با گاباپنتین آشنایی دارید؟ می دانید چه فواید و عوارضی را می تواند برای شما به همراه بیاورد؟ داروی گاباپنتین یکی از داروهای پرخطر است که باید دوز مصرفی دقیق آن مصرف شود. حتما باید از مصرف بیش از دوز تجویز شده اجتناب کرد چرا که می تواند عوارض زیادی را برایتان به ارمغان بیاورد. در این مقاله از بخش داروهای دکتر سلام به بررسی عوارض، فواید، نحوه مصرف و تداخلات دارویی گاباپنتین خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
گاباپنتین چیست؟
یکی از دارهایی که برای درمان بیماران مبتلا به صرع مورد استفاده قرار می گیرد، گاباپنتین است. به نوعی میتوان گفت این دارو اولین خط درمانی صرع است. همانطور که می دانید صرع یک بیماری می باشد که فردی که به آن مبتلا است، دچار حملات تشنج کوتاه مدت می شود. این تشنجات در اثر ایجاد یک اختلال الکترونیکی در قسمتی از مغز ایجاد می شود. کاری که این دارو برای این بیماران انجام می دهد این است که این جریان الکتریکی را کاهش می دهد در نتیجه حملات تشنجی کمتر به فرد وارد می شود.
موارد مصرف گاباپنتین
- درمان بیماری های صرع
- درمان دردهای مزمن ناشی از آسیب عصبی
- با کاهش درد نوروپاتیک باعث کاهش دیابت و زونا گردد
- جلوگیری از حملات میگرن
فارماکولوژی یا ساختار این دارو
این دارو از نظر ساختاری شبیه به گامابوتیریک اسید (Gammabutyric Acid) می باشد. تنها تفاوت گاباپنتین با این دارو در این است که در بدن به گاما آمینوبوتیریک اسید تبدیل نمی شود. در اصل گاباپنتین در مهارکننده بازجذب گامابوتیریک اسید و یا از بین برنده آن نقشی ندارد. لازم به ذکر است مکانیسم عمل گاباپنتین که باعث کاهش درد یا ضد تشنج در بیماری صرع می شود، هنوز مشخص نشده است.
نحوه مصرف گاباپنتین
- حتما دارو باید زیر نظر پزشک مصرف شود زیرا این دارو بر روی سیستم عصبی فرد تاثیر می گذارد.
- میزان مصرف این دارو مانند بقیه داروها، به شرایط بیماری شما بستگی دارد.
- اگر پس از مصرف به مدت چند هفته، شاهد تغییراتی در وضعیت بیماری خود نبودید، نگران نباشید، زیر نظر پزشک دوره درمان خود را کامل کنید.
- به هیچ عنوان این دارو را سر خود قطع نکنید چرا که این کار باعث بروز تشنجات بیشتر خواهد شد.
- احتمال زیاد پزشک شما با دوز بسیار کم این مصرف دارو را شروع می کند و پس از اینکه بدنتان به این دارو عادت کرد، کم کم دوز مصرفی آن را افزایش می دهد. در این صورت عوارض ناشی از آن کاهش می یابد.
- تا به حال تداخلات غذایی با این دارو گزارش نشده است.
- داروی خود را با یک لیوان آب بخورید.
- از جویدن کپسول یا قرص گاباپنتین خودداری کنید.
- اگر از فرم شربت این دارو استفاده می کنید، حتما مقدار دوز تجویز شده را دقیق اندازه بگیرید و مصرف کنید.
- اگر حین مصرف این دارو از داروهای درمان سوهاضمه هم استفاده می کنید، بین مصرف این دارو حداقل 2 ساعت باید فاصله داشته باشد.
