به لرزش انگشت شست پرش عضلانی نیز گفته می شود. تکان خوردن انگشت شست همیشه هم مایه نگرانی نیست. برخی اوقات این عارضه فقط واکنش موقتی در برابر استرس یا یک انقباض عضلانی محسوب می شود. هنگام پرش شست ناشی از بیماری به طور معمول با علائم دیگری همراه است. به گزارش مدیکال نیوزتودی، در اینجا مواردی برای مراقبت و زمان مراجعه به پزشک توضیح داده می شود.
لرزش دست‌ها ،علت های مختلفی می تواند داشته باشد،می خواهیم علائم، درمان و پیشگیری ازاختلال لرزش های دست و انگشتان دست را بیابیم.
مدتی است که یکی از انگشتان دستم ( انگشت اشاره چپ ) خودکار شروع به لرزش می کند٫ شاید این مورد برای شما هم بارها اتفاق افتاده باشد و پس از مدتی هم خود به خود خوب شود! ولی من بر آن شدم تا به زبان ساده در این باره تحقیق کنم که واقعا چه دلیلی برای این لرزش ها وجود دارد و راه درمان آن چیست؟
1- آشنایی با بیماری و اختلالات دست
دست از لحاظ تعریف طبی از ناحیه مچ دست تا انتهای انگشتان است در صورتی که ممکن است در فرهنگ عامیانه دست را از ناحیه شانه تا دست حساب کنند.
در قسمت بیماری های شغلی٫ ما صدمات دست را از بیماری شغلی به این دلیل جدا می کنیم که بیماری ها و مشکلات مربوط به دست بیشترین حادثه های شغلی را تشکیل می دهند اما بیماری های شغلی دست یعنی ناراحتی هایی که در اثر کار کردن با دست بوجود می آید و ارتباطی به یک حادثه معین ندارد بیشتر مورد نظر ما است که درواقع دراثر انجام کارهای سنگین یا تکراری و طولانی مدت مجموعا باعث مشکلات و ناراحتی هایی در دست می شود که ما آن ها را به اسم بیماری های دست می شناسیم.
دست از نظر طبی از مچ به پایین است بیماری شغلی دست بر اثر حرکت های تکراری در ناحیه انگشتان و مچ دست و آرنج و انگشتان ایجاد می شود.
آناتومی دست
2- علل لرزش های دست و انگشتان دست چیست ؟
لرزش لرزش دست یا انگشتان دست در انسان از جمله مشکلاتی است که ممکن است انسان را در هر سنی گرفتار کند، لرزش دست‌ها هنگام عصبانیت ، اضطراب و خستگی بیش از حد، ورزش‌های پراسترس و کار زیاد روزمره از موارد شایعی است که در اکثر بیماران مراجعه کننده به پزشکان به چشم می‌خورد.
لرزش دست می‌تواند در اثر بیماری‌های عمومی مثل سوءتغذیه یا ضعف عمومی باشد یا در اثر مشکلات غددی مثل پرکاری تیروئید رخ دهد که لرزش و تعریق دست‌ها از علائم آن است.
معمولا منشأ لرزش انگشتان دست با سیستم عصبی در ارتباط است و علل مختلفی دارد از جمله بیماری های تروئید مثل داشتن گواتر و یا بیماری عصبی که می تواند لرزش ایجاد کند که در صورت ادامه دار بودن حتما باید توسط پزشک متخصص بررسی شود.
همچنین لرزش دست می‌تواند جنبه خانوادگی داشته باشد که این نوع لرزش در سنین پایین‌تر شروع شده و در شرایط خستگی و استرس بیشتر می‌شود و با دارودرمانی مناسب قابل کنترل است.
این افراد معمولا زمانی که چیزی دست می گیرند لرزش بیشتر می شود و این لرزش نسبتا ریز با حرکات دامنه ای خیلی کوچک است که با حالاتی شبیه عصبانیت، خستگی، شب بیداری و مصرف مواد کافئین دار این لزرزش معمولا بیشتر می شود.
برخی افراد عادت دارند برای رفع خستگی به انگشتان دستان خود فشار وارد کنند یا انگشتان را پیچ دهند که موجب بروز صداهایی در ناحیه مفاصل می‌شود و به اصطلاح قولنج آن می‌شکند ! و طرف برای مدت کوتاهی احساس رفع خستگی در انگشتان خود می کند.
این حرکت در دراز مدت به مفاصل انگشتان آسیب می رساند و در آینده می تواند یکی از علل لرزش دست و انشگتان یا بیماری جدی به نام پارکینسون شود.
لرزش دست
بررسی‌های جدید نشان می‌دهند، هنگامی که ماهیچه‌ها و اندام‌های بدن خشک باشند ماهیچه‌های دست دچار نوعی انقباض می‌شوند که این انقباض باعث لرزش دست‌ها می‌شود.
