بزرگتر بودن استخوان فک پایین علاوه بر بروز درد در آرواره ها، باعث سر درد، مشکلات گفتاری و پوسیدگی دندان می شود. اصلاح این مشکل در کودکان، نیازی به جراحی ندارد و با عمل ارتودنسی، این مشکل برطرف می شود. در افراد بزرگسال، اصلاح این برآمدگی، هم به جراحی و هم به براکس (متصل کردن دندان ها به یکدیگر) نیاز دارد. در این مقاله از بخش دندانپزشکی دکتر سلام به بررسی آندربایت یا بزرگتر بودن استخوان فک پایین نسبت به استخوان فک بالا خواهیم پرداخت و روش های تشخیص و درمان آن را مورد تحلیل قرار خواهیم داد.
آندربایت یا بزرگتر بودن استخوان فک پایین
آندربایت، یکی از مهمترین مسائلی است که بسیار مورد توجه دندانپزشکان قرار می گیرد. این ناهنجاری، باعث تغییر شکل صورت، کج شدن صورت و جلو آمدن چانه می شود. همچنین می تواند باعث بروز مشکلات مزمن و شدیدی در رابطه با سلامتی گردد.
خوشبختانه، بزرگتر بودن استخوان فک پایین قابل درمان است. بسته به شدت بیماری، گزینه های گوناگونی برای کمک به افرادی که به این عارضه مبتلا هستند، وجود دارد تا اعتماد به نفس خود را به دست بیاورند و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
چگونگی بزرگتر شدن استخوان فک پایین نسبت به استخوان فک بالا
بزرگتر بودن استخوان فک پایین نسبت به استخوان فک بالا (آندربایت)، بر اثر جابجایی ناقص دندان ها و بر روی هم قرار گرفتن استخوان فک ها، پدید می آید یا نوعی ناهنجاری می باشد که در آن، استخوان فک پایین بر روی فک و دندان های بالایی قرار می گیرد.
کسانی که دچار این عارضه هستند، بستن دهان برایشان مشکل شده و چانه آنها به سمت جلو متمایل می شود که می تواند باعث دراز شدن و پهن شدن صورت شود و چانه نیز بزرگتر از حد طبیعی خود به نظر می رسد.
عوارض و مشکلات مربوط به آندربایت
اثرات منفی این عارضه، بستگی به شرایط سخت آن دارد. بین 5 تا 10 درصد افراد، دچار این عارضه هستند. این عارضه در بعضی از افراد، نسبت به دیگران، مشخص تر است. در صورت وخیم بودن شرایط، بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و تاثیرات شدید و منفی را بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی فرد می گذارد.
بزرگتر بودن استخوان فک پایین، علاوه بر مسائل مربوط به زیبایی فرد، اثرات منفی بر سلامتی نیز دارد که عبارتست از:
درد در مفصل استخوان فک پایین (TMJ)
مفصل استخوان فک پایین (TMJ) ، فک را به جمجمه وصل می کند. بزرگ بودن فک پایینی، فشار زیادی را بر روی این مفصل وارد می کند که باعث بروز درد های مزمن می شود. همچنین، درد TMJ می تواند به نواحی اطراف نیز سرایت کرده و باعث درد صورت، درد گوش و سردرد شود.
پوسیدگی دندان و بیماری لثه
آندربایت باعث خرابی دندان، پوسیدگی دندان، بیماری لثه و از دست دادن مینای دندان می شود.
برهم خوردن نظم دندان ها
بزرگ بودن فک پایین، باعث وارد آمدن فشارهای غیر طبیعی بر روی دندان ها می شود که نظم و ترتیب دندان ها را بر هم می زند و در طول زمان، دندان ها را کج و ناراست می کند.
مشکل جویدن و بلع
توانایی ما برای جویدن، بستگی به هماهنگ بودن استخوان فک بالا و پایین دارد. در موارد شدید، عدم هماهنگی بین استخوان فک ها، جویدن و بلعیدن را با مشکل مواجه می کند.
مشکلات گفتاری
مشکلات گفتاری نیز می تواند به علت ناهماهنگی بین زبان و دندان ها، به وجود بیاید. افرادی مبتلا به بزرگی استخوان فک پایین، سرزبانی حرف می زنند و یا کلمات خاصی را به صورت نامفهوم، ادا می کنند.
آپنه خواب و خروپف
بزرگ بودن زیاد استخوان فک پایینی باعث بروز خروپف، آپنه و دیگر مشکلات تنفسی در طول خواب می شود.
