در مورد کلستاز بارداری چقدر اطلاعات دارید؟ آیا تا به حال خارش پوست در بارداری را تجربه کرده اید؟ این کاملا طبیعی و شایع است که در زمان بزرگ شدن شکم – و دیگر بخش‌های بدن- زنان باردار نوعی خارش را تجربه کنند – اما همه خارش ها مانند هم نیستند. بنابراین داشتن مقداری خارش در این دوران کاملا عادی است ولی اگر خارش غیر قابل تحمل و شدید باشد، احتمالا شما به کلستاز بارداری دچار شده اید. در این مقاله از بخش زنان و زایمان دکتر سلام به بررسی علائم و راه های درمان کلستاز بارداری خواهیم پرداخت.
کلستاز بارداری چیست؟
نانسی کنت، دستیار پزشک نوزاد و مادران در بیمارستان زنان و درمان زنان، توضیح می دهد که کلستاز بارداری یک اختلال کبدی خاص در دوران بارداری است. این شرایط نادر تنها در ۰.۱ تا ۲ درصد از زنان باردار در سراسر جهان رخ می دهد. این بیماری به طور معمول در اواخر دوران بارداری توسعه می یابد، اما در موارد نادر، در طول سه ماهه اول نیز می تواند وجود داشته باشد. در زنان مستعد به لحاظ ژنتیکی، افزایش هورمون در دوران بارداری مشکلی را ایجاد می کند که در آن اسید صفرا از کبد به خون منتقل می شود.
این مشکل به احتمال زیاد به این دلیل تشدید می شود که کبد برای خدمت رسانی به دو نفر سخت تر تلاش می کند. کبدی که به صورت موثر عمل نکند اجازه ساخت اسید صفرا را می دهد که پس از آن در جریان خون ترشح می شود و باعث خارش دست و پا می شود. در برخی موارد، التهاب در تمام بدن به وجود می آید، همان طور که در مورد من اینگونه بود.
خطرات کلستاز بارداری برای مادر و نوزاد چیست؟
در حالی که بزرگ ترین مساله ای که مادران مبتلا به کلستاز بارداری از آن رنج می برند، خارش است، اما خطرات دیگری نیز برای نوزادان وجود دارد، خطراتی از قبیل زایمان زودرس، مشکلات افت ضربان قلب در طول وضع حمل و مشکلات ریوی که ناشی از افزایش مکونیوم در مایع آمنیوتیک است.
گرگ اتاید، متخصص مامایی توضیح می دهد: خطر زایمان زودرس در سطوح بالاتر اسید صفرا افزایش می یابد. او می گوید متخصصین فکر می کنند که این اتفاق به این دلیل می افتد که اسید صفرا در جفت جنینی، مایع آمنیوتیک و جنین جمع می شود. از آنجا که زایمان زودرس اغلب در حدود هفته ۳۷ام تا ۳۹ام رخ می دهد، زنان مبتلا به کلستاز بارداری معمولا در محدوده هفته سی و هفتم زایمان می کنند.
علائم
اصلی ترین این عارضه بارداری، خارش پوست می باشد که این خارش در چهار ماه آخر بارداری تشدید می شود. معمولا با این عارضه جوش و آکنه زده نمی شود. از جمله علائم دیگر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- خارش بدون وقفه پوست
- تشدید شدن خارش در هنگام شب
- تشدید خارش در کف دست و پا
- تیره شدن رنگ ادرار
- زرد شدن پوست
- بی رنگ شدن مدفوع
- کم شدن اشتها
تشخیص کلستاز بارداری
وقتی که در مورد بیماری کلستاز بارداری نگران هستید، تنها راه تشخیص آن انجام آزمایش خون است. ازمایش، میزان اسید صفرا در خون را مشخص می کند.
اتاید می افزاید: ما اغلب آزمایش خون را چندین مرتبه تکرار می کنیم تا ببینیم که میزان اسید صفرا چگونه رفتار می کند و بسته به نتایج، برای نظارت بر حاملگی ممکن است آزمایش های بیشتری ترتیب داده شود.
