بررسی جدید صورت گرفته نشان داده است که آلودگی هوا به نوزادان حتی پیش از تولد آسیب می رساند.محققان لندن وضعیت مادران در هنگام قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا و سر و صدای ناشی از ترافیک در بخش های مختلف شهر را از سال 2006 تا سال 2010مورد محاسبه قرار دادند.

سپس اطلاعات مربوط به نوزادان متولد شده با وزن 540.365 را که در آن سالها از زنانی که در آن مناطق زندگی می کردند متولد شده بودند را جمع آوری کردند.

متوسط آلودگی محیط زیست 14 میکروگرم در هر متر مکعب pm2.5، (ذرات کوچکی که براحتی به کوچکترین راه های هوایی در ریه ها وارد می شوند)بود.محققان دریافتند که برای هر پنج میکروگرم در هر متر مکعب 2.5pm افزایش رخ می دهد وخطر کاهش وزن هنگام تولد 15 درصد افزایش می یابد.وزن کم هنگام تولد پیش بینی کننده ی افزایش خطر ابتلا به دیابت و بدنبال آن بیماری های قلبی و فشار خون می باشد.براساس مطالعه ی صورت گرفته درBMJ،هیچ تاثیری از سرو صدای ترافیک بر وزن کودک هنگام تولد یافت نشد.

آلودگی هوا و مرگ و میر کودکان

مطالعه ی صورت گرفته در دهه ی 1990 بطور منظم ارتباط بین آلودگی هوا و مرگ و میر نوزادن را مورد بررسی قرار داد.این مطالعات بطور گسترده تاثیرات بالقوه ی مرگ و میر ناشی از ذرات هوا که در دستگاه تنفسی نفوذ می کنند و به عنوان pm10(ذرات کمتر از 10 میکرون در قطر آیرودینامیکی) از آن نام برده شده متمرکز شده اند و اخیرا بررسی شده که pm2.5ذرات کوچکتری دارد که می توانند درون ریه نفوذ کنند.

اکثر یافته های این تحقیق نشان دادند که کودکانی که در مناطقی که سطوح بالایی از این ذرات در آن وجود دارد زندگی می کنند، در طول سال اول زندگی از احتمال خطر مرگ ومیر بالاتر بویژه بعلل تنفسی برخوردارند.این مطالعات علیرغم عدم توانایی در شناسایی ذرات جامد، همچنین قادر به تشخیص مکانسیم اثر آنها بر روی نوزادان و کودکان که با افراد بزرگسال متفاوت است نیز نبوده اند.

آلودگی و ایجاد آسم در کودکان

قرار گرفتن کودکان در معرض آلودگی هوا بسیار خطرناک است و سبب ایجاد نگرانی های بسیار می شود، زیرا سیستم ایمنی، تنفسی و ریه های آنان هنوز رشد نکرده و کامل نشده است.از این رو در معرض آلودگی هوا بودن برای کودکان بسیار خطرناک تر از بزرگسالان و یا افراد بالغ است.تحقیقات انجام شده در مدرسه ی هاروارد نشان می دهد که ذرات معلق در هوا باعث ایجاد آلودگی می شوند و تنفس این هوای آلوده باعث ورود ذرات معلق به داخل ریه شده و همچنین سبب بروز بیماری برونشیت می شود.

این مطالعات با بررسی بیماری برونشیت در کودکان مناطق مختلف نشان داده که کودکانی که درهوای آلوده زندگی می کنند، بیشتر از کودکان دیگر به این بیماری مبتلا می شوند.آلودگی هوا که ناشی از سوخت کربن و اتومبیل ها است و بیشتر در هوای آزاد وجود دارد، بسیار مخرب تر از آلودگی هوا در فضای بسته است.البته باید گفت امروزه آلودگی فضاهای بسته کم تر شده یا به صفر رسیده است.

اما آلودگی فضاهای باز به دلیل وجود وجود ذرات معلق و افزایش کارخانه ها و اتومبیل ها نسبت به گذشته بیشتر شده است. هر ميزان فعاليت بدني در هواي آلوده بيشتر باشد، تنفس تند تر انجام مي شود و در نتيجه ميزان جذب ذرات معلق نيز بيشتر خواهد شد. از آنجا كه كودكان در بيرون از منزل و در هنگام راه رفتن تحرک بيشتري نسبت به افراد بالغ دارند، ميزان جذب آلودگي هوا در آن ها به مراتب بيشتر از بزرگسالان است.

محققان دانشگاه ونكوور كانادا اعلام كردند كه بدون شك آلودگي هوا تاثير زيادي در بروز بيماري آسم در كودكان دارد و آلودگي هواي ناشي از سوخت اتومبيل ها باعث افزايش ميزان مرگ و مير در كودكان مي شود.