3- چه موقعی باید لرزش دست را جدی گرفت؟
در مواردی که لرزش دست در سنین پایین‌تر شروع شود یا با علائم دیگری همراه باشد، یا در طول زمان بیشتر شده و در واقع پیشرفت کند، باید جدی گرفته شود.
در بیماری‌های ارثی یا اکتسابی مانند بیماری‌های تحلیل برنده مغز مثل MS یا بیماری‌های مخچه‌ای یا پارکینسون این نوع لرزش‌ها دیده می‌شود. نوعی از لرزش دست که هم درمیانسالی و هم کهنسالی دیده می‌شود انواع بیماری پارکینسون است که این بیماری به علت کم شدن رنگدانه‌های غدد قاعده‌ای مغز می‌باشد و همراه با کندی حرکات بدن، سفتی و خشکی اندام‌ها بوده و به لحاظ ماهیت پیشرونده آن باید تحت درمان متخصص مربوط قرار بگیرد.
لرزش دست و انگشتان دست
بیماری MS و انواع تعادلی آن نیز می‌تواند با علامت لرزش دست و عدم تعادل خود را نشان دهد که این جزو علائم هشداردهنده یک بیماری جدی است. آلودگی هوا، مسمومیت با فلزات سنگین از جمله سرب و کبالت نیز می‌تواند موجب لرزش دست در سنین پایین‌تر شود.
مصرف موادمخدر و ترکیبات آمفتامین و داروهای روان‌گردان و استفاده بی‌رویه داروهای اعصاب که به طور خوددرمانی صورت می‌گیرد هم می‌تواند عامل لرزش دست شود.
4- روش های پیشگیری و درمان لرزش ها انگشتان دست ؟
رفع خستگی انگشتان دست
وقتی خستگی عضلات بوجود بیاید کشیدگی آن عضله و ماساژ دادن عضلات برای پیشگیری از بروز بیماری ها مفید است
برای اینکه گردش خون محل عضله را بیشتر می کند و برای رفع مواد سمی که دراثر فعالیت زیاد عضله ای ایجاد می شود ماساژ دادن خیلی خوب است
اما خود انگشتان که خسته می شود به علت اینکه زمان طولانی در یک وضعیت قرار می گیرد کشیدگی آن اگر با نرمش همراه باشد و هدف آن فقط نرم کردن بندها و رفع خستگی باشد اشکالی ندارد و اگر اصرار اصطلاحا بر شکستن بندها باشد که با صدا همراه باشد روش مناسبی نیست و عوارض خواهد داشت.
نرمش و ورزش دست
نتایج مطالعات نشان می‌دهند که با “ماساژ دست‌ها” و ورزش‌هایی که با دست و پا زیاد در ارتباط باشد و با مصرف “میوه و سبزیجات” فراوان می‌توان لرزش دست را از بین برد.
شنا کردن ٫ یکی از ورزش های که عضلات بدن را شاداب می کند شنا کردن است. سعی کنید الان که فصل شنا کردن است بیشتر از این ورزش سالم و شاداب استفاده کنید.
مصرف بی‌رویه الکل در جوامع غربی و بیخوابی و شب زنده‌داری نیز یکی از علل ایجادکننده لرزش دست است.
بنابراین برای پیشگیری از این عارضه باید از نظر تغذیه، به مصرف سبزی، میوه‌ها و پروتئین به طور مناسب توجه کرده و از مصرف قهوه و چای بی‌رویه و محرک‌های مغزی، داروهای روان‌گردان و خواب‌آور به صورت خوددرمانی پرهیز کرد. همچنین در زمان آلودگی هوا باید از خروج غیرضروری از منزل اجتناب ورزید.
علت پرش انگشت شست و چگونگی درمان آن
مواد مغذی
لرزش اساسی به عنوان یک بیماری ارثی باعث تکان خوردن و لرزش دست ها می شود. اگر یکی از والدین دارای جهش ژنی باشد که باعث رعشه می شود، احتمال زیادی برای ابتلا به این بیماری در فرزندان این خانواده وجود دارد. لرزش در هر سنی رخ می دهد، اما بیشتر در افراد مسن شایع است.
این لرزش به طور معمول در حرکاتی مانند نوشتن یا غذا خوردن ظاهر می شود. لرزش ممکن است هنگام خستگی، استرس یا گرسنگی یا پس از مصرف کافئین تشدید شود.