چه کسی در معرض خطر این عارضه بارداری قرار دارد؟
به گفته کنت، این بیماری در زنان با بارداری متعدد (دوقلو یا چند قلو)، در زنان باردار به روش لقاح مصنوعی یا زنان مبتلا به بیماری کبد و همچنین زنان شیلی و زنان بومی در آمریکای شمالی رایج تر است.
زنانی که مبتلا به کلستاز بارداری بوده اند نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. تحقیقات اخیر حاکی از آن است که احتمال ابتلا به این بیماری در بارداری بعدی حدود 90 درصد است در حالی که بعضی این رقم را بین ۳۰ تا ۵۰ درصد اعلام کرده اند.
درمان کلستاز بارداری
یک زن باردار مبتلا به کلستاز بارداری باید بیشتر تحت نظارت قرار گیرد. بسته به نشانه ها و میزان اسید کیسه صفرا در بدن او، وضعیت و خارش آن را می توان با دارویی به نام آندکسیکولید اسید یا (اورسو-در کوتاه مدت) درمان کرد. این دارو پنج سال پیش زمانی که من باردار بودم به طور گسترده تجویز نمی شد. کنت می گوید که این دارو را می توان تا سه بار در روز مصرف کرد، که معمولا از ۲۵۰ میلی‌گرم در هر دوز شروع می شود. شواهد خوبی وجود دارد که نشان می دهد اورسو می تواند خارش پوست را کم کند و عملکرد غیرعادی کبد و سطوح اسید پاشی را در خون کاهش دهد.
دارو تا زمانی که نوزاد متولد می شود مصرف می شود و سپس متوقف می شود. دکترها می‌گویند که عملکرد کبد زن به زودی پس از زایمان به حالت عادی باز خواهد گشت، و در این زمان خارش از بین می رود.
درمان خانگی و طبیعی
- سعی کنید از لباس های گشاد و دارای الیاف طبیعی استفاده کنید.
- از صابون ها و لوسیون های بدون اسانس استفاده کنید.
- مالیدن روغن بفشه با پایه بادام بر روی محل خارش
- ازصابون ختمی استفاده شود
- بدن خود را با سرکه خانگی بشویید
درمان گیاهی
از جمله مواردی که می تواند در کاهش خارش به شما کمک کند شامل موارد زیر است:
- لیمو شیرین
- لبو
- آش گشنیژ
- آب سیب خانگی
- اسفناج
- انار شیرین
- آب هویج + 1 قاشق چای خوری خاکشیر
- دمنوش عناب
خاطره یک زن باردار مبتلا به کلستاز بارداری
اولین باری را که به شوهرم گفتم ” احساس خارش می کنم.” به یاد می آورم. همین احساس صبح روز بعد به سراغم آمد و در عرض چند روز به پاهایم سرایت کرد.
من قرار ملاقاتی از پزشکم گرفتم. او دستور داد تا آزمایش های خون انجام شود و در عرض چند روز تشخیص داده شد که من از کلستاز بارداری رنج می بردم. من هفت ماهه باردار بودم و چند هفته پیش از آن خارش شروع شده بود.
خوابیدن سخت بود. روزی چند بار دوش آب سرد می گرفتم و از کرم برای خنک کردن مناطق تحت خارش استفاده می کردم. حس می کردم که در تابستان توسط گروهی از پشه ها گزیده شده ام.
من در طول هفته 38 ام بارداری ام زایمان کردم. من برای انجام سزارین اورژانسی به اتاق عمل برده شدم، زیرا پزشکان نگران میزان ضربان قلب پسر من بودند (یکی از عوارض بالقوه کلستاز بارداری). اما من یک کودک سالم بدنیا آوردم که حالا پنج ساله است. و همانطور که پزشک من گفته بود، خارش شدید تقریبا بلافاصله فروکش کرد.