فیبروآدنوم سینه چیست؟ احتمال سرطانی شدن این کیست ها چقدر است؟ آیا با روش های درمان آن آشنایی دارید؟ عوارض آن چیست و از کجا تشخیص دهیم که به فیبروآدنوم سینه مبتلا شده ایم؟ تومور های موجود در بدن اکثر قریب به اتفاق زنان از نوع بدخیم نیستند. بیشتر احتمال دارد که آنها کیست های بی ضرر یا فیبروآدنوم باشند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام، به برخی از سوالات متداول در مورد علائم، علل و درمان فیبروآدنوم سینه پاسخ می دهیم.
فیبروآدنوم سینه چیست؟
فیبروآدنوم سینه یک تومور خوش خیم پستان است که معمولا در زنان جوان مشاهده می شود. به گفته انجمن بنیاد جراحان پستان آمریکا (ASBSF)، تقریبا ده درصد از زنان آمریکایی قبل از رسیدن به سن 30 سالگی تشخیصی مبنی بر فیبروآدنوم را دریافت خواهند کرد و در این میان زنان آفریقایی-آمریکایی بطور ویژه تری در معرض ابتلا به تومور قرار دارند. برخی برآوردها نشان می دهند که در 20 درصد از زنان افریقایی آمریکایی، در برخی از برهه های زندگی شان فیبروآدنوم سینه رشد خواهد کرد.
اساسا، فیبروآدنوم چیزی غیر از رشد بیش از حد بافت پستان فیبری و غدد لنفاوی نیست – که البته این بدان معنا نیست که به آن بی توجه باشید. تومور فیبروآدنوم شامل بافت پستان و نیز بافت استروما است و می تواند به طور همزمان در یک یا هر دو سینه مشاهده شود.
داشتن فیبروآدنوم سینه چه احساسی دارد؟
به طور کلی، این تومورها منبع قابل توجه از ناخوشی نیستند، اما بر خلاف تومورهای سرطانی، فیبروآدنوم سینه معمولا با چرخه قاعدگی همخوانی دارند؛ که بر همین اساس بعضی از زنان می گویند که در حین قاعدگی، فیبروآدنوم سینه ممکن است دردناک نیز باشند.
این غدد معمولا بسیار کوچک هستند، به شکلی که گاهی به سختی بتوان از طریق لمس کردن آنها را تشخیص داد. در حقیقت آنها به هنگام تحرک به راحتی تشخیص داده می شوند. با این حال، زمانی که بتوان آنها را احساس کرد، متوجه خواهید که کاملا از سایر بافت های سینه متفاوت هستند، که تا حدودی گردی قابل تشخیصی داشته، شکل دایره ای دارند و لبه های آنها نیز به وضوح مشخص می باشد. هنگامی که یکی از آنها را فشار می دهید، حرکت آنها به نحوی ست که گویی از زیر انگشتانتان می لغزند.
اکثریت فیبروآدنوم ها (90%( از لحاظ سایز کمتر از یک اینچ هستند. آنها معمولا کوچک هستند و با گذشت زمان ممکن است حتی ناپدید شوند. با این حال، اگر با انجام بافت برداری رشد سلول شدیدی نشان داده شود، که همچنین به عنوان تولید بیش از حد نابهنجار شناخته می شود، ممکن است پزشک شما جراحی را برایتان تجویز کند، زیرا این وضعیت می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را در آینده افزایش دهد.
چه چیزی باعث رشد فیبروآدنوما می شود؟
در حالی که هنوز به شکل قطعی ثابت نشده، نظر جامعه پزشکی این است که هورمون ها، به ویژه استروژن، احتمالا نقش مهمی در رشد و توسعه این تومورها دارند. با این وجود، دلایل دقیق اینکه چرا در بعضی از زنان تومور فیبروآدنوم توسعه می یابد و اینکه چه چیزی سبب تحریک آنها می شود تاکنون مشخص نشده است.
شواهد نشان می دهد برخی از محرک های غذایی مانند چای، قهوه، نوشابه و شکلات ممکن است نقشی جزئی در رشد این تومورها داشته باشند، اما تاکنون مطالعات علمی برای تایید این فرضیه انجام نشده است.
