عمل قلب باز چیست؟ +عوارض و مراقبت های لازم

در مورد عمل قلب باز چقدر اطلاعات دارید؟ اگر پزشک معالجتان، این درمان را برایتان تجویز کرده اند، بهتر است قبل از انجام جراحی، اطلاعات خود را در مورد این عمل قلب افزایش دهید تا بدانید چه عوارضی می تواند برای شما داشته باشد و یا حین عمل جه کارهایی بر روی قبل شما انجام داده می شود. آیا می خواهید بدانید چرا این جراحی باید برای شما انجام شود؟ در این مقاله از بخش قلب و عروق دکتر سلام، با دانستن مراقبت های لازم قبل و بعد از جراحی می توانید روند بهبودی خود را ارتقا دهید. با ما همراه باشید.

عمل قلب باز چیست؟

عمل قلب باز  نوعی جراحی است که قفسه سینه را باز می کنند و  بر روی عضلات، دریچه ها و یا رگ های خونی قلب عمل جراحی را انجام می دهند. طبق گفته موسسه ملی قلب، ریه و خون (NHLBI)، پیوند عروق کرونر قلب (CABG) شایع ترین نوع عمل جراحی قلب در بزرگسالان است. در طی این عمل جراحی، یک شریان یا ورید سالم را به یک شریان کرونر مسدود شده متصل می کنند تا این شریان پیوند زده شده، از شریانی که بسته شده، عبور کند و خون تازه را به قلب برساند.

این جراحی، گاهی جراحی قلب سنتی نیز نامیده می شود. امروزه، در بسیاری از روش های جدید جراحی قلب ، برش های کوچکی را بر روی قفسه سینه ایجاد می کنند، نه اینکه قفسه سینه را کاملا باز کنند از این رو واژه ” عمل قلب باز ” می تواند گیج کننده باشد.

چه زمانی عمل قلب باز مورد نیاز است؟

عمل قلب باز برای انجام پیوند عروق کرونر قلب (CABG) انجام می شود. پیوند عروق کرونر برای افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی ضروری است. بیماری های قلبی عروقی هنگامی بروز می کنند که رگ های حامل خون و اکسیژن به عضله قلب، تنگ و سفت می شوند. این حالت اغلب “سفت شدن رگ ها” نامیده می شود.

سفت شدن رگ ها زمانی اتفاق می افتد که مواد چربی به شکل پلاک هایی بر روی دیواره های عروق کرونر ایجاد می شوند. این پلاک ها، با تنگ کردن عروق خونی، باعث می شوند تا خون به راحتی درون رگ ها حرکت نکند. وقتی خون به درستی به قلب نرسد، ممکن است حمله قلبی رخ دهد.

برای انجام این گونه اقدامات پزشکی نیز عمل قلب باز انجام می شود که عبارتند از:

• مرمت و یا تعویض دریچه های قلب که وظیفه خون رسانی به قلب را دارند.
• مرمت قسمت های آسیب دیده یا غیر طبیعی قلب
• کاشت دستگاه های پزشکی که به منظم شدن ضربان قلب کمک می کنند
• جایگزین یک قلب آسیب دیده با قلب اهداء شده ( پیوند قلب)

این جراحی چگونه انجام می شود؟

طبق گفته مؤسسات ملی سلامت، پیوند عروق کرونر قلب (CABG)، سه تا شش ساعت طول می کشد و طی مراحل زیر، عمل قلب باز انجام می شود:

به بیمار بیهوشی عمومی داده می شود تا در طول عمل جراحی به خواب رفته و دردی را حس نکند.

جراح بر روی سینه برش هایی به اندازه  8 تا 10 اینچ ایجاد می کند.

جراح، تمام یا بخشی از قفسه سینه بیمار را باز می کند تا به قلب دسترسی پیدا کند.

به محض مشاهده قلب، بیمار به دستگاه بای پس قلب و ریه متصل می شود. این دستگاه خون را از قلب خارج کرده و به جراح اجازه می دهد تا بتواند به جراحی ادامه دهد. در برخی از روش های جدیدتر، از این دستگاه استفاده نمی کنند.

