پارکینسون چیست و چه علائمی دارد؟

پارکینسون بیماری است که اغلب در افراد مسن به وجود می آید اما در برخی موارد نیز مشاهده شده که جوانان هم به این بیماری مبتلا شده اند. هنگامی که سلول های ترشح کننده دوپامین در بدن از بین می روند فرد به تدریج به پارکینسون مبتلا می شود.

علت بیماری پارکینسون چیست؟

این بیماری بر اثر از بین رفتن سلول‌های ترشح کننده ماده‌ای به نام دوپامین که یک انتقال دهنده عصبی است رخ می‌دهد. دوپامین ماده فعال کننده‌ای است که تنظیم حرکت را به عهده می‌گیرد. افزایش نسبت استیل کولین به دوپامین در عقده‌های قاعده‌ای مغز، موجب بروز علائمی همچون ترمور (ترمور به معنای لرزش بدون علت مشخص یا لرزش حرکت ریتمیک و غیر ارادی عضلات می‌باشد)، سفتی عضلات و کندی حرکات می‌شود.

استرس، مصرف داروهایی نظیر فنوتیازین‌ها، آسیب مغزی، تومورها، آنسفالیت پس از آنفلوانزا، عفونت با ویروس‌های دارای رشد آهسته یا مسمومیت با مونواكسیدكربن (احتمالاً) می‌تواند علت بروز این بیماری باشد.

بیماری پارکینسون در بسیاری از مبتلایان به صورت مستقیم با وراثت در ارتباط نیست؛ اما محققان تعدادی از ژن‌های دخیل در این بیماری را در تعدادی از خانواده‌ها شناسایی کرده‌اند. این به این معنی است که اگر والدین شما مبتلا به بیماری پارکینسون هستند، احتمال ایجاد این بیماری در شما کمی بالاتر از سایرین است.

 

علائم اولیه پارکینسون

علائم و نشانه های اولیه پارکینسون بسیار کم می باشند و همچنین این علائم با علائم بسیاری از بیماری های دیگر مشترک می باشند و ممکن است در تشخیص بیماری اشتباهاتی رخ دهد. این علائم عبارت اند از:

لزرش بسیار خفیف انگشتان
سخت شدن قدم زدن و راه رفتن برای فرد
ناتوانی در بلند شدن از روی صندلی
دست خط ناخوانا و ریز
وضعیت قوزدار
ثابت و بی احساس شدن چهره

لرزش

برای حدود ۷۰ درصد از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون لرزش از اولین علائم این بیماری است. این حالت معمولاً زمانی که دست در حال استراحت است، نه زمانی که در دست در حال استفاده است، در انگشتان یا دست شروع می‌شود. لرزش دست یا انگشت به طور منظم است معمولاً چهار تا شش بار در هر ثانیه یا به حالت تسبیح گردانی است چنان که مهره‌ای بین انگشت شست و انگشت اشاره می‌چرخد. لرزش می‌تواند نشانه بیماری‌های دیگر نیز باشد، بنابراین لرزش به خودی خود بدین معنا نیست که فرد پارکینسون دارد.

برادیکنسیا (کُندی حرکت)

همانطور که سن افراد بالا می‌رود، حرکات آنها نیز به طور طبیعی آرام‌تر می‌شود. اما اگر آنها “برادیکنسیا” داشته باشند که نشانه‌ای از بیماری پارکینسون است، کند شدن حرکات ممکن است زندگی روزمره را مختل کند. هنگامی که آن‌ها می‌خواهند حرکت کنند، بدن ممکن است فوراً واکنش نشان ندهد، و یا به طور ناگهانی ممکن است متوقف یا “خشک” شود. لنگان راه رفتن و چهره خشک و بی روح گاهی اوقات در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون می‌تواند ناشی از برادیکنسیا باشد.

اختلال در تعادل

افراد مبتلا به بیماری پارکینسون وضعیت خمیده، با شانه‌های افتاده و سر رو به جلو، دارند. همراه با مشکلات حرکتی دیگر، آن‌ها ممکن است مشکلی در تعادل داشته باشند. این مشکل خطر سقوط را افزایش می‌دهد.

سفتی و خشکی

سفتی زمانی اتفاق می افتد که عضلات سفت می‌مانند و شل نمی‌شوند. به عنوان مثال، ممکن است بازوها زمانی که فرد در حال راه رفتن است، نچرخند. ممکن است گرفتگی و درد در عضلات وجود داشته باشد. اغلب افراد مبتلا به پارکینسون مقداری سفتی و خشکی در اندام‌ها دارند.

علائمی فراتر از علائم حرکتی

علائم دیگری نیز وجود دارند، اما تمام افراد مبتلا به بیماری پارکینسون همه این علائم را نخواهند داشت. این علائم عبارتند از:

بی قراری در خواب و یا خستگی در طول روز
صدای یکنواخت و یا لکنت زبان
دشواری در بلع
مشکلات حافظه، گیجی، یا زوال عقل
پوست چرب و شوره سر
یبوست

عوارض پارکینسون

– اشکال در انجام فعالیت های روزانه

– اشکال در بلع و یا خوردن غذا

– ناتوانی

– آسیب در اثر افتادن

– ذات الریه

– عواض جانبی داروها شامل: تغییر در هوشیاری و خلق و خو، توهم زایی، سرگیجه، حرکات غیرارادی، از دست دادن عملکرد روانی، تهوع و استفراغ و سردرگمی

درمان

درمان با فیزیوتراپی

پارکینسون در هر شخص اثرات متفاوتی دارد. برای جلوگیری از پیشرفت پارکینسون و علائم آن باید به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید. هنگامی که متخصص فیزیوتراپی شرایط شما را به صورت کامل مورد برسی و ارزیابی قرار داد، یک برنامه درمانی اختصاصی، به شما ارائه خواهد داد.