چیزی که مورد تایید است، این موضوع است که زنانی در سالهای نوجوانی از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به تومورهای فیبروآدنوم هستند. این بافتهای رشد یافته می تواند تغییر اندازه داده و اغلب حتی با یائسگی حتی کاهش نیز می یابد. گاهی اوقات، این تومور ها بی سر و صدا از بین می روند و بدون انجام درمان خاصی ناپدید می شوند. در عین حال، این تومورها ممکن است بخصوص در صورت بارداری، رشد چشمگیری نیز داشته باشند.
آیا تومورهای فیبروآدنوم سینه سرطانی هستند؟
پاسخ این سوال خیر است. در واقع باید گفت این تومور ها هرگز سرطانی نیستند.
آیا فیبروآدنوم به سرطان تبدیل می شود؟
این مورد دقیقا مشخص نیست، اما وجود انواع خاصی از تومورهای فیبروآدنوم ممکن است نشانگر این باشند که شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان در آینده هستید.
انواع مختلف تومورهای فیبروآدنوم سینه چیست؟
دو نوع تومورهای فیبروآدنوم وجود دارد: فیبروآدنومی ساده و فیبروآدنومی پیچیده. فیبروآدنومی پیچیده، به همانطور که از نام آنها بر می آید، پیچیده تر بوده و باید کمی جدی تر گرفته شوند، زیرا می توانند خطر ابتلا به سرطان سینه تا حدودی افزایش دهند.
طبق گفته انجمن جامعه سرطان آمریکا، زنانی که نوع پیچیده فیبروآدنوم دارند،نسبت به آنهایی که ساده دارند، تقریبا یک و نیم برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند. علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان، فیبروآدنوم های پیچیده شامل رسوبات کلسیم و کیسه های پر شده هستند که اصطلاحا به آنها کیست بزرگ گفته می شود. بزرگ در اینجا به این معنی است که بدون نیاز به میکروسکوپ نیز دیده می شوند.
فیبروآدنوم چگونه قابل تشخیص است؟
نحوه تشخیص این تومورها بدین صورت است که شما احتمالا قبل از اینکه پزشکتان به مورد مشکوکی بر بخورد، در یک یا هر دو سینه خود یک توده پیدا کرده اید. به احتمال زیاد شما به هنگام رویت این موارد برای اولین بار در سینه خود، بسیار ترسیده اید. البته باید گفت کشف یک توده در پستان، چیزی نیست که شما بتوانید آن را نادیده بگیرید، همین توده می تواند به عنوان نشانه ای از سرطان سینه، به عنوان یک کیست خوش خیم و یا یک تومور فیبروآدنوم ساده و بی خطر باشد.
پس از اطلاع دادن موضوع به پزشک در مورد توده یا توده هایی که در سینه خود مشاهده کرده اید، وی احتمالا قبل از فرستادن شما به سونوگرافی سینه یا ماموگرافی، ابتدا معاینات خود را انجام خواهد داد. در سونوگرافی پستان یک دستگاه بر روی پستان شما گذاشته می شود تا تصویری را بر روی یک مانیتور ایجاد کند، در حالی که در ماماگرافی، سینه بین دو سطح صاف نگهداشته می شود و یک تصویر با اشعه ایکس ری از آن گرفته می شود. در ادامه قطعه کوچکی از تومور استخراج شده و بخشی از بافت برای تعیین نوع فیبروآدنوم برداشته شده تا اطمینان حاصل شود که موضوع جدی نبوده و منجر به سرطان سینه نخواهد شد.
فیبروآدنوم سینه چگونه برداشته می شوند؟
پزشکان سه روش اولیه برای برداشتن تومورهای فیبروآدنوم استفاده می کنند: اولین مورد روش جراحی به نام بیوپسی (بافت برداری) و شکاف است، و دو مورد دیگر روش های غیر جراحی شناخته شده به عنوان بیوپسی اکسینال و کرایوبلاسیون(برداشتن تکه ای از بافت با کمک سرمای زیاد) است.
بیوپسی (بافت برداری)
این روش، روشی ست که پزشکان برای حذف فیبروآدنوم های بزرگ یا نوع پیچیده فیبروآدنوم، که آسیب پذیری ابتلا به سرطان سینه را افزایش میدهد، استفاده می کنند. این کار با استفاده از یک بیهوشی موضعی یا عمومی انجام می شود و عمل بخیه زدن، با استفاده از بخیه های جذبی انجام می شود که این کار نیاز به کشیدن بخیه پس از چند روز را از بین می برد.
