پریودنتیکس یا پریودنتولوژی علمي است در دندانپزشكي كه مربوط به جراحي لثه می شود. به عبارت ديگر شاخه‌اي از دندانپزشكي است كه به درمان انواع بيماري‌هاي لثه مي‌پردازد. از نظر معنای لغوی پریو به معنای زیرین یا زیرساخت یا همان واژه لاتین فونداسیون و دانتیکس به معنای در ارتباط با دندان است. بنابراین پریودنتیکس یا پریودنتولوژی علم و عمل‌هایی است که متمرکز بر ساختمان‌های زیرساختی دندان‌ها است.
هر دندان در دهان ما به کمک بافت‌های سخت و نرم زیرین و پیرامون خود مستقر است. این بافت‌ها عبارتند از: لایه سمان سطح ریشه که محل ارتباط عاج ریشه با لیگامنت اطراف ریشه دندان است و این لیگامنت از طریق عروق خونی و عصبی حیات ریشه دندان‌ها را تامین می‌كند و سپس استخوان اطراف ریشه قرار دارد که استحکام اصلی دندان را برعهده دارد و به استخوان آلویولار معروف است. تمام انساج ذکر شده ، توسط بافت نرم لثه که خود از لایه‌های مختلف تشکیل و پوشیده شده است.
باید به این نکته توجه داشت که اگر شخصی دارای بهترین جنس دندان از نظر ژنتیک باشد و همچنین ایده‌آل‌ترین بهداشت دهانی را به انجام رساند، اما ساختمان‌های زیرین ذکر شده پیرامون دندان‌ها ضعیف و آسیب‌دیده باشد، دندان‌ها دچار لقی شده و غیرقابل استفاده خواهد بود و این اهمیت بسیار زیاد رشته پریودنتیکس را در مقایسه با دیگر تخصص‌های رشته دندانپزشکی نشان می‌دهد.
متخصص پریودنتیست كيست؟
پریودنتیست یا متخصص بیماری‌های لثه و دندان کسی است که با تشخیص اختلالات بافت‌های نگهدارنده دندان‌ها و پیشگیری و مداوای این بیماری‌ها به جلوگیری از دست رفتن دندان‌ها کمک کرده و عمر دندان‌ها را به حداکثر ممکن می‌رساند.
به عبارت ديگر مي‌توان گفت كه پریودنتیست، دندانپزشکی است که در زمینه‌هاي پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری پریودنتال و نیز در زمینه جای‌گذاری ایمپلنت‌های دندانی تخصص لازم را دارد. پریودنتیست، علاوه بر دوره دندانپزشکی عمومی به مدت سه سال هم در زمینه‌های ذکر شده آموزش‌هاي لازم را مي‌بيند و با آخرین تکنیک‌های تشخیص و درمان بیماری پریودنتال و نیز انجام جراحی‌های زیبایی پریودنتال آشنایی کامل دارد.
اين متخصصان دندانپزشكي قادرند طیف وسیعی از درمان‌های مختلف شامل اسکیلینگ و روت پلانینگ (جرم‌گیری و برساژ) و پروسه‌های متفاوت جراحی‌های پریودنتال را انجام دهند. ضمن اينكه در زمینه جای‌گذاری، حفظ و بازسازی ایمپلنت‌های دندانی هم داراي مهارت لازم و كافي هستند.
پروسه كار متخصص پریودنتیست چگونه است؟
پریودنتیست در جلسه اولي كه بيمار را ويزيت مي‌كند، معمولا تاریخچه پزشکی و دندانپزشکی او را به طور كامل بررسی خواهد كرد. مثلا از داروهای مصرفی بیمار یا سایر درمان‌ها يا بيماري‌هايي كه دارد و شرایطي که به هر نحوی ممکن است بر وضعیت پریودنتال بیمار تاثیر بگذارد.
پریودنتیست درواقع به معاینه لثه‌ها و گونه‌ها و همچنين به معاینه دندان‌هاي بيمار می‌پردازد تا اگر دنداني لق بود از آن آگاه شود. او از یک ابزار اندازه‌گیری کوچک به نام پروب استفاده می‌کند و آن را بین لثه‌ها و دندان قرار می‌دهد تا عمق فضای موجود (پاکت پریودنتال) را اندازه‌گیری کند. درضمن براي بررسی سلامت استخوان زیر لثه هم از رادیوگرافی استفاده می‌کند.
چه زماني نیاز به پریودنتیست داريم؟
بیماری لثه زماني شروع می‌شود که باکتری در امتداد خط دندان و بین دندان قرار می‌گیرد. در این مرحله، نشانه‌های کمی رخ می‌دهد. همان‌طور که این باکتری‌ها ضرب می‌شوند، سمومی تولید می‌کنند که باعث جدا شدن دندان ها یا احتمال از دست رفتن دندان‌ها بیشتر می شود. هنگامی که باکتری‌ها زیر خط سم به قسمت ریشه دندان حرکت می‌کنند، تنها با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان نمی‌توان آنها را حذف کرد. این مرحله پیشرفته بیماری لثه است هنگامی که از بین رفتن دندان می‌تواند رخ دهد.
علائم بسياري وجود دارد كه بدانيم چه زماني نياز است به پریودنتیست مراجعه كنيم. مثلا زماني كه لثه‌ها قرمز، متورم یا خونریزی می‌کنند، به‌خصوص هنگام مسواک زدن و نخ كشيدن كه این موارد اولین و رایج‌ترین نشانه‌هایی هستند که لثه‌ها تحت حمله باکتری‌های مضر قرار می‌گیرند. در اين بين حسي مانند تنفس بدبو یا طعم و مزه نارنجی در دهان خواهيم داشت. تولید باکتری‌ها می‌توانند باعث نفخ بد یا طعم ترش شوند که حتی پس از مسواک زدن هم دوباره به وجود مي آیند.
دندان‌ها از همگرایی طبیعی خود خارج و یا لق می‌شوند.
هنگام غذا خوردن درد خواهيم داشت ، به اين خاطر که باکتری باعث عفونت در اطراف ریشه دندان می‌شود و باعث درد در داخل و اطراف دندان می شود.
دندان‌ها حساس به درجه حرارت شدید هستند. به همین ترتیب، هنگامی که ریشه درگیر است و لثه‌ها به سمت ریشه تحلیل می‌روند، دندان‌ها می‌توانند به تغییرات دما بسیار حساس باشند.
طبق مطالعات عوامل بسيار متعددی است که به بیماری لثه کمک می‌کنند. سابقه خانوادگی بیماری‌های لثه‌ای هم مهم است.
در پايان لازم به يادآوري است كه بيماري‌هاي لثه عارضه مهم و خطرناكي است كه بهتر است حتما و در اسرع وقت به پریودنتیست مراجعه شود تا هر چه زودتر درمان شود. در ضمن بايد بگوييم كه اين بيماري هرچه زودتر مراجعه و درمان شود، هزينه كمتري هم خواهد داشت.
دکتر وحید عارفی
جراح و متخصص بیماری‌های لثه (پریودانتیکس)
آدرس: خیابان شریعتی- جنب حسینه ارشاد -کوچه ارشاد- پلاک 3- طبقه 2 -واحد 25
تلفن : 02122894246 – 02122894247