چه چیزی باعث بزرگ شدن استخوان فک پایین می شود؟
به عبارت ساده تر، آندربایت، عدم هماهنگی بین دندان هاست که باعث می شود دندان های پایینی، با دندان های بالایی در تماس نبوده و به سمت جلو بیایند. اما در وهله اول، چه چیزی باعث این ناهماهنگی می شود؟ در بیشتر مواقع، ساده ترین پاسخی که میتوان به این سوال داد، ژنتیک است.
بر طبق تحقیقات انجام شده در دانشگاه فلوریدا، عوامل ارثی، عامل اصلی آندربایت است. اگر مادر یا پدر شما، این عارضه را داشته اند، شانس اینکه شما نیز به آن مبتلا شوید، بیشتر از حد متوسط خواهد بود.
به غیر از ژنتیک، بعضی از عادات دوران کودکی نیز اغلب باعث بروز این ناهنجاری می شود. آندربایت در دوران کودکی می تواند به دلیل مکیدن انگشت شست و یا استفاده زیاد از شیشه شیر یا پستانک باشد. استفاده از شیشه شیر یا پستانک به مدت چند سال، می تواند رشد دندان های کودک را به تاخیر بیندازد. دیر در آمدن دندان ها، می تواند عاملی برای هماهنگی و منظم بودن دندان ها، در آینده شود.
پس از دوران کودکی، عوامل دیگری البته در حد کمی، در بروز این عارضه ، دخالت دارند که این عوامل شامل دندان های افتاده، دندان های تحت فشار، دندان هایی که به طور مناسب پر نشده اند و متصل نشدن دندان ها به یکدیگر می باشد. با این حال، هیچ علتی به اندازه ژنتیک، در بروز این حالت، نقش ندارد.
آیا آندربایت به خودی خود، برطرف می شود؟
آندربایت در یک کودک ممکن است خود به خود اصلاح شود. با رشد دندان ها در دوران کودکی، تجربه جابجایی ناقص دندان ها در هنگام بسته شدن استخوان فک ها، دور از انتظار و غیر عادی نیست.
از سوی دیگر، این قضیه در افراد بزرگسال، متفاوت است. اگر این مشکل در دوران کودکی ادامه یابد و اصلاح نشود، ممکن است در نوجوانی و اوایل جوانی، بیشتر شود.
Shaikh از دندانپزشکی سلطنتی در هوستون این طور توضیح می دهد که آندربایت، به سمت بدتر شدن، گرایش دارد. فک پایین، بعدها و خیلی بیشتر از سایر قسمت های بدن، رشد می کند و از آنجایی که فک پایین، موقعیت قرار گرفتن دندان های پایینی را تعیین می کند، پس با گذشت زمان، بهبود نمی یابد.
گزینه های درمان برای اصلاح و ترمیم بزرگ بودن استخوان فک پایین چیست؟
گزینه های درمان برای اصلاح بزرگی استخوان فک پایین، بستگی به این دارد که کودک یا بزرگسال، به چه میزان از این وضعیت در رنج و ناراحتی است. در حالی که برای درمان، هیچ وقت دیر نیست، اما بهتر است که در دوران کودکی اصلاح شود. استخوان فک کودکان، راحت تر قابل کنترل است، زیرا هنوز در حال رشد است.
درمان بزرگی استخوان فک پایین، به دو دسته تقسیم می شود:
- جراحی
- غیر جراحی
اصلاح بزرگی استخوان فک پایین در کودکان
روش های اصلاح در کودکان به شرح زیر است:
Braces
Braces را می توان در هر سنی انجام داد، اما بهتر است که از لحاظ زیبایی و اجتماعی، زودتر تحت درمان قرار بگیرد و دیگر اینکه، تنظیم کردن دندان کودکان آسان تر است.
کشیدگی استخوان فک بالا
در این روش،یک دستگاه مکانیکی را بر روی استخوان فک فوقانی نصب می کنند. این دستگاه، روزانه، استخوان فک پایین را به آرامی می کشد تا به طرز صحیحی، تراز و تنظیم شود.
هدگیر
هدگیر دستگاهی خارجی است که از لحاظ جسمی، رشد استخوان فک پایین را محدود می کند. هدگیر شامل یک دستگاه کاسه ای شکل هستند که دور چانه پیچیده می شود و بوسیله بندهایی، به پشت سر، متصل می شوند. هدگیر را در حالت خواب نیز میتوان استفاده کرد.
فیس ماسک
فیس ماسک نوعی دستگاه خارجی دیگر است که به دندان های ردیف بالایی متصل می شود. این دستگاه، ردیف دندان های بالایی را به سمت جلو می کشد تا در موقعیت درستی قرار بگیرند و فشار معکوسی را بر روی استخوان فک پایین و بالای صورت، وارد کنند.