بافت برداری با استفاده از دستگاه خلاء
کارایی این روش این است که اساسا گزینه ای غیر از جراحی برای برداشتن و قطع کردن فیبروآدنوم های کوچک فراهم می کند.
پس از تزریق بیهوشی موضعی، پزشک یک برش کوچک را در پوست ایجاد می کند که از طریق آن برش، میله ای متصل به دستگاه خلاء وارد بدن می شود. از آنجا فیبروآنتوما براحتی توسط این دستگاه از بین می رود تا زمانی که آخرین بافت آسیب دیده نیز بیرون آورده شود. تنها بدیِ این رویکرد این است که معمولا باعث ایجاد کبودی می شود و ممکن است تا چند روز پس از این کار، بیمار احساس ناخوشایندی داشته باشد.
توجه داشته باشید که اگر شما تصمیم به برداشتن فیبروآدنوم خود دارید، در حالی که این روش احتمالا بر روی شکل سینه تاثیری نخواهد داشت، با این حال ممکن است فرورفتگی هایی در منطقه ای که از آن برای جراحی اقدام شده مشاهده نمایید.
کرایوبلاسیون (برداشتن تکه ای از بافت با استفاده از سرما)
این گزینه، راه نسبتا جدید و غیر تهاجمی دیگری برای برداشتن فیبروآدنوم است. ایده ی اساسی این روش این است که برای از بین بردن تومور، بدون نیاز به عمل جراحی، از سرمای زیاد استفاده شود. با استفاده از کرایوبلاسیون، یک میله نازک فلزی از مرکز تومور عبور می کند و با کمک امواج فراصوت هدایت می شود. سپس نوک میله به دمای فوق العاده سرد (-256 درجه فارنهایت) کاهش می یابد که فیبروآدنوم را فورا یخ زده کرده و از بین می برد. این روش تقریبا بدون درد بوده، هیچ آسیبی به بافت های اطراف نمی رساند، و اتفاق نگران کننده ای پس از انجام این کار نیز نخواهد افتاد.
کرایوبلاسیون توسط FDA تایید شده است و اگر بیمه شما از بین بردن فیبروآدنوم را پوشش نمیدهد، این روش یکی از روشهای کمتر گران می باشد.
آیا تمام فیبروآدنوم ها نیاز به درمان و یا برداشتن دارند؟
قطعا نه! پس از تشخیص و تایید اینکه شخص دارای فیبروآدنوم است، تصمیم به درمان یا عدم درمان آن، بستگی به عوامل متعددی است دارد که پزشک در این باره با بیمار صحبت خواهد کرد.برخی از این عوامل عبارتند از:
– شدت علائم (درد)
– سابقه خانوادگی بیمار در سرطان سینه
– زخم های ناشی از عمل جراحی برای برداشتن فیبروآدنوم
– اینکه آیا فیبروآدنوم آنقدری بزرگ است که به شکل قابل توجهی شکل پستان را تغییر دهد یا خیر.
– نتایج بافت برداری بیمار
اگر شما و پزشک شما تصمیم به از بین بردن تمام فیبروآدنوم ها داشته باشید، مهم است بدانید که گاهی اوقات این بافتها مجددا رشد می کنند. اگر در نهایت ترجیح می دهید برای درمان آنها اقدامی نکنید، نباید از اهمیت رفتن به ماماگرافی به شکل منظم و انجام معاینات مکرر توسط خودتان غافل شوید؛ چرا که خطر ابتلا به سرطان سینه بدلیل وجود فیبروآدنوم افزایش می یابد.
اگر متوجه تغییر شکل اندازه فیبروآنتومای خود شدید، حتما بلافاصله به پزشکتان اطلاع دهید و هر آزمایش دیگری که توسط وی توصیه می شود را انجام دهید.
آیا ممکن است فیبروآدنوم سینه بدون درمان و خود به خود کوچکتر شوند؟
بله، ممکن است و حتی گاهی به طور کامل ناپدید می شوند. اما این موضوع نادر بوده و چیزی نیست که روی آن حسابی بازکرد.