در سال 1987 هنگامی که پزشکان با استفاده از سم بوتولینوم در حال درمان بیماری انقباض خود به خود پلک بودند متوجه این مسئله شدند که خط اخم بیمار از بین رفته و به طور کامل محو شده است. پس از این با تحقیقات و آزمایشات فراوان پزشکان، در سال 1992 خبری مبنی بر درمان خط اخم با استفاده از بوتاکس منتشر شد.
بوتاکس در واقع سم باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است که با مهار آزادسازی استیل کولین در محل اتصال عصب و عضله باعث شل و ضعیف شدن عضلاتی می شود که انقباض آنها موقع خندیدن و اخم کردن و… با گذشت زمان باعث ایجاد چروکهای فعال یا دینامیک می شود.
با استفاده از اثر بوتاکس و شل شدن عضلات، خطوط ناشی از افزایش فعالیت عضله از بین رفته و طرح صورت و گردن تغییر یافته و چروک ناشی از انقباض عضلات صاف می گردد. البته این نکته را نباید فراموش کرد که چروک های غیرفعال یا استاتیک که ناشی از تغییر در محتوای کلاژن لایه زیرین پوست است و در اثر گذشت سن و تابش آفتاب به وجود می آید، تحت تاثیر بوتاکس قرار نمی گیرد. تزریق بوتاکس در واقع روشی آرام و کم دردسر و غیرجراحی برای رفع چین و چروک صورت و گردن است.
روش تزریق بوتاکس
– دکتر خرازی توضیح داد: بیمار راحت و آسوده روی تختی که تکیه گاه دارد، می‌نشیند.
– بیمار به راحتی روی صندلی مخصوصی که برای این کار تعبیه شده است می نشیند.
– مکانی که قرار است تزریق در آن انجام شود با روش های کاملا بهداشتی تمیز می شود.
– عضلاتی قرار است بوتاکس در آن ها تزریق شود به وسیله اسکین مارکر مشخص می شود.
– جایگذاری دقیق نقاط تزریق بین افراد متفاوت است و به فعالیت ماهیچه‌ی مورد نظر هنگام چروک خوردن پیشانی بستگی دارد.
– همیشه تزریق بوتاکسِ خطوط پیشانی و تزریق بوتاکس ابرو با هم انجام می‌شوند، زیرا تزریق پیشانی بدون ابرو می‌تواند منجر به سنگینی ابروها و حتی باعث کمی خمیدگی و انحنا در آنها شود.
– تزریق بوتاکس به ماهیچه‌ها حدود 1 تا 2 دقیقه طول می‌کشد.
– تاباندن نور به محل تزریق از کبودی پوست جلوگیری به عمل آورد.
– نشانه‌هایی که توسط نشانه گذار پوست (اسکین مارکر) گذاشته می‌شوند، با کشیدن دست پاک می‌شوند.
عوارض بوتاکس چیست؟
خوشبختانه عوارض عمومی همچون مسمومیت و یا آلرژی بسیار نادر است، تنها برخی افراد از ضعف شکایت میکنند که ظرف ۳ تا ۴ روز برطرف میشود.
بیشتر عوارض موضعی است. تورّم، کبودی و خونمردگی گاهی دیده میشود که تا یک هفته خود به خود برطرف میگردد.
مهمترین عوارض بوتاکس مربوط به ۳ چیز است، تزریق بیش از اندازه، تزریق نابجا و انتشار دارو به نقاط اطراف که مورد نظر و قابل پیش بینی نیستند. در نتیجه ممکن است عضلات یا بیش از اندازه ضعیف شوند یا عضلات اطراف از کار بیفتند. علامت اینها در پیشانی و اطراف چشم افتادگی ابرو، و بینی، افتادگی پلک، در اطراف دهان افتادگی دو گوشهٔ دهان و اشکال در غذا خوردن، و در گردن اگر عمیق تزریق شود اشکال در بلع و صدا میگردد.
گاهی اوقات نیز ممکن است عدم تقارن در دوطرف صورت به دلیل تزریق نامساوی و یا تفاوت در جذب بوجود آید مثلا ابرو در یک طرف بالاتر از طرف مقابل باشد. باید در نظر داشت که تمامی این عوارض موقتی بوده و پس از 2 تا 3 ماه خوب میشود.
چه کسانی نباید بوتاکس تزریق کنند؟
گروهی از افراد مجاز به مصرف بوتاکس نیستند ازجمله مبتلایان به اختلالات سیستم عضلانی یا سیستم عصبی، کسانی که عفونت فعال در ناحیه تزریق دارند، افرادی که دچار تبخال در ناحیه هستند، خانم های باردار و شیرده همچنین کسانی که سیستم دفاعی بدن شان ضعیف است. در بیمارانی که از دوزهای بالای داروی ضدانعقاد استفاده می کنند نیز نباید بوتاکس تزریق شود زیرا هرگونه برخورد سوزن با پوست شان باعث خونریزی و کبودی می شود. اما آنهایی که از دوز کمتری استفاده می کنند، مشکلی برای تزریق بوتاکس ندارند.
دوران نقاهت چقدر طول می‌کشد؟
دکتر خرازی خاطر نشان کرد: بوتاکس به روش ساعت ناهار معروف است. بیماران پس از این که بوتاکس تزریق می کنند بلافاصله می توانند به فعالیت های روزمره خود بپردازند و هیچگونه محدودیتی برای آن ها وجود ندارد. در تزریق بوتاکس هیچگونه برش و شکافی ایجاد نمی شود و در پایان نیز اصلا نیازی به بخیه و باند پیچی نیست.
عوارض جانبی آن بسیار خفیف هستند: کبودی، تورم یا قرمزی اطراف محل تزریق و همینطور سردردهای جزئی.
بیمار نباید بعد از انجام بوتاکس تا چهار ساعت دراز بکشد و به مدت دوازده ساعت از مالش دادن موضع اجتناب کنند، چرا که ممکن است محلول تزریق شده به سمت سایر نقاط بدن حرکت کند.
اکثر بیماران می‌گویند که نتایج درمان حدود ۴ تا ۶ ماه محسوس است. به تدریج، عضلات توانایی خود را برای انقباض به دست می‌آورند و چین و چروک‌ها دوباره ظاهر می‌شوند. بسیاری از بیماران برای جلوگیری از این اتفاق تزریق بوتاکس را تکرار میکنند.