هر آنچه باید درمورد آلزایمر بدانید

یکی از بیماری هایی که امروزه بیشتر افراد مسن با آن دست و پنجه نرم می کنند آلزایمر می باشد. آلزایمر یک بیماری پیش رونده است که در طولانی مدت باعث می شود فرد حافظه خود را از دست داده و حتی توانایی فکر کردن هم نداشته باشد. آلزایمر یک بیماری بدون برگشت می باشد.

آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده است. این بدان معناست که به مرور زمان قسمت‌های بیشتری از مغز آسیب می‌بیند. زمانی که این اتفاق می‌افتد، علائم بیشتری دیده شده و بیماری تشدید می‌شود. بیماری آلزایمر یک بیماری مهلک است که در نهایت بر تمام شرایط زندگی فرد تأثیر می‌گذارد.

علایم و نشانه‌های بیماری آلزایمر:

بیماری آلزایمر در نخستین مراحلش معمولا 10 علامت هشدار دارد:

1- اختلال حافظه

2- اختلال در انجام وظایف روزمره

3- گم کردن زمان و مكان

4- اختلال در گفتار

5- اختلال در قضاوت

6- اختلال در تفكر

7- تغییر در خلق و خو

8- جابه‌جا گذاشتن وسایل

9- از دست دادن یا كاهش انگیزه زندگی

10- تغییرات شخصیتی

مراحل آلزایمر

مرحله اول: بدون اخلال

در مرحله اول به این علت که علائم خاصی وجود ندارد بیماری قابل تشخیص نمی باشد.

مرحله دوم: زوال خیلی کم

در این مرحله برای حافظه فرد مبتلا به آلزایمر مشکلات جزئی همچون گم کردن وسایل به وجود می آید. به این نکته توجه داشته باشید که با افزایش سن حافظه افراد تا حدودی کاهش می یابد و نباید این دو مسئاله را با هم اشتباه گرفت.

مرحله سه: زوال خفیف

در این مرحله، بیمار از مشکلات شناختی و مشکلات حافظه رنج می‌برد. بیماران در مرحله 3 با بسیاری از موارد زیر مشکل دارند:

پیدا کردن لغت مناسب در هنگام صحبت کردن
به خاطر سپردن نام افراد جدید
برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی
افراد مبتلا به آلزایمر که در مرحله 3 قرار دارند، ممکن است اموال شخصی خود از جمله اشیای گران‌قیمت خود را گم کنند.

مرحله چهار: زوال متوسط

در این مرحله از آلزایمر، علائم بیماری آلزایمر مشهود می‌شوند. بیماران در این مرحله از بیماری مشکلات زیر را دارند:

مشکل در انجام محاسبات ساده
فراموش کردن خاطرات زندگی شخصی
اختلال در حافظه کوتاه‌مدت (برای مثال به یاد نمی‌آورند که صبحانه چه خورده‌اند)

مرحله پنج: زوال نسبتاً شدید

در مرحله پنجم بیماری آلزایمر، بیمار برای انجام کارهای روزمره خود به کمک نیاز دارد. افراد در این مرحله موارد زیر را تجربه می‌کنند:

گیجی و سردرگمی شدید
ناتوانی در یادآوری مسائل ساده مربوط به خود مانند شماره تلفن
مشکل داشتن در پوشیدن لباس مناسب

مرحله شش: زوال شدید

بیماران در مرحله ششم بیماری آلزایمر به مراقبت و نظارت مدام نیاز داشته و باید مراقبت‌های حرفه‌ای از آن‌ها به عمل آید.

مرحله هفت: زوال بسیار شدید

مرحله هفتم آخرین مرحله بیماری آلزایمر است. از آنجا که بیماری آلزایمر یک بیماری لاعلاج است، بیماران در این مرحله نزدیک به مرگ هستند. در مرحله هفتم بیماری آلزایمر بیماران توانایی خود را در واکنش به محرک‌های محیط و ارتباطی از دست می‌دهند.

آیا آلزایمر قابل پیشگیری است؟

تاکنون هیچ راه تضمین شده ای برای پیشگیری از آلزایمر وجود نداشته است، اما تحقیقات اخیر روش های زیر را در پیشگیری از آلزایمر موثر می داند.

* تمرینات فکری

افرادی که مرتب مطالعه می کنند و یا بازی های فکری انجام می دهند، جدول حل می کنند و … کمتر در معرض ابتلا به بیماری آلزایمر خواهند بود.

* تمرینات بدنی

30 دقیقه ورزش روزانه تاثیر به سزایی در سلامت قلب، ماهیچه ها و مغز دارد. پیاده روی، باغبانی، تمیز کردن منزل و….می تواند نوعی ورزش باشد.

* نوشیدن مایعات به اندازه ی کافی

کم آبی، مهم ترین فاکتور متغیر برای از دست دادن حافظه است. به مقدار کافی مایعات بنوشید و از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب کنید.

* مراقب داروهای مصرفی باشید

پزشک شما باید از کلیه داروهای تجویزی و غیر تجویزی که مصرف می کنید آگاه باشد. زیرا ترکیب بعضی از داروها باعث گیجی، فراموشی و یا آسیب بلند مدت به حافظه شود.

