هپاتیت C یک بیماری واگیردار ویروسی کبدی است. این شایع ترین بیماری منتقله خون در ایالات متحده است و اکثر افراد مبتلا به هپاتیت C نمی دانند که به آن مبتلا هستند.
این بیماری در درجه اول با استفاده از مخدرهای تزریقی و سپس با تماس خون به خون، گسترش می یابد. واکسیناسیون علیه هپاتیت A و B وجود دارد، اما برای نوع C وجود ندارد. برای جلوگیری از عفونت، ضروری است از تماس با ویروس هپاتیت سی (HCV) خودداری شود. اگر ویروس در عرض شش ماه مشخص نشود، عفونت مزمن می شود و تنها به وسیله دارو، درمان می شود. ویروس HCV می تواند منجر به زخم، سیروز، سرطان کبد و در برخی موارد مرگ شود. با این حال، داروهای جدیدی وجود دارند که می توانند عفونت مزمن هپاتیت C را درمان کنند.
1- هپاتیت C چیست؟
هپاتیت، التهاب کبد است. چندین گونه از ویروس هپاتیت وجود دارد. شایعترین نوع هپاتیت، انواع A، B و C است. ویروس HCV شایعترین بیماری های منتقله از طریق خون در ایالات متحده است. حدود 2.7 تا 3.9 میلیون نفر مبتلا به عفونت مزمن HCV هستند.
این ویروس به سلول های کبد نفوذ می کند و موجب تورم و اختلال در عملکرد آن می شود.هیچ واکسنی برای HCV وجود ندارد. حضور آنتی بادیهای HCV در سیستم ایمنی، نمی توانند به آن شیوه ای که واکسن محافظت می کند، محافظتی طولانی مدت را فراهم کنند. سیستم ایمنی هیچ سابقه دائمی از آنتی بادی های HCV نگه نمی دارد؛ درنتیجه یک فرد می تواند دوباره با یک نوع دیگر از ویروس آلوده شود.
2- نشانه ها
ویروس HCV اغلب علائم را در مرحله حاد خود نشان نمی دهد. با این حال، این وضعیت می تواند به یک مرحله مزمن تبدیل شود که در آن عوارض بالقوه کشنده می تواند رشد کند.
هپاتیت حاد C
عفونت HCV حاد به علت کمبود علائم قطعی به ندرت تشخیص داده می شود. این مرحله اغلب به عنوان یک “اپیدمی سکوت” نامیده می شود. متوسط زمان قرار گرفتن در معرض علائم قابل توجه بین 4 تا 15 هفته است. در طول این دوره حاد، به نظر نمی رسد علائم بیماری با سندرم های ویروسی دیگر متفاوت باشد. افراد مبتلا به HCV حاد، نشانه های زیر را تجربه خواهند کرد:
– ناراحتی های شکمی
– تب
– درد مفاصل
– خستگی
– به ندرت، زردی
– مدفوع به رنگ قرمز، به ندرت
هپاتیت C مزمن
بیماری HCV زمانی مزمن می شود که ویروس به مدت شش ماه پس از دوره عفونت حاد، باقی بماند. اگر حضور ویروس HCV در آزمایش حداقل دو بار در این دوره تشخیص داده شود، تشخیص نوع مزمن آن تایید می شود.
عفونت تا زمانی که با دارو درمان نشود، حل نخواهد شد. اکثر افراد با HCV مزمن، علائمی را تجربه نمی کنند. بعضی از افراد ممکن است در معرض دوره هایی از درد شکمی، خستگی مداوم و درد مفاصل باشند.
پس از 25 تا 30 سال، این عفونت مزمن ممکن است باعث بروز زخم معده یا فیبروز در کبد شود. اگر کل کبد آلوده شود، می تواند به سیروز، نارسایی کبد و احتمالا سرطان کبد پیشرفت کند. سلامت کلی فرد آلوده و کبد آنها، چگونگی سرعت آسیب و امکان پیشرفت و بوجود آمدن سیروز را تعیین می کند.
ژنوتیپ ویروس، نسبت به سلامت جسمی فرد مبتلا به HCV نقش کمتری دارد. تا زمانی که کبد در آستانه فروپاشی قرار نگیرد میزان آسیب HCV آشکار نمی شود.
