در مورد فواید کلاژن برای سلامتی بدن چه می دانید؟ قطعا در مورد مزایای این ماده مورد نیاز برای استخوان و پوست زیاد شنیده اید و شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که چگونه میتوان کلاژن بیشتری مصرف کرد و از چه منابعی باید این نیاز بدن به این ماده را تامین کنیم؟ آیا می توانیم از مکمل های کلاژن استفاده کنیم؟ آیا مصرف زیاد این مکمل ها اعتیادآور است؟ در این مقاله از بخش تغذیه و آناتومی و فیزیولوژی انسان دکتر سلام به بررسی این ماده خواهیم پرداخت و در مورد مزایای آن برای بدن صحبت خواهیم کرد.
کلاژن چیست؟ فواید کلاژن چیست؟
از التهاب پوست گرفته تا رشد ناخن همه مربوط به کلاژن هستند که یک سیستم مقاوم و از بین نرفتنی می باشد. از کلاژن در صنایع مختلف مثل کرم های پوست و قهوه استفاده می شود. اخیرا از محصولات دارای کلاژن بصورت گسترده در بازار استفاده می شود و تا سال ۲۰۲۱ استفاده از کلاژن همچنان رشد پیدا می کند و به رشد ۸ درصدی می رسد.
ممکن است عجیب به نظر برسد ولی تاثیر کلاژن روی سلامتی به وسیله علم ثابت شده است و شما با خواندن متن زیر کاملا می فهمید که کلاژن چیست؟ چه تاثیری روی بدن دارد و چگونه می توانید در وعده های غذایی تان از کلاژن استفاده کنید؟
کلاژن بیشترین پروتئین موجود در بدن انسان است و حدود ۲۵ درصد از حجم پروتئین های کل بدن را تشکیل می دهد و به عنوان “چسبی که بدن را کنار هم نگه می دارد” شناخته می شود.
کلاژن در غضروف، زرد پی، رباط و دیگر بافت های پیوندی یافت می شود و بیشتر از سه چهارم وزن پوست، ۸۰ درصد از زرد پی ها، ۶۰ درصد از غضروف ها و ۳۰ درصد از استخوان ها را تشکیل می دهد.
انواع کلاژن
تاکنون ۲۸ نوع کلاژن شناخته شده است که هر کدام دارای ویژگی مشخصی هستند. رایج ترین نوع کلاژن، کلاژن نوع یک، کلاژن نوع دو و کلاژن نوع سه هستند که ۹۰ درصد از کلاژن های کل بدن را تشکیل می دهند.
کلاژن نوع یک:
کلاژن نوع یک در زردپی یافت می شود، جایی که ماهیچه به استخوان متصل می شود و کشسانی خیلی بالایی دارد که باعث می شود بدون شکستن تا حد زیادی کشیده شود و در برابر ورزش و فعالیت های روزانه مقاومت کند. کلاژن نوع یک محکم تر از فولاد است.
کلاژن نوع دو:
کلاژن نوع دو، کلاژن موجود در غضروف است و باعث می شود که به هنگام دویدن، پریدن یا کوه نوردی آسیبی به مفاصل نرسد، علاوه بر این، التهاب و ورم مفاصل را کاهش می دهد.
کلاژن نوع سه:
کلاژن نوع سه برای بهبود آثار زخم و بازسازی پوست و دیگر بافت ها به کار می رود و علاوه بر این برای بهبود پوست و سیستم قلبی عروقی به منظور عملکرد های عادی این اندام ها ضروری است.
فواید کلاژن برای سلامتی بدن
تحقیقات نشان می دهند مکمل های کلاژن می توانند برای دوره ای طولانی تاثیر مثبتی روی سلامتی داشته باشند از قبیل بهبود کشسانی پوست، بهبود ورم روماتیسمی و سندروم روده تحریک پذیر، سلامتی استخوان و پوست. همچنین به سیستم حفاظتی بدن کمک شایانی می کند. در ادامه این متن از دکتر سلام، ۵ تاثیر مثبت کلاژن روی سلامتی را به شما خواهیم گفت.
1- فواید کلاژن برای افزایش سلامتی استخوان ها
شما گاهی ممکن است احساس کنید عضلات تان سفت شده و مفاصل تان هنگام راه رفتن صدا می دهند. بیشتر مردم معتقدند در سنین بالا مفاصل دردناک می شوند و ورم مفاصل، می تواند علت اصلی این موضوع باشد. ورم مفاصل یک بیماری است که باعث از کار افتادگی غضروف و استخوان می شود.
در مطالعه ای در سال ۲۰۱۶، به ۳۹ بیمار که مبتلا به ورم مفصل زانو بودند مکمل های کلاژن داده شد و از طریق این مکمل ها، عملکرد مفاصل در این بیماران به صورت چشمگیری بهبود پیدا کرد.