آسیب حرکتی مکرر
تکرار مکرر یک حرکت مانند انجام یک بازی ویدیویی یا تایپ کردن روی صفحه کلید می تواند به ماهیچه ها، اعصاب، تاندون ها و رباط های دست آسیب برساند. آسیب های حرکتی مکرر در افرادی که روی خطوط مونتاژ کار می کنند یا از تجهیزات ارتعاشی استفاده می کنند امری شایع است. علائم دیگر آسیب حرکتی مکرر عبارتند از:
درد
بی حسی یا سوزن سوزن شدن
ورم
ضعف
مشکل در حرکت
در صورت تکرار حرکت به صورت مداوم ممکن است در نهایت عملکرد انگشت یا شست آسیب دیده از بین برود.
استرس
لرزش ممکن است نشانه استرس زیاد باشد. احساسات شدید می تواند بدن را متشنج کرده یا احساس بیقراری ایجاد کند. استرس می تواند شرایط لرزش مانند لرزش اساسی را بدتر کند و باعث اسپاسم های مکرر عضلانی به نام تیک شود که شبیه حرکت های تکان دهنده است، همچنین می تواند باعث:
تحریک پذیری یا ناراحتی
خستگی
معده درد
سردرد
مشکل خواب
مشکل در تمرکز
اضطراب
هنگام بروز اضطراب بدن وارد حالت جنگ یا گریز می شود. مغز باعث ترشح هورمون های استرس مانند آدرنالین می شود. این هورمون ها ضمن افزایش ضربان قلب و تنفس مغز را در برابر تهدید قریب الوقوع هوشیارتر می کند.
علاوه بر این، هورمون های استرس می توانند شما را متزلزل و عصبی کنند. حتی ممکن است متوجه شوید انگشت شست یا سایر قسمت های بدن دچار لرزش می شود، همچنین اضطراب می تواند علائمی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
تعریق یا لرز
تپش قلب
حالت تهوع
سرگیجه
تنفس ناهموار
احساس خطر قریب الوقوع
ضعف کلی
خستگی
کمبود خواب بیش از ایجاد خستگی و بی حسی است و می تواند باعث لرزش شود. خواب تأثیر مستقیمی بر سیستم عصبی شما دارد. میزان خواب بر آزاد سازی مواد شیمیایی دخیل در حرکت تاثیر می گذارد. تحقیقات متعدد نشان می دهند کمبود شدید خواب باعث لرزش دست ها می شود. لرزش می تواند آنقدر شدید باشد که انجام کارهای نیازمند به حرکات دقیق را سخت کند، همچنین می تواند منجر به بروز موارد زیر شود:
مشکلات مربوط به حافظه
مشکل در تمرکز
بدخلقی یا تحریک پذیری
رفلکس های کند شده
سردرد
سرگیجه
از دست دادن هماهنگی
ضعف کلی
توانایی ضعیف در تصمیم گیری
کافئین و سایر محرک ها
نوشیدن یک فنجان قهوه صبح شما را از خواب بیدار کرده و احساس هوشیاری بیشتری ایجاد می کند، اما نوشیدن قهوه زیاد هم می تواند باعث تزلزل شود که لرزش ناشی از اثر محرک کافئین است. هر فنجان قهوه حاوی حدود 100 میلی گرم کافئین است.
مقدار توصیه شده کافئین روزانه 400 میلی گرم حدود سه یا چهار فنجان قهوه است. نوشیدن بیش از چهار فنجان قهوه یا سایر نوشیدنی های کافئین دار در روز می تواند شما را عصبی کند، همچنین لرزش می تواند عارضه جانبی مصرف داروهای محرک به نام آمفتامین باشد. این داروها برای درمان بیماری هایی مانند اختلال بیش فعالی و نقص توجه استفاده می شود و به کاهش وزن نیز کمک می کند.
سایر محرک ها مانند کوکائین و مت آمفتامین هستند که به طور غیرقانونی فروخته می شوند. علائم مصرف زیاد کافئین یا محرک عبارتند از:
بی قراری
بیخوابی
ضربان سریع قلب
سرگیجه
تعریق
دارو
لرزش یا پرش دست یا سایر قسمت های بدن می تواند از عوارض جانبی مصرف داروها باشد. برخی از داروها با اثرات خود بر سیستم عصبی و ماهیچه ها باعث لرزش می شوند. داروهایی که باعث ایجاد لرزش به عنوان یک عارضه جانبی می شوند عبارتند از:
داروهای ضد روان پریشی به نام نورولپتیک
داروهای گشاد کننده برونش آسم
داروهای ضدافسردگی مانند بازدارنده بازجذب سروتونین
داروهای اختلال دوقطبی مانند لیتیوم
داروهای رفلاکس مانند متوکلوپرامید
کورتیکواستروئیدها
داروهای کاهش وزن
داروهای تیروئید (در صورت مصرف بیش از حد)
داروهای تشنجی مانند والپروات سدیم (دپاکوت) و والپروئیک اسید (دپاکین)
با قطع مصرف دارو لرزش باید متوقف شود. با این وجود نباید داروهای تجویز شده را بدون تایید پزشک متوقف کنید. اگر تصور می کنید لرزش یا پرش دست ناشی از مصرف دارو است با پزشک خود صحبت کنید. وی می تواند داروی دیگری جایگزین داروی فعلی شما کند.