جراح از یک رگه یا شریان سالم برای ایجاد یک مسیر جدید در اطراف آئورت مسدود شده استفاده می کند.

جراح قفسه سینه را با سیم می بندد و این سیم در داخل بدن باقی می ماند.

برش اصلی بخیه می خورد.

گاهی اوقات از ورقه های سرامیکی برای کسانی که در معرض خطر بالایی هستند، مانند افرادی که چندین عمل جراحی داشته اند یا سن زیادی دارند، استفاده می شود. ورقه های سرامیکی زمانی استفاده می شود که قفسه سینه را با ورقه های تیتانیوم کوچکی پس از عمل جراحی دوباره به یکدیگر پیوند می دهند.

خطرات عمل قلب باز چیست؟

خطرات عمل قلب باز عبارت است از:

• عفونت زخم قفسه سینه (در بیماران مبتلا به چاقی یا دیابت یا افرادی که قبلا عمل پیوند عروق کرونر (CABG) داشته اند)
• حمله قلبی یا سکته مغزی
• ضربان قلب نامنظم
• نارسایی ریه یا کلیه
• درد قفسه سینه و تب پایین
• از دست دادن حافظه یا حالت گیجی
• لخته شدن خون
• کمبود خون
• مشکل تنفس
• ذات الریه

با توجه به گفته مرکز قلب و عروق دانشگاه پزشکی شیکاگو، دستگاه بای پس قلب و ریه با افزایش خطراتی همراه است. این خطرات شامل سکته مغزی و مشکلات عصبی می باشند.

چگونگی آماده شدن برای عمل

در مورد داروهایی که مصرف می کنید، حتی داروهای بدون نسخه، ویتامین ها و گیاهان دارویی و همچنین هر گونه بیماری که دارید از جمله بیماری های ویروسی، سرماخوردگی، آنفولانزا یا تب، پزشک خود را در جریان بگذارید.

دو هفته قبل از عمل جراحی، پزشک ممکن است از شما بخواهد که سیگار را ترک کنید و داروهای رقیق کننده خون مانند آسپیرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن را مصرف نکنید.

در صورت مصرف الکل، و قبل از آماده شدن برای عمل جراحی، مهم است که  با پزشک خود صحبت کنید. اگر به طور معمول روزی سه بار یا بیشتر، الکل مصرف می کنید، بهتر است که قبل از جراحی، آن را ترک کنید زیرا ممکن است پس از این جراحی، عوارضی مانند تشنج و لرز، زندگی شما را تهدید کنند. پزشک می تواند در کاهش مصرف الکل و کاهش اینگونه عوارض به شما کمک کند.

روز قبل از جراحی، از شما خواسته می شود تا خودتان را با یک صابون مخصوص شستشو دهید. این صابون برای کشتن باکتری روی پوست استفاده می شود و احتمال عفونت بعد از جراحی را کاهش می دهد. همچنین از شما نیز خواسته می شود که بعد از نیمه شب خوراکی یا نوشیدنی، نخورید.

مراقبان بهداشت و سلامت، در هنگام ورود شما به بیمارستان و انجام عمل جراحی، دستورالعمل های دقیق تری را ارائه خواهند داد.

بعد از انجام این عمل جراحی، چه اتفاقی می افتد؟

هنگامی که بعد از جراحی بیدار می شوید، شاهد دو یا سه لوله بر روی قفسه سینه تان هستید. این لوله ها برای کمک به تخلیه مایع از منطقه اطراف قلب شما تعبیه شده اند. ممکن است برای تامین مایعات، درون بازو، سرم وصل شده باشد و همچنین کاتتری (لوله نازک) در مثانه به منظور دفع ادرار.

همچنین به دستگاه هایی که عملکرد قلب شما را نظارت می کنند متصل می شوید. پرستاران در صورتی بروز اتفاقی، در نزدیکی شما خواهند بود.

معمولا شب اول ، در بخش مراقبت های ویژه (ICU) بستری می شوید و بعد از 3 تا 7 روز ، به بخش منتقل خواهید شد.

