آندومتر؛ بررسی ضخامت نرمال آندومتر

مجرایی که با آن ادرار می کنید آندومتر نام دارد. در آزمایشات سونوگرافی و یا MRI، اندومتری بوسیله خطی تیره در صفحه مشاهده می شود. این خط گاهی تحت عنوان نوار رحم نامیده می شود. این خط به بیماری خاص یا تشخیص آن در بدن اشاره ندارد، بلکـه می توان آن را به عنوان عضو معمول بدن در نظر گرفت. در این مقاله از بخش سلامت زنان دکتر سلام به بررسی نوار آندومتر خواهیم پرداخت و تفاوت های ویژه آن را با سلول های آندومتر مورد تحلیل و بررسی قرار می دهیم. با ما همراه باشید.

تفاوت سلول های آندومتر و نوار آندومتر

سلول های آندومتر در سایر نقاط بدن به عنوان نشانه ای از اندومتریوز (اختلالی که در آن بافتهای رحم از آن خارجی می شوند) ظاهر می شوند، اما نوار آندومتر به طور خاص به بافت اندومتری در رحم اشاره دارد.

به مرور زمان، با گذشت سن و ایجاد تغییرات در نواحی تناسلی، این بافت نیز دستخوش تغییراتی خواهد شد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این تغییرات، علائم و زمان مراجعه به پزشک ادامه این نوشته را از دست ندهید.

نوار آندومتر معمولا به چه صورت است؟

اگر در سن باروری هستید، شکل کلی نوار آندومتر بستگی به این دارد که شما در کجای چرخه و دوره قاعدگی قرار دارید.

قاعدگی یا مرحله اولیه تکثیر

روزهای قاعدگی و بلافاصله بعد از آن را دوره قاعدگی یا مرحله اولیه تکثیر می نامیم. در این روزها، نوار آندومتر بسیار نازک به نظر می رسد؛ درست مثل یک خط مستقیم.

مرحلۀ تکثیر اخیر(پایانی)

در ادامه بافت اندومتری شما ضخیم تر خواهد شد. در مرحله تکثیر پایانی، خطوط ممکن است به حالت لایه لایه ای به نظر برسند که خط تیره ای از وسط آن عبور کرده است. این مرحله پس از تخمک گذاری به پایان می رسد.

مرحله ترشح

آن قسمت از چرخه قاعدگی که بین زمان تخمک گذاری و آغاز قاعدگی قرار دارد، مرحله ترشح نامیده می شود. در این روزها، اندومتری در ضخیم ترین حالت ممکن قرار دارد. نوار آندومتر مایع اطرافش را جمع می کند؛ به نحوی که در سونوگرافی، به نظر می رسد که این دو تراکم و رنگ مشابهی دارند.

ضخامت این نوار باید چقدر باشد؟

ضخامت این نوار به این بستگی دارد که شما در کدام مرحله از زندگی قرار دارید.

اطفال

قبل از بلوغ نوار آندومتری ، در تمام طول ماه مثل یک خط نازک است. در بعضی موارد، ممکن است هنوز در سونوگرافی قابل تشخیص نباشد.

پیش از یائسگی

برای زنانی که در سن باروری قرار دارند، نوار آندومتری با توجه به چرخه قاعدگی ضخیم و نازک می شود. نوار می تواند هر جایی در بازه ی کمتر از 1 میلیمتر تا اندکی بیشتر از 16 میلی متر باشد. در مجموع همه چیز بستگی این دارد که شما در هنگام اندازه گیری ضخامت این نوار، کجای دوران قاعدگی قرار دارید.

میانگین این ضخامت ها ​​به شرح زیر است:

• در طول قاعدگی: 2 تا 4 میلیمتر
• مرحله اولیه تکثیر: 5 تا 7 میلیمتر
• مرحلۀ تکثیر پایانی: تا 11 میلیمتر
• مرحله ترشح: تا 16 میلی متر

بارداری

هنگامی بارداری، یک تخمک بارور شده در حالی که در ضخیم ترین حالت ممکن قرار دارد، به آندومتر وارد می شود. آزمایشات تصویری انجام شده در دوران بارداری ممکن است یک نوار آندومتر به ضخامت 2 میلیمتر یا بیشتر را نشان دهد.

در بارداری عادی، نوار آندومتر به خانه ای برای جنین در حال رشد تبدیل خواهد شد. این نوار در نهایت توسط کیسه حاملگی و جفت به مرور پوشانده می شود.

بعد از زایمان

نوار آندومتر پس از زایمان ضخیم تر از حد معمول است. این به این دلیل است که لخته های خون و بافت های قدیمی می توانند پس از زایمان بیشتر باقی بمانند.

این بقایا در 24 درصد موارد، پس از حاملگی رویت می شوند. همچنین باید بدانید بعد از سزارین نیز این بقایا معمولا قابل مشاهده هستند.

زمانی که چرخه ی قاعدگی شما به حالت عادی خود باز می گردد، روند عادی ضخیم و نازک شدن نوار آندومتر شما نیز شرایط عادی خود را پیدا می کند.

پس از یائسگی

ضخامت آندومتر پس از رسیدن به یائسگی، به حالت موازنه در می آید. اگر نزدیک یائسه شدن هستید ولی گاه به گاه خونریزی واژینال نیز دارید، متوسط ضخامت نوار آندومتر کمتر از 5 میلی متر می باشد.