این ارزیابی شامل مطرح کردن سوالات متعدد درباره نحوه تاثیرگذاری بیماری پارکینسون بر زندگی روزمره بیمار است. علاوه بر این متخصص فیزیوتراپی از آزمایش های مناسب برای بررسی وضعیت، نیرومندی، انعطاف پذیری، نحوه راه رفتن، تعادل، و سایر مسائل مانند آن برای تشخیص بهتر شرایط بیمار استفاده خواهد کرد.

متخصص فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند سطح فعالیت عادی خود را تا حد ممکن حفظ نمایید. در این رابطه به شما تمرین های حرکتی و تکنیک های خاص آموزش داده می شود که با انجام آنها می توان با علائم ناشی از بیماری پارکینسون مقابله کرد. در واقع، متخصص فیزیوتراپی می تواند در حوزه های اصلی زیر به بیماران مبتلا به پارکینسون کمک نماید:

وضعیت بدن
دامنه حرکتی مفاصل
راه رفتن و چرخش
تعادل
جابجایی

ورزش

تمرینات ورزش از اهمیت خاص برای کنترل علائم بیماری پارکینسون برخوردار است. در حالت ایده آل لازم است این تمرین ها به صورت روزانه و پس از مصرف داروهای تجویز شده برای درمان بیماری پارکینسون انجام شود. در این رابطه لازم است به نکات زیر توجه داشته باشید:

ورزش نه تنها می تواند به حفظ وضعیت بدن شما کمک موثر نماید، بلکه علاوه بر این نقش قابل توجه در بهبود انعطاف پذیری، هماهنگی، تقویت و قدرت تحمل اندام ها دارد.
روش های فیزیوتراپی می تواند همچنین باعث کاهش سطح فشار و کمک به مثبت اندیشی بیمار شده و احساس امید را در بیمار زنده نگه دارد.
تمرین های حرکتی که ممکن است قبل از تشخیص بیماری برای شما تجویز گردد، لازم است به صورت مداوم تا حد امکان ادامه پیدا کند. در این حالت همچنین ممکن است در صورت نیاز نحوه انجام ورزش ها با پیشرفت در شرایط بیماری تغییر کرده و اصلاح شود. برای مثال ممکن است از بیمار خواسته شود به جای یک دوچرخه عادی از یک دوچرخه ثابت یا یک مجموعه از پدال ها استفاده نماید. این پدال ها همچنین می تواند برای تمرین های حرکتی بازو در صورت قرار گرفتن بر روی یک میز قابل استفاده باشند. ورزش های تجویز شده برای بیمار شامل موارد زیر هستند:

ورزش هایی که می بایست با تاکید بر وضعیت عضلات باز کننده (اکستنسور) یا ضد جاذبه انجام شود، زیرا این عضلات در نتیجه بیماری بیشتر از همه ضعیف می شوند.
حرکت های کششی می بایست با تمرکز بر چرخش عضلات (گردن، کمر، ران و شانه) انجام شده و باعث کشیدگی عضلات جمع کننده (برای مثال، عضلات جمع کننده ران، زردپی، پشت زانو و ماهیچه ساق پا) شود. به احتمال زیاد هنگام ابتلا به پارکینسون این عضلات سفت می شوند.
ورزش صورت می تواند برای بهبود وضعیت نمایش احساس در صورت مفید باشد.
ورزش های تنفسی به منظور ریلکس کردن و نیز کمک به حفظ وضعیت مناسب ریه مفید هستند.
ورزش های تعادلی نیز می توانند در برنامه های حرکتی بیمار مورد توجه قرار گیرند.

امواج مافوق صوت

از امواج مافوق صوت برای درمان برخی علائم ناشی از ابتلا به عوارض بیماری پارکینسون استفاده می شود. بیماری پارکینسون می تواند باعث ایجاد گرفتگی و سفت شدن عمومی بافت در محل های مختلف بدن و به خصوص پایین شکم یا بالای ران شود. تغییرات ایجاد شده در نتیجه ابتلا به بیماری در وضعیت بافت های بدن ممکن است باعث شود وارد کردن سوزن به بافت برای تزریق دارو دشوار گردد و در بسیاری از مواقع این شرایط بر وضعیت جذب دارو تاثیر می گذارد. به هر حال، نتایج حاصل از بررسی های انجام شده در این حوزه نشان می دهد امواج مافوق صوت (US) می توانند بطور موفقیت آمیز اینگونه مشکلات ایجاد شده در وضعیت بافت ها را درمان نمایند. تحریک مغناطیسی مغز نیز از دیگر روش های درمانی بیماری پارکینسون می باشد.

هرگونه کپی برداری با ذکر نام دکتر سلام و لینک دهی مستقیم مجاز است.