ایجاد رفتار پرخاشگرانه نوجوانان ایفا میکند.
اثرات فعالیتهای بدنی (ورزش) بر کاهش پرخاشگری کودکان و نوجوانان
کودکان و نوجوانان از طریق بازی و فعالیتهای بدنی، اطلاعات لازم را برای زندگی اجتماعی به دست میآورند و برای پذیرفتن مسئولیت در جامعه آماده میشوند. بازی و ورزش، میدان تمرین مناسبی برای ارزش گذاری و جهت گیری رغبت ها، هیجانها و عواطف و گرایشهای فطری نوجوانان ایجاد میکند و مفاهیمی، چون نوع دوستی و تعاون، ایثار، فداکاری و گذشت را به او میآموزد.
روانشناسان معتقدند افرادی که ورزش میکنند و اوقات فراغت خود را بیشتر با انجام فعالیتهای بدنی میگذرانند از رشد عاطفی خوبی برخوردارند، فعالیتهای ورزشی فرصت مناسبی را برای ابراز شادی، علاقه، عدم پرخاشگری و ایجاد حس خودباوری، اعتماد به نفس و کسب شایستگیهای فردی موثر است.
بروز این حسها از طریق تربیت بدنی و ورزش ممکن است. معمولاً نوجوانان ورزشکار بین هم سن و سالان خود محبوبتر هستند. شرکت در فعالیتهای ورزشی و تفریحی نوجوانان را از حالت خمودگی و افسردگی خارج ساخته و نشاط و سرزندگی و امید و انگیزه شرکت در فعالیتهای اجتماعی را در آنان فراهم میسازد و نیز در از بین بردن خلق و خوی پرخاشگری که در نوجوانان بسیار شایع است و حداقل از تقلیل چشمگیر آن بسیار موثر و نقش بسزایی را ایفا مینماید.
فعالیتهای بدنی و ورزش سبب فرو نشاندن پرخاشگری نهفته میشود که در آن اشخاص پرخاشگر خود را به صورت رفتار منفی نشان میدهند.
ورزش یکی از عوامل بسیار مهم و موثر در اخلاق و رفتار نوجوانان محسوب میشود، به طوری که برخی از گزارشهای والدین نوجوانان ورزشکار نشان میدهد که حضور فرزندانشان در ورزش، در آرامش و مهار پرخاشگری موثر بوده است و برخی از تحقیقات انجام شده خاطر نشان میسازد که تمرینات ورزشی در دراز مدت به طور قطع موجب کاهش پرخاشگری در نوجوانان میشود.
افلاطون در این خصوص میگوید:
نیروی آدمی در روح او نهفته است و تا زمانی که به وسیله حرکات بدنی تحریک و بیدار نشود شکل نمیگیرد و تکامل نمییابد.
یکی از روانشناسان معروف کشورمان در زمینه اثرات ورزش روی قوای روانی و دماغی فرد میگوید: همیشه در جلسات مشاوره و روان درمانی کوشیده ام تا مراجعان خود را نسبت به نقش ورزش در سلامت فکری و جسمی و روحی و رابطه این دو آگاه سازم. مراجعان هم بارها یادآور شده اند که انجام فعالیتهای بدنی و ورزشهای مناسب احساس سالم بودن را در آنها ایجاد کرده است.
منبع: علم ورزش