گاز گرفتن گونه ، فشردن محکم دندان ها بر روی قسمت داخلی گونه است. اغلب اوقات هنگام خواب اتفاق می افتد و این گاز گرفتن فراتر از یک عادت بد است. گاز گرفتن گونه می تواند نشانه استرس یا اضطراب بیش از حد باشد. زمانی که جویدن و یا گاز گرفتن در یک دوره طولانی انجام می شود، باعث آسیب به دهان و منجر به زخم و جراحت می شود. این عمل تکرار شونده ممکن است نشانه ای از اضطراب باشد که به عنوان رفتار مکرر روی بدن شناخته می شود و خاتمه دادن به آن ممکن است به بیش از یک اراده قوی نیاز داشته باشد. به عنوان نشانه ای از عدم تعادل زندگی، کاهش بار استرس و مدیریت اضطراب کلید جلوگیری از گاز گرفتن گونه هستند. در این مقاله از بخش روانشناسی و دندانپزشکی دکتر سلام به بررسی گاز گرفتن گونه می پردازیم.
چند نوع گاز گرفتن گونه وجود دارد؟
در حالی که برخی از گونه های نگران کننده، ناشی از استرس یا اضطراب هستند، اما دلایل متعددی برای گاز زدن گونه وجود دارد.
- گاز گرفتن دوره ای اتفاقی گونه کاملا رایج است. این نوع گاز گرفتن گونه گاهی اوقات هنگام خوردن و یا صحبت کردن رخ می دهد. این نوع نسبتا بی ضرر است و باعث آسیب کمی به داخل دهان می شود.
- گاز گرفتن عادی اتفاقی گونه معمولی زمانی است که گاز گرفتن مشابه با گاز گرفتن تصادفی دوره ای است اما معمولا بیشتر از حد متوسط رخ می دهد. این می تواند نشانه این باشد که دندان های شما به طرز نا مناسبی رشد کرده اند و ممکن است به کمک پزشکی نیاز داشته باشید. صحبت با دندان پزشک می تواند به حل این مساله کمک کند.
- گاز گرفتن گونه در هنگام خواب ممکن است ناشی از استرس و اضطراب باشد، به خصوص اگر این گاز زدن در ساعات بیداری شما ادامه داشته باشد. اگر در هنگام خواب، گونه های خود را گاز می گیرید، دندان پزشک و یا ارتودنتیست می توانند با ارائه یک محافظ دهان از آسیب به دهانتان جلوگیری کنند.
- گاز گرفتن گونه به هر عادت بد دیگر مثل گاز گرفتن ناخن، شباهت دارد. این گاز گرفتن تا حدی به صورت عمدی انجام می شود و جدا از رفتار تکرار شونده بدن است زیرا می تواند به آسانی و با تلاش آگاهانه متوقف شود.
- رفتار تکرار شونده تمرکزی بدن می تواند بدترین نوع از گازگرفتن گونه باشد. کنترل این نوع حتی با تلاش آگاهانه، دشوار است. تغییر این رفتار نیاز به کاهش بار استرس دارد و ممکن است نیاز به صحبت با درمانگر داشته باشد.
چه چیزی باعث گاز گرفتن گونه می شود؟
در برخی موارد گاز گرفتن گونه می تواند به عنوان یک رفتار تکراری بر روی بدن طبقه بندی شود (BFRB)، چیزی شبیه به جویدن ناخن و یا کشیدن مو. زمانی که این مساله توسط مشکلات مربوط به دندان ها ایجاد نمی شود، به طور کلی به عنوان نشانه ای از یکی از الگوهای رفتاری یا روانشناسی زیر رخ می دهد.
عادات عصبی که کنترل آن ها دشوار است
تقریبا ۳ درصد از مردم مبتلا به BFRB هستند. این اشکال مختلف رفتار تکراری می تواند منجر به پریشانی فیزیکی و عاطفی قابل توجهی شود. گاهی اوقات، افرادی که گونه هایشان را گاز می گیرند شروع به گاز گرفتن مکرر می کنند، زیرا به یک برآمدگی یا بافت ناهموار بر روی پوشش گونه توجه می کنند. این کار عموما خشونت را تشدید می‌کند و ضایعه را برجسته تر می کند و باعث می شود که وسوسه بیشتری برای گاز گرفتن ایجاد شود. اغلب، مردم حتی نمی دانند که گونه های خود را گاز می گیرند.
استرس اضافی
جویدن آدامس یا گاز گرفتن گونه می تواند به عنوان واکنشی به سطوح بالای استرس ایجاد شود و ممکن است به طور ناخودآگاه انجام شود.
دکتر ویلکاکس می گوید: معمول ترین علت، فعالیت بیش از حد ماهیچه فک است که تماس بین دندان ها و بافت نرم گونه را ایجاد می کند.