آلودگي هوا و سقط جنین

گاز سمي مونواكسيد كربن موجود در هوا در سه ماهه‌ي اول بارداري به راحتي از جفت عبور كرده و در صورت شدت زياد مسموميت به سقط جنين منجر مي‌شود.آلاینده های هوا بیشمارند، اما منواكسيد كربن يكي از خطرناكترين و مهمترين آنها به شمار مي‌رود و اين گاز در نتيجه‌ي سوخت ناقص مواد آلي ايجاد و مهمترين منابع توليدكننده‌ی اين گاز اگزوز اتومبيل‌ها، بخاري‌های گازي و نفتي است.

قدرت تركيبي گاز مونواكسيدكربن با هموگلوبين خون 250 برابر بيشتر از اكسيژن بوده كه علت سمي بودن اين گاز است، به طوري كه با وارد شدن اين گاز به بدن، قدرت حمل اكسيژن از هموگلوبين خون گرفته مي‌شود و اكسيژن مورد نياز بدن براي سوخت و ساز بسيار كم شده و منجر به مسموميت وناراحتی می شود.

گازهاي ديگري نظير گاز كربنيك و بخار های اسيدی در هوا موجود هستند كه با ايجاد اختلال در مجاری تنفسي موجب بروز سرفه و تنگي‌نفس در افراد مي‌شوند. اما گاز مونواكسيدكربن مهم تر و براي بيماران قلبي، سالمندان و زنان باردار عوارض خطرناک تری را به دنبال دارد.

خطر سقط جنين در زنان باردار بيشتر در سه ماهه اول بارداري است و اين امر نيز به شدت مسموميت به آلودگي هوا، شرايط سلامتي كبد، قلب و مقاومت بدني مادر بستگي دارد. مادران باردار بايد در 8 هفته اول باداری بسيار مراقب باشند و خود را در معرض هواي آلوده قرار ندهند. در هفته هاي اول بادراری، مادران باردار بايد در صورت امكان در هواي آلوده حضور پيدا نكنند و از منزل بيرون نيايند و در صورتي كه ناگزير به بيرون آمدن هستند، حتما از ماسک استفاده كنند.

در 8 هفته اول بارداری با توجه به اين كه در اين مدت اندام هاي جنين شكل مي گيرد، زنان باردار بايد از مواجه شدن با مواد شيميايي و قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا خودداری نمایند.مواجه شدن با هواي آلوده به خصوص در 8 هفته اول ، احتمال بروز بيماري ها و نارسايی های قلبی و ايجاد مجموعه ای از بيماری ها و ناهنجاریهای اندامي را در جنين افزايش مي دهد.

با توجه به اين كه در هفته های 8 تا 12 حاملگی، مغز جنين شروع به رشد و شكل گيري مي كند و اختلال در رشد آن می تواند در ضريب هوشی و توانايی های مغزی جنين اثر بگذارد، از این رو به طور جدی به مادران باردار توصيه مي شود، در اين مدت نيز خود را در معرض هواي آلوده قرار ندهند.

مسموميت در افراد مختلف به شرايط جسمانی و سلامتی آنها و همچنين به ماده، غلظت و شدت ماده‌ی سمی بستگي دارد و ممكن است مسموميت در افراد مختلف با توجه به اين عوامل خفيف يا شديد باشد. مسموميت خفيف در افراد به صورت سردرد، سرگيجه،‌ خواب آلودگی، خستگی و ضعف بروز می كند و در صورتي كه مسموميت به حالت شديد رخ دهد، بيمار دچار بي‌قراری، استفراغ و بيهوشی می ‌شود و در شرايط حاد به صورت تشنج ظاهر می شود.

به طور كلی 12 هفته اول حاملگي دوران بسيار حساسی است و مادران بايد بيشترين توجه را به سلامتی جنين نشان دهند، اما از هفته 16 به بعد ميزان حساسيت نه اين كه از بين می رود، بلكه كمتر می شود; چون تا اين زمان اندام های جنين، قلب و مغز او شكل گرفته است.در عين حال از هفته 16 به بعد حاملگی در شرايط بحراني آلودگی هوا، مادران باردار بايد از منزل بيرون نيايند، خود را معرض آلودگي هوا قرار ندهند و در صورتي كه ناچار به بيرون آمدن هستند، از وسايل محافظتی همچون ماسک ها استفاده كنند.

آلودگي هوا احتمال ناباروری را افزايش می دهد

همچنين احتمال ناباروری زنان را نيز افزايش می دهد، زنانی كه بيشتر در معرض آلودگی هوا قرار دارند نازایی در آنها بيشتر می شود و يا اين كه بيشتر دچار سقط جنين، زايمان زودرس، پاره شدن كيسه آب جنين، عدم رشد جنين، تولد نوزادانی با وزن كم و حتي بروز لب شكری (شكاف لب) در نوزادانشان می شوند.

رساندن هوای آزاد و پاك مهمترين اقدامی است كه افراد در مسموميت خفيف بايد انجام دهند، زيرا هوای پاك 21 درصد اكسيژن دارد و همچنين بيمار را بايد از شرايط و محيط آلوده دور كرد و مسموميت خفيف با استنشاق هوای پاک رفع می ‌شود.

