آیا می دانید تشخیص کوررنگی به چه صورتی انجام می شود؟ با انواع کوررنگی آشنایی دارید؟ افرادی که به بیماری کوررنگی دچار هستند نمی توانند رنگ های قرمز، سبز و یا آبی را به درستی تشخیص دهند و ببینند. گاهی هم پیش می آید که فرد این رنگ ها را با هم اشتباه می گیرد. در این مقاله از بخش چشم و چشم پزشکی دکتر سلام، به بررسی نحوه تشخیص کوررنگی می پردازد.
انواع و تشخیص کوررنگی
کور رنگی )نقص بینایی رنگی (CVD ، گستره ای از علت ها و شرایط را در بر می گیرد و در واقع کاملا پیچیده است. معمولا وقتی مردم در مورد کوررنگی صحبت می کنند، به معمول ترین اشکال کوررنگی یعنی قرمز – سبز اشاره می کنند، که ناشی از شرایط ژنتیکی ایجاد می شوند، که هم توسط مردان و هم زنان به ارث برده می شوند و ناشی از ژن مغلوب بر روی کروموزوم X است.
در شبکیه چشم انسان سه گیرنده نوری وجود دارد که نسبت به رنگ هایی حساس هستند که واکنش شیمیایی آن ها و سپس سیگنال الکتریکی را به عنوان رنگ شناسایی می کنند. این سه مخروط به عنوان S،M و L نام گذاری می شوند زیرا نسبت به طول موج های کوتاه (S)، متوسط (M)و طول موج های بلند (L)که برای چشم انسان قابل رویت هستند، حساس هستند. این مخروط ها اغلب به رنگ آبی، سبز و قرمز نامگذاری می شوند چون آن ها به شدت به طول موج های آبی، سبز و قرمز حساس هستند.
کوررنگی قرمز – سبز می تواند به دو نوع اصلی تقسیم شود:
- پروتان، که یک ناهنجاری از مخروط L است، که عمدتا مسئول دیدن رنگ های قرمز است.
- دئوتان، که یک ناهنجاری از نوع مخروطی” M ” است که عمدتا مسئول دیدن رنگ های سبز است.
همچنین انواع دیگری از کوررنگی نیز وجود دارد. برای مثال، کوررنگی آبی – زرد. بسته به شرایط، برخی را می توان به طور ژنتیکی کسب کرد و یا بعدا در طول زندگی ناشی از بیماری، ضربه و یا حتی به دلیل مصرف برخی از داروها بدست آورد. اگر در مورد نوع نقص کوررنگی که دارید مطمئن نیستید، تشخیص کامل می تواند توسط یک متخصص واجد شرایط، چشمپزشک، یا متخصص دید رنگی با استفاده از تست های خاص انجام شود.
برای مقایسه، افراد دارای بینایی رنگی معمولی می توانند حدود ۱ تا ۷ میلیون رنگ متمایز را ببینند اما آن هایی که کوررنگی دارند، تنها حدود ۱۰ % از این رنگ ها را می بینند.
تشخیص کوررنگی پروتان (قرمز کوری):
افرادی با این نوع از کوررنگی، نوعی کوررنگی قرمز-سبز دارند که در آن ها مخروط های قرمز وجود دارد اما به اندازه کافی قرمز را تشخیص نمی دهند و نسبت به سبز، زرد و نارنجی بسیار حساس هستند. در نتیجه، سبز، زرد، نارنجی، قرمز و قهوه ای ممکن است برایشان، مشابه به نظر برسند، به خصوص در نور کم. تشخیص رنگ های قرمز و سیاه ممکن است سخت باشد، به خصوص زمانی که متن قرمز در یک پس زمینه سیاه قرار داشته باشد.