سندروم تونل کارپال
در وسط مچ هر دست یک تونل باریک وجود دارد که توسط بافت همبند و استخوان احاطه شده است که کارپال نامیده می شود. عصب میانی از این گذرگاه عبور و احساس را برای دست ایجاد می کند، همچنین برخی از ماهیچه های دست را کنترل می کند.
تکرار مکرر حرکات دست و مچ می تواند باعث تورم بافت های اطراف تونل کارپال شود. این تورم بر عصب میانی فشار وارد می کند. علائم سندروم تونل کارپال شامل ضعف، بی حسی و سوزن سوزن شدن انگشتان یا دست است.
بیماری پارکینسون
پارکینسون به عنوان یک بیماری مغزی در اثر آسیب به سلول های عصبی تولید کننده ماده شیمیایی دوپامین ایجاد می شود. دوپامین به حفظ صاف و هماهنگ حرکات کمک می کند. کمبود دوپامین باعث بروز علائم کلاسیک پارکینسون مانند لرزش دست ها، بازوها، پاها یا سر در حال استراحت بدن می شود. علائم دیگر عبارتند از:
سفتی بازوها و پاها
کند شدن راه رفتن و سایر حرکات
ضعف هماهنگی
اختلال در تعادل
مشکل در جویدن و بلع
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک که با نام لو گهریگ نیز شناخته می شود به سلول های عصبی کنترل کننده حرکت (نورون های حرکتی) آسیب می رساند. نورون های حرکتی به طور معمول برای تسهیل حرکت، پیام هایی از مغز به عضلات می فرستند. در لو گهریگ ین پیام ها نمی توانند منتقل شوند.
با گذشت زمان ماهیچه ها ضعیف شده و به دلیل عدم استفاده از بین می روند (آتروفی). با ضعیف شدن ماهیچه ها استفاده از آنها سخت تر می شود. تلاش برای بلند کردن بازو می تواند باعث پرش ماهیچه ها شود که شبیه لرزش است. سایر علائم اسکلروز جانبی آمیوتروفیک عبارتند از:
ماهیچه های ضعیف
ماهیچه های سفت
گرفتگی عضلات
لکنت زبان
مشکل در جویدن و بلع
مشکل در حرکات کوچک مانند نوشتن یا بستن دکمه های پیراهن
مشکل در تنفس
گزینه های درمانی
برخی لرزش ها ضمن موقتی بودن به درمان نیازی ندارند. در صورت تداوم لرزش ممکن است به علت زمینه ای مرتبط باشد. در این مورد، درمان بستگی به شرایط ایجاد کننده لرزش دارد. پزشک ممکن است توصیه کند:
تکنیک های مدیریت استرس. مدیتیشن، تنفس عمیق و آرامش پیشرونده عضلات می تواند به کنترل لرزش ناشی از استرس و اضطراب کمک کند.
اجتناب از محرک ها. اگر کافئین باعث لرزش می شود باید مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی آن مانند قهوه، چای، نوشابه و شکلات را محدود یا به طور کامل حذف کنید.
ماساژ. ماساژ می تواند استرس را از بین ببرد، همچنین تحقیقات نشان می دهند به درمان لرزش ناشی از لرزش اساسی نیز کمک می کند.
کشش. کشش به رفع سفتی ماهیچه ها و جلوگیری از اسپاسم آنها کمک می کند.
دارو. درمان شرایطی که باعث لرزش می شود یا مصرف دارویی مانند داروی ضد تشنج، مسدود کننده بتا یا آرامبخش گاهی لرزش را آرام می کند.
عمل جراحي. یک نوع جراحی به نام تحریک عمقی مغزی می تواند لرزش ناشی از رعشه اساسی را درمان کند.
زمان مراجعه به پزشک
لرزش گاه به گاه به احتمال زیاد دلیلی برای نگرانی نیست. در صورت لرزش باید به پزشک مراجعه کنید:
بعد از چند هفته از بین نمی رود
ثابت است
توانایی شما در نوشتن یا انجام سایر فعالیت های روزمره را مختل می کند
همچنین در صورت بروز هر یک از علائم زیر همراه با لرزش باید به پزشک مراجعه کنید:
درد یا ضعف در دست یا مچ دست
افتادن یا انداختن چیزها
لکنت زبان
مشکل در ایستادن یا راه رفتن
از دست دادن تعادل
مشکل در تنفس
سرگیجه
غش کردن
مترجم: الهه زارعی
ممنون.مربوط به کدام دکتر میشه ؟