به گزارش بخش اخبار پزشکی دکتر سلام به نقل از مدیکال نیوز تودی؛ بیماری کبد چرب غیرالکلی، اغلب در مراحل اولیه، علائمی ندارد، بنابراین ممکن است این بیماری نهفته بماند که در این صورت، درمان و مدیریت آن بسیار سخت و دشوار می شود. اما محققان می گویند ترکیباتی که توسط باکتری های روده، تولید می شوند، ممکن است به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کند. در این بیماری غیر الکلی (NAFLD)، چربی بیش از حد در کبد تولید می شود، بنابراین مانع از عملکرد طبیعی کبد می گردد.
کبد چرب و باکتری های روده
برخی افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند و این بیشتر شامل افرادی می شود که چاق هستند و مبتلا به فشار خون بالا و دیابت نوع 2 می باشند. تشخیص و درمان بیماری کبد چرب غیرالکی (NAFLD) در مراحل اولیه سخت است، زیرا در این مراحل ، علائم و نشانه ای وجود ندارد. این حالت ممکن است به این معنی باشد که وضعیت بیماری در حالت “پنهان” باقی بماند تا به مرحله پیشرفته رسیده و باعث آسیب کبدی شود.
به همین علت، محققان به دنبال راه هایی برای شناسایی بیماری های کبدی که شروع به رشد و پیشرفت می کنند، هستند تا بتوانند در اسرع وقت به آن پاسخ دهند.
در حال حاضر متخصصان انگلیسی، ایتالیایی، اسپانیایی و فرانسوی اظهار می کنند که ممکن است با شناسایی زود هنگام بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) و با بررسی برخی از نشانگرهای زیستی (بیومارکرز) که روده بروز می دهد، به این بیماری پی برد.
پروفسور خوزه مانوئل فرناندز رئال، از دانشگاه جیرونا در اسپانیا، توضیح می دهد: “ما ارتباطات مهیجی میان ترکیب میکروارگانیسم های روده، کبد چرب و متابولیسم کربوهیدرات کشف کرده ایم.”
وی افزود: “این کمک می کند به درک بهتر اینکه چرا 30 درصد از مردم با داشتن چاقی مفرط و با وجود افزایش قابل توجهی چربی، کبد چرب ندارند”.
نشانگر زیستی (بیومارکرز) نوین برای کبد چرب غیر الکلی
محققان سوابق پزشکی مربوط به 100 زن را که تشخیص چاقی برای آنها داده شده بود، دیابت نداشتند اما دارای کبد چرب غیرالکی (NAFLD) بودند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
به طور خاص، تیم پزشکی، مجموعه ای از نمونه های جمع آوری شده از شرکت کنندگان، از جمله نمونه های خون، ادرار، مدفوع و بیوپسی های کبدی را مورد بررسی قرار دادند.
آنها این اطلاعات را با مجموعه اطلاعات جمع آوری شده از افراد سالم مقایسه کردند تا بتواند تفاوت های بین این دو مجموعه را تشخیص دهند.
تجزیه و تحلیل دقیق نشان داد که سطح بالایی از ترکیب فنیل استیک اسید (PAA) که توسط برخی از باکتری های روده آزاد می شود، به افزایش چربی بیش از حد در کبد و شیوع زودهنگام این بیماری ارتباط دارد.
این بدان معنی است که فنیل استیک اسید(PAA) می تواند به عنوان یک نشانگر زیستی (بیومارکر) برای این بیماری در نظر گرفته شود و تشخیص این حالت تنها با یک آزمایش خون ساده، انجام می گیرد.
دکتر لسلی هویلز، رئیس دانشکده امپریال کالج لندن در انگلستان، می گوید: “از طریق این کار ممکن است یک نشانگر زیست شناختی برای بیماری خود کشف کنیم و به طور کلی، میکروارگانیسم ها قطعا تاثیری بر سلامتی ما دارند.”
همچنین دانشمندان دریافتند که NAFLD با برخی تغییرات در ترکیب میکروبیوم روده ارتباط دارد.
حالت مرغ و تخم مرغ
جالب اینجاست که محققان دریافتند که با پیشرفت بیماری کبد چرب غیرالکی (NAFLD)، تعداد ژن هایی که توسط باکتری های روده ای رمزگذاری شده بودند، به تدریج کاهش یافتند و این نشان میدهد که میکروبیوم در ساختار میکروبی، ضعیف تر و از لحاظ تنوع، کمتر شده است.