* از رژیم غذایی سالمی پیروی کنید

روزانه حداقل 5 نوع میوه و سبزی تازه بخورید. سبزیجات پهن برگ مثل بروکلی، اسفناج و کاهو برای پیشگیری از آلزایمر بسیار مفید است.

* از مکمل فسفاتیدیل سرین Phosphatidylserine استفاده کنید

مطالعات مختلف نشان می دهد که استفاده از این مکمل در مراحل اولیه ی ابتلا به آلزایمر، سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می دهد. بنابراین اگر این بیماری در خانواده در حال گسترش است بهتراست با مشورت پزشک مصرف آن را شروع کنید.

درمان

بیماری آلزایمر درمان ندارد اما متخصص مغز و اعصاب داروهایی را تجویز می‌کند که می‌تواند برخی علائم را کاهش داده و سرعت پیشروی بیماری را کاهش دهد در برخی از افراد. داروهای جدید آلزایمر می‌تواند برای مدتی علائم مرتبط به حافظه و برخی تغییرات شناختی را کاهش دهند. دو نوع دارو که امروزه برای درمان علائم شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:

مهارکننده کولین استراز: این داروها سطح ارتباط بین سلولی که یک انتقال‌دهنده عصبی (استیلکولین) آن را تأمین می‌کند و با بیماری آلزایمر در مغز از بین می‌رود را تقویت می‌کند. اثر این دارو کم است. مسدودکننده‌های کولین استراز می‌توانند علائم عصبی مانند بیقراری یا افسردگی را کاهش دهند.

معمولاً مسدودکننده‌های کولین استراز عبارتند از دونپزیل (اریسپت)، گالانتامین (رازادین) و ریواستیگمین (اکسلون). مهم‌ترین عارضه جانبی این داروها عبارتند از اسهال، حالت تهوع، بی‌اشتهایی و اختلالات خواب. در برخی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، عوارض جانبی خطرناک و جدی عبارتند از کاهش نرخ ضربان قلب و بلوک قلبی.

ممانتین (نامندا): این دارو در سلول‌های شبکه ارتباطی مغز کار کرده و سرعت پیشرفت بیماری را در بیماری آلزایمر متوسط تا شدید کاهش می‌دهد. در برخی موارد این دارو همراه با مسدودکننده‌های کولین استراز تجویز می‌شود.

عوارض جانبی این دارو عبارتند از یبوست، سرگیجه و سر درد.

برخی مواقع داروهای دیگر مانند داروهای ضدافسردگی برای کنترل علائم رفتاری که به دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر به وجود آمده‌اند تجویز می‌شوند.

چگونه با افراد مبتلا به آلزایمر برخورد کنیم؟

با مهربانی با آن ها صحبت کنید تا احساس آرامش و امنیت داشته باشند.

هنگامی که از حالت عادی خود خارج می شوند یا مسئله ای را فراموش می کنند هرگز آن ها را سرزنش نکنید.

هرگز از پست سر به افراد مبتلا به آلزایمر نزدیک نشوید زیرا باعث رعب و وحشت این افراد می شود.

همواره باید به سخن گفتن با بیمار ادامه داد، حتی زمانی که دیگر متوجه کلمات دیگران نمی شود. و در مورد موضوعاتی حرف زد که فرد به آنها اهمیت می دهد.

در هر زمان بهتر است فقط یک سؤال از او پرسیده و مهلتی برای پاسخ دادن به او داده شود. اگر به نظر می رسد بیمار آلزایمری متوجه گفتار دیگران نشده است، بهتر است پرسش با همان کلمات تکرار شود. اگر باز هم متوجه نشد، پس از چند دقیقه دیگر می بایست با کلمات دیگری پرسش خود را تکرار کرد.

پیش از اینکه از بیمار انجام کاری خواسته شود، بهتر است او را با نام خطاب کرد. وقتی با او صحبت می شود می بایست، تماس چشمی با وی برقرار کرد تا به تمرکز او کمک شود.

باید مطمئن شد فرد مبتلا به بیماری آلزایمر به خوبی فرد مورد گفت وگوی خود را ببیند یا صدای او را کاملاً می شنود. بدین معنی که آیا فرد مبتلا به آلزایمر در حال استفاده از عینک یا سمعک می با شد و آیا سکوت کافی در محیط برقرار است.

زمانی که با فرد مبتلا به بیماری آلزایمر صحبت می شود، رادیو و تلویزیون را خاموش کرده تا حواس وی منحرف نشود.
هرجا ممکن باشد از طنز استفاده شود، اما هرگز نباید بیمار مورد تمسخر قرار گیرد.

همه وظایف او به مراحل کوچک تر تقسیم شود. هر بار باید به فرد گفته شود که در این مرحله او چه باید انجام دهد.

گفتن دستورالعمل های زیاد در یک زمان یا با سرعت زیاد، سر در گمی بیمار را افزایش می دهد. اگر فرد برآشفته شد و همکاری نکرد، مراقب بیمار می بایست کار را متوقف کرده و بعداً دوباره تلاش کرد.

باید از گفتن جملات منفی پرهیز کرد. مثلاً به جای «از خانه بیرون نرو» به او گفته شود «در خانه بمان».

هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.