3- دلایل و عوامل خطر بیماری
ویروس HCV باعث ایجاد هپاتیت سی میشود. این ویروس از طریق تماس خون به خون منتقل می شود. ویروس ها تا زمانی که وارد سلول زنده میزبان نشده اند، غیر فعال هستند. آنها سپس سخت افزار سلول را برای ساختن کپی از خود می ربایند. عفونت مزمن HCV شامل میلیون ها و یا احتمالا میلیاردها نسخه از ویروس های موجود در بدن است. برای عفونت خون به خون، خون از یک فرد آلوده باید وارد بدن فردی که آلوده نیست، شود. بزرگترین عامل خطر برای آلوده شدن به HCV، سوزن یا تجهیزات مورد استفاده برای تزریق مواد مخدر است.
ویروس HCV از طریق تماس های گاه به گاه، قطره های تنفسی، تقسیم غذا، بوسیدن یا نیش پشه منتقل نمی شود. یک نمونه خیلی کوچک از خون که به چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، می تواند صدها ذرات ویروس هپاتیت C را حمل کند. تمیز کردن سوزن با الکل، شستن آن با صابون و آب، و حتی اجازه دادن به سوزن و سرنگ که در معرض هوا برای چند روز خشک شود، ویروس را نخواهد کشت.
هنگامی که ویروس به بدن تزریق می شود، حتی اگر فقط یک مورد باشد، قرار گرفتن در معرض ویروس، رخ داده است و عفونت امکان پذیر است. داروهای تزریقی باعث تقریبا 67 درصد از موارد جهانی آن شده است.
مراکز کنترل بیماری (CDC) فاکتورهایی را تعیین می کنند که بیشترین خطر ابتلا به ویروس هپاتیت C را دارند. این فاکتورها شامل:
– تولد بین سالهای 1945 تا 1965
– دریافت تزریق خون یا پیوند عضو قبل از سال 1992
– استفاده زمان حال یا استفاده در گذشته از داروهای تزریقی
– هموفیلی
– همودیالیز طولانی مدت
– قرار داشتن در معرض یک سوزن به طور دائم، به ویژه برای افرادی که در مراقبت های بهداشتی کار می کنند.
– HIV
– دریافت یک خال کوبی در یک محیط کنترل نشده
– رفتارهای مخاطره آمیز خطرناک مانند مقاربت محافظت نشده با یک فرد مصرف کننده داروهای وریدی
– تولد از یک مادر مبتلا به عفونت HCV
– زندانی شدن
– سابقه طولانی مدت مصرف الکل روزانه
– داشتن بیماری کبدی ناشناخته
– کشیدن دارو از بینی
افرادی که به علت این عوامل در معرض خطر هستند، می توانند یک غربالگری برای حذف HCV دریافت کنند.
4- آزمایشات و تشخیص ها
ویروسHCV اغلب نادیده گرفته می شود و یا به اشتباه به عنوان یک بیماری ویروسی کمتر شدید درنظر گرفته می شود. عفونت در طول فاز حاد، بندرت تشخیص داده می شود. سیستم ایمنی فرد مبتلا به HCV به عفونت واکنش نشان می دهد و تنها در 20 درصد موارد ویروس را بدون رسیدگی و کمک، پاک می کند. 80 درصد موارد باقی مانده مزمن می شوند و ممکن است بدون دانستن آن،HCV را به دیگران انتقال دهند. برای افرادی که مرکز کنترل بیماریها CDC مشخص کرده است که در معرض خطر هستند،
آزمایشات غربالگری در دسترس است. افرادی که می توانند برای HCV آزمایش بدهند، از یک آزمایش خون ساده به نام غربال آنتی بادی HCV استفاده می کنند.
یک آزمایش سریع توسط اداره غذا و داروی (FDA) تأیید شده است که نتیجه آن 20 دقیقه طول می کشد. در غیر این صورت، خون از یک ورید کشیده می شود و در یک آزمایشگاه پردازش می شود. یک آزمایش منفی بدان معنی است که فرد در معرض آن قرار نگرفته است.
یک آزمایش مثبت بدان معنی است که فرد در معرض HCV قرار گرفته است، اما لزوما عفونت درحال پیشرفت را نشان نمی دهد.
تمام نتایج آنتی بادی مثبت HCV منجر به یک آزمایش خون دوم به نام HCV RNA (PCR) می شود. این آزمایش نشان می دهد که آیا ویروس هنوز هم وجود دارد یا خیر. یک فرد با یک PCR مثبت، باید با یک متخصص کبد ملاقات کرده و یا یک ارائه دهنده آموزش دیده برای درمان HCV را ببیند. مهم است که توجه داشته باشیم که آزمایش مثبت آنتی بادی، همیشه مثبت خواهد بود، خواه ناخواه ویروس هنوز وجود دارد.