سایش فک
گاز گرفتن گونه ممکن است به دندان قروچه مربوط باشد، یک اختلال دهانی که با چفت کردن یا ساییده شدن دندان ها و فک مشخص می شود. این عمل مکرر می تواند بافت نرم گونه را تحت تاثیر قرار دهد. دندان قروچه ممکن است هم در طول خواب و هم بیداری اتفاق بیفتند.
جویدن یا گاز زدن گونه در کودکان
ناهنجاری یا نامنظم بودن دندان ها یکی از علل اصلی گاز گرفتن گونه هستند. وقتی دندان های بالایی به خاطر نامنظم بودن، جمع شدگی و یا تیز بودن نامرتب هستند، از گونه به درستی محافظت نمی شود و می تواند به راحتی بین دندان های بالا و پایین قرار گیرد.
مسایل رشد که اغلب در طول دوران کودکی دیده می شوند، گاهی اوقات باعث گاز گرفتن گونه می شوند. نامرتب بودن دندان ها اغلب باعث ایجاد موانعی در راه تنفس، مشکلات تنفسی و عادت هایی از قبیل مکیدن شست می شود.
پیامدهای گاز گرفتن گونه چیست؟
به طور کلی گاز گرفتن گونه باعث آسیب به دهان به وسیله ایجاد التهاب دردناک، ورم، جراحت و زخم می شود. برخی از گونه ها دچار جراحت های جزئی می شوند که نسبتا سریع التیام می یابند؛ برخی دیگر اما ممکن است به ضایعات شدیدی که ممکن است به بخیه نیاز داشته باشند، منجر شوند.
زخم و جراحت عمیق
بسیاری از گازگرفتگی گونه ها منجر به جراحت در دهان می شوند. آن ها می توانند بسیار درد آور باشند و باعث آلودگی شوند.
هیپرکراتوز
بدن برای دفاع در برابر ضربه های شدید از طریق ایجاد یک لایه محافظ کراتین در دهان از خود محافظت می کند. کراتین یک قطعه سخت را تشکیل می دهد چون بدن سلول های اضافی ای را برای محافظت از بافت نرم گونه ایجاد می کند.
هیپرکراتوز معمولا در جایی یافت می شود که بافت گونه در تماس با دندان ها قرار دارد و ممکن است به صورت یک خط سفید ظاهر شود. از آنجا که کراتین سفت است و کمی از گونه داخلی بیرون زده است، این کار وسوسه گاز گرفتن یا جویدن و افزایش بیشتر سوزش و آسیب را افزایش می دهد. آسیب رساندن به بافت گونه منجر به التهاب، حساسیت و تورم می شود.
سرطان دهانی
سوزش شدید گونه داخلی ممکن است نشانه ای از سرطان دهانی باشد. زخم های ناشی از ضربه ممکن است منجر به رشد اضافی سلول شود که منجر به سرطان می شود.
درمان های مناسب این مشکل چیست؟
اولین واکنش شما باید این باشد که برای یک بررسی کامل به دندان پزشک خود مراجعه کنید. همانطور که دکتر دونکن توضیح می دهد، به طور معمول، اگر دندان پزشک به طور کامل دهان شما را بررسی کند ممکن است به مشکلات دیگری در راستای گاز گرفتن گونه نیز برسد. یک بررسی دقیق و کامل می تواند منجر به تشخیص صحیح علت و پیدا کردن راه درمانی مناسب شود.
بسته به علت و شدت گاز گرفتن گونه، درمان های ممکن عبارتند از:
ارتودنسی یا درمان دندان ها
اگر مشکلات جدی گازگرفتن گونه وجود داشته باشد، نامنظمی دندان می تواند با درمان ارتودنسی اصلاح شود. یک اصلاح جزئی می تواند با تغییر دادن شکل دندان ها عامل گازگرفتگی را اصلاح کند.
محافظ دندان ها
محافظ دهان در طول خواب از دندان در برابر گاز گرفتن ناخودآگاه و یا آسیب به بافت گونه ناشی از سایش فک و دندان جلوگیری می کند. در صورت نیاز محافظ دهان باید در طول روز هم استفاده شود.
کاهش وزن
گونه هایی که به دلیل افزایش وزن بزرگ تر شده اند ممکن است مسبب این مشکل باشند و راه حل کاهش وزن است.
دهان شویه تجویزی
دهان شویه تجویزی می تواند به تمیز کردن دهان و به حداقل رساندن باکتری در صورت گاز زدن گونه منجر شود.
درمان های لیزری
درمان های لیزری می توانند به طور موثر هر جای زخم سفت شده را از بین ببرند و یک سطح صاف را ایجاد کنند. این می تواند به کاهش تمایل به گاز زدن و اجازه دادن به بافت گونه برای التیام کمک کند.
آرامش و تمرکز
برای گاز گرفتگی عصبی گونه، شناسایی منبع استرس و اصلاح آن برای درمان این اختلال و ارتقای طولانی مدت سلامت ضروری است.