در صورت بروز مسموميت شديد، به طوري كه بيمار دچار تشنج و بي‌هوشی شود، بايد وی را به بيمارستان انتقال داد تا با اقدامات اختصاصی و تجويز اكسيژن بهبود يابد.در منازل نيز اگر رنگ شعله‌ ی بخاری‌های گازی زرد باشد، امكان توليد گاز سمی وجود دارد و ممكن است با ايجاد خواب آلودگي افراد را مسموم كند و حتی در شرايط حاد به بيهوشی نيز منجر می شود.

عقب ماندگي رشد جنين بر اثر قرار گرفتن زن باردار در هواي آلوده

همانطور كه پيش تر گفته شد زنان باردار بايد حتي المقدور از قرار گرفتن در معرض آلودگي هوا خودداری كنند. عدم رشد فكری جنين به طور قطع، وضعيت غير عادی رشد در داخل رحم است كه سقط شدن جنين را 10 برابر افزايش می دهد. گاز منوكسيد كربن يکی از عواملی است كه خطر عقب ماندگي رشد جنين را افزايش می دهد.

زماني كه گاز منوكسيد كربن وارد بدن می شود، داخل خون شده و همراه با گردش خون وارد تمام قسمتهای بدن می شود و مانع از رسيدن اكسيژن به بدن می گردد. در زمان بارداری، گاز منوكسيد كربن از جفت عبور كرده و مقدار اكسيژنی كه به اين قسمت داده می شود را كاهش می دهد و باعث فراهم شدن شرایط عقب افتادگی جنین می شود.

ارتباط آلودگي هوا با اوتيسم

اوتيسم  نوعي اختلال رشدي است كه با رفتارهای ارتباطی ، كلامی غير طبيعی مشخص می شود . علائم اين اختلال در سال های اول عمر بروز می كند و علت اصلي آن ناشناخته است. اما می تواند يكی از عوامل ابتلا جنين و نوزاد به اوتيسم را، آلودگي هوا دانست.

مطالعات نشان می دهد، آلودگي زياد هوا در طول دوره بارداری، خطر اوتيسم را برای جنين به همراه خواهد داشت و حتي در نوزاد تازه متولد شده به ويژه نوزادانی كه زودتر از موعد به دنيا آمده اند، خطر ابتلا به اوتيسم را افزايش می دهد. بعضي از دانشمندان بر اين باور هستند، جنين زنان بارداری كه در بزرگراه های شهرهای پرجمعيت زندگی می كنند، بيشتر در معرض ابتلا به اوتيسم هستند.
در اينجا لازم است كه يادآور شويم بسياري از نوزادان سالم هستند كه در شهرهاي آلوده و پردود و دم با سلامتي كامل زندگي می كنند اما محض احتياط بيشتر به مادران بارداري كه در اين مكانها زندگي مي كنند توصيه می شود تا از حضور در اماكن پر تردد و آلوده خودداری كنند.

مصرف شير به دفع آلودگي ها كمک می كند

مطالعات نشان داده كه مصرف شير تاثيرات مضر آلودگی هوا بر بدن را كاهش می دهد، زيرا شير به دليل دارا بودن فسفر، منيزم و كلسيم، خنثی كننده سموم است. به همين دليل توصيه می شود، در شرايط آلودگي هوا جهت كاهش صدمات به دستگاه تنفسی و التهاب دستگاه گوارش ، مصرف شير و لبنيات را افزايش دهيد.

در بدن انسان باكترهاي مفيدي وجود دارند كه عمل دفع ادرار و مدفوع و مواد آلاينده را تنظيم مي كنند. زمانی که ميزان باكتری های مفيد بر اثر ورود سرب و مواد آلاينده به بدن كم شود، عمل دفع هم با مشكل مواجه مي شود و اين مواد در بدن باقی می مانند. شير به دليل دارا بودن ماده ای فعال به نام ” پتوبيوتیک “، سطح اين باكتری های مفيد را در روده انسان تعادل مي بخشد.

جهت مراقبت و حفظ سلامتی جنين و نوزاد، به مادران عزيز و خانم های باردار توصيه هایی ارائه شده است كه رعايت آنها در طول اين دوران الزامی می باشد.

1) از ايمني اجاق گاز آشپزخانه، شومينه، بخاری های گازی اطمينان حاصل كنيد. تمام آنها ممکن است يک نشتی كوچک داشته باشند.

2) اگزوز خودرو خود را معاينه كنيد. ماشين را در پاركينگ و گاراژ دربسته روشن نكنيد.

3) زماني كه در ترافیک گير كرده ايد، دستگاه تهويه خودرو را خاموش نگه داريد.

4) از پياده روی در خيابان های پر رفت و آمد خودداری كنيد.

5) از ماندن در اتاقی كه پر از دود سيگار است، خودداری كنيد.

6) در روزهایی كه آلودگی هوا اعلام شده است، از منزل خارج نشويد.

7) در منزل خود سيستم تشخيص نشت گاز و گاز منوكسيد كربن وصل كنيد.

برگردان عرب زاده