مراحل بهبودی، پیگیری های پزشکی و آنچه که انتظار می رود

مراقبت از خود در خانه بلافاصله پس از عمل جراحی، بخش مهمی از روند بهبودی شما محسوب می شود.

مراقبت از نواحی برش خورده

مراقبت از نواحی برش خورده بسیار مهم است. ناحیه برش خورده را گرم و خشک نگه دارید و دست ها را قبل و بعد از لمس آن بشویید. اگر برش ها به درستی ترمیم شده باشند و هیچ گونه ترشح چرکی نداشته باشند، می توانید دوش بگیرید. دوش نباید بیشتر از 10 دقیقه با آب گرم (داغ نباشد) باشد. مراقب باشید که ناحیه برش خورده، به طور مستقیم با آب تماس نداشته باشد. همچنین مهم است که نواحی برش خورده را از نظر بروز علائم عفونی، مورد بررسی قرار دهید. این علائم شامل موارد زیر هستند:

• افزایش چرک، ترشح یا باز شدن ناحیه برش خورده
• قرمزی در اطراف برش
• احساس گرما در طول خط برش
• تب

کنترل کردن درد پس از عمل قلب باز

کنترل درد فوق العاده مهم است، زیرا می تواند سرعت بهبودی را افزایش دهد و احتمال بروز عوارضی مانند لخته های خون یا ذات الریه را کاهش دهد. ممکن است درد عضلانی، درد گلو، درد در محل برش یا حتی درد در قسمتی که لوله ها بر روی قفسه سینه قرار دارند، احساس کنید. پزشک احتمالا داروهای ضد درد را که می توانید در خانه مصرف کنید، تجویز می کند. مهم است که این داروها را طبق دستورالعملی  که داده می شود، مصرف کنید. بعضی از پزشکان توصیه می کنند که داروهای ضد درد را قبل از انجام فعالیت های بدنی و قبل از خواب بخورید.

خواب کافی

بعضی از بیماران بعد از این جراحی دچار مشکلات مربوط به خواب می شوند، اما مهم است که به اندازه کافی استراحت کرده و بخوابید برای اینکه خواب بهتری داشته باشید، می توانید:

• داروهای ضد درد خود را نیم ساعت قبل از خواب بخورید
• نظم و ترتیب در قرار دادن بالش ها برای کاهش فشار عضلانی
• اجتناب از مصرف کافئین، به خصوص در شب

در گذشته برخی معتقد بودند که این جراحی منجر به کاهش عملکرد ذهنی می شود. با این حال، اخیرا تحقیقات  نشان داده اند که این چنین نیست. اگرچه ممکن است بعضی از بیماران پس از این جراحی، اختلالات ذهنی را تجربه کنند، اما تصور می شود این حالت، احتمالا به علت اثرات طبیعی پیری می باشد.

بعضی افراد پس از این جراحی، افسردگی یا اضطراب را تجربه می کنند. درمانگر یا روانشناس می تواند به شما در کنترل این حالات کمک کند.

توانبخشی

اکثر افرادی که پیوند عروق کرونر قلب (CABG) انجام داده اند، از شرکت در یک برنامه توانبخشی بهره مند شده اند. این برنامه ها معمولا به صورت سرپایی و چندین بار در هفته اجرا می شود. اجزای برنامه شامل ورزش، کاهش عوامل خطر، مقابله با استرس، اضطراب و افسردگی می باشد.

چشم انداز دراز مدت برای عمل قلب باز

انتظار بهبودی تدریجی ممکن است شش هفته به طول بکشد تا احساس خوبی داشته باشید و بیشتر از شش ماه نیز طول می کشد تا کاملا خوب شوید. با این حال، برای بسیاری از افراد، چشم انداز خوبی دارد و پیوند قلب، می تواند سالیان سال، برای آنها کار کند.

با این حال، عمل جراحی مانع از انسداد شریان ها  نمی شود. شما می توانید با بکارگیری توصیه های زیر، به بهبود سلامت قلب خود کمک کنید:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم
• اجتناب از مصرف زیاد نمک، چربی و قند
• زندگی فعال
• سیگار نکشیدن
• کنترل فشار خون بالا و کلسترول بالا

منبع: دکتر سلام