می دانیم که تعداد ژن های فعال کدگذاری شده توسط باکتری های روده، تقریبا 500 برابر بیشتر از تعداد ژن های موجود در DNA انسان است، اما چگونه ممکن است بر سلامت و عملکرد بیولوژیکی ما تأثیر بگذارد، با این حال هنوز رمز و رازهای زیادی وجود دارد.
با این حال، دانشمندان بر این باورند که میکروبیوم روده ممکن است شاخص ضعف سلامت باشد – به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری های متابولیکی، دارای ژن های فعال کمتری هستند که توسط باکتری های روده کدگذاری شده اند.
در حال حاضر محققان در مطالعه ای که انجام دادند، ارتباط مشابهي در مورد این بیماری مشاهده کردند که نشان مي داد، ميکروبيوم روده ای، با علائم متابوليک کمتر در ارتباط می باشد و این شامل التهاب کبدی و عدم پاسخگویی به انسولین که هورمونی کلیدی برای تنظیم سطح قند خون است، می باشد.
محققان دریافتند که افزایش سطح فنیل استیک اسید (PAA) در موش های سالم، باعث تولید چربی در کبد جوندگان می شود.
علاوه بر این، به وسیله پیوند مدفوع با نمونه های گرفته شده از بیماران NAFLD به موش هایی که میکروبیوم های روده ای آنها توسط آنتی بیوتیک ها از بین رفته بود، باعث بروز کبد چرب در جوندگان شد.
تمام این شواهد نشان می دهد که یک پیوند قوی بین میکروبیوم روده ضعیف با گروه باکتری های تغییر یافته و پیشرفت بیماری کبد چرب غیرالکی (NAFLD) وجود دارد. اما با این حال، معلوم نیست که آیا تغییرات در باکتری های روده باعث بیماری می شود یا بالعکس.
“مقالات علمی نشان می دهند که تغییرات میکروبیوم، باعث ایجاد تغییراتی در برخی از بیماری ها می شود اما ممکن است حالتی از رابطه” مرغ و تخم مرغ “باشد و لزوما علت و اثرات آن ممکن است نباشد .”
بیشتر بخوانید: تغذیه در بیماری کبد چرب غیر الکلی
چشم انداز روش های آزمایش و غربالگری ساده
با این حال، محققان در این مطالعه، در مورد یافته های خود و احتمالات جدیدی که از نظر روش های تشخیصی ممکن است بدست بیاورند، هیجان زده هستند.
دکتر مارک امانوئل داموس، مولف ارشد این مقاله، توضیح می دهد : “تصور اینکه می توانیم از سیگنال های شیمیایی تولید شده توسط باکتری های خود روده برای کشف بیماری استفاده کنیم، هیجان انگیز است.”
او اضافه کرد: “این امکان نیز فراهم می شود که با انجام یک آزمایش غربالگری ساده در یک کلینیک و در یک روز، بتوانیم به علائم اولیه بیماری پی ببریم .”
اما او متذکر شد که “این نوع آزمایشات ممکن است چندین سال و حتی خارج از کلینیک، انجام گیرد.”
گام بعدی که مولف ارشد این مقاله توضیح می دهد این است که ما به درک درستی از فنیل استیک اسید( PAA) و چگونگی استفاده از آن به عنوان یک ابزار تشخیصی برای این بیماری برسیم. او همچنین امیدوار است که در آینده بتوانیم از طریق هدف گیری میکروبیوم روده، از توسعه و پیشرفت بیماری کبد چرب غیرالکی ( NAFLD ) جلوگیری کنیم.
دکتر داموس معتقد است که “اکنون ما باید این زنجیره را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم که آیا میتوان از ترکیبات مشابه با فنیل استیک اسید(PAA) برای شناسایی بیماران در معرض خطر و حتی پیش بینی روند بیماری استفاده کرد.”
او اینگونه نتیجه گیری می کند که ” با دستکاری باکتری های روده، ممکن است بتوانیم از بیماری کبد چرب و عوارض قلبی طولانی مدت آن جلوگیری کنیم، و این خبر بسیار خوبی است.”
اگر می خواهید در مورد علائم این بیماری بیشتر بدانید، پیشنهاد می کنیم مقاله علائم بیماری کبد چرب را نیز مطالعه کنید.
منبع: مجله پزشکی دکتر سلام