2- کلاژن باعث حفظ سلامتی می شود:
کلاژن باعث استحکام مو، پوست و ناخن می شود و به همین دلیل بیشتر و بیشتر در صنعت زیبایی رواج پیدا می کند. حجم کلی کلاژن موجود در پوست در هر سال تقریبا یک درصد کاهش می یابد.
مطالعات نشان می دهد که مکمل کلاژن کشسانی پوست را بهبود می بخشد و رطوبت پوست و سنتزهای کلاژن که به طور طبیعی و به خاطر بالا رفتن سن از دست می روند را حفظ می کند. در تحقیقی در سال ۲۰۱۴، ۶۹ زن از سنین ۳۵ تا ۵۵ سال که مبتلا به تجزیه شدن پپتیدهای کلاژن شده بودند مورد آزمایش قرار گرفتند و به مدت ۸ هفته به آنها مکمل و دارو داده شد. در انتهای تحقیق مشاهده شد که مصرف کلاژن به طور چشم گیری سلامتی پوست شرکت کننده ها را بهبود بخشید. حتی یک ماه پس از تحقیق، کشسانی پوست شرکت کننده ها بیشتر از زمان شروع تحقیق شده بود و همچنین رطوبت پوستشان هم بهبود یافت اما نه بصورت قابل توجه.
3- فواید کلاژن و کاهش سلولیت
سلولیت یک لایه از چربی است که در زیر سطح پوست قرار دارد و به سختی از بین می رود. حتی افراد لاغر هم درجه ای از سلولیت را دارند و روش های کاهش سلولیت مثل جراحی پلاستیک می تواند باعث بدتر نشان دادن آن شود. مصرف مکمل های دارای کلاژن می تواند بوجود آمدن سلولیت را کاهش دهد. در یک آزمایش کنترل شده در سال ۲۰۱۵، ۱۰۵ زن از سنین ۲۴ تا ۵۰ سال به مدت ۶ ماه مقدار معینی پپتید کلاژن مصرف کردند. نتیجه ی آن کاهش قابل توجه سلولیت های بدن آنها بود و این کاهش سلولیت هم برای زنان دارای وزن متوسط و هم برای زنان دارای وزن بالا اتفاق افتاد.
۴- فواید کلاژن و ارتقا سلامتی
بیشتر مواقع، یک مشکل گوارشی باعث ایجاد اختلال در سلامتی بدن می شود. وضعیت های مختلف بدن مثل اسهال، نفخ کردن، کمبود مواد مغذی، واکنش های آلرژیکی، اختلالات فکری و آسیب مفاصل، ممکن است به وسیله ی بیماری سندروم روده ایجاد شود که می تواند نتیجه ی حساسیت های غذایی باشد. یکی از دلایل آسیب پوشش شکم بیماری روده ی بزرگ است.
۵- کلاژن به افزایش حجم ماهیچه کمک می کند:
شما احتمالا می دانید که مکمل پروتئین در کاهش وزن و ساختن بافت عضلانی موثر است اما آیا می دانید کلاژن فراوان ترین پروتئین موجود در بدن انسان ها و حیوانات است؟ کلاژن با آمینو اسیدها که واحد سازنده ی پروتئین هستند پر شده است. تحقیقات اخیر نشان می دهد که مکمل های دارای کلاژن می توانند به ساختن بافت عضلانی کمک کنند.
در یک تحقیق در سال ۲۰۱۵، ۵۳ مرد در یک آزمایش کنترل شده شرکت کردند، آنها سه بار در هفته ورزش کردند و از پودر کلاژن استفاده کردند. بعد از ۱۲ هفته، شرکت کننده هایی که مکمل کلاژن مصرف کرده بودند، بافت عضلانی و سلامتی استخوان و همچنین کاهش حجم چربی را نشان دادند.
بهره مندی از فواید کلاژن با قرار دادن آن در برنامه غذایی
دو راه اصلی برای وارد کردن کلاژن بیشتر در عادت غذایی وجود دارد:
- از طریق مکمل های غذایی
- استفاده از آب گوشت که یک منبع قوی کلاژن است
شما ممکن است به اندازه یک قاشق از پپتید های کلاژن را به قهوه ی صبحتان اضافه کنید، این مکمل های کلاژن تقریبا بی مزه هستند و به راحتی هم در مایعات سرد و هم در مایعات داغ حل می شوند.
آیا مصرف کلاژن اعتیاد آور است؟
کلاژن در صنایع مختلف از سلامتی تا مد و زیبایی کاربرد دارد و بیشترین پروتئین موجود در بدن است و پروتئین های پوست، زردپی ها و بافت های پیوندی را تشکیل می دهد. متاسفانه به مرور زمان تولید طبیعی کلاژن های بدنتان کاهش می یابد. همچنین حفظ سلامتی بدن مثل سلامتی پوست، استخوان ها، ماهیچه ها و مجاری گوارشی برعهده ی کلاژن است. پس بهتر است کلاژن مورد نیاز بدنتان را تامین کنید.