سندرم پیش از قاعدگی ، علائمی بسیار شبیه به علائم بارداری دارد. به همین دلیل، برخی از زنان در تعیین اینکه آیا باردار هستند یا اینکه دوره قاعدگی آنها شروع شده، دچار مشکل می شوند. نشانه های سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و علائم بارداری از فردی به فرد دیگر می تواند متفاوت باشد، اما بیشتر علائم شامل حساسیت سینه ها، گرفتگی عضلات و تغییراتی در خلق و خو می باشند. در این مقاله از بخش زنان و زایمان و سلامت زنان دکتر سلام، علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) را با علائم اولیه بارداری مقایسه کرده و به اختلاف بین این دو پی می بریم.
علائم بارداری و سندرم پیش از قاعدگی
علائم مشترک بارداری و سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
بروز تغییراتی در خلق و خو
حس زود رنجی، نگرانی یا غم و یا گریه کردن، از علائم رایجی است که هم در مراحل اولیه بارداری و هم در روزهای قبل از قاعدگی رخ می دهد. این علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، معمولا با شروع قاعدگی از بین می روند. اما اگر تغییرات خلق و خو ادامه داشتند و فرد، دوره قاعدگی نداشت، ممکن است باردار باشد. تداوم احساس ناراحتی و غم، می تواند نشانه ای از افسردگی باشد. اگر این حالت،2 هفته یا بیشتر ادامه پیدا کرد، حتما با پزشک خود ملاقاتی داشته باشید. در حدود 10 درصد از زنان باردار در سرتاسر جهان، به نوعی شرایط مربوط به سلامت روانی را تجربه کرده اند که یکی از شایع ترین آنها، افسردگی می باشد.
یبوست
تغییرات هورمونی یکی از علل شایع بروز یبوست در زنان است. نوسانات هورمونی، سرعت حرکات روده را می توانند کند کنند. تحقیقات نشان می دهند که در طول دوران بارداری، یبوست می تواند به میزان 38 درصد بر روی زنان باردار تاثیر بگذارد، اما بسیاری از زنان نیز قبل از دوران قاعدگی، دچار یبوست می شوند.
زنان باردار بیشتر در سه ماهه اول و دوم دوران بارداری، دچار یبوست می شوند، در حالی که زنان مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی، مشکلات مربوط به روده ای آنها، معمولا با شروع قاعدگی، از بین میرود.
درد و تحریک پذیری پستان ها
تغییرات در ظاهر پستان، از علائم شایع در سندرم پیش از قاعدگی و مراحل اولیه بارداری می باشد. این تغییرات شامل موارد زیر هستند:
- درد
- تحریک پذیری
- ورم
- سنگین بودن
- حساسیت
- بافت ناهموار پستان
شدت بروز این علائم در افراد متفاوت است.
با این حال، در افرادی که مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS) هستند، معمولا این تغییرات ظاهری پستان، اهمیت بیشتری دارند، اما در طول دوره قاعدگی یا بلافاصله بعد از تمام شدن این دوره، این علائم نیز بهتر می شوند.
در اوایل دوران بارداری، سینه ها ممکن است به لمس کردن، حساس شده و غالبا سنگین تر نیز می شوند. اطراف نوک پستان ممکن است دچار سوزش یا درد شود. در بعضی از زنان، رگه های آبی رنگ برجسته ای، در نزدیکی سطح سینه ها دیده می شود.
علائم به وجود آمده در ظاهر پستان، 1 یا 2 هفته پس از بارداری شروع شده و تا زمان زایمان ممکن است ادامه داشته باشد.
خستگی
هورمون پروژسترون در بروز خستگی و فرسودگی، قبل از دوره قاعدگی، نقش دارد. این حس خستگی معمولا با شروع قاعدگی، از بین می رود. زنانی که دوره قاعدگی زیادی دارند، خستگی مفرط در طول دوره قاعدگی، می تواند ادامه داشته باشد که ممکن است نشانه ای از کم خونی ناشی از فقر آهن باشد.
خستگی، نشانه ای رایج در دوران بارداری است و اغلب در طول سه ماهه اول بارداری، ادامه دارد و در بعضی دیگر از زنان باردار، این خستگی در طول 9 ماه بارداری، همراه آنها خواهد بود. مشکل خوابیدن و تکرر ادرار در شب، خستگی دوران بارداری را بدتر می کند.
خونریزی یا لکه بینی
امکان رویت لکه های روشن یا خونریزی در اوایل دوران بارداری وجود دارد. این خونریزی، خونریزی لانه گزینی نام دارد و معمولا 10 تا 14 روز بعد از لقاح اتفاق می افتد. اکثر زنان خونریزی لانه گزینی را تجربه نمی کنند و گروهی دیگر، ممکن است حتی متوجه آن نشوند زیرا خیلی خفیف تر از خونریزی دوره قاعدگی می باشد.
سندرم پیش از قاعدگی، معمولا باعث لکه بینی نمی شود، در صورتی که خونریزی قاعدگی در روز اول خیلی خفیف است. خونریزی قاعدگی معمولا 4 یا 5 روز به طول می کشد و مقدار از دست دادن خون، خیلی قابل توجه تر از لکه بینی می باشد.
گرفتگی عضلات
گرفتگی عضلات، از نشانه های رایج سندرم پیش از قاعدگی و علائم بارداری در هفته های اول می باشد. گرفتگی عضلات در دوران ابتدایی بارداری شبیه گرفتگی عضلات در دوران قاعدگی می باشد، اما این گرفتگی، در پائین شکم می تواند بروز کند.
