با دستگاه TENS آشنایی دارید؟ درد زایمان، یک تجربه دردناک و غافلگیر کننده است. خوشبختانه، پزشکی مدرن توانسته چندین راه حل برای مقابله با دردی که شما باید در طول زایمان تحمل کنید، ارائه کند. یکی از ابزاری که برای تسکین درد مورد استفاده قرار می گیرد، دستگاه TENS است که یک روش غیر دارویی می باشد و بسیاری از زنان باردار، ترجیح می دهند از آن استفاده کنند. در این مقاله از بخش زنان و زایمان دکتر سلام به بررسی استفاده از دستگاه TENS در کاهش درد زایمان طبیعی خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
دستگاه TENS چیست؟
TENS مخفف عبارت تحریک عصبی برقی پوست می باشد که یک دستگاه تسکین دهنده درد است که در اوایل دوره بارداری مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه غیر مهاجم بوده و فاقد هرگونه ماده دارویی است و قابل حمل می باشد که در دهه 1970 در اسکاندیناوی معرفی شد. این دستگاه با دست و با باتری کار می کند و دارای چهار الکترود می باشد که توسط سیم، به پشت شما متصل می شوند. دستگاه TENS برای تسکین درد زایمان استفاده می شود. همچنین برای تسکین درد آرتریت، درد زانو، درد گردن، درد دوره قاعدگی و آسیب های ورزشی نیز استفاده می شود.
دستگاه TENS چگونه کار می کند؟
این دستگاه، جریان الکتریکی کم ولتاژی را به اعصاب می فرستد، که از طریق پد هایی که به پشت شما چسبیده اند، عبور کرده و به نخاع و مغز می رسند و موجب سوزن سوزن شدن پوست می شود. اندازه پالس های الکتریکی را می توان به صورت دستی و بر اساس شدت درد کنترل کرد. شما می توانید دکمه کنترل کننده را نگه دارید یا آن را به لباس خود متصل کنید تا قدرت پالس ها را در طول کار، تنظیم کنید.
این که آیا دستگاه TENS به تسکین درد کمک می کند یا نه، و یا فقط حواس زنان را از توجه به درد، پرت می کند، هنوز شناخته شده نیست. با این حال، پالس های الکتریکی باعث تحریک اعصاب در نخاع می شوند تا مانع از انتقال درد شوند. همچنین ممکن است باعث آزاد شدن اندورفین ها شوند که مواد ضد درد طبیعی هستند که توسط بدن تولید می شوند.
اگر چه کار با این دستگاه به نظر ساده می رسد، ولی باید دستورالعمل های آن را به درستی دنبال کنید تا کارآیی خوبی داشته باشد.
چگونه از این دستگاه استفاده کنیم؟
شما می توانید به صورت دستی و با پیروی از دستورالعمل های دستگاه TENS ، کار با این دستگاه را شروع کنید. دستورالعمل ها معمولا شامل موارد زیر می باشند:
- دستگاه را باید قبل از اینکه پد های آن را روی پشت خود قرار می دهید، خاموش کنید. برای چسباندن پدها، از فرد همراه خود و یا از ماما، کمک بگیرید.
- دو عدد از چهار عدد پد را هم سطح بند سوتین (پستان بند) خود و در دو طرف ستون فقرات (2.5 سانتی متر یا 1 اینچ) قرار دهید.
- دو پد باقی مانده را در پشت کمر خود قرار دهید.
- دستگاه را روشن کنید و کمترین میزان جریان را از روی دستگاه کنترل، انتخاب کنید. به تدریج میزان جریان را زیاد کنید تا زمانی که درد شما کمتر شده و یا انقباضات قوی تر شوند.
- در صورتی که حس می کنید درد را تحت کنترل گرفته اید و دستگاه TENS به طور موثری کار می کند، به کار خود ادامه دهید.
مدتی زمان لازم خواهد بود تا اثرات دستگاه را احساس کنید، زیرا بدن برای تولید اندروفین به زمان بیشتری نیاز دارد تا به دستگاه، واکنش نشان دهد. بنابراین، اگر پس از شروع کار با دستگاه، هیچ احساس بهبودی نداشتید، نگران نباشید. مقداری زمان لازم می باشد.
اگر فکر می کنید که پد ها، چسبندگی خود را از دست داده اند، چند قطره ژل را بر روی پدها بزنید و به پشت خود بچسبانید. با این کار، پدها، محکمتر بر روی پشتتان قرار می گیرند و کارآیی بهتری دارند.
مزایای استفاده از دستگاه TENS چیست؟
- از این دستگاه به صورت دستی میتوان استفاده کرد و کار کردن با آن آسان است.
- از این دستگاه در حالت حرکت نیز می توانید استفاده کنید.
- اثرات جانبی طولانی مدتی ندارد.
- به شما در کنترل کردن درد ناشی از انقباضات، کمک می کند.
- استفاده از این دستگاه باعث کاهش مصرف پتیدین یا اکسید نیتروژن (گاز) در هنگام زایمان می شود و درد را تسکین می دهد.
- این دستگاه برای ضعف و ناتوانی لگن و سفت شدن گردن و شانه مورد استفاده قرار می گیرد.
- به طور موثری برای مراحل اول و دوم زایمان، استفاده می شود.
- در کاهش درد بعد از تولد، موثر است.