افراد مبتلا به این شرایط ممکن است هرگز رنگ ارغوانی و یا رنگ صورتی را ندیده باشد چون دیدن جز قرمز در بنفش یا صورتی به حدی سرکوب می شود که آن ها فقط مولفه آبی رنگ بنفش یا مولفه سفید رنگ صورتی را می بینند. در نتیجه، اغلب نمی توانند تفاوت بین رنگ های آبی و بنفش، یا صورتی و رنگ های خاکستری را تشخیص دهند. افراد مبتلا به کوررنگی پروتان معمولا به عینک EnChroma واکنش خوبی نشان می دهند.
کوررنگی دئوتان (سبز کوری):
افرادی با کوررنگی دئوتان، نوعی کوررنگی قرمز-سبز دارند که در آن مخروط های سبز وجود دارند اما به اندازه کافی رنگ سبز را تشخیص نمی دهند و نسبت به زرد، نارنجی و قرمز خیلی حساس هستند. در نتیجه، سبز، زرد، نارنجی، قرمز و قهوه ای ممکن است مشابه به نظر برسند، به خصوص در نور کم. همچنین تشخیص تفاوت بین رنگ های آبی و بنفش یا صورتی و رنگ های خاکستری می تواند مشکل باشد. افرادی با کوررنگی دئوتان معمولا به عینک EnChroma واکنش مثبت نشان می دهند.
تشخیص کوررنگی تریتان (آبی کوری):
دشوار بینی رنگ آبی، باعث کاهش حساسیت به آبی می شود و آبی کوری منجر به هیچ حساسیتی به رنگ آبی نمی شود و این نوع کوررنگی ممکن است به ارث برده شود و یا در گذر زمان ایجاد شود. به طور معمول، دشوار بینی آبی، به دلیل عوامل مربوط به سن و یا عوامل محیطی در زندگی به وجود می آید. در آبی دشوار بینی حساسیت در سلول های مخروطی “S” کاهش می یابد که می تواند باعث ایجاد سردرگمی بین رنگ های آبی در مقابل سبز و قرمز از بنفش شود. اگر مطمئنید که آبی دشوار بینی دارید، توصیه می کنیم که با یک متخصص مراقبت از چشم صحبت کنید تا یک ارزیابی کامل از بینایی تان انجام دهد.
تک رنگ بینی و رنگین بینی:
تک رنگ بینی یا رنگین بینی نقص های بینایی هستند که عبارتند از کوررنگی جزئی یا کامل. اگر شما یکی از این شرایط را دارید، توصیه می کنیم با یک متخصص بینایی برای ارزیابی کامل چشمتان مشورت کنید.
تست ها و آزمایشات برای تشخیص کوررنگی
آزمون کوررنگی EnChroma به طور خاص برای مشخص کردن نوع کوررنگی طراحی شده است. تست بینایی رنگی یک جایگزین برای تست کامل چشم نیست. با این حال، این تست سریع، قابل اعتماد است و می تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد این که آیا لنزهای EnChroma برای شما مناسب هستند یا نه، فراهم کند.
علل کورنگی
زمانی که سلول های شبکیه چشم، به طول موج ها پاسخی اشتباه می دهد، فرد دچار کوررنگی می شود.
از جمله علل دیگری که می توانند باعث بروز کوررنگی شوند عبارتند از:
بیماری پارکینسون: زیرا باعث آسیب به سلول های عصبی شبکیه چشم می شود.
آب مروارید: افرادی که به این بیماری دچار هستند داراری لنز چشمی کدرتری خواهند بود که این منجر به کوررنگی در انها می شود و باعث می شود که رنگ ها را به درستی تشخیص ندهند.
مصرف داروی تیگابین: یکی از عوارض این دارو این است که باعث کاهش دید رنگی را تا حد 41 درصد، می شود. این دارو برای درمان بیماری صرع مصرف می شود.
نوروپاتی اپتیک ارثی لبر: یکی از بیماری های ارثی مردانه است که فرد رنگ قرمز و سبز را نمی بیند یا به درستی تشخیص نمی دهد.
سندرم کالمن: این بیماری نیز باعث کوررنگی در افراد می شود.