این گرفتگی عضلات ممکن است هفته ها یا ماه ها در طول دوران بارداری ادامه داشته باشند زیرا ایمپلنت های جنینی و دیواره رحم در حال کشیدگی هستند.
سر درد و کمر درد
تغییرات هورمونی باعث سردرد و کمر درد در اوایل دوران بارداری و قبل از شروع دوران قاعدگی می شوند.
تغییر در اشتها
افزایش اشتها و هوس خوردن غذا از علائم بارداری است، اما در سندرم پیش از قاعدگی نیز ممکن است اتفاق بیفتد. بسیاری از افراد مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، اشتها و هوس زیادی برای خوردن غذاهای شیرین یا چرب یا غذاهای غنی از کربوهیدرات دارند. تغییرات در هورمون های استروژن و پروژسترون، احتمالا بر اشتها و میل به غذا، قبل از دوره قاعدگی نیز تاثیر می گذارند.
تحقیقات نشان می دهند که 50 تا 90 درصد زنان باردار در ایالات متحده، اشتها و هوس زیادی به خوردن مواد غذایی دارند. بسیاری از زنان باردار به خوردن غذاهای خاصی تمایل نشان میدهند و بعضی غذاهای دیگر را دوست ندارند و گاهی نیز از دیدن یا بوئیدن آنها، حس ناخوشایندی به آنها دست می دهد. دوست نداشتن غذا، در افراد مبتلا به سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، خیلی کمتر شایع می باشد.
برخی زنان باردار به خوردن موادی غیر از مواد غذایی تمایل نشان می دهند مانند خوردن یخ و خاک که به این حالت در پزشکی، پیکا گفته می شود (تمایل به خوردن موادی غیر از غذا (مانند خاک رس، گچ و خاکستر) که در دوران کودکی یا بارداری اتفاق می افتد و علامتی از نوعی بیماری می باشد). چنانچه فردی به پیکا مبتلا باشد باید با یک پزشک صحبت کند.
نشانه ها و علائم بارداری
بعضی از علائم حاکی از نشانه های اولیه بارداری در مقایسه با علائم دوران قاعدگی هستند. با این حال، فرد با انجام تست بارداری در خانه یا مراجعه به پزشک، می تواند از باردار بودن خود، اطمینان حاصل کند.
علائمی که احتمالا نشان دهنده بارداری هستند عبارتند از:
نداشتن یک دوره قاعدگی
نداشتن یک دوره قاعدگی، از بدیهی ترین علائم بارداری می باشد. چنانچه، قاعدگی به مدت 1 هفته، عقب افتاد و احتمال بارداری وجود داشت، یک تست بارداری انجام دهید.
بسیاری از آزمایشات، خیلی حساس هستند و میزان هورمون های بارداری را حتی چند روز قبل از نداشتن یک دوره قاعدگی، تعیین می کنند.
با این حال، دلایل زیادی برای پریود نشدن یا عقب افتادن آن، وجود دارد. مانند:
- استرس
- وزن کم بدن
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- تغییر روشهای پیشگیری از بارداری
- داشتن بیماری هایی مانند تیروئید یا دیابت
- یائسگی
حالت تهوع
با اینکه علائم خفیف ناراحتی گوارشی، ممکن است قبل از دوره قاعدگی اتفاق بیفتد، اما حالت تهوع و استفراغ، از علائم سندرم پیش از قاعدگی به شمار نمی روند.
به هر حال، تهوع و استفراغ، از علائم بارداری هستند که بسیار شایع می باشد. حالت تهوع میتواند تا 80 درصد زنان باردار را تحت تاثیر خود قرار دهد. معمولا حالت تهوع و استفراغ قبل از هفته نهم بارداری شروع می شود.
معمولا، این علائم در سه ماهه دوم بارداری از بین می روند، اما برخی از زنان در تمام طول دوران بارداری، حالت تهوع را دارند.
تغییرات در نوک پستان
تغییرات ظاهری پستان، هم در سندرم پیش از قاعدگی و هم در طول دوران بارداری اتفاق می افتد، اما تغییرات در نوک پستان، قبل از شروع دوره قاعدگی، به ندرت اتفاق می افتد.
چنانچه هاله پستان (منطقه رنگی اطراف نوک پستان)، تیره تر یا بزرگتر شود، می تواند نشانه ای از بارداری باشد. این تغییرات، 1 یا 2 هفته پس از بارداری اتفاق می افتد.
چه زمان باید به پزشک مراجعه کنیم؟
زنانی که به باردار بودن یا نبودن خود، مشکوک هستند، باید یک تست بارداری خانگی، انجام دهند. در صورت مثبت بودن نتیجه، برای تأییدیه بارداری و برنامه ریزی کردن برای مراحل بعدی، باید به پزشک مراجعه کنند.
چنانچه نتیجه تست بارداری، منفی باشد و 1 تا 2 هفته بعد از انجام تست، قاعدگی اتفاق نیفتد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
پزشک، علت عقب افتادن پریود یا نداشتن یک دوره قاعدگی را می تواند تشخیص دهد و گزینه های درمانی مناسب را پیشنهاد کند. همچنین، پزشکان می توانند هرگونه علائم غیر معمول را متوجه شوند.