هنگامی که عفونت مزمن تایید می شود، ژنوتیپ ویروس با آزمایش تعیین می شود. این میزان درصد بهبودی، طول درمان و داروهای ارجح برای درمان را تعیین می کند. در بعضی موارد، یک بیوپسی کبدی برای ارزیابی شدت بیماری، تعیین سطح فیبروز و ارزیابی میزان آسیب کبدی توصیه می شود.
5- درمان
درمان HCV ویروس ها را از بدن حذف می کند. درمان فعلی برای هپاتیت مزمن C ترکیبی از داروها است. انتخاب دارو و طول مدت درمان بستگی به ژنوتیپ ویروس دارد. نوع Genotype 1a شایع ترین در ایالات متحده است و در حال حاضر چندین گزینه درمانی
توصیه شده با استفاده از ترکیبی از داروهای ضد ویروسی قوی وجود دارد. ضد ویروس های اقدام مستقیم (DAAs) جدیدترین عوامل موجود برای درمان HCV هستند. این داروها با هدف قرار دادن مراحل خاص در چرخه عمر HCV برای جلوگیری از تولید مثل سلول های ویروسی کار می کنند.
قبل از در دسترس بودن DAAs، درمان HCV مزمن با کمتر از میزان درمان ایده آل، طولانی و ناراحت کننده بود. در حال حاضر نرخ بهبودی بیش از 90 درصد است. میانگین مدت درمان بین 8 تا 12 هفته است. داروها به خوبی تحمل می شوند و شایع ترین عوارض جانبی سردرد و خستگی است. با این حال، داروهای جدید برای HCV می تواند هزینه ای بالا داشته باشند.
با بیمه گذار خود چک کنید که آیا درمان ترکیبی DAA را پوشش می دهند یا خیر، و چه اطلاعاتی برای تأیید پوشش مورد نیاز است.
این بهترین روش برای درمان زود هنگام HCV مزمن است؛ قبل از اینکه بیمار دچار گسترش عوارض شده و یا موقعیت وی به شرایط تهدید کننده زندگی پیشرفت کند. به عنوان آموزش، غربالگری مبتنی بر ریسک، جلوگیری از قرار گرفتن در معرض، و رسیدن درمان های قابل تحمل ادامه می یابد؛ چشم انداز پیشگیری از عوارض جدی کبد و درمان افرادی که عفونت مزمن هپاتیت C را دارند، هرگز بهتر نبوده است.
6- پیشگیری
پیشگیری از HCV شامل محدود کردن مواجهه با ویروس در مرحله اول است. از آنجایی که HCV تنها از طریق قرار داشتن درمعرض خون آلوده و از طریق خون منتقل می شود، یکی از راه های جلوگیری از گسترش HCV، عدم تقسیم سوزن ها و جلوگیری از تمام تماس ها با خون افراد دیگر است. پس از شناسایی، افراد مبتلا به HCV باید واکسن های هپاتیت A و B را دریافت کرده و
تغییرات شیوه زندگی را برای ارتقاء سلامت کبد به میزان لازم درنظر داشته باشند. چاقی، مصرف سیگار، دیابت و مصرف الکل می تواند سرعت زخم کبدی را افزایش دهد. مهم است که همه افراد مبتلا به عفونت HCV سلامت خوبی داشته باشند. این شامل موارد زیر است:
– اجتناب یا ترک سیگار
– حفظ وزن ایده آل
– مدیریت مشکلات موجود در سلامت
– خودداری کردن از نوشیدن تمام مشروبات الکلی
7- سخن آخر
هپاتیت C یک عفونت ماندگار با عوارض بالقوه مرگ آور است. در سال های اخیر، داروها در درمان ویروس موثرتر بوده و بهبودی بیشتر است. درمان همچنین می تواند با عوارض جانبی بسیار کمتر از قبل ادامه داشته باشد. این درمان گران است، بنابراین مطمئن شوید که به طور منظم برای HCV مصرف کرده شوند. همانطور که اغلب، نشانه های قابل توجهی برای شش ماه اول وجود ندارد، بیشتر 2.9 تا 3.7 میلیون نفر مبتلا به HCV در ایالات متحده، نمی دانند که به دلیل اعتیاد خود آلوده شده اند.