عوارض جانبی این دارو
در بزرگسالان:
- باعث خواب آلودگی می شود
- ایجاد گیجی می کند
- باعث ایجاد تورم و التهاب در اندام های مختلف بدن می شود
در کودکان:
باعث ایجاد اختلال در سیستم عصبی مرکزی می شود از جمله:
- ایجاد اختلالات رفتاری تا ۸۵٪ موارد
- ایجاد رفتارهای تهاجمی تا ۱۳٪ موارد
- بروز اختلالات تمرکزی تا ۴۱٪ موارد
- بی‌قراری و نیز بیش‌فعالی تا ۲۷٪ موارد
- ابتلا به پارکینسون در ۹۶٪ موارد
عوارض جانبی دیگر:
- افزایش حملات صرع
- ایجاد تب، درد در بدن و تورم غدد (علائم آنفلوآنزا)
- سرخ شدن، کبودی و خارش پوست
- بروز خونریزی
- خواب رفتن اندام های بدن
- درد و ضعف در ماهیچه ها
- ایجاد درد در قسمت بالایی شکم
- ایجاد بی اشتهایی
- رنگ ادرار تیره می شود
- زرد شدن پوست و چشم ها
- ایجاد درد در سینه و افزایش ضربان قلب
- بروز نفس تنگی
- زیاد شدن وزن
تداخلات دارویی گاباپنتین با داروهای دیگر
این دارو را نباید با داروهای خواب آور دیگر با هم مصرف کنید. قبل از مصرف این دارو به همراه داروهای زیر حتما با یک پزشک حاذق مشورت کنید:
- داروهای ضد درد مخدر
- داروهای شل کننده عضلات
- داروهای ضد اضطراب و افسردگی
- داروهای ضد تشنج
- ویتامین ها
- داروهای گیاهی
- داروهای آرامش بخش
- مسکن ها
- سایمتیدین
- مورفین
- متادون
- ترامادول
- ناپروکسن
در صورت فراموش کردن مصرف یک دوز از دارو چه باید کرد؟
اگر به محض یادآوری، زمان زیادی تا نوبت دوز بعدی داشتید، داروی خود را مصرف کنید ولی اگر نزدیک به دوز بعدی یادتان آمد که دارویتان را نخورده اید، نیازی به مصرف دوز فراموش شده نیست.
عوارض مصرف بیش از حد گاباپنتین
افرادی که مقدار زیادی از این دارو را مصرف کرده اند را باید سریعا به بیمارستان ارجاع دهید. بروز مسمومیت با این دارو باعث ایجاد عوارض جبران ناپذیری مثل مرگ می شود.
مصرف این دارو در دوران بارداری
هنوز تحقیقات اثبات نکرده اند که آیا این دارو بر روی جنین تاثیر نامناسبی می گذارد یا نه. اگر از این دارو استفاده می کنید و قصد باردار شدن دارید حتما با پزشک متخصص صحبت کنید. بدیهی است که زنانی که دچار تشنجات ناشی از صرع می شوند، حتما باید حملات تشنجی خود را کنترل کنند، زیرا این حملات هم برای مادر و هم برای جنین مضر است. اما انتخاب بهترین و کم عارضه ترین دارو برای کنترل علائم تشنج مادر، الزامی است.
مصرف گاباپنتین در دوران شیردهی
تحقیقات نشان داده اند که این دارو می تواند به شیر مادر وارد شود اما اثبات نشده است که آیا بر روی نوزاد، اثرات سوء خواهد گذاشت یا خیر. در صورت نیاز به مصرف این دارو در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف این دارو برای کودکان زیر 3 سال
هیچ تحقیقی ثابت نکرده است که این دارو برای این کودکان می تواند مفید باشد و یا حتی مضر.
چه کسانی نباید از گاباپنتین برای درمان خود استفاده کنند؟
افرادی که به یکی از بیماری های زیر مبتلا هستند نباید از این دارو استفاده کنند.
- بیماری های کلیوی
- دیابت
- ابتلا به افسردگی یا اختلال خلقی
- ابتلا به بیماری های کبدی
- بیماری های قلبی
*** در صورتی که پس از مصرف این دارو افکاری مثل خودکشی به ذهنتان خطور می کند، با پزشک خود مشورت کنید.
دوز مصرفی این دارو
دوز معمول برای درمان بیماری صرع بزرگسالان:
دوز اولیه:
- 300 میلی گرم خوراکی روز اول
- 300 میلی گرم خوراکی دو بار در یک روز در روز دوم
- 300 میلی گرم خوراکی 3 بار در یک روز برای روز سوم
دوز معمول برای درمان سندروم پای بی قرار در بزرگسالان
- 600 میلی گرم خوراکی یکبار روزانه همراه با غذا در عصر
دوز معمول برای بیماری صرع در کودکان
کمتر از سه سال: اثر بخشی یا عوارضی برای آن به اثبات نرسیده است.
برای کودکان بزرگتر از 3 سال و کمتر از 12 سال، شروع دوز:
- از 10 تا 15 mg/kg در 3 دوز روزانه
کودکان بیش از 12 سال
دوز اولیه:
- 300 میلی گرم خوراکی در روز اول
- 300 میلی گرم خوراکی دو بار در روز، روز دوم
- 300 میلی گرم خوراکی سه بار در روز برای روز سوم
دوزهایی که در بالا آورده شده، دوز نرمال و معمول این دارو می باشد. برای انتخاب بهترین دوز بسته به شرایط بیماری شما، حتما به پزشک مراجعه کنید.
اطلاعات دارویی که در سایت دکتر سلام قرار می گیرد، صرفا برای افزایش اطلاعات دارویی شما عزیزان می باشد. برای مصرف هر دارو حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