- استفاده از این دستگاه ، یک خواب خوب بعد از زایمان را به همراه دارد.
- هر چقدر بخواهید می توانید از آن استفاده کنید و یا آن را بردارید و یا در صورت نیاز، دوباره بر پشت خود ببندید.
- باعث خواب آلودگی مادر و کودک نمی شود.
- در کنار سایر روش های تسکین درد نیز می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
- برای استفاده از آن به شخص ثالثی نیاز ندارید.
- برای زایمان در خانه نیز استفاده می شود.
معایب این دستگاه چیست؟
- در صورت شل شدن پدها، ممکن است به کمک کسی برای محکم کردنشان نیاز داشته باشید
- برای مشاهده ضربان قلب جنین، باید از پشت خود آن را جدا کنید.
- ممکن است فقط در اوایل مرحله زایمان، باعث تسکین درد شود.
- استفاده از آن ، برای زایمان در آب توصیه نمی شود.
- با وجود پدها، ماساژ پشت در زمان زایمان، خوشایند نیست.
چه زمانی نباید از دستگاه TENS استفاده کنید؟
در صورت داشتن هر یک از شرایط زیر، از دستگاه TENS نباید استفاده کنید:
- باردار هستید اما درد زایمان ندارید.
- در حال دوش گرفتن یا شنا در استخر های مخصوص زایمان
- داشتن صرع
- وجود زخم در نواحی که نیاز به گذاشتن پد می باشد
- در صورت داشتن مشكل قلبی يا اگر از يك دستگاه تولید ضربان قلب استفاده می کنید
اگر احساس می کنید که درد، درد زایمان نیست، از این دستگاه استفاده نکنید و با یک پزشک یا ماما ملاقات داشته باشید.
چگونه می توانید این دستگاه را تهیه کنید؟
ممکن است تمام بیمارستان ها دستگاه TENS را در اختیار نداشته باشند. در چنین مواردی و در صورت نیاز، باید یکی از این دستگاه ها را کرایه کرده و یا قرض بگیرید و یا یکی بخرید. این دستگاه ها معمولا در مراکزی که زایمان انجام می شود و یا در واحدهای تحت پوشش مامایی که از دستگاه TENS استفاده می کنند، وجود دارد.
اگر می خواهید یکی از این دستگاه ها را خریداری کنید، گزینه های فروش آنلاین را بررسی کنید و قبل از انتخاب، آنها را ببینید. در صورت خرید یا کرایه دستگاه، همیشه دستگاهی را انتخاب کنید، که پد های ضد آلرژیک داشته باشد، به ویژه اگر پوست حساسی دارید.
برخی توصیه های دیگر
- در کلاس های مخصوص زایمان شرکت کنید و یا اینکه در مورد استفاده از این دستگاه از ماما، سوالاتی را بپرسید. سوالاتی نظیر اینکه این دستگاه چگونه کار می کند و چگونه باید در طول زایمان از آن استفاده کرد.
- هر سه ساعت یک بار پدها را از پشت خود بردارید و مقداری ژل را روی نواحی که پد را گذاشته اید بزنید تا از محکم بودن پدها در محل خودشان مطمئن باشید تا به خوبی با پوست در تماس باشند.
- زمانی که از این دستگاه استفاده می کنید، برای اینکه تاثیر بهتری داشته باشد، موبایل خودتان را دور نگه دارید.
چه اقدامات احتیاطی لازم است که انجام دهید؟
در اینجا برخی از اقدامات احتیاطی استاندارد را که باید هنگام استفاده از دستگاه TENS در دوران بارداری انجام دهید، ذکر می کنیم:
- از این دستگاه نباید قبل از هفته 37 بارداری استفاده شود مگر با توصیه پزشک
- در صورت داشتن هر گونه ایمپلنت الکتریکی از قبیل دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب یا هر نوع فلز دیگری، از دستگاه TENS استفاده نکنید و با پزشک خود در این زمینه مشورت کنید.
- در مورد داشتن مشکل قلبی یا صرع، با پزشک خود درباره بی خطر بودن استفاده از دستگاه TENS صحبت کنید.
- قبل از گذاشتن یا برداشتن پد ها از بدن خود، همیشه دستگاه را خاموش کنید.
- به دلیل اینکه این دستگاه ممکن است برای همه مناسب نباشد، قبل از این که از دستگاه استفاده کنید، با یک شخص متخصص، مشورت کنید و از نظراتش بهره مند شوید.
آیا در زمان استفاده از دستگاه TENS ، می توانید از تکنیک بیهوشی اپیدورال استفاده کنید؟
اگر با تشخیص پزشک، به این نوع بیهوشی نیاز داشته باشید، حتی در صورت استفاده از این دستگاه می توانید تزریق اپیدورال را انجام دهید. با این حال، قبل از تزریق اپیدورال، الکترودها از بدن شما جدا خواهند کرد.
دستگاه TENS وسیله ای برای تسکین درد می باشد و از این دستگاه الکتریکی می توانید با خیال راحت استفاده کنید. بنابراین با متخصصان و پزشکان درباره چگونگی استفاده بی خطر از آن قبل از زایمان، صحبت کنید. در صورتی که پزشک یا ماما، تشخیص دادند که این دستگاه برای شما مناسب نمی باشد، از آن استفاده نکنید. همیشه گزینه هایی برای تسکین درد وجود دارند.