اما اگر دیگر خونریزی واژینال نداشته باشید، متوسط ضخامت نوار ​​بین 8 تا 11 میلیمترخواهد بود. نوار آندومتر 11 میلیمتری یا بیشتر در مرحله پس از یائسگی را به عنوان یک نوار ضخیم می شناسیم.

چه چیزی باعث ضخامت غیرطبیعی نوار آندومتر می شود؟

به استثنای مواردی که علائم غیر طبیعی را مشاهده نمی کنید، بافت آندومتری ضخیم به خودیِ خود جای نگرانی ندارد. در برخی موارد یک نوار آندومتر ضخیم ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

پولیپ ها

پولیپ آندومتر، از اختلالات بافتیِ رحم است. این پولیپ ها باعث می شود آندومتری در سونوگرافی ضخیم تر به نظر بیاید. در بیشتر موارد، این پولیپ ها خوش خیم هستند در موارد بسیار نادر، پولیپ آندومتر می تواند بدخیم شود.

فیبروئید رشته ایِ رحم

فیبروئید های رحم می توانند به آندومتری متصل شده و آن را ضخیم تر سازند. این فیبروئید ها بسیار شایع هستند؛ به حدی که 80 درصد از زنان آن را تا قبل از 50 سالگی تجربه می کنند.

استفاده از تاموکسیفن

تاموکسیفن (Nolvadex) یکی از داروهای مصرفی برای درمان سرطان پستان است. عوارض جانبی رایج این دارو عبارتند از:

• یائسگی زودرس
• تغییر در روند ضخیم و نازک شدن اندومتری

هایپرپلازی اندومتر

هایپرپلازی اندومتر زمانی اتفاق می افتد که غدد آندومتر باعث رشد سریع تر بافت می شود. این موضوع در زنان مبتلا به یائسگی شایع تر است. در برخی موارد، هایپرپلازی آندومتری می تواند بدخیم شود.

سرطان آندومتری

به گفته انجمن سرطان آمریکا، تقریبا تمام سرطان های رحم از سلول های اندومتر شروع می شوند. داشتن اندومتری که به شکل غیر معمول ضخیم باشد، می تواند نشانه اولیه سرطان باشد. علائم دیگر شامل خونریزی شدید، مکرر یا غیرمعمول، ترشحات نامنظم بعد از یائسگی و درد کمر یا لگن است.

چه چیزی باعث نازکی غیر طبیعی بافت می شود؟

به استثنای مواردی که نشانه های غیر معمول مشاهده می کنید، بافت اندومتری ضخیم به طور کلی علت نگرانی نیست. در بعضی موارد نوار نازک اندومتری ممکن است نشانه ای از موارد زیر باشد:

• یائسگی
• اندومتریوم ضخیم و نازک شدن عادی خود را در طول دوران یائسگی و پس از آن متوقف می کند.

آتروفی

سطح پایین استروژن می تواند منجر به ایجاد شرایطی شود که به آن آتروفی اندومتری گفته می شود. در اکثر موارد، این موضوع به شروع یائسگی مربوط می شود. عدم تعادل در هورمون ها، اختلالات خورد و خوراک و شرایط ایمنی بدن نیز می تواند منجر به آتروفی در زنان جوان شود. هنگامی که بدن شما دارای سطح استروژن کم است، ممکن است بافت اندومتری از ضخامت کافی برای رشد و بارور شدن تخمک برخوردار نباشد.

علائم مربوط به اختلال در بافت های رحم چیست؟

هنگامی که سلول های اندومتر به شکل غیرطبیعی رشد می کنند، علائم دیگر نیز ممکن است در ادامه به وجود بیایند.

اگر نوار آندومتر ضخیم تر از حالت عادی باشد، این علائم ممکن است مشاهده شوند:

• خونریزی پیش بینی نشده بین دوره های قاعدگی
• قاعدگی های بسیار دردناک
• مشکل باردار شدن
• چرخه های قاعدگی که کمتر از 24 روز یا بیشتر از 38 روز است.
• خونریزی شدید در قاعدگی

اگر اندومتری شما نازک تر از حد طبیعی باشد، علائم مربوط می تواند مشابه با علائم بافت ضخیم باشد. علاوه بر آتها ممکن است علائم زیر را نیز تجربه کنید:

• پریود نشدن در بعضی از دفعات و یا اینکه فرد کلا پریود نمی شود
• درد لگن در زمان های مختلف در هر ماه
• درد در رابطه جنسی

اگر در معرض هر کدام از این علائم هستید، پزشک خود را در جریان بگذارید. پزشک ممکن است سونوگرافی یا سایر آزمایش های تشخیصی را برای تشخیص علت تجویز کند.

با پزشک خود صحبت کنید

حتما سؤالات خود را درباره سلامت باروری از پزشکتان بپرسید. پزشک شما می تواند تاریخچه پزشکی شما را بررسی کرده و آنچه که برای شما طبیعی و نرمال است را به شما بگوید.

اگر علائم غیر طبیعی را مشاهده کردید، حتما با پزشک متخصص زنان خود مشورت کنید و  تا هنگام آزمایشات سالانه خود صبر نکنید. انجام این کار می تواند هر گونه درمان لازم را به تاخیر بیندازد. دکتر سلام پیشنهاد می کند مقاله ضخامت دیواره رحم و علت نازک شدن آن را نیز مطالعه کنید.