اصلاح بزرگی استخوان فک پایین در بزرگسالان
برای بزرگسالانی که دستکاری استخوان فک آنان، کمی ساده تر است، گزینه ها اندکی متفاوت هستند:
کشیدن دندان
دندانپزشکان غالبا دندان ها را به منظور کاهش فشار بیش از حد، می کشند و باعث می شوند تا دندان های باقیمانده، منظم باقی بمانند.
جراحی
دندانپزشکان ممکن است برای اصلاح آندربایت، عمل جراحی را توصیه کنند. با تغییر فیزیکی موقعیت نسبی استخوان فک ها، این ناهماهنگی و نامنظمی، می تواند اصلاح شود.
Braces
Braces معمولا برای پیوند دو روشی که در بالا توضیح داده شد، استفاده می شود. قبل از عمل جراحی، با استفاده از Braces، دندان ها را منظم می کنند. بعضی از بزرگسالان برای مرتب کردن دندان هایشان از اینویزالاین یا Smile Direct استفاده می کنند زیرا بدون اینکه توجه کسی را جلب کنند، باعث ترمیم و بهبود آندربایت می شوند.
چه زمانی برای اصلاح آندربایت باید از عمل جراحی استفاده کرد؟
جراحی ارتوژناتیک ( Orthognathic) یا عمل جراحی اصلاح استخوان فک ، فقط زمانی مورد نیاز می باشد که روش های ارتودنسی و غیر جراحی ناکافی باشند. فقط ارتودنتیست می تواند در این باره تصمیم بگیرد.
Shaikh توضیح می دهد: “در برخی از بیماران اختلالاتی در موقعیت استخوان فک بالا و پایین وجود دارد. اگر استخوان فک پایین خیلی جلوتر از استخوان فک بالا باشد، به علت یک آندربایت اسکلتی است. در چنین شرایطی، ارتودنتیست شما همراه با جراح استخوان فک و صورت، موقعیت قرار گرفتن دندان ها و تنظیم اسکلت زیرین دندان ها را انجام می دهند.
به طور معمول، جراحی های بزرگ بودن استخوان فک فقط درمورد بزرگسالان انجام می شود. برای کودکان، از یک روش غیر جراحی استفاده می شود.
نوجوانان یا بزرگسالانی که مبتلا به این عارضه هستند، ممکن است ارتودنسی به تنهایی نتواند این عارضه را اصلاح کند. گاهی اوقات جراحی استخوان فک ، در کنار ارتودنسی مورد نیاز است، اما تا زمانی که رشد کامل صورت نگرفته است، جراحی انجام نمی شود، که معمولا در زنان بین سنین 18 یا 19 سالگی و در مردان بین سنین 21 یا 22 سال است.
خطرات جراحی بزرگ بودن استخوان فک پایین چیست؟
تمام جراحی ها، خطرناک هستند. خطرات جراحی ارتوژناتیک شامل آسیب عصبی و بی حسی در استخوان فک پایین و چانه و احتمال بروز درد TMJ است که پس از جراحی، بدتر می شود. همچنین این خطر نیز وجود دارد که استخوان فک به موقعیت بی نظمی اولیه خود بازگردد.
خطرات این جراحی مشابه سایر جراحی های دیگر است. خونریزی بیش از حد، اثرات ساختاری اعصاب در منطقه ای که عمل جراحی صورت گرفته، و تورم اولیه، همیشه قبل از هر عمل جراحی مورد بررسی قرار می گیرد.
آیا شما مجبور به درمان آندربایت هستید؟
این که آیا شما باید این عارضه را درمان کنید یا خیر، تا حد زیادی، کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر باعث کم شدن اعتماد به نفس، درد و یا بروز مشکلاتی مربوط به بهداشت دهان و دندان می شود، باید با دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی، مشورت کنید.
جنبه های زیبایی نیز در این مورد، در نظر گرفته می شود. زیبایی و ویژگی های صورت، زمانی که اصلاح شوند، بهتر دیده می شود. از نقطه نظر دندانپزشکی، بزرگی استخوان فک پایین، باعث می شود که دندان ها به درستی بر روی یکدیگر قرار نگیرند و فشار معکوسی بر روی آنها وارد شود که می تواند منجر به سایش بیش از حد دندان ها شود.
با این وجود اگر بزرگی استخوان فک پایین، خیلی مشخص نباشد و یا مشکلی را ایجاد نکند، می توانید به فکر درمان آن نباشید زیرا بسیاری از افراد مبتلا به این عارضه، کاملا سالم هستند.
بیشتر بدانید:
